Acán apkelane mey'assáxma
1 Xama aphawóxama axta m'a énxet'ák nak Judá apwesey axta Acán, Carmí apketche, Zabdí aptáwen, aptáha nak han pók aptáwen ma'a Zérah, apkelmeyk axta nekha aqsok ektáha axta kélpagkanchesso yaqwayam kólmasséssók. Axta keñamak élpehewákxo apkelsexnánémap nápaqtók Wesse' egegkok ma'a apyókxoho énxet'ák nak Israel, eñama apkelma aqsok apkeltémo axta eykhe kólmasséssók. Axta keñamak aplawa Wesse' egegkok apkeltaqnaweygko m'a énxet'ák nak.
Énxet'ák Israel apmenxenamap eñama melya'assáxma
2 Apkeláphássek axta Josué nápakha énxet'ák apkeleñama m'a Jericó, yaqwayam elmahagkok ma'a yókxexma nak Ai, ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem, teyp yókxexma Betel, ketók axta m'a yókxexma nak Bet-avén, apkeláneyákpexa axta etyánegwomhok ma'a yókxexma nak. Apkelxegkek axta apteyánegwokmoho m'a yókxexma Ai, 3 keñe axta apkelwákxo makham. Aptáhak axta apcháneya m'a Josué: “Megkeyméxchek elxog apyókxoho énxet'ák yaqwayam elnapakpok ma'a énxet'ák nak Ai. Dos essenhan tres mil énxet'ák aphawók emok ma'a tegma apwányam nak. Ná eláphés aqsa apyókxoho énxet'ák, hakte apqántawok ma'a ektáha nak apkeláneykha m'a tegma apwányam.”
4 Keñe axta apkelxega tres mil énxet'ák yaqwayam elnapakpok ma'a énxet'ák nak Ai. Apmenxenchek axta eyke m'a énxet'ák nak Ai, apkexpánchessek axta han. 5 Aptekyókek axta treinta y seis israelitas; keñe m'a nápakha nak apmenxena eyeynmo m'a átog nak tegma apwányam ekweykmoho m'a kélhexyawassamakxa nak chá'a meteymog, axta apkelnáhápweykxak ma'a ekweyweykentamxa nak xapop. Axta keñamak apkelyelqákpo m'a énxet'ák, massék axta élyenna apkelwáxok.
6 Keñe m'a Josué tén han ma'a apkelámha apmonye'e nak énxet'ák Israel, apkelyeptégkek axta apkelántaxno, apnegkenágkek axta han néten apqatkok ma'a xapop ánek magkenatchesso ekyetna ekyentaxno agko' éllapwámeyak; keñe axta apkelháxahágko ekyetnakxa m'a yántéseksek apagkok nak Wesse' egegkok, apkeltekxeyágkek axta nápaqta'a xapop ekwokmoho ektaxnakmo. 7 Keñe axta aptáha Josué s'e:
—¡Wesse' egegkok! ¿Yaqsa ektáha apkeltamho axta elyeykhak énxet'ák apagkok ma'a wátsam Jordán? ¿Peyk enxeykel'a yohok aqsa hẽlmok ma'a amorreos yaqwayam hegmasséssók? ¡Táse' nak axta eykhe ókhegwak aqsa m'a neyp nak wátsam Jordán! 8 ¡Wesse' egegkok! ¡May'ásegkok ko'o yaqwánxa atnehek sekpeywa! Hakte apkenyahágkek kaxwók ma'a énxet'ák Israel eñama apmenxenma m'a katnaha apnámakkok. 9 Ellegak sa' amya'a ektáhakxa m'a cananeos, tén han ma'a apyókxoho apheykha nak ma'a yókxexma, keñe sa' epaxqeykxak ma'a nélenmexma nak, hegketámegmak sa'; hensawhohok sa' han hẽlnápok. ¿Háxko sa' etnehek xeyep megyohók kólwanyohok ma'a apwesey nak?
10 Apchátegmowágkek axta Wesse' egegkok:
—Exnekxa néten. ¿Yaqsa ektáha aptekxeya nak nápat xapop? 11 Apkelánegkek melya'assáxma m'a énxet'ák Israel, massék apkelánegko m'a ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho séltémo axta elanagkok. Apkelmágkek ma'a aqsok séltémo axta eykhe kólmasséssók; apkelmenyexágkek han, apkelya'ásegkók eykhe apkelánegko aqsok ekmaso, keñe han apkelpóssákxo m'a neyseksa ekheykegkaxa nak apkelnaqta. 12 Cháxa keñamak ma'a énxet'ák nak Israel, mexók sa' elenmexek ma'a katnaha nak apnámakkok. Yenyahagkok sa' aqsa chá'a apmonye'e, hakte payhawók kaxwo' kólmasséssók ma'a énxet'ák Israel. Sa' agkok kólmasséssekmok kaxwók xa séltémo axta kéxegke kólmasséssók, maxek sa' chá'a makham kélnepyeseksa kéxegke. 13 Yempekxa néten, eláneyha m'a énxet'ák nak, eltennés sa' yának elánekxak aptamhágkaxa yaqwayam elmeyenták ko'o emonye' m'a élsaka sa', hakte ko'o sekteme Wesse', Dios apagkok nak ma'a énxet'ák Israel, ektáhak se'e: ‘Kéxegke Israel, kélmeyk ma'a aqsok séltémo axta kólmasséssók ekyókxoho. Sa' agkok kólmasséssekmok kéxegke m'a aqsok séltémo axta kólmasséssók, megkólxohók sa' kólenmexek ma'a katnaha nak kélnámakkok.’ 14 Saka sa' kólwaták kélyókxoho ektáhakxa nak chá'a énxet'ák kélagkok, keñe sa' ma'a énxet'ák nak, ko'o sa' chá'a axének wának yánchásekxohok ma'a aphawóxama; keñe sa' ma'a aphawóxama nak, ko'o sa' chá'a wának yánchásekxohok ma'a apnámakkok apagko' nak; keñe m'a apnámakkok apagko' nak, ko'o sa' chá'a wának exének ma'a ektáhakxa enxoho énxet apagkok. 15 Keñe m'a énxet ektáha enxoho apkelma m'a séltémo axta kólmasséssók ekyókxoho, kólwatnekxak sa' yetlo apketchek, keñe han ma'a ekyókxoho aqsok apagkok, eñama apkelane aqsok ekmaso nepyeseksa m'a énxet'ák Israel, keñe han melyaheykekxoho m'a ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho eñama nak Wesse' egegkok.
Acán kéllegassáseykegkoho
16 Mók ekhem axta entáhak Josué aphákxo néten axto'ók agko' la'a, keñe axta apkeltamho elmahagkok ma'a énxet'ák ektáha axta kélexpánchesso. Tén axta Wesse' egegkok apxéna m'a énxet'ák apagkok nak Judá. 17 Keñe axta Josué apkeltamho elyepetchegwomhok xama chá'a m'a Judá énxet'ák apagkok, ektáhakxa nak chá'a apnámakkok apagko', keñe axta élpehewákxo apkelxénamap ma'a apnámakkok nak Zérah. Tén axta kélyetnakhasa m'a aphawóxama nak Zabdí, nepyeseksa nak Zérah énxet'ák apagkok. 18 Xama axta apkelyepetchegwokmo xama xama chá'a m'a aphawóxama nak Zabdí, keñe apxénákpo m'a Acán, apketche nak Carmí, aptáwen nak ma'a Zabdí, kenhan pók aptáwen ma'a Zérah, cham'a apteme axta énxet'ák apagkok ma'a Judá.
19 Aptáhak axta Josué apcháneya m'a Acán:
—Eyáxeg, etnésses sa' apcheymákpoho Wesse' egegkok, Dios apagkok nak Israel. Héltennés sa' ma'a aqsok apkelane nak. ¡Ná ekpós aqsa!
20 Apchátegmowágkek axta Acán:
—Naqsók axta ko'o sélana aqsok ekmaso énmexma nak Wesse' egegkok, Dios nak Israel. Keso sélana axta ko'o s'e: 21 Ekwet'ak axta xama apáwa kélaqlamaxche aptaqmalma apagko' apkelánamap axta m'a Babilonia, neyseksa m'a aqsok nélmágko axta Jericó, keñe han sekwet'a doscientos selyaqye aktek élmope, tén han xama sawo ekyátekto ekmomnáwa, medio kilo axta ekyentaxno m'a. Keltásek axta eyke ko'o sélano m'a aqsok nak keñe sélma. Élátawanyeyk axta m'a kóneg sekpakxanmakxa nak, cham'a nékhegweykemxa nak, keñe selyaqye sekpekkena m'a kañók agko'.
22 Yahamok axta apkeláphasa Josué énxet'ák ma'a appakxanmakxa nak Acán, apkelwetágwokmek axta ekyókxoho aqsok apkelpósso axta Acán, yetlo selyaqye m'a kañók agko'. 23 Apkelmágkek axta, keñe kélsákxésa m'a Josué, kenhan ma'a énxet'ák nak Israel, tén axta han kélsákxésa m'a Wesse' egegkok. 24 Tén axta kélyentamákxo Acán ma'a yókxexma ekyapwátegweykenxa nak ma'a Acor yetlo m'a selyaqye, apchaqlamap, sawo ekyátekto ekmomnáwa, yetlo m'a apketchek apkelennay'a, apketchek kelwán'ák, keñe han ma'a weyke apnaqtósso, yámelyeheykok, nepkések, tén han apkelnaqta, ekyókxoho m'a ektáhakxa nak apagkok.
25 Aptáhak axta apcháneya Josué:
—¿Yaqsa ektáha séghágwa'akto nak xeyep negko'o xa aqsok ekmaso nak? Wesse' egegkok sa' yának kápekxak kaxwók xép xa aqsok ekmaso séghágwa'akto nak negko'o.
Natámen apteme appeywa axta Josué xa, keñe apyókxoho énxet'ák Israel apkelyetna'a meteymog apchaqha m'a Acán, yetlo m'a ekyókxoho apketchek, aptáwa', tén axta kélwatnékxoho han. 26 Keñe han kéláhakkáseykxo ekxámokma agko' ma'a meteymog, makhemek makham émha xa meteymog nak. Cháxa keñamak ektéma nak makham ekwesey yókxexma ekyapwate Acor ma'a. Tén axta ekmassa apkeltaqnawéyak Wesse' egegkok ma'a énxet'ák Israel.
El pecado de Acán
1 Pero los hijos de Israel cometieron una prevaricación en cuanto al anatema; porque Acán hijo de Carmi, hijo de Zabdi, hijo de Zera, de la tribu de Judá, tomó del anatema; y la ira de Jehová se encendió contra los hijos de Israel.
2 Después Josué envió hombres desde Jericó a Hai, que estaba junto a Bet-avén hacia el oriente de Bet-el; y les habló diciendo: Subid y reconoced la tierra. Y ellos subieron y reconocieron a Hai. 3 Y volviendo a Josué, le dijeron: No suba todo el pueblo, sino suban como dos mil o tres mil hombres, y tomarán a Hai; no fatigues a todo el pueblo yendo allí, porque son pocos. 4 Y subieron allá del pueblo como tres mil hombres, los cuales huyeron delante de los de Hai. 5 Y los de Hai mataron de ellos a unos treinta y seis hombres, y los siguieron desde la puerta hasta Sebarim, y los derrotaron en la bajada; por lo cual el corazón del pueblo desfalleció y vino a ser como agua.
6 Entonces Josué rompió sus vestidos, y se postró en tierra sobre su rostro delante del arca de Jehová hasta caer la tarde, él y los ancianos de Israel; y echaron polvo sobre sus cabezas. 7 Y Josué dijo: ¡Ah, Señor Jehová! ¿Por qué hiciste pasar a este pueblo el Jordán, para entregarnos en las manos de los amorreos, para que nos destruyan? ¡Ojalá nos hubiéramos quedado al otro lado del Jordán! 8 ¡Ay, Señor! ¿Qué diré, ya que Israel ha vuelto la espalda delante de sus enemigos? 9 Porque los cananeos y todos los moradores de la tierra oirán, y nos rodearán, y borrarán nuestro nombre de sobre la tierra; y entonces, ¿qué harás tú a tu grande nombre?
10 Y Jehová dijo a Josué: Levántate; ¿por qué te postras así sobre tu rostro? 11 Israel ha pecado, y aun han quebrantado mi pacto que yo les mandé; y también han tomado del anatema, y hasta han hurtado, han mentido, y aun lo han guardado entre sus enseres. 12 Por esto los hijos de Israel no podrán hacer frente a sus enemigos, sino que delante de sus enemigos volverán la espalda, por cuanto han venido a ser anatema; ni estaré más con vosotros, si no destruyereis el anatema de en medio de vosotros. 13 Levántate, santifica al pueblo, y di: Santificaos para mañana; porque Jehová el Dios de Israel dice así: Anatema hay en medio de ti, Israel; no podrás hacer frente a tus enemigos, hasta que hayáis quitado el anatema de en medio de vosotros. 14 Os acercaréis, pues, mañana por vuestras tribus; y la tribu que Jehová tomare, se acercará por sus familias; y la familia que Jehová tomare, se acercará por sus casas; y la casa que Jehová tomare, se acercará por los varones; 15 y el que fuere sorprendido en el anatema, será quemado, él y todo lo que tiene, por cuanto ha quebrantado el pacto de Jehová, y ha cometido maldad en Israel.
16 Josué, pues, levantándose de mañana, hizo acercar a Israel por sus tribus; y fue tomada la tribu de Judá. 17 Y haciendo acercar a la tribu de Judá, fue tomada la familia de los de Zera; y haciendo luego acercar a la familia de los de Zera por los varones, fue tomado Zabdi. 18 Hizo acercar su casa por los varones, y fue tomado Acán hijo de Carmi, hijo de Zabdi, hijo de Zera, de la tribu de Judá. 19 Entonces Josué dijo a Acán: Hijo mío, da gloria a Jehová el Dios de Israel, y dale alabanza, y declárame ahora lo que has hecho; no me lo encubras. 20 Y Acán respondió a Josué diciendo: Verdaderamente yo he pecado contra Jehová el Dios de Israel, y así y así he hecho. 21 Pues vi entre los despojos un manto babilónico muy bueno, y doscientos siclos de plata, y un lingote de oro de peso de cincuenta siclos, lo cual codicié y tomé; y he aquí que está escondido bajo tierra en medio de mi tienda, y el dinero debajo de ello.
22 Josué entonces envió mensajeros, los cuales fueron corriendo a la tienda; y he aquí estaba escondido en su tienda, y el dinero debajo de ello. 23 Y tomándolo de en medio de la tienda, lo trajeron a Josué y a todos los hijos de Israel, y lo pusieron delante de Jehová. 24 Entonces Josué, y todo Israel con él, tomaron a Acán hijo de Zera, el dinero, el manto, el lingote de oro, sus hijos, sus hijas, sus bueyes, sus asnos, sus ovejas, su tienda y todo cuanto tenía, y lo llevaron todo al valle de Acor. 25 Y le dijo Josué: ¿Por qué nos has turbado? Túrbete Jehová en este día. Y todos los israelitas los apedrearon, y los quemaron después de apedrearlos. 26 Y levantaron sobre él un gran montón de piedras, que permanece hasta hoy. Y Jehová se volvió del ardor de su ira. Y por esto aquel lugar se llama el Valle de Acor, hasta hoy.