Salomón apteme wesse' apwányam
1 Aptemegkek axta wesse' apwányam Salomón ma'a ekyókxoho Israel. 2 Keso apkeláneykha axta s'e: Azarías, apketche axta m'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok Sadoc; 3 Elihóref tén han Ahías, Sisá apketchek, apteme axta apnaqtáxéseyak chá'a weykcha'áhak; Josafat, Ahilud axta apketche, apteme axta chá'a appasmeykha aptamheykha wesse' apwányam; 4 Benaías, Joiadá axta apketche, apteme axta apkemha apmonye' sẽlpextétamo; Sadoc tén han Abiatar, aptamhéyak axta apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok; 5 Azarías, Natán axta apketche, apteme axta apkemha apmonye' apagkok apkeltaqmelchesso nak chá'a apkelókxa; Zabud, Natán axta apketche, apteme axta apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, apteme axta han appaqhetcháseykha chá'a m'a wesse' apwányam; 6 Ahisar, apteme axta apkeláneykha m'a tegma apyawe; Adoniram, Abdá axta apketche, apteme axta apkeláneykha chá'a m'a apmésso apkeltamheykha énxet'ák.
7 Doce axta apyókxoho apkeláneykha Salomón apkelámha apmonye'e apagkok axta chá'a m'a apkeltaqmelchesso nak apkelókxa ekyókxoho m'a kañe' nak Israel, apkelánémakpo axta chá'a elmések ekyókxoho aqsok wesse' apwányam, tén han ma'a apnámakkok. Xama axta han chá'a egkések ekyókxoho aqsok ekweykmoho xama pelten chá'a xama apyeyam. 8 Keso apkelwesey axta doce apkelámha apmonye'e s'e:
Ben-hur axta m'a
ekpayho nak egkexe Efraín;
9 Keñe axta Ben-déquer
ma'a ekpayho nak Macás,
Saalbim, Bet-semes, Elón
tén han ma'a Bet-hanán;
10 keñe axta Ben-hésed
ma'a ekpayho nak Arubot,
tén han Socó
tén han ma'a ekyókxoho
apchókxa nak Héfer;
11 keñe axta Ben-abinadab
ma'a ekyókxoho nak
yókxexma Dor;
Tafat axta
ekwesey aptáwa',
Salomón axta
apketche kelwána;
12 keñe axta Baaná,
Ahilud apketche m'a
ekpayho nak Taanac, Meguido
tén han ma'a ekyókxoho
nak Bet-seán,
ekyetnama nak ma'a
ekpayho nak Saretán,
ekpayho nak nepyeyam
ma'a Jezreel,
eyeynamo m'a Bet-seán
ekweykekxoho m'a Abel-meholá,
teyp nak ma'a Jocmeam;
13 keñe axta Ben-guéber
ma'a ekpayho nak Ramot Galaad,
apxawáya axta apkeláneykha m'a
tegma apketkok nak Galaad,
ektáha axta apagkok ma'a Jaír,
Manasés axta apketche,
tén axta han ma'a yókxexma Argob,
ekyetnama nak ma'a Basán,
apheykegkaxa axta
sesenta tegma apkelyawe
yetlo kélhaxtegkáseyak nepyáwa,
tén han kélápeykekxexa
chá'a atña'ák sawo ekyexwase;
14 keñe axta Ahinadab,
Idó axta apketche m'a
ekpayho nak Mahanaim;
15 keñe axta Ahimaas
ma'a ekpayho nak Neftalí,
apmoma axta aptéma
aptáwa' m'a Basemat,
Salomón axta
apketche kelwána;
16 keñe axta Baaná,
Husai axta apketche m'a
ekpayho nak Aser,
tén han Alot;
17 keñe axta Josafat,
Parúah axta apketche m'a
ekpayho nak Isacar;
18 keñe axta Simí,
Elá axta apketche m'a
ekpayho nak Benjamín;
19 keñe axta Guéber,
Urí axta apketche m'a
ekpayho nak yókxexma Gad,
Sihón axta apchókxa,
wesse' apwányam apagkok
axta m'a amorreos,
tén han Og,
wesse' apwányam
axta m'a Basán.
Yetneyk axta han xama apkemha apmonye' aptamheykha ekyókxoho apchókxa.
Salomón apteme apya'áseykegkoho aqsok
20 Apxámok apagko' axta m'a énxet'ák Judá tén han Israel, aphawók axta m'a xapop ánek ekhéyak nak neyáwa wátsam ekwányam. Yetnegkek axta han ekxámokma nento, tén han negyá, yetnegkek axta m'a ekpayheykekxa egwáxok. 21 Salomón axta apkeláneykha ekyókxoho apkelókxa, eyeynmo m'a wátsam Éufrates, ekweykekxoho m'a filisteos apchókxa', tén han ma'a néxa xapop nak Egipto, apyánmagkassama axta chá'a selyaqye eknegkenamaxche', apkeláneykha axta han chá'a aptemék Salomón, neyseksa apha makham. 22 Seis mil seiscientos kilos hótáhap apaktek axta chá'a kólsantagkasek ekyókxoho ekhem ma'a Salomón, keñe axta trece mil doscientos kilos ma'a hótáhap, 23 diez weyke kelennay'awók kélnaqmelasso nak, veinte weyke kelennay'awók kéléyak nak chá'a pa'at, cien nepkések, keñe meyke kélyetsete ekwánxa m'a xenaq, tén han yátapopyet, yánxenaq tén han ma'a náta eknaqmele agko' nak, 24 hakte apsawheykekxók axta apkeláneykha Salomón ekyókxoho apchókxa ekpayho nak taxnegwánxa ekhem ma'a Éufrates, eyeynmo m'a Tífsah ekweykekxoho m'a Gaza, tén han nepyeseksa m'a apyókxoho apkelwesse'e apkelwányam nak apchókxa', meyke ektáhakxa apheykha axta han apteméssessók ekyókxoho apheykegkaxa ekhéyak nak nepyáwa'. 25 Méko axta ektémakxa apheykha énxet'ák Judá, tén han Israel, eyeynmo m'a Dan ekweykekxoho m'a Beerseba, apyennaqtamakxa axta m'a Salomón, tásek axta chá'a apheykha xama m'a kóneg anmen yámet apkeneykekxa, tén han higo yámet. 26 Yetneyk axta han Salomón cuatro mil apkelyáqkassamakxa yátnáxeg, yaqwayam elyáqkasek chá'a m'a apnaqtehetchesso nak chá'a apkelyenyawasso, keñe axta doce mil ma'a sẽlpextétamo apkelchánte nak yátnáxeg. 27 Elsanták axta chá'a aqsok eyeyméxchexa m'a apkelámha apmonye'e nak chá'a nepyeseksa apkeltaqmelchesso apkelókxa, ekwákxo enxoho chá'a pelten apkelseykekxéssamakxa m'a wesse' apwányam Salomón, tén han ma'a meyk'a apagkok nak, yaqwayam enxoho megkeymaxcheyk xama aqsok. 28 Kólsantagkasek axta chá'a m'a apho nak hótáhap tén han pa'at yaqwayam etawagkok yátnáxeg, tén han aqsok kélnaqtósso kélpátegkesso nak chá'a aqsok.
29 Apméssegkek axta Dios ekyawe agko' apya'áseyak aqsok ma'a Salomón tén han apmopwána, tén han apya'áseykegkoho ekyawe agko', ekweykenxal'a xapop ánek ekhéyak nak neyáwa wátsam ekwányam, 30 apyeykhásseykmók axta ektémakxa apya'áseyak aqsok Salomón ma'a énxet'ák Egipto, tén han ma'a apheykha nak ekteyapmakxa ekhem. 31 Apwanchek apagko' axta aqsok, axta exnawok xama énxet enxoho: apyeykhásseykmók axta ektémakxa apmopwána aqsok ma'a Etán, Zérah axta aptáwen neptámen, tén han ma'a Hemán, Calcol tén han Dardá, Mahol axta apketchek. Sawheykekxók axta apwesey m'a ekyókxoho apheykegkaxa nak pók énxet'ák nepyáwa'. 32 Apnaqtáxéssegkek axta tres mil amya'a segaqhássessamo nak senxeyenma, keñe mil cinco m'a amya'a ekmátsa nak. 33 Apxeyenmeyk axta ektémakxa m'a yenta'a keñe han ma'a aqsok kélcheneykekxa', eyeynmo m'a cedro yámet élaqnéyak nak Líbano, ekweykekxoho m'a pa'at élánteyapwayam nak nápakhaw'ék tegma; apxeyenmeyk axta han ma'a ektémakxa nak aqsok nawha'ák, náta, tén han ma'a aqsok élpexyaweykegkoho nak náxop kalxog, tén han ma'a kelasma. 34 Apkelye'eykekteyk axta apyókxoho énxet'ák apháxenweyktámho appeywa Salomón, eklegamaxchexa axta chá'a apxénamap ektémakxa apmopwána aqsok, apkeleñama m'a ekyókxoho apkelókxa nak keso náxop.
1 Reinó, pues, el rey Salomón sobre todo Israel. 2 Y estos fueron los jefes que tuvo: Azarías hijo del sacerdote Sadoc; 3 Elihoref y Ahías, hijos de Sisa, secretarios; Josafat hijo de Ahilud, canciller; 4 Benaía hijo de Joiada sobre el ejército; Sadoc y Abiatar, los sacerdotes; 5 Azarías hijo de Natán, sobre los gobernadores; Zabud hijo de Natán, ministro principal y amigo del rey; 6 Ahisar, mayordomo; y Adoniram hijo de Abda, sobre el tributo.
7 Tenía Salomón doce gobernadores sobre todo Israel, los cuales mantenían al rey y a su casa. Cada uno de ellos estaba obligado a abastecerlo por un mes en el año. 8 Y estos son los nombres de ellos: el hijo de Hur en el monte de Efraín; 9 el hijo de Decar en Macaz, en Saalbim, en Bet-semes, en Elón y en Bet-hanán; 10 el hijo de Hesed en Arubot; este tenía también a Soco y toda la tierra de Hefer; 11 el hijo de Abinadab en todos los territorios de Dor; este tenía por mujer a Tafat hija de Salomón; 12 Baana hijo de Ahilud en Taanac y Meguido, en toda Bet-seán, que está cerca de Saretán, más abajo de Jezreel, desde Bet-seán hasta Abel-mehola, y hasta el otro lado de Jocmeam; 13 el hijo de Geber en Ramot de Galaad; este tenía también las ciudades de Jair hijo de Manasés, las cuales estaban en Galaad; tenía también la provincia de Argob que estaba en Basán, sesenta grandes ciudades con muro y cerraduras de bronce; 14 Ahinadab hijo de Iddo en Mahanaim; 15 Ahimaas en Neftalí; este tomó también por mujer a Basemat hija de Salomón. 16 Baana hijo de Husai, en Aser y en Alot; 17 Josafat hijo de Parúa, en Isacar; 18 Simei hijo de Ela, en Benjamín; 19 Geber hijo de Uri, en la tierra de Galaad, la tierra de Sehón rey de los amorreos y de Og rey de Basán; este era el único gobernador en aquella tierra.
20 Judá e Israel eran muchos, como la arena que está junto al mar en multitud, comiendo, bebiendo y alegrándose. 21 Y Salomón señoreaba sobre todos los reinos desde el Éufrates hasta la tierra de los filisteos y el límite con Egipto; y traían presentes, y sirvieron a Salomón todos los días que vivió.
22 Y la provisión de Salomón para cada día era de treinta coros de flor de harina, sesenta coros de harina, 23 diez bueyes gordos, veinte bueyes de pasto y cien ovejas; sin los ciervos, gacelas, corzos y aves gordas. 24 Porque él señoreaba en toda la región al oeste del Éufrates, desde Tifsa hasta Gaza, sobre todos los reyes al oeste del Éufrates; y tuvo paz por todos lados alrededor. 25 Y Judá e Israel vivían seguros, cada uno debajo de su parra y debajo de su higuera, desde Dan hasta Beerseba, todos los días de Salomón. 26 Además de esto, Salomón tenía cuarenta mil caballos en sus caballerizas para sus carros, y doce mil jinetes. 27 Y estos gobernadores mantenían al rey Salomón, y a todos los que a la mesa del rey Salomón venían, cada uno un mes, y hacían que nada faltase. 28 Hacían también traer cebada y paja para los caballos y para las bestias de carga, al lugar donde él estaba, cada uno conforme al turno que tenía.
29 Y Dios dio a Salomón sabiduría y prudencia muy grandes, y anchura de corazón como la arena que está a la orilla del mar. 30 Era mayor la sabiduría de Salomón que la de todos los orientales, y que toda la sabiduría de los egipcios. 31 Aun fue más sabio que todos los hombres, más que Etán ezraíta, y que Hemán, Calcol y Darda, hijos de Mahol; y fue conocido entre todas las naciones de alrededor. 32 Y compuso tres mil proverbios, y sus cantares fueron mil cinco. 33 También disertó sobre los árboles, desde el cedro del Líbano hasta el hisopo que nace en la pared. Asimismo disertó sobre los animales, sobre las aves, sobre los reptiles y sobre los peces. 34 Y para oír la sabiduría de Salomón venían de todos los pueblos y de todos los reyes de la tierra, adonde había llegado la fama de su sabiduría.