Sẽlésso antéhek nélpeykessamo aqsok kéleykmássesso
(Ex 34.11-17)1 “Elántaxnések sa' Wesse' egegkok, Dios kélagkok nak kéxegke m'a apchókxa kélmaheyókxa nak kólmok kóltéhek kélagkok, elántekkesek sa' kélmonye'e m'a siete pók aptémakxa énxet'ák apxámokma nak tén han apkelyennaqte megkólhawo nak kéxegke: cham'a hititas, gergeseos, amorreos, cananeos, ferezeos, heveos tén han ma'a jebuseos. 2 Apméssek sa' agkok kéxegke Wesse' egegkok yaqwayam kólmok ma'a énxet'ák nak, kélmenxena sa', kéméxcheyk kólsawhohok kólmasséssók, meyke kélhéssamo mók kélpaqhetchásamáxkoho tén han meyke apkelapyósegwayam kóllano'. 3 Megkeyméxchek nahan kéxegke kóltamhagkok kélnaqteyegka'a m'a kelwán'ák nak, megkeymexchek nahan kólmésagkok kélketchek apkelennay'a tén han kelwán'ák nak kéxegke yaqwayam etnahagkok apnaqteyegka'a tén han anaqteyegka'a apketchek nak ma'a énxet'ák nak, 4 hakte eltamhok sa' eyensamok apkelyetleykha Wesse' egegkok kélketchek nak kéxegke m'a, yának sa' elpeykeshok ma'a mók aqsok kéláyókxa nak; keñe sa' eltaqnaweygkok kéxegke m'a Wesse' egegkok, emasséssók sa' nahan ekmanyehe agko'. 5 Kéméxcheyk eyke kólpalchessesagkok ma'a apkelwatnéssamakxa nak chá'a aqsok ma'a aqsok apcháyókxa, kólpáxqatchesek ekyókxoho m'a meteymog tén han ma'a yámet awhók apkelpeykessamo nak chá'a, kólwatneyásekxak nahan ma'a kéleykmássesso apagkok nak. 6 Hakte kéxegke kélteme énxet'ák kélpagkanamaxche apagkok ma'a Dios Wesse' kélagkok; apkelyéseykha axta kéxegke Wesse' egegkok nepyeseksa m'a apyókxoho énxet'ák nak keso náxop, yaqwayam enxoho kóltéhek kéxegke énxet'ák apagkok apagko'.
Ekpayhémo tén han apkelánémakpexa chá'a etnahagkok énxet'ák Israel
7 “Apkelásekhayók kéxegke m'a Wesse' egegkok, apkelyéseykha nahan, háwe eyke eñama kélxámokma kélagko' la'a kéxegke nepyeseksa m'a pók énxet'ák nak, naqsók kéxegke kélteme kélqántawók nepyeseksa m'a apyókxoho énxet'ák nak. 8 Apkelántekkessegkek axta Wesse' egegkok ma'a Egipto, cham'a kéltémakxa axta kéxegke kélásenneykha naqsa, yetlo ekyawe apmopwána axta apkexakkáseykekxak kéxegke m'a faraón, hakte apkelásekhayo', apmáheyók axta elának ma'a aqsok apkeltennassama axta chá'a elanaksek ma'a kélyapmeyk nano' axta kéxegke. 9 Kólya'asagkoho sa' Dios Wesse' kélagkok apteme Dios apmámnaqsoho apagko', apkelánéssamo nak chá'a meyke apyenseyam ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho apagkok ma'a apyókxoho énxet ekweykekxoho m'a kaxwe apkektegéyak nak tén han ma'a peya nak elántépekxak makham egmonye', cham'a ektáha nak chá'a apchásekhayo, tén han apkelane nak chá'a m'a apkeltémókxa nak chá'a antéhek; 10 emasséssamho eyke chá'a m'a ektáha nak chá'a aptaqnagko, egkések chá'a apkellegeykegkoho ekpayhawo nak chá'a yaqwayam egkések. ¡Kaxwók chá'a egkések apkellegeykegkoho m'a ektáha nak chá'a aptaqnagko! 11 Kóllána chá'a m'a apkeltémókxa nak chá'a antéhek Dios, tén han segánamakxa, tén han nélánémaxchexa nak chá'a antéhek séltamho exchek ko'o kóllának se'e sakhem nak.
Énxet'ák kéltaqmelchessesso apheykha eñama apkelyeheykekxoho
(Lv 26.3-13Dt 28.1-14)12 “Kélpenchessek sa' agkok kéxegke kéllege s'e nélánémaxchexa nak chá'a antéhek, tén han kélyahákxoho enxoho tén han kéllana enxoho, tén sa' Dios Wesse' kélagkok elának nahan meyke apyenseyam ma'a ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho apagkok tén han apkeltennassama axta chá'a elanaksek ma'a kélyapmeyk nanók axta kéxegke. 13 Elásekhohok sa' nahan kéxegke, yának sa' kataqmelek kélheykha, yának sa' nahan kólxámekxohok kélagko'; eltaqmelchessesek sa' kélketchet ma'a apkelókxa apteméssessamakxa axta ekmámnaqsoho agko' apmáheyo egkések ma'a kélyapmeyk nano' axta kéxegke, ekweykekxoho m'a aqsok ekyexna kélcheneykekxa kélnakxo nak, tén han ma'a hótáhap apaktek kélagkok, tén han vino tén han pexmok égmenek kélagkok, tén han ma'a weyke kélnaqtósso nak étkók tén han ma'a nepkések nak. 14 Tásek sa' katnehek kélteméssesakxa kéxegke, megkaxók sa' ma'a apyókxoho énxet'ák nak; méko sa' katnehek kélnepyeseksa kéxegke m'a kelán'a megkate nak chá'a étche tén han ma'a énxet megkamopwána nak chá'a etekkesek ma'a apketche, méko sa' nahan katnehek neyseksa kélnaqtósso kelwán'ák ma'a megkate nak chá'a étkok tén han ma'a kelennay'a megkatekkesso nak chá'a étkok. 15 Elyetnakhássesek sa' kéxegke Wesse' egegkok ma'a ekyókxoho negmasse tén han ma'a ekyókxoho nenlegeykegkoho ekmaso nak, kélweteya axta kéxegke apcháphassama m'a kañe' Egipto; sa' eyke yának kallegássesagkohok apyókxoho m'a ektáha nak chá'a apkeltaqnagko kéxegke. 16 Kólmasséssók sa' eyke chá'a kéxegke apyókxoho énxet apkelmésakxa enxoho chá'a yaqwayam kólmok ma'a Wesse' egegkok; nágkalepyósegwom kóllano', nágkólpeykesho nahan ma'a aqsok apkeláyókxa nak, hakte cháxa yaqwayam kanaqlakxak kéxegke negmassamakxa xa.
17 “Sa' kexa eykhe katnehek kéxegke kalchetmok kélwáxok se'e: ‘Apxámók apagko' nak la'a m'a énxet'ák nak, maghawok negko'o; ¿Háxko sa' kexa antéhek ólántekkesek?’ 18 ¡Nágkóle' aqsa! Kaxénwakxoho sa' kélwáxok apteméssessamakxa axta Dios Wesse' kélagkok ma'a faraón tén han ma'a apyókxoho egipcios; 19 kalchetam sa' kélwáxok ma'a aqsok ekyawe ekteyapma axta, kélweteykegkoho axta chá'a kéxegke, tén han ma'a aqsok magkenatchesso nak agweta' tén han ma'a sempelakkasso nak agweta' tén han apmeykencha'a axta ekyawe agko' apmopwána Dios Wesse' kélagkok apkelántekkessama m'a Egipto. Sa' etnéssesek nahan Wesse' egegkok apyókxoho m'a énxet'ák kéláya nak kéxegke. 20 Yáphaksek sa' nahan Wesse' egegkok nepyeseksa m'a aqsok mageysso nak agè', yaqwayam sa' kasawhohok kalnápok ma'a apkeleymomap nak meletsapma essenhan ma'a apkelyexanméyak nak cha'a. 21 Nágkólyegwe aqsa apmonye'e xa énxet'ák nak, hakte apheyk kélnepyeseksa kéxegke m'a Dios Wesse' kélagkok, apteme nak Dios apyennaqte tén han mageysso agè'. 22 Etaqmelchesagkohok sa' aqsa elántekkesek Wesse' egegkok xa énxet'ák nak; megkólwanchek kéxegke kólmasséssók ekmanyehe agko' xa, hakte kaxámekxak katnehek aqsok nawha'ák éllo m'a kélnepyáwa nak, keñe kamenxenmakha chá'a. 23 Dios Wesse' kélagkok sa' eyke egkések kéxegke yaqwayam kólmok xa énxet'ák nak, kóltaqmelchesagkohok sa' aqsa kólsáwak ekwokmoho apsawheykpoho apagko' ma'a apyókxoho nak. 24 Elmések sa' kéxegke yaqwayam kólmok ma'a kelwesse'e apkelwányam apagkok nak, keñe sa' kéxegke kólteméssesek meyke ekxénweykekxoho chá'a kélwáxok keso náxop. Méko sa' xama enxoho apmopwána yenmexekxak kélnápomáxche kéxegke xa énxet'ák nak, kólsawhohok sa' kéxegke kólmasséssók ma'a apyókxoho nak. 25 Kólwatneyásekxak sa' kéxegke m'a aqsok kéleykmássesso apagkok apkeláyókxa nak chá'a, nágkalána' aqsa kélwáxok kólmekxak ma'a sawo ekyátekto élmomnáwa nak tén han ma'a sawo ekmope élmomnáwa apkelyepetchesso nak chá'a m'a émpe'ék; nágkáhapwa ekyekkónma kólámenyéhok xa aqsok nak, kóllának katnehek xama aqsok megkaleklamakxa agko' nak apwáxok nápaqtók ma'a Wesse' egegkok. 26 Nágkólsakxa chá'a kélxanák xama enxoho m'a aqsok megkaleklamakxa nak chá'a egwáxok anlano', yaqwayam enxoho megkólmasséssemek kéxegkáxa. Xénamaxcheyk kólmasséssók ekyókxoho xa, kéméxcheyk chá'a kéxegke kólteméssesek aqsok megkaleklamakxa nak chá'a egwáxok anlanok xa.
Advertencias contra la idolatría de Canaán
(Ex. 34.11-17)1 Cuando Jehová tu Dios te haya introducido en la tierra en la cual entrarás para tomarla, y haya echado de delante de ti a muchas naciones, al heteo, al gergeseo, al amorreo, al cananeo, al ferezeo, al heveo y al jebuseo, siete naciones mayores y más poderosas que tú, 2 y Jehová tu Dios las haya entregado delante de ti, y las hayas derrotado, las destruirás del todo; no harás con ellas alianza, ni tendrás de ellas misericordia. 3 Y no emparentarás con ellas; no darás tu hija a su hijo, ni tomarás a su hija para tu hijo. 4 Porque desviará a tu hijo de en pos de mí, y servirán a dioses ajenos; y el furor de Jehová se encenderá sobre vosotros, y te destruirá pronto. 5 Mas así habéis de hacer con ellos: sus altares destruiréis, y quebraréis sus estatuas, y destruiréis sus imágenes de Asera, y quemaréis sus esculturas en el fuego.
Un pueblo santo para Jehová
6 Porque tú eres pueblo santo para Jehová tu Dios; Jehová tu Dios te ha escogido para serle un pueblo especial, más que todos los pueblos que están sobre la tierra. 7 No por ser vosotros más que todos los pueblos os ha querido Jehová y os ha escogido, pues vosotros erais el más insignificante de todos los pueblos; 8 sino por cuanto Jehová os amó, y quiso guardar el juramento que juró a vuestros padres, os ha sacado Jehová con mano poderosa, y os ha rescatado de servidumbre, de la mano de Faraón rey de Egipto. 9 Conoce, pues, que Jehová tu Dios es Dios, Dios fiel, que guarda el pacto y la misericordia a los que le aman y guardan sus mandamientos, hasta mil generaciones; 10 y que da el pago en persona al que le aborrece, destruyéndolo; y no se demora con el que le odia, en persona le dará el pago. 11 Guarda, por tanto, los mandamientos, estatutos y decretos que yo te mando hoy que cumplas.
Bendiciones de la obediencia
(Lv. 26.3-13Dt. 28.1-14)12 Y por haber oído estos decretos y haberlos guardado y puesto por obra, Jehová tu Dios guardará contigo el pacto y la misericordia que juró a tus padres. 13 Y te amará, te bendecirá y te multiplicará, y bendecirá el fruto de tu vientre y el fruto de tu tierra, tu grano, tu mosto, tu aceite, la cría de tus vacas, y los rebaños de tus ovejas, en la tierra que juró a tus padres que te daría. 14 Bendito serás más que todos los pueblos; no habrá en ti varón ni hembra estéril, ni en tus ganados. 15 Y quitará Jehová de ti toda enfermedad; y todas las malas plagas de Egipto, que tú conoces, no las pondrá sobre ti, antes las pondrá sobre todos los que te aborrecieren. 16 Y consumirás a todos los pueblos que te da Jehová tu Dios; no los perdonará tu ojo, ni servirás a sus dioses, porque te será tropiezo.
17 Si dijeres en tu corazón: Estas naciones son mucho más numerosas que yo; ¿cómo las podré exterminar? 18 no tengas temor de ellas; acuérdate bien de lo que hizo Jehová tu Dios con Faraón y con todo Egipto; 19 de las grandes pruebas que vieron tus ojos, y de las señales y milagros, y de la mano poderosa y el brazo extendido con que Jehová tu Dios te sacó; así hará Jehová tu Dios con todos los pueblos de cuya presencia tú temieres. 20 También enviará Jehová tu Dios avispas sobre ellos, hasta que perezcan los que quedaren y los que se hubieren escondido de delante de ti. 21 No desmayes delante de ellos, porque Jehová tu Dios está en medio de ti, Dios grande y temible. 22 Y Jehová tu Dios echará a estas naciones de delante de ti poco a poco; no podrás acabar con ellas en seguida, para que las fieras del campo no se aumenten contra ti. 23 Mas Jehová tu Dios las entregará delante de ti, y él las quebrantará con grande destrozo, hasta que sean destruidas. 24 Él entregará sus reyes en tu mano, y tú destruirás el nombre de ellos de debajo del cielo; nadie te hará frente hasta que los destruyas. 25 Las esculturas de sus dioses quemarás en el fuego; no codiciarás plata ni oro de ellas para tomarlo para ti, para que no tropieces en ello, pues es abominación a Jehová tu Dios; 26 y no traerás cosa abominable a tu casa, para que no seas anatema; del todo la aborrecerás y la abominarás, porque es anatema.
