Énxet'ák Gabaón apkelpaqhetchásamákpoho m'a Josué
1 Apkelleg'ak axta amya'a ektáhakxa m'a apkelwesse'e apagkok nak hititas, amorreos, cananeos, ferezeos, heveos, tén han ma'a jebuseos. (Cháxa apkelwesse'e nak, axta apheykha m'a neyáwa wátsam Jordán ekpayho nak ektaxnegwánxa ekhem, ekxámakxa nak meteymog élekhahéyak, tén han ma'a ekpayhegweykenxa nak xapop, apyetleykekxeyk axta han apheykha m'a neyáwa wátsam ekyawe Mediterráneo ekweykekxoho m'a yókxexma Líbano.) 2 Hawók axta mók apkelpaqmeyesma m'a apyókxoho apkelwesse'e nak, apkelpasmékpók axta apmako elnapakpok ma'a Josué, tén han ma'a énxet'ák nak Israel. 3 Apkelleg'ak axta eyke amya'a heveos apheykencha'a nak yókxexma Gabaón, apteméssesakxa Josué m'a tegma apkelyawe nak Jericó tén han Ai, 4 keñe axta ekxéna apkelwáxok elyexanchesha. Apkelchexnágkek axta yámelyeheykok nekhaw'ék ma'a vino axanák apák, élyeptamáxche axta tén han kélyepetcháseykha; 5 apkelántaxneykxeyk axta han ma'a apkelnaqta aphopák, tén han apkelatchesso apmagkok apák ancha'awo', kélyepetcháseykha axta han. Tén axta apkelmágko m'a pán apkelyamaye tén han ma'a apkelchónamap nak, keñe axta apkelxega. 6 Xama axta apkelwokmo m'a apkelpakxeneykegkaxa nak ma'a yókxexma Guilgal, aptáhak axta apcháneya Josué tén han ma'a énxet'ák nak Israel:
—Tayépók agko' negko'o néleñamakxa. Hẽllanés hana kéxegke xama ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho negko'o.
7 Apkelátegmowágkek axta énxet'ák Israel ma'a énxet'ák nak heveos:
—Kexa eykhe kéleñamak kéxegke s'e keto' nak negko'o negheykegkaxa; ¿háxko katnehek negko'o anlanaksek xama ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho kéxegke?
8 Axta eyke aptáhak apcháneya Josué m'a énxet'ák nak:
—Apkeláneykha sa' antemhek negko'o exchep.
Tén axta apkelmaxneyáncha'a m'a Josué:
—¿Yaqsa énxet'ák kéxegke? ¿Háxko kéleñamakxa'?
9 Keñe axta apkelátegmowágko m'a:
—Tayépek negko'o néleñamakxa, hakte payheykekxeyk apwesey aptémakxa m'a Wesse' kélagkok nak Dios. Negya'ásegkók han negko'o ekyókxoho apteméssessamakxa axta m'a Egipto, 10 keñe han apteméssessamakxa axta m'a apqánet apkelwesse'e apagkok axta m'a amorreos neyp nak wátsam Jordán, cham'a Sihón, apkeñama axta yókxexma Hesbón, tén han Og, apkeñama axta yókxexma Basán, apheykencha'a axta m'a yókxexma nak Astarot. 11 Axta keñamak negko'o aptáha segáneya m'a apkelámha apmonye'e egagkok, tén han ma'a néleñémeyo xamo' nak: ‘Kóltegye sa' kélto ámay, keñe sa' kólmahagkok ma'a apheykegkaxa nak. Kóltennés sa' peya antemhek negko'o apkeláneykha, egmenyeyk eykhe negko'o anlának ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho m'a énxet'ák nak.’ 12 Apkelmexnakxoho axta nélsókmo negko'o s'e pán nak, cham'a sekxók axta nélántepa nélchetama kéxegke, keñe kaxwo' apkelchónekpo, apkelyamakak han. 13 Tén han se'e yempehek egagkok nak, axnancha'awók axta m'a nélyetmégko axta vino, keñe kaxwo' élyeptéxko. Hawók aqsa han ektáhakxa s'e nélnaqta nak, tén han se'e nélatchesso egmagkok nak, hakte ahóxók agko' nélxegáyam.
14 Aptókagkek axta énxet'ák Israel aptéyak axta m'a énxet'ák nak Gabaón, axta eyke elmaxneyáha m'a Wesse' egegkok. 15 Keñe axta Josué apkelana xama ekhémo mók apkelpaqhetchásamákpoho yaqwayam keytek apkelásekhamakpoho, apkeltamhók axta megkólnáphe'; keñe axta han ma'a apkelámha apmonye'e nak énxet'ák Israel, apteméssesa naqsók peya etnahágkok xa ektáha nak.
16 Ántánxo ekhem axta entáhak apkelya'ásegwokmo énxet'ák Israel ektáha keto' apheykegkaxa m'a énxet'ák nak Gabaón. 17 Tén axta apkelxega apkelchetama m'a gabaonitas, ántánxo ekhem axta entáhak apkelwokmo m'a tegma apkelyawe apagkok nak, cham'a Gabaón, Querifá, Beerot tén han ma'a Quiriat-jearim. 18 Axta eyke elnápak énxet'ák Israel ma'a, hakte cham'a apkelámha apmonye'e nak, apteméssessek axta naqsók agko' eñama m'a Wesse' egegkok Dios nak Israel, peya melnáphek xa.
Axta keñamak apkelpaqméteyncha'a énxet'ák aptaqnawaya m'a apkelámha apmonye'e apagkok, 19 wánxa agkok ma'a apkelámha apmonye'e nak, aptáhak axta apkeláneya s'e:
—Negko'o axta nentemessásak naqsók agko' ma'a Wesse' egegkok, Dios nak Israel, peya mólnáphek xa. Cháxa keñamak mogwanchek kaxwók anteméssessamhoxma xa. 20 Óghok sa' aqsa exmakha, hakte negyaqmagkassek sa' agkok negko'o m'a nentáhakxa axta nélpeywa ekmámnaqsoho agko', hẽltaqnaweygkok sa' ma'a Dios.
21 Tén axta m'a apkelámha apmonye'e nak Israel apkeltamho megkólnáphe'; yántapák aptegyéyak tén han yegmen apkelyekwésso axta aqsa apkeltamhók etnéssesek ma'a apyókxoho énxet'ák nak. Cháxa apkeltamhókxa axta etnahágkok ma'a apkelámha apmonye'e nak.
22 Apkeláneyáha axta Josué m'a énxet'ák nak Gabaón, keñe apkelmaxneyáncha'a:
—¿Yaqsa axta ektáha sẽlyexanchásencha'a negko'o kéxegke kélxéna kéleñama makhawók agko'? ¡Keto' neykekhe kéleñamakxa'! 23 Cháxa keñamak peya nak kóllegássesagkohok kéxegke ekyentaxno agko', kélásenneykha sa' kóltamhagkok ekwenaqtamakxa agko'. Kólyaqtennagkok sa' yántapák, tén sa' kólyáwak han chá'a yegmen kélapmenyého enxoho m'a tegma appagkanamap apxagkok nak Dios ahagkok.
24 Keñe axta apkelátegmowágko Josué m'a:
—Nentemék axta negko'o m'a hakte tamháha axta egwáxok kólmahagkok hẽlnáhapwók, hakte negya'ásegkók ma'a Dios Wesse' kélagkok, apkeltémókxa axta etnehek ma'a Moisés, apteme axta apchásenneykha, apxeyenma egkések kéxegke s'e ekyókxoho apheykegkaxa nak, tén han emasséssók ma'a apyókxoho ektáha nak apheykha s'e, 25 ẽlmeyk eyke kaxwók xeyep; hentemésses sa' apmakókxa enxoho henteméssesek.
26 Axta eltamhok Josué elnápok énxet'ák Israel ma'a énxet'ák nak Gabaón. 27 Apkeláneyákpek axta aqsa etnahágkok apkelánéyak yántapák, tén han yaqwayam elyekwések chá'a yegmen ma'a énxet'ák, keñe han ma'a ekwatnamáxchexa nak aqsok Wesse' egegkok nak apagkok, cham'a yókxexma Wesse' egegkok axta apkelyéseykha. Makhemek makham apkeltamheykha énxet'ák Gabaón xa ektéma nak.
Astucia de los gabaonitas
1 Cuando oyeron estas cosas todos los reyes que estaban a este lado del Jordán, así en las montañas como en los llanos, y en toda la costa del Mar Grande delante del Líbano, los heteos, amorreos, cananeos, ferezeos, heveos y jebuseos, 2 se concertaron para pelear contra Josué e Israel.
3 Mas los moradores de Gabaón, cuando oyeron lo que Josué había hecho a Jericó y a Hai, 4 usaron de astucia; pues fueron y se fingieron embajadores, y tomaron sacos viejos sobre sus asnos, y cueros viejos de vino, rotos y remendados, 5 y zapatos viejos y recosidos en sus pies, con vestidos viejos sobre sí; y todo el pan que traían para el camino era seco y mohoso. 6 Y vinieron a Josué al campamento en Gilgal, y le dijeron a él y a los de Israel: Nosotros venimos de tierra muy lejana; haced, pues, ahora alianza con nosotros. 7 Y los de Israel respondieron a los heveos: Quizá habitáis en medio de nosotros. ¿Cómo, pues, podremos hacer alianza con vosotros? 8 Ellos respondieron a Josué: Nosotros somos tus siervos. Y Josué les dijo: ¿Quiénes sois vosotros, y de dónde venís? 9 Y ellos respondieron: Tus siervos han venido de tierra muy lejana, por causa del nombre de Jehová tu Dios; porque hemos oído su fama, y todo lo que hizo en Egipto, 10 y todo lo que hizo a los dos reyes de los amorreos que estaban al otro lado del Jordán: a Sehón rey de Hesbón, y a Og rey de Basán, que estaba en Astarot. 11 Por lo cual nuestros ancianos y todos los moradores de nuestra tierra nos dijeron: Tomad en vuestras manos provisión para el camino, e id al encuentro de ellos, y decidles: Nosotros somos vuestros siervos; haced ahora alianza con nosotros. 12 Este nuestro pan lo tomamos caliente de nuestras casas para el camino el día que salimos para venir a vosotros; y helo aquí ahora ya seco y mohoso. 13 Estos cueros de vino también los llenamos nuevos; helos aquí ya rotos; también estos nuestros vestidos y nuestros zapatos están ya viejos a causa de lo muy largo del camino. 14 Y los hombres de Israel tomaron de las provisiones de ellos, y no consultaron a Jehová. 15 Y Josué hizo paz con ellos, y celebró con ellos alianza concediéndoles la vida; y también lo juraron los príncipes de la congregación.
16 Pasados tres días después que hicieron alianza con ellos, oyeron que eran sus vecinos, y que habitaban en medio de ellos. 17 Y salieron los hijos de Israel, y al tercer día llegaron a las ciudades de ellos; y sus ciudades eran Gabaón, Cafira, Beerot y Quiriat-jearim. 18 Y no los mataron los hijos de Israel, por cuanto los príncipes de la congregación les habían jurado por Jehová el Dios de Israel. Y toda la congregación murmuraba contra los príncipes. 19 Mas todos los príncipes respondieron a toda la congregación: Nosotros les hemos jurado por Jehová Dios de Israel; por tanto, ahora no les podemos tocar. 20 Esto haremos con ellos: les dejaremos vivir, para que no venga ira sobre nosotros por causa del juramento que les hemos hecho. 21 Dijeron, pues, de ellos los príncipes: Dejadlos vivir; y fueron constituidos leñadores y aguadores para toda la congregación, concediéndoles la vida, según les habían prometido los príncipes.
22 Y llamándolos Josué, les habló diciendo: ¿Por qué nos habéis engañado, diciendo: Habitamos muy lejos de vosotros, siendo así que moráis en medio de nosotros? 23 Ahora, pues, malditos sois, y no dejará de haber de entre vosotros siervos, y quien corte la leña y saque el agua para la casa de mi Dios. 24 Y ellos respondieron a Josué y dijeron: Como fue dado a entender a tus siervos que Jehová tu Dios había mandado a Moisés su siervo que os había de dar toda la tierra, y que había de destruir a todos los moradores de la tierra delante de vosotros, por esto temimos en gran manera por nuestras vidas a causa de vosotros, e hicimos esto. 25 Ahora, pues, henos aquí en tu mano; lo que te pareciere bueno y recto hacer de nosotros, hazlo. 26 Y él lo hizo así con ellos; pues los libró de la mano de los hijos de Israel, y no los mataron. 27 Y Josué los destinó aquel día a ser leñadores y aguadores para la congregación, y para el altar de Jehová en el lugar que Jehová eligiese, lo que son hasta hoy.