Kéméxcheyk anlának ma'a aqsok nenxeyenma nak anlána'
1 Apmeyákxeyk agkok Dios tegma appagkanamap apagkok, elanagkoho yaqwánxa etnehek: ná egkés aqsa aqsok aptósso apchaqhe aptémól'a m'a énxet ekyeyháxma mey'áseyak la'a aqsok ekmaso apkelane, epenchesho sekxók apkeláneykekxa aptáhakxa yaqwayam elyahakxohok Dios.
2 Ná epekhés exének elanaksek aqsok Dios, nágkaxén apwáxok elanaksek heykxe aqsok Dios, hakte apheyk Dios ma'a néten, keñe exchep se'e náxop. Ná exámasák appeywa m'a apkepwagkexa enxoho, 3 hakte xámok agkok élchetamso apwáxok, katsagkassesek apwanmagko, apxámáseykxeyk agkok han appeywa, exénwók ma'a megkapayhawo nak chá'a antéhek.
4 Apxénchek agkok elanaksek aqsok Dios, elanés ekmanyehe, hakte etaqnawhok chá'a Dios ma'a énxet ekyeyháxma nak. Elána m'a aqsok apxeyenma nak elána', 5 hakte tásek mexénhek elának aqsok, megkaxnawok ma'a apxéna enxoho elának aqsok, keñe melanye'.
6 Nágyoho aqsa kalanaksek mey'assáxma m'a appeywa, keñe exének eyesagko aptáhakxa nápaqto' ma'a Dios apkeláneykha nak. Yaqsa ektáha apkeltamho nak elókasek Dios eñama m'a aqsok apxeyenma exchek xép, tén han yetsagkassásekxak katnehek ma'a ekyókxoho aqsok apkelane nak xép. 7 Kéméxcheyk xép etnehek apcháyo m'a Dios, neyseksa ekxákma élwanmésso ekmaso énxet'ák, tén han neyseksa élpaqmétamáxche naqsa, cham'a aqsok mékoho nak.
Aqsok megkapéwomo nak élánamáxche
8 Nágkatlakkas aqsa apwet'a enxoho énxet'ák meyke aqsok apagkok kélnaqtawásegkoho xama apchókxa, tén han megkóltaqmelchessásekxo enxoho chá'a apheykha, essenhan megkóllánésa enxoho chá'a m'a ekpayhawo nak kólteméssesek, hakte énxet ekha nak kéláyo, elanha chá'a m'a aptáha nak kéláyo apagko', keñe apteme nak néten agko' kéláyókxa, elanha chá'a xa apqánet nak. 9 ¿Keya kéltéma nak ekxatakhe apchókxa xa? ¿Keya aptémakxa chá'a wesse' apwányam elanaksek aqsok énxet'ák apkeltamheykha nak yókxexma xa?
10 Énxet étsapma nak apnények selyaqye, emáwhok chá'a exámasagkok; énxet apmopmenyého nak exámasagkok aqsok apagkok, yának chá'a katnahak ántawók ma'a aqsok apagkok nak. Cháxa ektáha han aqsok eyaqhémo agwetak xa, 11 hakte xámákxeyk agkok aqsok egagkok, kaxámagkok han chá'a nélmeykha. ¿Yaqsa aqsok hegmések xa? Wánxa aqsa hegmések ma'a nenlányo nak chá'a aqsok egagkok ekyetnakxa nak. 12 Énxet ekha nak aptamheykha, ketsék eykhe chá'a etwok apto, awanhek essenhan chá'a katnehek, tásek eyke katnehek chá'a apteyenma; keñe m'a énxet ekxámokma nak aqsok apagkok, metyenek chá'a axta'a kaxének apwáxok aqsok apagkok.
13 Xama aqsok eyke naqsók eyaqhama nak chá'a ko'o ewáxok sekweteya keso náxop: nenxámáséyak aqsok egagkok, katwasha chá'a m'a ektáha nak apagkok, 14 hakte asagkek agkok apkelyánmagkásamap, awanchek kasawhaksek ma'a ekyókxoho nak aqsok apagkok ekxámokma, yetneyk agkok han apketche xama, méko katnehek aqsok apnegkencháseykekxa natámen. 15 Sa' katnehek makham etaqhohok ma'a ektémakxa axta sekxók apteyékmo keso náxop: meyke apáwa, meyke apseykekxa xama aqsok eñama m'a aptekkesso axta aptamheykha. 16 Cháxa naqsók ektáha eyaqhe egwáxok xa: nentaqhémo, ekhawo ektémakxa axta sekxók nenteyékmo keso náxop. ¿Yaqsa aqsok katekkessesek ma'a eyaqhémo nak apchaqhamap aptamheykha keso náxop? 17 Weykmok han apweynchámeykha ekmaso keso náxop, yetlo élya'assóxma, tén han aplegeykegkoho, tén han eklo apwáxok.
18 Wánxa eyke aqsa ko'o sekweteya ektaqmela antók nento, tén han agyenek ma'a negyá nak, tén han hempeykessásekxak egwáxok ma'a nentamheykha nentekkesso, neyseksa negha ekyaqwate keso náxop, ektáha nak Dios segmésso, hakte cháxa ektáha negko'o sempehewayam xa. 19 Dios apkelmésso nak ekxámokma aqsok énxet, egkések nahan chá'a yaqwayam etwok, tén han etnehek apagkok, Dios nahan chá'a keñamak ma'a ekpeykessáseykekxa nak chá'a apwáxok aptamheykha aptekkesso, 20 kasextohok nahan chá'a ekyetnakhassamo apwáxok ektémakxa apha keso náxop, hakte Dios chá'a egkések ekyawe agko' ekpayheykekxa apwáxok.
La insensatez de hacer votos a la ligera
1 Cuando fueres a la casa de Dios, guarda tu pie; y acércate más para oír que para ofrecer el sacrificio de los necios; porque no saben que hacen mal. 2 No te des prisa con tu boca, ni tu corazón se apresure a proferir palabra delante de Dios; porque Dios está en el cielo, y tú sobre la tierra; por tanto, sean pocas tus palabras.
3 Porque de la mucha ocupación viene el sueño, y de la multitud de las palabras la voz del necio.
4 Cuando a Dios haces promesa, no tardes en cumplirla; porque él no se complace en los insensatos. Cumple lo que prometes. 5 Mejor es que no prometas, y no que prometas y no cumplas. 6 No dejes que tu boca te haga pecar, ni digas delante del ángel, que fue ignorancia. ¿Por qué harás que Dios se enoje a causa de tu voz, y que destruya la obra de tus manos?
7 Donde abundan los sueños, también abundan las vanidades y las muchas palabras; mas tú, teme a Dios.
La vanidad de la vida
8 Si opresión de pobres y perversión de derecho y de justicia vieres en la provincia, no te maravilles de ello; porque sobre el alto vigila otro más alto, y uno más alto está sobre ellos. 9 Además, el provecho de la tierra es para todos; el rey mismo está sujeto a los campos.
10 El que ama el dinero, no se saciará de dinero; y el que ama el mucho tener, no sacará fruto. También esto es vanidad. 11 Cuando aumentan los bienes, también aumentan los que los consumen. ¿Qué bien, pues, tendrá su dueño, sino verlos con sus ojos?
12 Dulce es el sueño del trabajador, coma mucho, coma poco; pero al rico no le deja dormir la abundancia.
13 Hay un mal doloroso que he visto debajo del sol: las riquezas guardadas por sus dueños para su mal; 14 las cuales se pierden en malas ocupaciones, y a los hijos que engendraron, nada les queda en la mano. 15 Como salió del vientre de su madre, desnudo, así vuelve, yéndose tal como vino; y nada tiene de su trabajo para llevar en su mano. 16 Este también es un gran mal, que como vino, así haya de volver. ¿Y de qué le aprovechó trabajar en vano? 17 Además de esto, todos los días de su vida comerá en tinieblas, con mucho afán y dolor y miseria.
18 He aquí, pues, el bien que yo he visto: que lo bueno es comer y beber, y gozar uno del bien de todo su trabajo con que se fatiga debajo del sol, todos los días de su vida que Dios le ha dado; porque esta es su parte. 19 Asimismo, a todo hombre a quien Dios da riquezas y bienes, y le da también facultad para que coma de ellas, y tome su parte, y goce de su trabajo, esto es don de Dios. 20 Porque no se acordará mucho de los días de su vida; pues Dios le llenará de alegría el corazón.