Dios apmésso xama étche Ana
1 Aphegkek axta xama énxet ma'a egkexe Efraín ekwesey nak Ramá, aphawóxama axta m'a Suf apwesey axta Elcaná, Jeroham apketche, Elihú aptáwen. Apyáp apyáta' axta apwesey Tohu, Suf axta apketche, aptáha axta apkeñama m'a nepyeseksa nak Efraín énxet'ák apagkok. 2 Ánet axta apnaqteyegka'a m'a Elcaná, xama axta ekwesey Ana, keñe mók ekwesey Peniná. Wetayak axta étchek ma'a Peniná, keñe Ana megkóteya étchek. 3 Yókxoho apyeyam axta apteyapma Elcaná tegma apwányam apagkok emyekxak chá'a m'a Siló, yaqwayam elpeykessekxohok Wesse' egegkok, tén han egkések aqsok apkelnapma m'a Wesse' egegkok ekha nak apyennaqte. Apheykha axta han apqánet apketchek Elí m'a, apteme axta apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok: cham'a Hofní tén han Finees, aptamheykegkek axta han apkelmaxnéssesso Wesse' egegkok énxet'ák apagkok ma'a. 4 Apchaqhak axta agkok chá'a aqsok aptósso m'a Elcaná, keñe egkések han chá'a nekha ápetek ma'a Peniná, ekweykekxoho m'a apyókxoho étchek apkelennay'a tén han kelwán'ák nak, 5 keñe egkések chá'a Ana m'a ápetek ektaqmalma nak, hakte awanhek axta apchásekhayo, neyseksa meltémo eykhe kótak étche m'a Wesse' egegkok. 6 Axta keñamak ekwanyeykencha'a chá'a m'a Peniná, tén han éltémo chá'a kalókasek, hakte énmexma axta m'a, wanyeykha axta hakte Wesse' egegkok axta apteméssesso megkate étche. 7 Yókxoho apyeyam axta ekwanyeykha m'a Peniná, élmeyákxo enxoho chá'a m'a tegma appagkanamap Wesse' egegkok nak apagkok; axta keñamak élekxagweykencha'a m'a Ana, tén han megkamayheya katwok ekto. 8 Tén axta etnehek chá'a yának ma'a atáwa' Elcaná: “Ana, ¿yaqsa ektáha élekxagweyncha'a nak? ¿Yaqsa ektéma ekyaqhápeykencha'a chá'a awáxok, tén han megkatama chá'a ekto? ¡Awanhek ko'o seyásekhayo exche', kaqhok kaxének awáxok kótak apxámokma étchek!”
9 Xama ekhem axta émpákxo néten natámen ekto ekto m'a Ana, axta payhok ma'a tegma apwányam Siló. Apheyk axta han néten aptaháno ekyawe m'a Elí, aptáha nak apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, nekha átog axta aphak, cham'a nentaxnamakxa nak tegma appagkanamap Wesse' egegkok nak apagkok. 10 Keñe m'a Ana kelekxagweyha axta, yentexók agko' axta ektáhakxa awáxok, tén axta ektáha nempeywa nélmaxnagko ekpaqhetchesa Wesse' egegkok. 11 Entáhak axta eyáneya s'e: “Wesse' egegkok ekha nak apyennaqte: Apkelanawók sa' agkok xeyep ektáhakxa eklegeykegkoho s'e apkeláneykha nak, ná hélwánaqma aqsa ko'o, hegkés sa' xama sakcha'a, ko'o sa' agkések yaqwayam etnehek apchásenneykha, megkólyaqténchesek sa' nahan apwa'. Sa' katnehek megkatnatchásamáxche xa ektáha kélteméssesso appagkanamap.” Naqsók xa sektáhakxa nak seyáneya. 12 Ahóxók agko' axta ekteme nempeywa nélmaxnagko Ana nápaqtók Wesse' egegkok, apkelánesawók axta átog ma'a Elí; 13 awáxok axta aqsa kelmaxneyk. Axta kólleg'ak ektáhakxa ekpeywa; átog axta aqsa paqméteyha. Apkeneykek axta kaqhak anmen ma'a Elí. 14 Aptáhak axta apcháneya s'e:
—¿Háxko ekwánxa ekhem kallágwók eyaqhe anmen? ¡Kalwatés sa' ekya vino!
15 —Meheyaqhak ko'o anmen —axta entáhak eyátegmowágko Ana—. Meynak ko'o vino, tén han ma'a anmen ekyennaqte nak, wánxa ko'o seyapa m'a ekyentaxno agko' setnahakxa', éltennássek ko'o nápaqtók Wesse' egegkok ma'a ektémakxa nak seklegeykegkoho. 16 Nágkaxén aqsa apwáxok xeyep sektáha ko'o xama kelán'a ekmaso ektémakxa, wánxa aqsa ko'o sektáha nempeywa nélmaxnagko s'e yókxoho ekhem nak, éñamakxa m'a setnahakxa nak, xámók agko' sélya'asakxa exma, yentexók agko' han ektáhakxa élapwayam ewáxok.
17 —Kataqhekxa sa' yetlo meyke ektáhakxa awáxok —axta aptáhak apcháneya m'a Elí—. Egkések sa' aqsok élmaxneyeykha m'a Dios apagkok nak Israel.
18 —Payhekxeyk ewáxok sekleg'a aptáhakxa nak appeywa —axta entáhak eyátegmowágko m'a kelán'a.
Tén axta ektaqháwo Ana ekmeyákxo m'a éñamakxa axta, keñe han ektásweykxo ekto, massawók agko' axta han élapwayam. 19 Mók ekhem axta entáhak, axto'ók agko' la'a eknaqxétekhágko, natámen élpeykessamo Wesse' egegkok axta élmeyákxo m'a axanák ekpayho nak Ramá. Keñe axta Elcaná appathetágko makham ma'a aptáwa' Ana, axta kalwagqakmok Wesse' egegkok ektáhakxa axta aqsok élmaxneyeykha m'a. 20 Lósók axta entáhak Ana, wokmek axta ekhem, keñe ektegkesa xama étche apkenna, teméssessek axta apwesey Samuel, hakte Wesse' egegkok axta éltémo egkések.
21 Keñe axta apmeyákxo Elcaná m'a tegma apwányam nak Siló yetlo ekyókxoho ekheykha nak apxagkok, yaqwayam esawhegwomhok ekyókxoho ektémakxa m'a apkeltémókxa axta etnehek Wesse' egegkok, keñe han egkések ma'a aqsok kéltósso ekmatñà apkeláneyo nak chá'a yókxoho apyeyam ma'a; 22 axta eyke kaxñak ma'a Ana, hakte axta entáhak eyáneya atáwa' s'e:
—Maxñehek sa' ko'o ekwokmoho apyenyawa sa' apto neme s'e sakcha'a nak. Keñe sa' eyntemekxak yaqwayam agkések ma'a Wesse' egegkok, exnamhok sa' nahan ma'a.
23 Apchátegmowágkek axta Elcaná, atáwa' axta m'a:
—Katne sa' ma'a ekmakókxa enxoho katnehek. Kaxnekxa sa' ekwokmoho apyenyawa apto neme. Wesse' egegkok sa' eyke elának ma'a aqsok éltamhókxa nak elána'.
Tén axta ekhákxo m'a keñe han ekwánegkesa m'a sakcha'a, ekwokmoho apyenyawa apto neme. 24 Xama axta apyenyawa apto neme m'a, keñe ekyentamákxo m'a tegma appagkanamap Wesse' egegkok nak apagkok, ekpayho nak Siló, ketchetseyk axta eyke makham. Naqlókók axta han ántánxo weyke étkók kelennay'awo', veintidós kilos hótáhap, keñe han xama yempehek vino kélyeta. 25 Tén axta eyaqha xama weyke étkok kennawo', keñe ekya'ágkasa sakcha'a m'a Elí. 26 Axta entáhak eyáneya Ana s'e:
—Heyemlekxoho sa' xeyep Elí, ko'o neykhe m'a kelán'a sekweykto axta chá'a sektemégweykto nempeywa nélmaxnagko s'e nápaqto' nak Wesse' egegkok, aphakxa nak xép. 27 Élmaxnagkamchek axta ko'o Wesse' egegkok séltémo hegkések se'e sakcha'a nak, keñe segkéssama. 28 Ekpagkanchessek eyke ko'o kaxwók ma'a Wesse' egegkok, etnehek sa' apkeláneykha neyseksa apha makham.
Tén axta apháxahánto Elí ekwokmoho aptekxekwa'akto nápat xapop, nápaqtók ma'a Wesse' egegkok.
Nacimiento de Samuel
1 Hubo un varón de Ramataim de Zofim, del monte de Efraín, que se llamaba Elcana hijo de Jeroham, hijo de Eliú, hijo de Tohu, hijo de Zuf, efrateo. 2 Y tenía él dos mujeres; el nombre de una era Ana, y el de la otra, Penina. Y Penina tenía hijos, mas Ana no los tenía. 3 Y todos los años aquel varón subía de su ciudad para adorar y para ofrecer sacrificios a Jehová de los ejércitos en Silo, donde estaban dos hijos de Elí, Ofni y Finees, sacerdotes de Jehová. 4 Y cuando llegaba el día en que Elcana ofrecía sacrificio, daba a Penina su mujer, a todos sus hijos y a todas sus hijas, a cada uno su parte. 5 Pero a Ana daba una parte escogida; porque amaba a Ana, aunque Jehová no le había concedido tener hijos. 6 Y su rival la irritaba, enojándola y entristeciéndola, porque Jehová no le había concedido tener hijos. 7 Así hacía cada año; cuando subía a la casa de Jehová, la irritaba así; por lo cual Ana lloraba, y no comía. 8 Y Elcana su marido le dijo: Ana, ¿por qué lloras? ¿por qué no comes? ¿y por qué está afligido tu corazón? ¿No te soy yo mejor que diez hijos?
9 Y se levantó Ana después que hubo comido y bebido en Silo; y mientras el sacerdote Elí estaba sentado en una silla junto a un pilar del templo de Jehová, 10 ella con amargura de alma oró a Jehová, y lloró abundantemente. 11 E hizo voto, diciendo: Jehová de los ejércitos, si te dignares mirar a la aflicción de tu sierva, y te acordares de mí, y no te olvidares de tu sierva, sino que dieres a tu sierva un hijo varón, yo lo dedicaré a Jehová todos los días de su vida, y no pasará navaja sobre su cabeza.
12 Mientras ella oraba largamente delante de Jehová, Elí estaba observando la boca de ella. 13 Pero Ana hablaba en su corazón, y solamente se movían sus labios, y su voz no se oía; y Elí la tuvo por ebria. 14 Entonces le dijo Elí: ¿Hasta cuándo estarás ebria? Digiere tu vino. 15 Y Ana le respondió diciendo: No, señor mío; yo soy una mujer atribulada de espíritu; no he bebido vino ni sidra, sino que he derramado mi alma delante de Jehová. 16 No tengas a tu sierva por una mujer impía; porque por la magnitud de mis congojas y de mi aflicción he hablado hasta ahora. 17 Elí respondió y dijo: Ve en paz, y el Dios de Israel te otorgue la petición que le has hecho. 18 Y ella dijo: Halle tu sierva gracia delante de tus ojos. Y se fue la mujer por su camino, y comió, y no estuvo más triste.
19 Y levantándose de mañana, adoraron delante de Jehová, y volvieron y fueron a su casa en Ramá. Y Elcana se llegó a Ana su mujer, y Jehová se acordó de ella. 20 Aconteció que al cumplirse el tiempo, después de haber concebido Ana, dio a luz un hijo, y le puso por nombre Samuel, diciendo: Por cuanto lo pedí a Jehová.
21 Después subió el varón Elcana con toda su familia, para ofrecer a Jehová el sacrificio acostumbrado y su voto. 22 Pero Ana no subió, sino dijo a su marido: Yo no subiré hasta que el niño sea destetado, para que lo lleve y sea presentado delante de Jehová, y se quede allá para siempre. 23 Y Elcana su marido le respondió: Haz lo que bien te parezca; quédate hasta que lo destetes; solamente que cumpla Jehová su palabra. Y se quedó la mujer, y crio a su hijo hasta que lo destetó. 24 Después que lo hubo destetado, lo llevó consigo, con tres becerros, un efa de harina, y una vasija de vino, y lo trajo a la casa de Jehová en Silo; y el niño era pequeño. 25 Y matando el becerro, trajeron el niño a Elí. 26 Y ella dijo: ¡Oh, señor mío! Vive tu alma, señor mío, yo soy aquella mujer que estuvo aquí junto a ti orando a Jehová. 27 Por este niño oraba, y Jehová me dio lo que le pedí. 28 Yo, pues, lo dedico también a Jehová; todos los días que viva, será de Jehová.
Y adoró allí a Jehová.