Jeremías apma xama xapop
1 Appaqhetchessek axta Wesse' egegkok Jeremías, cham'a ekweykmo axta diez apyeyam apteme wesse' apwányam Sedequías ma'a Judá, ekweykmo axta dieciocho apyeyam apteme wesse' apwányam ma'a Nabucodonosor. 2 Chaqhawók axta nahan apketámeykenxa axta wesse' apwányam Babilonia sẽlpextétamo apagkok ma'a Jerusalén, keñe axta Dios appeywa aplegasso Jeremías kélaqxegkessama apmomakpo m'a kañe' kélhaxtegkesso nak wesse' apwányam apxagkok. 3 Wesse' apwányam Sedequías axta apkeltémo emakpok ma'a, hakte axta ñémeykxa aptéma chá'a appeywa Jeremías se'e: “Aptáhak Wesse' egegkok se'e: ‘Wának sa' ko'o emok wesse' apwányam Babilonia s'e tegma apwányam nak. 4 Mopwanchek sa' nahan éxánegkesek wesse' apwányam Sedequías ma'a caldeos, emok sa' ma'a wesse' apwányam Babilonia, kólyentegkásekxak sa' ma'a aphakxa nak. 5 Éntemekxak sa' Nabucodonosor Sedequías ma'a Babilonia, yaqwánxa sa' exnamok ekwokmoho sekxéna ko'o yaqwánxa kólteméssesek. Kólnapaxchek sa' eykhe kéxegke m'a caldeos, megkólxók sa' eyke. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'.”
6 Keñe axta aptáha Jeremías se'e: “Epaqhetchessek ko'o Wesse' egegkok. Aptáhak seyáneya s'e: 7 ‘Ewak sa' xép aphakxa apephénem Hanamel, Salum apketche nak, eltennásak sa' eltamhok emekxak xapop apagkok ekyetnama nak ma'a Anatot, hakte payhawók xép emekxak ma'a eñama apteme apnámakkok apagko'.’ 8 Apwa'ak axta ko'o sekhakxa kañe' kélhaxtegkesso nak wesse' apwányam apxagkok ma'a éphénem Hanamel, ekhawo m'a aptáhakxa axta seyáneya Wesse' egegkok, apkeltamhók axta amekxak yókxexma apagkok ekyetnama nak ma'a Anatot, xapop apagkok nak ma'a Benjamín énxet'ák apagkok, hakte payhawók ko'o amekxak ma'a, tén han atnekxak ahagkok ma'a, eñama sekteme énámakkok ahagko'. Ekya'ásegwokmek axta ko'o apkeltémo katnehek Wesse' egegkok xa ektáha nak, 9-10 ekmákxeyk axta ko'o yókxexma apagkok nak ma'a éphénem Hanamel. Ekméssek axta diecisiete sawo selyaqye aktek élmope, cham'a ekwánxa axta ekyánmaga apkelteme, ektáxéssek axta han weykcha'áhak ekxeyenma sekmeykekxa, yetlo seyápeykekxa ekyennaqte, tén han apnaqtáxéséyak apkelwesey m'a ektáha nak apkelweteykegkoho. 11 Élmeyk axta ko'o m'a ánet weykcha'áhak ekxeyenma nak kélyamasma aqsok, xama axta kélyennaqtésso kélpextete, tén han ma'a ekpayhawo nak negmeykekxa, keñe axta m'a mók nak meyke kélyennaqtésso kélpextete, 12 élméssek axta m'a Baruc, Nerías axta apketche, Maaseías axta aptáwen, nápaqtók ma'a éphénem Hanamel, tén han nápaqta'awók ma'a ektáha axta apkelweteykegkoho, apnaqtáxéseyak axta apkelwesey m'a aqsok kélyamasma, tén han ma'a apyókxoho judíos apheyncha'a axta m'a kañe' apwáxok nak kélhaxtegkesso nepyáwa tegma. 13 Axta ektáhak ko'o seyáneya Baruc nápaqta'awók xa énxet'ák nak: 14 ‘Aptáhak Wesse' ekha apyennaqte, Dios apagkok nak Israel se'e: Elmekxa sa' xa ánet weykcha'áhak ekxeyenma nak kélyamasma aqsok, cham'a kélyennaqtésso nak kélpextete tén han ma'a meyke nak kélpextete, exátem sa' kañe' yátegwáxwa, yaqwayam sa' megkalesagkehe'. 15 Hakte aptáhak Wesse' ekha apyennaqte, Dios apagkok nak Israel se'e: Kólmekxak sa' makham tegma s'e xapop nak, tén han yókxexma tén han ma'a kélcheneykekxexa nak anmen yámet.’
Jeremías apkelmaxnagko
16 “Ekpenchessek axta ko'o sélmésso weykcha'áhak ekxeyenma nak negmeykekxa aqsok ma'a Baruc, Nerías axta apketche. Keñe sektáha sekpaqhetchesa sélmaxneya Wesse' egegkok se'e: 17 Wesse', yetlo ekyawe apmopwána axta exchep apkelanék néten tén han keso náxop. Méko xama aqsok megkapwagkexa elának xép. 18 Apxekmóssegkek xép apkelásekhayo apxámokma apagko' énxet, ellegássesagkohok eyke han cha'a énxet'ák, eñama apkeláneyak melya'assáxma m'a apyapmeyk nak. Oh Dios apyennaqte tén han apteme apwányam apagko', Wesse' ekha apyennaqte exchep apwesey. 19 Awanhók agko' xép ma'a aqsok ekxeyenma nak apwáxok elána', keltássók agko' ma'a aqsok apkelane nak. Apweteyak xép ekyókxoho aqsok apkeláneyak nak chá'a énxet'ák, egkések nahan chá'a xama xama m'a ekpayhawo nak chá'a egkések, ekhawo ektémakxa nak chá'a aqsok apkeláneyak. 20 Apkeláneyak axta exchep aqsok sempelakkasso nak agweta' ma'a Egipto tén han ma'a aqsok magkenatchesso nak agweta', makhemek eyke makham apkelane s'e negwánxa nak, cham'a nepyeseksa nak Israel tén han ma'a apyókxoho énxet'ák nak keso náxop, cháxa keñamak ekpayheykekxo nak apwesey yókxexma. 21 Yetlo ekyawe apmopwána axta exchep apkelántekkessók énxet'ák apagkok Israel ma'a Egipto, apkelánéssama chá'a m'a aqsok sempelakkasso nak agweta', tén han ma'a magkenatchesso nak agweta', apkelyegwakkassegkek axta apyókxoho énxet'ák. 22 Apméssegkek axta exchep énxet'ák Israel se'e xapop nak, ényahamakxa nak weyke nagkeygmenek tén han yányawhéna' apyegmenek ektémól'a kanyehek ma'a yegmen, ekhawo apkeltennassamakxa axta egkések ma'a apyapmeyk nano'. 23 Xama axta apkelántaxnama m'a apchókxa nak, apmoma aptéma apagkok, axta elyeheykekxohok xép, axta nahan elyetlókassók ma'a nélxekmowásamáxche apmésso axta exchep, axta han eláneykegkok ma'a apkeltémókxa axta chá'a elanagkok xép. Axta keñamak apcháphássessama exchep ekyókxoho s'e nenlegeykegkoho nak.
24 “Apkelánegkek kaxwók apkelchántéyak néten ma'a caldeos, yaqwayam ektamagkok ma'a tegma apwányam. Kempakhakma, meyk, tén han negmasse sa' kañék emok tegma apwányam ma'a ektáha nak apketámeyam. Wesse', apwet'ak xép ektáha m'a apxeyenma axta chá'a katnehek. 25 Wesse' apkeltémok axta exchep amekxak ma'a xapop, tén han ayánmagkasek nápaqta'awók ma'a ektáha axta apkelweteykegkoho, neyseksa eykhe apmáheyo emok tegma apwányam ma'a caldeos.’”
26 Tén axta Wesse' egegkok aptáha apchátegmowágkokxo Jeremías se'e: 27 “Ko'o sekteme Wesse', Dios agkok ma'a ekyókxoho aqsok ekha nak élennama. Méko ko'o xama aqsok mamowagkexa alána'. 28 Ektáhak ko'o seyáneya exchep se'e: Wának sa' ko'o emok Nabucodonosor se'e tegma apwányam nak, wesse' apwányam nak Babilonia, tén han ma'a caldeos. 29 Elántexek sa' caldeos apketámeyak nak ma'a tegma apwányam, ewatnekxak sa'; elwatnohok sa' xamók ma'a tegma, kélwatnéssamakxa nak chá'a néten aqsok ánek ekmátsa ekpaqneyam ma'a Baal, yaqwayam helókasek ko'o, tén han kélméssamakxa nak chá'a vino m'a aqsok kéláyókxa éleñama nak mók nekha. 30 Sekxók eyeynókxa axta apkeláneyak aqsok megkaleklamakxa nak chá'a ko'o ewáxok ma'a énxet'ák Israel, tén han ma'a Judá; melwátésseykmok selókaséyak ma'a énxet'ák Israel eñama m'a aqsok kéleykmássesso apkeláneyak apancha'awo nak. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'. 31 Selókaséyak aqsa chá'a ko'o aptemék se'e tegma apwányam nak, eyeynamo m'a sekxók axta apkelánamákpo, ekwokmoho makham se'e kaxwo nak. Cháxa keñamak peya nak ko'o amasséssók, 32 apyókxoho selókáséyak nak chá'a eñama aqsok ekmaso apkeláneyak ma'a énxet'ák Israel, tén han ma'a Judá, ekhawo han ma'a kelwesse'e apkelwányam apagkok nak, tén han ma'a apkelámha apmonye'e apagkok, tén han ma'a apkelmaxnéssesso nak chá'a énxet'ák apagkok, tén han apkellegasso nak chá'a amya'a, tén han ma'a apyókxoho apheykha nak Judá, tén han ma'a Jerusalén. 33 Eyheykekxeyk apkap'ák, massegkek sélányo. Axta ayenseykmok eykhe sélxekmósso, makke hélyeheykekxoho', melmák takha' m'a séltémókxa etnahagkok. 34 Weykmok aptawáseykha tegma appagkanamap sélpagkanchesso nak ko'o, apnegkenweykmo m'a kéleykmássesso apagkok élmaso agko' nak. 35 Apkelánesseykmek axta han apkelwatnéssamakxa aqsok Baal ma'a ekyapwátegweykenxa nak xapop Ben-hinom, yaqwayam elwatnések apketchek apkelennay'a, tén han kelwán'ák ma'a Moloc. Cháxa élánéseykegko nak melya'assáxma m'a énxet'ák Judá, aqsok megkaleklo nak ko'o ewáxok, maltémo nak chá'a ko'o elanagkok, megkaxeyenmak han ko'o ewáxok katnehek.
Ekxénamaxche yaqwánxa katnehek egmonye'
36 “Ektáhak ko'o sekxéna tegma apwányam, ko'o sektáha nak Wesse', Dios apagkok nak Israel, apxéna axta exchep peya emok ma'a wesse' apwányam Babilonia eñama kempakhakma, meyk, tén han negmasse: 37 Wánchásekxak sa' ko'o makham énxet'ák apheykha axta s'e, cham'a ekyókxoho apkelókxa sélya'assamakxa axta chá'a ko'o séxpánchessama, cham'a seklómo ahagko' axta ko'o, séltaqnaweykegkoho agko' axta, wának sa' elchexyók makham se'e yókxexma nak, yaqwayam sa' exmakha meyke ektemegweykmohóxma. 38 Énxet'ák ahagkok sa' ko'o atnehek ma'a, keñe sa' ko'o hetnehek Dios apagkok. 39 Wának sa' ko'o etnahagkok wánxa apkelmopmenyého etnehek seyáyo neyseksa apheykha, yaqwayam sa' kataqmelek apheykha, yetlo aptawán'ák neptámen. 40 Alának sa' ko'o ekhémo mók sélpaqhetchásamáxkoho meyke néxa: altennaksek sa' ko'o malwátessemek chá'a ektaqmalma sekteméssesakxa, ayánchesseshok sa' ko'o apkelmopmenyého etnahagkok seyáyo, tén han memáheyo chá'a heyenyók xama enxoho. 41 Kapayhekxak sa' chá'a ko'o ewáxok ektaqmela enxoho chá'a sekteméssesakxa, axnésha sa' ko'o s'e apchókxa nak ekweykmoho kañók agko' ewáxok, tén han meyke ekyexamaxkoho ewáxok.”
42 Aptáhak axta makham Wesse' egegkok se'e: “Sa' atnéssesek nahan wáphássesek ekyókxoho aqsok éltaqmela séltennassama axta wáphássesek, sekteméssessamakxa axta ko'o seyáphássessama ekyawe agko' apkellegeykegkoho xa énxet'ák nak. 43 Keso apchókxa, apxéna nak xép katnekxak yókxexma meyke xama aqsok, meyke énxet, tén han aqsok kélnaqtósso, apxéna nak peya emok ma'a caldeos, kólmekxak sa' makham xapop. 44 Kólmekxak sa', kóltáxeyásekxak sa' makham ekxeyenma nak kélyamasma aqsok, yetlo kélyennaqtésso kélpextete, tén han apnaqtáxéseyak apkelwesey m'a apkelweteykegkoho nak. Sa' katnehek Benjamín nak xapop apagkok xa, nepyáwa nak ma'a Jerusalén, tén han ma'a tegma apkelyawe nak Judá, cham'a élámhakxa nak meteymog élwenaqte, tén han ma'a ekpayhegweykenxa nak xapop, tén han ma'a tegma apkelyawe nak Négueb, hakte wának sa' ko'o kayaqmagkasek mók ektémakxa apheykha. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'.”
Jeremías compra la heredad de Hanameel
1 Palabra de Jehová que vino a Jeremías, el año décimo de Sedequías rey de Judá, que fue el año decimoctavo de Nabucodonosor. 2 Entonces el ejército del rey de Babilonia tenía sitiada a Jerusalén, y el profeta Jeremías estaba preso en el patio de la cárcel que estaba en la casa del rey de Judá. 3 Porque Sedequías rey de Judá lo había puesto preso, diciendo: ¿Por qué profetizas tú diciendo: Así ha dicho Jehová: He aquí yo entrego esta ciudad en mano del rey de Babilonia, y la tomará; 4 y Sedequías rey de Judá no escapará de la mano de los caldeos, sino que de cierto será entregado en mano del rey de Babilonia, y hablará con él boca a boca, y sus ojos verán sus ojos, 5 y hará llevar a Sedequías a Babilonia, y allá estará hasta que yo le visite; y si peleareis contra los caldeos, no os irá bien, dice Jehová?
6 Dijo Jeremías: Palabra de Jehová vino a mí, diciendo: 7 He aquí que Hanameel hijo de Salum tu tío viene a ti, diciendo: Cómprame mi heredad que está en Anatot; porque tú tienes derecho a ella para comprarla. 8 Y vino a mí Hanameel hijo de mi tío, conforme a la palabra de Jehová, al patio de la cárcel, y me dijo: Compra ahora mi heredad, que está en Anatot en tierra de Benjamín, porque tuyo es el derecho de la herencia, y a ti corresponde el rescate; cómprala para ti. Entonces conocí que era palabra de Jehová.
9 Y compré la heredad de Hanameel, hijo de mi tío, la cual estaba en Anatot, y le pesé el dinero; diecisiete siclos de plata. 10 Y escribí la carta y la sellé, y la hice certificar con testigos, y pesé el dinero en balanza. 11 Tomé luego la carta de venta, sellada según el derecho y costumbre, y la copia abierta. 12 Y di la carta de venta a Baruc hijo de Nerías, hijo de Maasías, delante de Hanameel el hijo de mi tío, y delante de los testigos que habían suscrito la carta de venta, delante de todos los judíos que estaban en el patio de la cárcel. 13 Y di orden a Baruc delante de ellos, diciendo: 14 Así ha dicho Jehová de los ejércitos, Dios de Israel: Toma estas cartas, esta carta de venta sellada, y esta carta abierta, y ponlas en una vasija de barro, para que se conserven muchos días.
15 Porque así ha dicho Jehová de los ejércitos, Dios de Israel: Aún se comprarán casas, heredades y viñas en esta tierra. 16 Y después que di la carta de venta a Baruc hijo de Nerías, oré a Jehová, diciendo: 17 ¡Oh Señor Jehová! he aquí que tú hiciste el cielo y la tierra con tu gran poder, y con tu brazo extendido, ni hay nada que sea difícil para ti; 18 que haces misericordia a millares, y castigas la maldad de los padres en sus hijos después de ellos; Dios grande, poderoso, Jehová de los ejércitos es su nombre; 19 grande en consejo, y magnífico en hechos; porque tus ojos están abiertos sobre todos los caminos de los hijos de los hombres, para dar a cada uno según sus caminos, y según el fruto de sus obras. 20 Tú hiciste señales y portentos en tierra de Egipto hasta este día, y en Israel, y entre los hombres; y te has hecho nombre, como se ve en el día de hoy. 21 Y sacaste a tu pueblo Israel de la tierra de Egipto con señales y portentos, con mano fuerte y brazo extendido, y con terror grande; 22 y les diste esta tierra, de la cual juraste a sus padres que se la darías, la tierra que fluye leche y miel; 23 y entraron, y la disfrutaron; pero no oyeron tu voz, ni anduvieron en tu ley; nada hicieron de lo que les mandaste hacer; por tanto, has hecho venir sobre ellos todo este mal. 24 He aquí que con arietes han acometido la ciudad para tomarla, y la ciudad va a ser entregada en mano de los caldeos que pelean contra ella, a causa de la espada, del hambre y de la pestilencia; ha venido, pues, a suceder lo que tú dijiste, y he aquí lo estás viendo. 25 ¡Oh Señor Jehová! ¿y tú me has dicho: Cómprate la heredad por dinero, y pon testigos; aunque la ciudad sea entregada en manos de los caldeos?
26 Y vino palabra de Jehová a Jeremías, diciendo: 27 He aquí que yo soy Jehová, Dios de toda carne; ¿habrá algo que sea difícil para mí? 28 Por tanto, así ha dicho Jehová: He aquí voy a entregar esta ciudad en mano de los caldeos, y en mano de Nabucodonosor rey de Babilonia, y la tomará. 29 Y vendrán los caldeos que atacan esta ciudad, y la pondrán a fuego y la quemarán, asimismo las casas sobre cuyas azoteas ofrecieron incienso a Baal y derramaron libaciones a dioses ajenos, para provocarme a ira. 30 Porque los hijos de Israel y los hijos de Judá no han hecho sino lo malo delante de mis ojos desde su juventud; porque los hijos de Israel no han hecho más que provocarme a ira con la obra de sus manos, dice Jehová. 31 De tal manera que para enojo mío y para ira mía me ha sido esta ciudad desde el día que la edificaron hasta hoy, para que la haga quitar de mi presencia, 32 por toda la maldad de los hijos de Israel y de los hijos de Judá, que han hecho para enojarme, ellos, sus reyes, sus príncipes, sus sacerdotes y sus profetas, y los varones de Judá y los moradores de Jerusalén. 33 Y me volvieron la cerviz, y no el rostro; y cuando los enseñaba desde temprano y sin cesar, no escucharon para recibir corrección. 34 Antes pusieron sus abominaciones en la casa en la cual es invocado mi nombre, contaminándola. 35 Y edificaron lugares altos a Baal, los cuales están en el valle del hijo de Hinom, para hacer pasar por el fuego sus hijos y sus hijas a Moloc; lo cual no les mandé, ni me vino al pensamiento que hiciesen esta abominación, para hacer pecar a Judá.
36 Y con todo, ahora así dice Jehová Dios de Israel a esta ciudad, de la cual decís vosotros: Entregada será en mano del rey de Babilonia a espada, a hambre y a pestilencia: 37 He aquí que yo los reuniré de todas las tierras a las cuales los eché con mi furor, y con mi enojo e indignación grande; y los haré volver a este lugar, y los haré habitar seguramente; 38 y me serán por pueblo, y yo seré a ellos por Dios. 39 Y les daré un corazón, y un camino, para que me teman perpetuamente, para que tengan bien ellos, y sus hijos después de ellos. 40 Y haré con ellos pacto eterno, que no me volveré atrás de hacerles bien, y pondré mi temor en el corazón de ellos, para que no se aparten de mí. 41 Y me alegraré con ellos haciéndoles bien, y los plantaré en esta tierra en verdad, de todo mi corazón y de toda mi alma.
42 Porque así ha dicho Jehová: Como traje sobre este pueblo todo este gran mal, así traeré sobre ellos todo el bien que acerca de ellos hablo. 43 Y poseerán heredad en esta tierra de la cual vosotros decís: Está desierta, sin hombres y sin animales, es entregada en manos de los caldeos. 44 Heredades comprarán por dinero, y harán escritura y la sellarán y pondrán testigos, en tierra de Benjamín y en los contornos de Jerusalén, y en las ciudades de Judá; y en las ciudades de las montañas, y en las ciudades de la Sefela, y en las ciudades del Neguev; porque yo haré regresar sus cautivos, dice Jehová.