Pablo apwayam aphakxa Festo
1 Weykmek axta ekhem yaqweykenxa etnehek apkeláneykha apchókxa m'a Festo, keñe axta ektéma ántánxo ekhem, apmaheykegko Jerusalén apkeñama m'a Cesarea. 2 Cha'a apkelye'eykekxexa axta nahan apkelámha apmonye'e apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, tén han judíos kelwesse'e nak, apmáheyo esexnenak ma'a Pablo. 3 Apkelmaxnagkamchek axta apkeltémo apagko' yának kólyentemekxak Pablo m'a Jerusalén. Xeyenmeyk axta apkelwáxok yaqhegwakxak náxet ámay ma'a; 4 apchátegmoweykegkek axta eyke Festo apxeyenma Pablo exek aqsa makham sẽlpextétamakxa m'a Cesarea, xeyenmeyk axta anhan apwáxok Festo kanyehémhok emyekxak ma'a. 5 Axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Kéméxcheyk hélyetlakxak ko'o apkelámha apmonye'e kélagkok ma'a Cesarea, apkeláneyak agkok aqsok ekmaso m'a énxet nak, sa' kólewának kólsexnenak ma'a.
6 Ocho essenhan diez ekhem axta apha Festo m'a Jerusalén, tén axta aptaqhémo makham ma'a Cesarea. Keñe axta mók ekhem, apheykekxo m'a segyekpelchémókxa aphamakxa axta chá'a, apkeltémók axta kólyentegkásenták ma'a Pablo. 7 Xama axta aptaxnegweykekxo Pablo m'a, apkelyepetchegweykmók axta m'a judíos apkelwayam axta apkeleñama m'a Jerusalén, apkelxeyenmeyk axta chá'a ekxámokma agko' aqsok ekmaso apkelane apmáheyo esexnena', mopwancha'ak axta eyke peya exekmóshok ektáha naqsók ma'a aptémakxa apkelxeyenma. 8 Tén axta Pablo aptéma apchátegmoweykegko apxénamakpekxoho apagko' se'e:
—Malaneyk ko'o xama enxoho aqsok ekmaso, magwanmexmak ma'a judíos segánamakxa apagkok nak, tén han ma'a tegma appagkanamap nak, magwanmexmak nahan ma'a wesse' apwányam romano nak.
9 Apmenyeyk axta han yásekhohok judíos ma'a Festo, axta keñamak aptéma apkelmaxneyeykencha'a Pablo s'e:
—¿Apmakóya emyekxak Jerusalén, yaqwayam sa' ko'o eykpelkohok aqsok apkelane exchep ma'a?
10 Axta aptemék apchátegmoweykegko Pablo s'e:
—Ekheyk ko'o wesse' apwányam romano sẽlyekpelchémókxa apagkok, keso payhawók hélyekpelkohok ko'o s'e. Apya'ásegkók xép matnéssesseykmoho ko'o exma ekmaso xama enxoho m'a judíos. 11 Éláneyak agkok ko'o m'a aqsok ekmaso ekpayhawo nak axénaxchek yaqwayam amátog, payhawók watsapok; háwe agkok naqsók ekxénamaxche m'a aqsok sélpehésseyam nak sélane, méko kawának hegkések ko'o xa énxet'ák nak. Wesse' apwányam Roma apagko' nahan ko'o éltamhók etnehek sékpelchémo.
12 Keñe axta Festo apkelpaqhetchásamákpoho m'a énxet'ák apméssamakxa axta chá'a appeywa. Tén axta aptéma apkenagkama Pablo s'e:
—Apkeltamhók xép ékpelkohok ma'a wesse' apwányam Roma, emhagkok sa' nahan xép ma'a.
Pablo apwayam aphakxa wesse' apwányam Agripa
13 Yáma wenaqtémók axta nahan apkelmaheykegko Cesarea m'a wesse' apwányam Agripa tén han Berenice appeykesseykmo m'a Festo. 14 Wenaqtémók axta nahan apheykha m'a, apkeltennáseykha axta Festo ektémakxa Pablo m'a wesse' apwányam Agripa. Axta aptemék apkenagkama s'e:
—Apheyk xama énxet Felix axta aphésso sẽlpextétamakxa s'e. 15 Éltennásseyak axta ko'o ektémakxa megkaleklo apkelwáxok aptémakxa Pablo m'a apkelámha apmonye'e nak apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok tén han ma'a apkelámha apmonye'e nak judíos, cham'a sekweykmo axta ko'o m'a Jerusalén, apkeltémok axta ko'o wának emátog. 16 Keñe axta ko'o seyátegmoweykegko séltennassama háwe apkeltémakxa apkelámha apmonye'e romanos apkeltémo aqsa yának ematñekxak xama énxet, melwet'akxoho enxoho sekxók makham ektáha apkelxeyenma apkelane aqsok ma'a apxénamap nak apkelane aqsok, yaqwayam enxoho yátegmowagkok ektáhakxa amya'a apxénamap. 17 Axta keñamak sekpekhéssamo ko'o sélane, cham'a apkelwaya axta s'e, mók ekhem axta entemék sekheykekxo ko'o m'a sẽlyekpelchémokxa sekhamakxa axta chá'a, keñe séltémo hélyentegkásenták xa énxet nak. 18 Keñe m'a énxet'ák apkelwe axta yaqwayam esexnena', axta kaxnawok apkelxeyenma aqsok ekmaso apkelane m'a seyánagkamakxa axta ko'o elaneyk. 19 Wánxa axta aqsa apkelxeyenma megkaleklama apkelwáxok ma'a ektémakxa nak apcháyókxa m'a Pablo, apxeyenma chá'a m'a Jesús cham'a apketsapma axta, apxeyenma nak chá'a Pablo megyetsapma. 20 Axta ko'o ay'áseykegkok sekteméssessamakxa xa amya'a nak, keñe sélmaxneyeykencha'a ko'o Pablo apmenyeyk kexaha emyekxak ma'a Jerusalén yaqwayam enxoho kóltéhek kélyekpelchémo xa ektémakxa nak apxénamap. 21 Tén axta apkeltémo etnehek apyekpelchémo m'a wesse' apwányam Roma, keñe axta ko'o séltémo aqsa exek makham ma'a sẽlpextétamakxa ekwokmoho seyewagko wáphaksek ma'a aphakxa nak wesse' apwányam.
22 Keñe axta Agripa aptéma apkenagkama Festo s'e:
—Émenyeyk ko'óxa weyxhok appeywa m'a énxet nak.
Keñe axta Festo aptéma apchátegmoweykegkokxo s'e:
—Saka sa' eñak appeywa.
23 Keñe axta mók ekhem, apkelweykmo m'a wesse' apwányam Agripa tén han Berenice, apkelántaxnegweykmek axta kañe' tegma yetlo apkeleymákpoho, yetlo sẽlpextétamo apkelámha apmonye'e, tén han ma'a kelwesse'e apkelámha apmonye'e apheykha nak tegma apwányam. Apkeltémok axta Festo kólyentemekxak Pablo m'a, 24 tén axta aptéma appeywa s'e:
—Wesse' apwányam Agripa tén han kelwesse'e negaqnákxo nak xamo' negko'o s'e. Cháxa apkenmeyncha'a énxet xa. Apyókxoho judíos axta ko'o eseykentegkessók amya'a apkelxeyenma megkaleklama apkelwáxok aptémakxa xa énxet nak, cham'a apheykha nak Jerusalén, tén han se'e Cesarea nak, melwátesseykmok nahan apkelpáxameykha apkeltémo ko'o wának emátog xa énxet nak; 25 axta eyke ko'o ateyk elának xama aqsok ekmaso ekpayhawo nak yaqwayam yáneykpok emátog. Xeyenmeyk eyke ko'o ewáxok wáphaksek aphakxa m'a wesse' apwányam Roma, hakte axta apmenyeyk etnehek apyekpelchémo m'a. 26 May'ásegkok han ko'o yaqwánxa atnehek sektáxéssesso wesse' apwányam ahagkok altennaksek ektémakxa apxénamap xa énxet nak, keñe sekyentamánto aqsa sekxók kélnápaqta'awók kéxegke, tén han nápaqtók xép wesse' apwányam Agripa, yaqwayam sa' keytek ko'o sektáxésso natámen apkelmaxneyeykha exchep. 27 Hakte kaqhok ko'ónek agáphaksek énxet apmomap megkaxénáxko enxoho sekxók aqsok eksexnenagko.
Pablo apela a César
1 Llegado, pues, Festo a la provincia, subió de Cesarea a Jerusalén tres días después. 2 Y los principales sacerdotes y los más influyentes de los judíos se presentaron ante él contra Pablo, y le rogaron, 3 pidiendo contra él, como gracia, que le hiciese traer a Jerusalén; preparando ellos una celada para matarle en el camino. 4 Pero Festo respondió que Pablo estaba custodiado en Cesarea, adonde él mismo partiría en breve. 5 Los que de vosotros puedan, dijo, desciendan conmigo, y si hay algún crimen en este hombre, acúsenle.
6 Y deteniéndose entre ellos no más de ocho o diez días, venido a Cesarea, al siguiente día se sentó en el tribunal, y mandó que fuese traído Pablo. 7 Cuando este llegó, lo rodearon los judíos que habían venido de Jerusalén, presentando contra él muchas y graves acusaciones, las cuales no podían probar; 8 alegando Pablo en su defensa: Ni contra la ley de los judíos, ni contra el templo, ni contra César he pecado en nada. 9 Pero Festo, queriendo congraciarse con los judíos, respondiendo a Pablo dijo: ¿Quieres subir a Jerusalén, y allá ser juzgado de estas cosas delante de mí? 10 Pablo dijo: Ante el tribunal de César estoy, donde debo ser juzgado. A los judíos no les he hecho ningún agravio, como tú sabes muy bien. 11 Porque si algún agravio, o cosa alguna digna de muerte he hecho, no rehúso morir; pero si nada hay de las cosas de que estos me acusan, nadie puede entregarme a ellos. A César apelo. 12 Entonces Festo, habiendo hablado con el consejo, respondió: A César has apelado; a César irás.
Pablo ante Agripa y Berenice
13 Pasados algunos días, el rey Agripa y Berenice vinieron a Cesarea para saludar a Festo. 14 Y como estuvieron allí muchos días, Festo expuso al rey la causa de Pablo, diciendo: Un hombre ha sido dejado preso por Félix, 15 respecto al cual, cuando fui a Jerusalén, se me presentaron los principales sacerdotes y los ancianos de los judíos, pidiendo condenación contra él. 16 A estos respondí que no es costumbre de los romanos entregar alguno a la muerte antes que el acusado tenga delante a sus acusadores, y pueda defenderse de la acusación. 17 Así que, habiendo venido ellos juntos acá, sin ninguna dilación, al día siguiente, sentado en el tribunal, mandé traer al hombre. 18 Y estando presentes los acusadores, ningún cargo presentaron de los que yo sospechaba, 19 sino que tenían contra él ciertas cuestiones acerca de su religión, y de un cierto Jesús, ya muerto, el que Pablo afirmaba estar vivo. 20 Yo, dudando en cuestión semejante, le pregunté si quería ir a Jerusalén y allá ser juzgado de estas cosas. 21 Mas como Pablo apeló para que se le reservase para el conocimiento de Augusto, mandé que le custodiasen hasta que le enviara yo a César. 22 Entonces Agripa dijo a Festo: Yo también quisiera oír a ese hombre. Y él le dijo: Mañana le oirás.
23 Al otro día, viniendo Agripa y Berenice con mucha pompa, y entrando en la audiencia con los tribunos y principales hombres de la ciudad, por mandato de Festo fue traído Pablo. 24 Entonces Festo dijo: Rey Agripa, y todos los varones que estáis aquí juntos con nosotros, aquí tenéis a este hombre, respecto del cual toda la multitud de los judíos me ha demandado en Jerusalén y aquí, dando voces que no debe vivir más. 25 Pero yo, hallando que ninguna cosa digna de muerte ha hecho, y como él mismo apeló a Augusto, he determinado enviarle a él. 26 Como no tengo cosa cierta que escribir a mi señor, le he traído ante vosotros, y mayormente ante ti, oh rey Agripa, para que después de examinarle, tenga yo qué escribir. 27 Porque me parece fuera de razón enviar un preso, y no informar de los cargos que haya en su contra.