Salomón appagkanchesso Dios tegma appagkanamap
(1 Re 8.12-66)
1 Tén axta aptáha Salomón se'e:
“Wesse' egegkok,
apxeyenmeyk xép
apha neyseksa
ekyáqtésakxa exma.
2 Élánéssek eyke
ko'o exchep kaxwók
xama tegma appagkanamap
yaqwayam exek chá'a,
xama aphamakxa meyke néxa.”

3 Tén axta appeynchákpoho wesse' apwányam, appayhékxoho m'a apchaqnágkaxa axta apyókxoho israelitas, tén axta apkelmaxnéssesa apkeltamho kataqmelek apheykha 4 aptáhak axta s'e: “Apcheymákpoho sa' kólteméssesek Wesse' egegkok, Dios apagkok nak Israel, hakte apkelanak ekyókxoho m'a apkeltennassamakxa axta elának ma'a David, táta axta, aptéma axta apkenagkama s'e: 5 ‘Axta ko'o alyéseykha xama tegma apwányam nepyeseksa m'a apyókxoho énxet'ák nak Israel, sekxók axta sélántekkessama énxet'ák ahagkok ma'a Egipto, ekwokmoho makham se'e kaxwo' nak, yaqwayam enxoho elanakpok xama tegma appagkanamap ekxénamaxchexa sekwesey, axta han alyéseykha xama énxet enxoho yaqwayam etnehek apnaqleykha énxet'ák ahagkok Israel, 6 Jerusalén axta eyke élyéseykha yaqwánxa katnehek ekxénamaxchexa sekwesey, élyéseykha axta han David yaqwayam enxoho etnehek apkeláneykha énxet'ák ahagkok Israel.’ 7 Xeyenmeyk axta apwáxok táta David elanaksek xama tegma appagkanamap ma'a Wesse' egegkok, Dios nak Israel. 8 Aptáhak axta apcháneya Wesse' egegkok se'e: ‘Tásek aptáhakxa apmako hélanaksek xama tegma appagkanamap; 9 háwe sa' eyke exchep yaqwayam elána', sa' eyke m'a apketche peya nak éta'. Sa' hélanaksek ko'o tegma appagkanamap ma'a.’
10 “Apkeláneyak axta Wesse' egegkok ma'a apxeyenma axta elána', ko'o kaxwók wesse' apwányam ma'a Israel, sekyaqmagkasso m'a táta David, élánéssek han tegma appagkanamap ma'a Wesse' egegkok, Dios apagkok nak Israel, ekhawo aptémakxa axta apxeyenma. 11 Ekpekkenwokmek han yántéseksek ma'a ekyetnamakxa nak ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho, apkelánesso axta Wesse' egegkok ma'a israelitas.”
12 Tén axta apkenegwokmo Salomón ma'a amonye' nak ekwatnamáxchexa aqsok, Wesse' egegkok nak apagkok, nápaqta'awók ma'a apyókxoho énxet'ák Israel, apkelya'ássek axta néten apmék. 13 Apkeláneyak axta han Salomón negkenmeykegkaxa néten ma'a neyseksa apwáxok tegma nak, sawo ekyexwase, dos metros veinticinco centímetros axta ekwegqakxa', hawók axta han ma'a ekpayhakxa nak, keñe un metro treinta y cinco centímetros ma'a ekmahéyak ma'a néten, cha'a apkenmágkaxa axta néten nak, apkeltekxekkek axta aptapnák nápaqta'awók ma'a apyókxoho énxet'ák Israel, apkelya'ássek axta néten apmék, 14 aptáha s'e: “Wesse' egegkok, Dios nak Israel: méko exchep ekhawo m'a néten, tén han keso náxop, apkeláneya nak chá'a m'a ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho, apxekmóssama nak chá'a ektaqmeleykha apwáxok ma'a ektáha nak chá'a apkelyetleykha ekmámenyého agko' apkelwáxok; 15 apkelanak xép ma'a apkeltennassama axta elának David, táta axta. Sakhem apkelana m'a ekyókxoho apxeyenma axta elána'. 16 Wesse' egegkok, Dios nak Israel, elána han ma'a apkeltennassama axta m'a David, táta axta, aptéma axta s'e: etepagkok sa' chá'a aptamhéyak apkelwesse'e apkelwányam Israel ma'a aptawán'ák neptámen nak, apkelánegkoho enxoho chá'a apkeltémakxa m'a apketchek nak, apkelánegko enxoho han segánamakxa apagkok, ektéma axta chá'a apkeláneya m'a David. 17 Wesse' egegkok, Dios nak Israel, yána sa' katyapok ekyókxoho m'a apkeltennassama axta m'a táta axta ko'o David, apteme axta apkeláneykha.
18 “Wánxa agkok, ¿naqsóya apmopwána exek Dios náxop nepyeseksa énxet'ák? Mopwanchek exhok ekwánxa nak ekyawe néten, ¡ekyágwánxa agkok mexók se'e tegma appagkanamap sélánésso nak xép! 19 Dios Wesse' ahagkok, yeyxho sélmaxnagko; yeyxho sekwóneykha sélmaxneya nak xép. 20 Ná elwátessem apkeláneykha s'e tegma appagkanamap nak, ekhem tén han axta'a, apxeyenmakxa axta exchep katnehek ekxénamaxchexa apwesey. Yeyxho sélmaxnagko ko'o sektáha nak xép apkeláneykha. 21 Yeyxho sélmaxnagko, tén han apkelmaxneyéyak nak énxet'ák apagkok Israel, apkelpayhentámho enxoho chá'a s'e. Yeyxho sa' ma'a aphakxa nak néten, ná eyaqmagkásekxa aqsa nentémakxa mólya'assáxma.
22 “Asagkek sa' agkok chá'a apteméssesakxa pók xama énxet, apcháneyákpek sa' agkok emyenták se'e tegma appagkanamap nak, exénwaták aptáhakxa s'e ekwatnamáxchexa nak aqsok, 23 yeyxho sa' xeyep ma'a aphakxa nak néten, elána sa' nahan; etnésses sa' ekpayhawo nak etnéssesek ma'a apkeláneykha. Eñássesagkoho sa' ma'a ektáha nak apsexnánémap, yána sa' kaphewakxak ma'a kéllegassáseykegkoho, eñama aptémakxa ekmaso, etnésses sa' han ekpayhawo nak kólteméssesek ma'a meyke nak aptémakxa.
24 “Apnaqtawásegkók sa' agkok chá'a apkelenmexma m'a israelitas énxet'ák apagkok nak xép, eñama apkelánéyak melya'assáxma apkenmexeykekxa exchep, keñe apkelyaweykto enxoho chá'a elpeykessetámhok apwesey, apkelmaxneyágko enxoho chá'a elmeyenták se'e tegma appagkanamap nak, 25 yeyxho sa' xeyep ma'a aphakxa nak néten, ná eyaqmagkásekxa aqsa apkeltémakxa melya'assáxma, yána elmeyekxak makham ma'a apkelókxa apméssamakxa axta, tén han ma'a apyapmeyk nanók axta.
26 “Meyke yegmen sa' agkok nahan entáhak megkammaka enxoho, eñama apkeláneyak melya'assáxma énxet'ák apkenmexeykekxa exchep, keñe sa' apkelpayhentámho enxoho elmaxneyagkok se'e, tén han apkelpeykásawo enxoho apwesey, tén han apkelwátesagko enxoho apkeláneyak melya'assáxma eñama apkellegassáseykegkoho exchep, 27 yeyxho sa' xeyep ma'a aphakxa nak néten, ná eyaqmagkásekxa apkeltémakxa melya'assáxma m'a apkeláneykha, énxet'ák apagkok nak Israel, elxekmós ma'a ámay ektaqmalma eyeyméxko nak elyetlók. Yáphés sa' ekmámeye s'e xapop nak, apmeyáseykekxa axta m'a énxet'ák apagkok.
28 “Meyk segaqhe sa' agkok tépak se'e apchókxa nak, essenhan negmasse ekmaso, essenhan élyamégko enxoho aqsok kélcheneykekxa eñama ekmexanma, essenhan ekwa'a enxoho askok ekto kélcheneykekxa', sawa' essenhan kéyek; apwakhegwa'a enxoho han sẽlenmexma s'e tegma apkelyawe egagkok nak, tén han segketamokmo enxoho, essenhan segáhapwa'a enxoho mók ektémakxa ekmaso negheykha, essenhan ma'a negmasse, 29-30 yeyxho sa' xép ekyókxoho kélmaxnagko aptamhéyak nak chá'a m'a énxet'ák, essenhan ma'a apyókxoho énxet'ák Israel, apkelwet'a enxoho chá'a ekmaso apheykha tén han apkellegeykegkoho, apkelya'asa enxoho chá'a néten apmék etnahagkok nempeywa nélmaxnagko elpayhentámhok se'e tegma appagkanamap nak. Yeyxho sa' xeyep ma'a aphakxa nak néten, ná eyaqmagkásekxa aqsa apkeltémakxa melya'assáxma; etnésses sa' chá'a xama m'a ekpayhawo nak chá'a etnéssesek ektémakxa aqsok apkelane, hakte xép apwánxa apya'áseykegkoho ektémakxa ekmáheyo apwáxok elának énxet. 31 Keñe sa' yáwhok chá'a, tén han elyahakxohok chá'a neyseksa apheykha s'e xapop nak, apmésso axta exchep ma'a ẽlyapmeyk nanók axta negko'o.
32 “Tén han ma'a énxet apkeñama nak mók nekha, metnaha nak énxet'ák apagkok, apkeñama nak xapop makhawók agko', eñama aplege exchep apwesey ekyawe, tén han ma'a apmopwána, appayhentámho enxoho etnehek nempeywa nélmaxnagko s'e tegma appagkanamap nak, 33 yeyxho sa' xeyep ma'a aphakxa nak néten, egkés sa' xép ekyókxoho m'a aqsok apkelmaxnagko, yaqwayam sa' elyekpelkohok xép ma'a apyókxoho pók aptémakxa nak énxet'ák keso náxop, tén han yáwhok chá'a, aptamheykegko nak ma'a énxet'ák apagkok Israel, tén han elya'asagkohok ekxénamaxchexa apwesey s'e tegma appagkanamap nak, sélánésso axta ko'o exchep.
34 “Apkelxegkek sa' agkok énxet'ák apagkok yaqwayam elnapakpok ma'a katnaha nak apnámakkok, apmakókxa enxoho chá'a exchep eláphaksek, apkelpayhentamok sa' agkok elmaxneyagkok se'e tegma apwányam apkelyéseykegkaxa axta exchep, tén han se'e tegma appagkanamap sélánésso axta ko'o exchep, 35 yeyxho sa' xeyep nempeywa nélmaxnagko apagkok ma'a néten aphakxa nak, epásem sa'.
36 “Apkelánegkek sa' agkok han melya'assáxma yenmexek xép, hakte méko xama énxet enxoho melánekxa mey'assáxma, keñe apkeltaqnaweygko enxoho exchep elmések ma'a katnaha nak apnámakkok yaqwayam enxoho elmok, keñe enaqlakxak ma'a mók apkelókxa, cham'a makhawo' nak essenhan ma'a keto' nak, 37 xénwokmek sa' agkok apkelwáxok elyo'ótak makham xép neyseksa apheykha m'a yókxexma kélya'assamakxa axta, apwónéncha'a enxoho tén han apkelya'ásegwokmo enxoho apkeláneyak melya'assáxma, tén han apkeláneyak apkeltémakxa ekmaso, 38 apya'aweykto enxoho yetlo ekmáyheykegkoho agko' apkelwáxok ma'a apchókxa kélya'assamakxa axta kélnaqleykekxo apkelmomakpo, apkelpayhentámho enxoho elmaxneyagkok se'e xapop apméssamakxa axta apyapmeyk nano', tén han se'e tegma apwányam apkelyéseykegkaxa axta, keñe han se'e tegma appagkanamap sélánésso axta ko'o exchep, 39 yeyxho sa' xeyep nempeywa nélmaxnagko apagkok ma'a néten aphakxa nak, epásem sa', ná eyaqmagkásekxa aqsa apkeltémakxa melya'assáxma m'a énxet'ák apagkok, eñama apkenmexeykekxa exchep.
40 “Dios ahagkok, ema sa' chá'a takha' ektamhomaxche nempeywa nélmaxnagko s'e yókxexma nak, yeyxho sa' chá'a.

41 “Dios Wesse' egegkok,
yempekxa néten
éxyem yetlo
yántéseksek
ekyennaqte emyenták
ma'a yaqwánxa nak exek,
Dios Wesse' egegkok,
ewakhésakpok sa'
nélwagkásamáxche teyp
ma'a apkelmaxnéssesso
nak énxet'ák apagkok,
kalpayhekxak sa'
apkelwáxok ma'a
ektáha nak meyenseyam
apkelyetleykha.
42 Dios Wesse' egegkok,
ná etaqnawágwom aqsa m'a
wesse' apwányam ektáha axta
exchep apkelyéseykha.
Kaxénwakxoho sa' apwáxok
ektémakxa axta
apchásekhayo m'a David
xép axta apkeláneykha.”
Dedicación del templo
(1 R. 8.12-66)
1 Entonces dijo Salomón: Jehová ha dicho que él habitaría en la oscuridad. 2 Yo, pues, he edificado una casa de morada para ti, y una habitación en que mores para siempre. 3 Y volviendo el rey su rostro, bendijo a toda la congregación de Israel; y toda la congregación de Israel estaba en pie. 4 Y él dijo: Bendito sea Jehová Dios de Israel, quien con su mano ha cumplido lo que prometió con su boca a David mi padre, diciendo: 5 Desde el día que saqué a mi pueblo de la tierra de Egipto, ninguna ciudad he elegido de todas las tribus de Israel para edificar casa donde estuviese mi nombre, ni he escogido varón que fuese príncipe sobre mi pueblo Israel. 6 Mas a Jerusalén he elegido para que en ella esté mi nombre, y a David he elegido para que esté sobre mi pueblo Israel. 7 Y David mi padre tuvo en su corazón edificar casa al nombre de Jehová Dios de Israel. 8 Mas Jehová dijo a David mi padre: Respecto a haber tenido en tu corazón deseo de edificar casa a mi nombre, bien has hecho en haber tenido esto en tu corazón. 9 Pero tú no edificarás la casa, sino tu hijo que saldrá de tus lomos, él edificará casa a mi nombre. 10 Y Jehová ha cumplido su palabra que había dicho, pues me levanté yo en lugar de David mi padre, y me he sentado en el trono de Israel, como Jehová había dicho, y he edificado casa al nombre de Jehová Dios de Israel. 11 Y en ella he puesto el arca, en la cual está el pacto de Jehová que celebró con los hijos de Israel.
12 Se puso luego Salomón delante del altar de Jehová, en presencia de toda la congregación de Israel, y extendió sus manos. 13 Porque Salomón había hecho un estrado de bronce de cinco codos de largo, de cinco codos de ancho y de altura de tres codos, y lo había puesto en medio del atrio; y se puso sobre él, se arrodilló delante de toda la congregación de Israel, y extendió sus manos al cielo, y dijo: 14 Jehová Dios de Israel, no hay Dios semejante a ti en el cielo ni en la tierra, que guardas el pacto y la misericordia con tus siervos que caminan delante de ti de todo su corazón; 15 que has guardado a tu siervo David mi padre lo que le prometiste; tú lo dijiste con tu boca, y con tu mano lo has cumplido, como se ve en este día. 16 Ahora, pues, Jehová Dios de Israel, cumple a tu siervo David mi padre lo que le has prometido, diciendo: No faltará de ti varón delante de mí, que se siente en el trono de Israel, con tal que tus hijos guarden su camino, andando en mi ley, como tú has andado delante de mí. 17 Ahora, pues, oh Jehová Dios de Israel, cúmplase tu palabra que dijiste a tu siervo David.
18 Mas ¿es verdad que Dios habitará con el hombre en la tierra? He aquí, los cielos y los cielos de los cielos no te pueden contener; ¿cuánto menos esta casa que he edificado? 19 Mas tú mirarás a la oración de tu siervo, y a su ruego, oh Jehová Dios mío, para oír el clamor y la oración con que tu siervo ora delante de ti. 20 Que tus ojos estén abiertos sobre esta casa de día y de noche, sobre el lugar del cual dijiste: Mi nombre estará allí; que oigas la oración con que tu siervo ora en este lugar. 21 Asimismo que oigas el ruego de tu siervo, y de tu pueblo Israel, cuando en este lugar hicieren oración, que tú oirás desde los cielos, desde el lugar de tu morada; que oigas y perdones.
22 Si alguno pecare contra su prójimo, y se le exigiere juramento, y viniere a jurar ante tu altar en esta casa, 23 tú oirás desde los cielos, y actuarás, y juzgarás a tus siervos, dando la paga al impío, haciendo recaer su proceder sobre su cabeza, y justificando al justo al darle conforme a su justicia.
24 Si tu pueblo Israel fuere derrotado delante del enemigo por haber prevaricado contra ti, y se convirtiere, y confesare tu nombre, y rogare delante de ti en esta casa, 25 tú oirás desde los cielos, y perdonarás el pecado de tu pueblo Israel, y les harás volver a la tierra que diste a ellos y a sus padres.
26 Si los cielos se cerraren y no hubiere lluvias, por haber pecado contra ti, si oraren a ti hacia este lugar, y confesaren tu nombre, y se convirtieren de sus pecados, cuando los afligieres, 27 tú los oirás en los cielos, y perdonarás el pecado de tus siervos y de tu pueblo Israel, y les enseñarás el buen camino para que anden en él, y darás lluvia sobre tu tierra, que diste por heredad a tu pueblo.
28 Si hubiere hambre en la tierra, o si hubiere pestilencia, si hubiere tizoncillo o añublo, langosta o pulgón; o si los sitiaren sus enemigos en la tierra en donde moren; cualquiera plaga o enfermedad que sea; 29 toda oración y todo ruego que hiciere cualquier hombre, o todo tu pueblo Israel, cualquiera que conociere su llaga y su dolor en su corazón, si extendiere sus manos hacia esta casa, 30 tú oirás desde los cielos, desde el lugar de tu morada, y perdonarás, y darás a cada uno conforme a sus caminos, habiendo conocido su corazón; porque solo tú conoces el corazón de los hijos de los hombres; 31 para que te teman y anden en tus caminos, todos los días que vivieren sobre la faz de la tierra que tú diste a nuestros padres.
32 Y también al extranjero que no fuere de tu pueblo Israel, que hubiere venido de lejanas tierras a causa de tu gran nombre y de tu mano poderosa, y de tu brazo extendido, si viniere y orare hacia esta casa, 33 tú oirás desde los cielos, desde el lugar de tu morada, y harás conforme a todas las cosas por las cuales hubiere clamado a ti el extranjero; para que todos los pueblos de la tierra conozcan tu nombre, y te teman así como tu pueblo Israel, y sepan que tu nombre es invocado sobre esta casa que yo he edificado.
34 Si tu pueblo saliere a la guerra contra sus enemigos por el camino que tú les enviares, y oraren a ti hacia esta ciudad que tú elegiste, hacia la casa que he edificado a tu nombre, 35 tú oirás desde los cielos su oración y su ruego, y ampararás su causa.
36 Si pecaren contra ti (pues no hay hombre que no peque), y te enojares contra ellos, y los entregares delante de sus enemigos, para que los que los tomaren los lleven cautivos a tierra de enemigos, lejos o cerca, 37 y ellos volvieren en sí en la tierra donde fueren llevados cautivos; si se convirtieren, y oraren a ti en la tierra de su cautividad, y dijeren: Pecamos, hemos hecho inicuamente, impíamente hemos hecho; 38 si se convirtieren a ti de todo su corazón y de toda su alma en la tierra de su cautividad, donde los hubieren llevado cautivos, y oraren hacia la tierra que tú diste a sus padres, hacia la ciudad que tú elegiste, y hacia la casa que he edificado a tu nombre; 39 tú oirás desde los cielos, desde el lugar de tu morada, su oración y su ruego, y ampararás su causa, y perdonarás a tu pueblo que pecó contra ti. 40 Ahora, pues, oh Dios mío, te ruego que estén abiertos tus ojos y atentos tus oídos a la oración en este lugar. 41 Oh Jehová Dios, levántate ahora para habitar en tu reposo, tú y el arca de tu poder; oh Jehová Dios, sean vestidos de salvación tus sacerdotes, y tus santos se regocijen en tu bondad. 42 Jehová Dios, no rechaces a tu ungido; acuérdate de tus misericordias para con David tu siervo.