Israelitas apyaqmagkáseykekxa mók kélteméssessamakxa'
1 Tén axta apyókxoho israelitas apchaqnákxo m'a Mispá, nápaqtók Wesse' egegkok, eyeynmo m'a Dan ekweykekxoho m'a Beerseba, keñe han ma'a Galaad, xama appasmeykekxa axta aptamhákxa'. 2 Apkelwokmek axta apyókxoho apkelámha apmonye'e nak Israel, nepyeseksa nak chá'a énxet'ák apagkok, apchaqnákxeyk axta han cuatrocientos mil Dios énxet'ák apagkok, cham'a sẽlpextétamo apkelxegámo nak náxap'ák. 3 Apkelleg'ak axta amya'a Benjamín énxet'ák apagkok apchaqnákxo pók israelitas ma'a Mispá. Apkelmaxneyáha axta israelitas ma'a levita, ektémakxa axta aqsok ekmaso agko' apwete. 4 Aptáhak axta m'a levita, atáwa' axta m'a kelán'a étsapma nak:
—Ekwa'akteyk axta ko'o yetlo kelán'a sekmeykha naqsa m'a tegma apwányam Guibeá, apheykegkaxa nak Benjamín énxet'ák apagkok, yaqwayam enxoho atyenek axta'a m'a. 5 Keñe axta xa axta'a nak, apwakhékxo tegma m'a énxet'ák apheykha axta m'a tegma apwányam nak apmako heyaqhek ko'o, aptawásegkok apagko' axta han apteméssessekmoho exma m'a kelán'a sekmeykha naqsa, keñe étsapa. 6 Tén axta ko'o sekmákxo m'a ápak keñe sélyaqtennágko, séláphasa chá'a nekha'a étkók ekyókxoho yókxexma negheykegkaxa nak, yaqwayam kólya'asagkohok ekyókxoho Israel se'e aqsok ekmaso agko' nak élánamáxche'. 7 Kéxegke kaxwo' payhawók kólxének eyeyméxchexa kalanaxche', hakte kéxegke israelitas.
8 Apyókxoho axta apkelchampákxak néten aptáha apkelpaqmeta s'e:
—Méko sa' enxama emyekxak ma'a appakxanmakxa nak, tén han apxagkok. 9 Tásek antawaksek sekxók xama aqsok, yaqwayam agya'asagkoho', yaqsa kapayhohok kaktamagkok ma'a Guibeá. 10 Xama énxet sa' chá'a kólyetnakhaksek nepyeseksa m'a diez énxet'ák, ektáhakxa nak chá'a aphawóxama apagko', yaqwayam etegyesha chá'a aptéyak ma'a sẽlpextétamo; keñe sa' ma'a apyókxoho nak elmahagkok Guibeá, etnéssesek ma'a ekpayhawo nak etnéssesek aplegassáseykegkoho, eñama apkeláneyak aqsok ekmaso agko' ma'a kañe' Israel.
11 Apyókxoho axta apchaqnákxak israelitas, xama appasmeykekxa axta aptáhak, yaqwayam ektamagkok ma'a tegma apwányam nak. 12 Apkeláphássek axta chá'a apkelseykha amya'a m'a ekyókxoho yókxexma apheykegkaxa nak Benjamín énxet'ák apagkok, yaqwayam enxoho etnehek chá'a yának se'e: “¿Yaqsa aqsok ekmaso apkelánegko nak kélnápakha kéxegke? 13 Hẽlmés negko'o m'a énxet'ák élmasagcha'a apkeltémakxa nak Guibeá yaqwayam ólnápok, tén han agáxñásekxak apkeltémakxa ekmaso m'a Israel.”
Axta eyke elyahákxak apnámakkok israelitas ma'a Benjamín énxet'ák apagkok, 14 apchaqnákxeyk axta aqsa Benjamín énxet'ák apagkok ma'a Guibeá, apheykha nak apyókxoho tegma apkelyawe, yaqwayam elnapakpok ma'a pók israelitas nak. 15 Veintiséis mil axta apyókxoho sẽlpextétamo appencháseyak axta aptamhágkaxa yaqwayam yempakha', apkeleñama axta m'a tegma apkelyawe apagkok nak Benjamín, keñe han setecientos énxet'ák ektáha axta kélyéseykha apkeleñama m'a Guibeá. 16 Yetneyk axta setecientos nepsagqalwa'a nepyeseksa xa apyókxoho énxet'ák nak, apmoplensa'a axta mélwakto, megyetsagkasso axta eyenhek meteymog xama kélwa'. 17 Apchánchesákxeyk axta han cuatrocientos mil israelitas kempakhakma yapmeyk éltámeyeykegko nak apkelempakhe.
Énxet'ák Israel apkelnápomap Benjamín énxet'ák apagkok
18 Apkelmahágkek axta israelitas ma'a Betel, apkelpaqhetcháseykpók axta Dios ma'a yaqwayam enxoho elya'asagkoho', yaqsa énxet'ák ektamagkok apmonye' m'a Benjamín énxet'ák apagkok. Apchátegmowágkek axta Wesse' egegkok apxéna Judá énxet'ák apagkok ektamagkok apmonye'. 19 Axto'ók agko' axta apnaqxétekhágko m'a israelitas, apkelpakxenwokmo m'a Guibeá. 20 Apkelxegkek axta apyo'ókmo Benjamín énxet'ák apagkok, apchaqnágwokmek axta m'a ekpayho nak Guibeá yaqwayam yempakha'. 21 Apkelántekkek axta eyke tegma apwányam apagkok ma'a Benjamín énxet'ák apagkok apkelanyexakmo, cháxa ekhem nak aptekyawakxa axta veintidós mil israelitas. 22-24 Axta keñamak apkelmeyákxo israelitas ma'a Betel, peya ellekxagwaha nápaqtók Wesse' egegkok ekwokmoho ekyáqtésa, keñe axta apkelpaqhetchásekpoho apkelmaxneya, apwanchek kexa ektamagkokxak makham ma'a Benjamín énxet'ák apagkok, cham'a appeywomo xamo' nak. Apkelyennákxók axta makham, hakte apkeltamhók axta ektámegkokxak ma'a Wesse' egegkok, keñe axta mók ekhem, peya yempakhekxak makham ma'a Benjamín énxet'ák apagkok, cham'a apkelnápékpexa axta han ma'a sekxók axta. 25 Apkelanyexánteyk axta eyke makham apketámento Benjamín énxet'ák apagkok apkeleñama m'a Guibeá, apkelnápekxeyk axta makham dieciocho mil sẽlpextétamo israelitas. 26 Keñe axta apyókxoho sẽlpextétamo Israel tén han apyókxoho énxet'ák, apkelmeyákxo m'a Betel, peya ellekxagwaha nápaqtók Wesse' egegkok. Axta etókagkok aptéyak xa xama ekhem nak, apkelméssek axta Wesse' egegkok aqsok apkelwatno, tén han aqsok apkelnapma segwetassamo nak nélásekhamaxchekxoho.
27-28 Yetnegkek axta yántéseksek ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho Dios ma'a Betel ektéma axta xa, cham'a aptémakxa axta apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok ma'a Finees, Eleazar axta apketche, ektáha axta aptaqmelchesso, Aarón axta aptáwen. Apkelpaqhetchásekpók axta Wesse' egegkok ma'a israelitas: “¿Egwancheya agketamagkokxak makham negko'o nempeywomo xamo' Benjamín nak énxet'ák apagkok, ólwátésagkok enxeykel'a aqsa?” Aptáhak axta apkeláneya Wesse' egegkok se'e: “Kólchetamagkokxa sa' makham, saka sa' agkések yaqwayam kólmallánek.”
29 Tén axta apkelyexánegwokmo nápakha sẽlpextétamo israelitas ma'a nepyáwa nak tegma apyawe Guibeá, 30 keñe axta m'a nápakha nak apkelxega, cham'a ektáhakxa axta ántánxo ekhem, peya elenmexek Benjamín énxet'ák apagkok, apchaqnágwokmek axta m'a ekpayho nak Guibeá yaqwayam yempakha', ekhawo m'a aptamhágkaxa axta m'a sekxók axta. 31 Apkelántépeykxeyk axta makham tegma apwányam apagkok ma'a Benjamín énxet'ák, makhawók axta apyenyáwak yaqwayam elnapakpok ma'a israelitas. Apkelnapchek axta han treinta israelitas ma'a ámay ekmahéyak nak Betel tén han Guibeá, keñe han ma'a yókxexma nak, 32 apkeneykek axta yenyahágkok apmonye'e m'a israelitas, ekhawo m'a ektáhakxa axta sekxók axta apkelwáteságko. Makhawók tegma apwányam axta eyke apkelmahágkok ma'a israelitas, yaqwayam enxoho emenxenek ma'a apkelenmexma, ekweykmoho m'a ámay nak. 33 Yetlókok axta han apkelánteyapma israelitas ma'a aphágkaxa axta, apchaqnágwokmek axta m'a Baal-tamar apkelánekxo aptamhágkaxa yaqwayam yempakha'; keñe axta m'a apkelyexánegwayam axta m'a ekpayhegweykenxa nak pa'at, nepyáwa nak ma'a Guibeá, apkelántepa m'a apkelyexanmakxa axta, 34 apketámegkek axta m'a tegma apwányam nak. Diez mil israelitas kempakhakma yapmeyk apkelyennaqte axta m'a apketámegko axta Guibeá. Kayhók agko' axta han apkelnápomap, axta han elya'ásegkok peya esawhakpok ma'a Benjamín énxet'ák apagkok. 35 Wesse' egegkok axta apkelmallahanchásak israelitas nepyeseksa m'a Benjamín énxet'ák apagkok, veinticinco mil cien sẽlpextétamo axta apkelnápak israelitas xa ekhem nak, cham'a Benjamín nak énxet'ák apagkok. 36 Apkelyekpelchágwokmek axta han apsawheykpo m'a Benjamín énxet'ák apagkok.
Apkenyahágkek axta apmonye'e Benjamín énxet'ák apagkok ma'a israelitas apkelmahágko makhawo', hakte apkelásenneykxeyk axta m'a énxet'ák apkelyexánegwayam axta yaqwayam ektamagkok ma'a Guibeá. 37 Appelakkassek axta apketámeyak Guibeá xa énxet'ák nak, apkelnapchek axta han apyókxoho apheykha axta tegma apwányam, apkelyetxégko chá'a sókwenaqte. 38 Nanók axta han appenchásegko aphéssamo mók apkelpaqmeyesma pók israelitas ma'a apkelyexánegwayam axta yaqwayam ektamagkok ma'a tegma apwányam, apkeltennasa epánchessesek éten apma enxoho m'a tegma apwányam. 39 Apkelxénchek axta han eltaqhegwók israelitas aptamhéyak axta hó agmenxenaxchek apkelwet'a enxoho éten ekpánma, keñe elnapakpok ma'a Benjamín énxet'ák apagkok.
Apkelnapchek axta han Benjamín énxet'ák apagkok treinta israelitas, axta keñamak ekmassa éltamheykha apkelwáxok, apcháneya esawhák makham apkelnapma, ektáha axta m'a émha amonye' kempakhakma axta; 40 chaqhawók axta han ektepa ekpánma éten ma'a tegma apwányam nak, xama axta apkelpeynchákpo apkelenmexákxoho neptámen ma'a Benjamín énxet'ák apagkok, apkelwet'ak axta táxa eyáléwe tén han éten ekmeyákxo néten ma'a tegma apwányam. 41 Keñe axta israelitas apkeltaqhegwokmo apkelnápekpo, apkelakawók apagko' axta Benjamín énxet'ák apagkok apyekpelcha peya esawhakpok. 42 Apkenyahágkek axta apmonye'e israelitas apkelpéwomo m'a ámay ekmahéyak nak meykexa énxet, mopwanchek axta apmako elxeganmok, hakte apkelántekkek axta han apmonye'e m'a apkelánteyapma axta m'a tegma apwányam nak, keñe apkelnapa. 43 Apwakheykxeyk axta israelitas ma'a Benjamín énxet'ák apagkok, apmenxenchek axta, apkelnáhapweykxeyk axta m'a Menuhá, ekweykekxoho m'a ekteyapmakxa ekhem, teyp nak Guibeá.
44 Dieciocho mil sẽlpextétamo axta aptekyawak ma'a Benjamín nak énxet'ák apagkok. 45 Keñe axta m'a nápakha apkeltaqháwo, apkenyahágkek axta apkelmeyákxo m'a ekpayho nak yókxexma meykexa énxet, apkelpéwo m'a ekpayho nak émhakxa meteymog Rimón, cinco mil axta eyke han aptekyawak ma'a ámay nak. Axta elwáteságkok apmenxenma m'a israelitas, apnaqtawásegkók axta, apkelnapchek axta dos mil énxet. 46 Veinticinco mil sẽlpextétamo apkelyennaqte axta aptekyawak xa ekhem nak, cham'a Benjamín nak énxet'ák apagkok. 47 Seiscientos Benjamín énxet'ák apagkok axta eyke apkelxeganakmok, apkenyahágkek axta apkelpéwo m'a yókxexma meykexa nak énxet, tén axta apkelheykmo cuatro pelten ma'a émhakxa nak meteymog Rimón. 48 Apketámegkokxeyk axta makham israelitas ma'a nápakha nak Benjamín énxet'ák apagkok, sawo axta chá'a apkelyetxeyk apkelnapa énxet'ák ma'a tegma apwányam nak, apkelnapchek axta aqsok kélnaqtósso, keñe han ekyókxoho aqsok apwet'akxa enxoho chá'a, apkelwatneyk axta tegma apkelyawe nak.
La guerra contra Benjamín
1 Entonces salieron todos los hijos de Israel, y se reunió la congregación como un solo hombre, desde Dan hasta Beerseba y la tierra de Galaad, a Jehová en Mizpa. 2 Y los jefes de todo el pueblo, de todas las tribus de Israel, se hallaron presentes en la reunión del pueblo de Dios, cuatrocientos mil hombres de a pie que sacaban espada. 3 Y los hijos de Benjamín oyeron que los hijos de Israel habían subido a Mizpa. Y dijeron los hijos de Israel: Decid cómo fue esta maldad. 4 Entonces el varón levita, marido de la mujer muerta, respondió y dijo: Yo llegué a Gabaa de Benjamín con mi concubina, para pasar allí la noche. 5 Y levantándose contra mí los de Gabaa, rodearon contra mí la casa por la noche, con idea de matarme, y a mi concubina la humillaron de tal manera que murió. 6 Entonces tomando yo mi concubina, la corté en pedazos, y la envié por todo el territorio de la posesión de Israel, por cuanto han hecho maldad y crimen en Israel. 7 He aquí todos vosotros sois hijos de Israel; dad aquí vuestro parecer y consejo.
8 Entonces todo el pueblo, como un solo hombre, se levantó, y dijeron: Ninguno de nosotros irá a su tienda, ni volverá ninguno de nosotros a su casa. 9 Mas esto es ahora lo que haremos a Gabaa: contra ella subiremos por sorteo. 10 Tomaremos diez hombres de cada ciento por todas las tribus de Israel, y ciento de cada mil, y mil de cada diez mil, que lleven víveres para el pueblo, para que yendo a Gabaa de Benjamín le hagan conforme a toda la abominación que ha cometido en Israel. 11 Y se juntaron todos los hombres de Israel contra la ciudad, ligados como un solo hombre.
12 Y las tribus de Israel enviaron varones por toda la tribu de Benjamín, diciendo: ¿Qué maldad es esta que ha sido hecha entre vosotros? 13 Entregad, pues, ahora a aquellos hombres perversos que están en Gabaa, para que los matemos, y quitemos el mal de Israel. Mas los de Benjamín no quisieron oír la voz de sus hermanos los hijos de Israel, 14 sino que los de Benjamín se juntaron de las ciudades en Gabaa, para salir a pelear contra los hijos de Israel. 15 Y fueron contados en aquel tiempo los hijos de Benjamín de las ciudades, veintiséis mil hombres que sacaban espada, sin los que moraban en Gabaa, que fueron por cuenta setecientos hombres escogidos. 16 De toda aquella gente había setecientos hombres escogidos, que eran zurdos, todos los cuales tiraban una piedra con la honda a un cabello, y no erraban. 17 Y fueron contados los varones de Israel, fuera de Benjamín, cuatrocientos mil hombres que sacaban espada, todos estos hombres de guerra.
18 Luego se levantaron los hijos de Israel, y subieron a la casa de Dios y consultaron a Dios, diciendo: ¿Quién subirá de nosotros el primero en la guerra contra los hijos de Benjamín? Y Jehová respondió: Judá será el primero.
19 Se levantaron, pues, los hijos de Israel por la mañana, contra Gabaa. 20 Y salieron los hijos de Israel a combatir contra Benjamín, y los varones de Israel ordenaron la batalla contra ellos junto a Gabaa. 21 Saliendo entonces de Gabaa los hijos de Benjamín, derribaron por tierra aquel día veintidós mil hombres de los hijos de Israel. 22 Mas reanimándose el pueblo, los varones de Israel volvieron a ordenar la batalla en el mismo lugar donde la habían ordenado el primer día. 23 Porque los hijos de Israel subieron y lloraron delante de Jehová hasta la noche, y consultaron a Jehová, diciendo: ¿Volveremos a pelear con los hijos de Benjamín nuestros hermanos? Y Jehová les respondió: Subid contra ellos.
24 Por lo cual se acercaron los hijos de Israel contra los hijos de Benjamín el segundo día. 25 Y aquel segundo día, saliendo Benjamín de Gabaa contra ellos, derribaron por tierra otros dieciocho mil hombres de los hijos de Israel, todos los cuales sacaban espada. 26 Entonces subieron todos los hijos de Israel, y todo el pueblo, y vinieron a la casa de Dios; y lloraron, y se sentaron allí en presencia de Jehová, y ayunaron aquel día hasta la noche; y ofrecieron holocaustos y ofrendas de paz delante de Jehová. 27 Y los hijos de Israel preguntaron a Jehová (pues el arca del pacto de Dios estaba allí en aquellos días, 28 y Finees hijo de Eleazar, hijo de Aarón, ministraba delante de ella en aquellos días), y dijeron: ¿Volveremos aún a salir contra los hijos de Benjamín nuestros hermanos, para pelear, o desistiremos? Y Jehová dijo: Subid, porque mañana yo os los entregaré.
29 Y puso Israel emboscadas alrededor de Gabaa. 30 Subiendo entonces los hijos de Israel contra los hijos de Benjamín el tercer día, ordenaron la batalla delante de Gabaa, como las otras veces. 31 Y salieron los hijos de Benjamín al encuentro del pueblo, alejándose de la ciudad; y comenzaron a herir a algunos del pueblo, matándolos como las otras veces por los caminos, uno de los cuales sube a Bet-el, y el otro a Gabaa en el campo; y mataron unos treinta hombres de Israel. 32 Y los hijos de Benjamín decían: Vencidos son delante de nosotros, como antes. Mas los hijos de Israel decían: Huiremos, y los alejaremos de la ciudad hasta los caminos. 33 Entonces se levantaron todos los de Israel de su lugar, y se pusieron en orden de batalla en Baal-tamar; y también las emboscadas de Israel salieron de su lugar, de la pradera de Gabaa. 34 Y vinieron contra Gabaa diez mil hombres escogidos de todo Israel, y la batalla arreciaba; mas ellos no sabían que ya el desastre se acercaba a ellos. 35 Y derrotó Jehová a Benjamín delante de Israel; y mataron los hijos de Israel aquel día a veinticinco mil cien hombres de Benjamín, todos los cuales sacaban espada.
36 Y vieron los hijos de Benjamín que eran derrotados; y los hijos de Israel cedieron campo a Benjamín, porque estaban confiados en las emboscadas que habían puesto detrás de Gabaa. 37 Y los hombres de las emboscadas acometieron prontamente a Gabaa, y avanzaron e hirieron a filo de espada a toda la ciudad. 38 Y era la señal concertada entre los hombres de Israel y las emboscadas, que hiciesen subir una gran humareda de la ciudad. 39 Luego, pues, que los de Israel retrocedieron en la batalla, los de Benjamín comenzaron a herir y matar a la gente de Israel como treinta hombres, y ya decían: Ciertamente ellos han caído delante de nosotros, como en la primera batalla. 40 Mas cuando la columna de humo comenzó a subir de la ciudad, los de Benjamín miraron hacia atrás; y he aquí que el humo de la ciudad subía al cielo. 41 Entonces se volvieron los hombres de Israel, y los de Benjamín se llenaron de temor, porque vieron que el desastre había venido sobre ellos. 42 Volvieron, por tanto, la espalda delante de Israel hacia el camino del desierto; pero la batalla los alcanzó, y los que salían de las ciudades los destruían en medio de ellos. 43 Así cercaron a los de Benjamín, y los acosaron y hollaron desde Menúha hasta enfrente de Gabaa hacia donde nace el sol. 44 Y cayeron de Benjamín dieciocho mil hombres, todos ellos hombres de guerra. 45 Volviéndose luego, huyeron hacia el desierto, a la peña de Rimón, y de ellos fueron abatidos cinco mil hombres en los caminos; y fueron persiguiéndolos aun hasta Gidom, y mataron de ellos a dos mil hombres. 46 Fueron todos los que de Benjamín murieron aquel día, veinticinco mil hombres que sacaban espada, todos ellos hombres de guerra. 47 Pero se volvieron y huyeron al desierto a la peña de Rimón seiscientos hombres, los cuales estuvieron en la peña de Rimón cuatro meses. 48 Y los hombres de Israel volvieron sobre los hijos de Benjamín, y los hirieron a filo de espada, así a los hombres de cada ciudad como a las bestias y todo lo que fue hallado; asimismo pusieron fuego a todas las ciudades que hallaban.