Nempaqmeyesma mók ektémakxa amya'a
1 Kóllenxánem keytek kélnepyeseksa kéxegke kélásekhamaxkoho, kólámenyého kélagko' nahan egkések kéxegke Dios ma'a negmowána segmésso naqsal'a eñama Espíritu, cham'a kélmowána nak kóltennaha amya'a eñama nak Dios. 2 Énxet appaqmeyesma nak mók ektémakxa amya'a, epaqhetchesek ma'a Dios, háwe m'a énxet'ák nak, hakte méko kay'asagkohok aptáhakxa appeywa. Exének chá'a m'a aqsok ekyexamaxche ektáha nak aptekkessesso Espíritu, méko nahan kay'asagkoho'. 3 Énxet ektáhakxa nak aplegasso amya'a eñama nak Dios, ewánegkessesek chá'a apteme melya'ásseyam apnámakkok, elwasqakkásekxohok nahan chá'a, elpeykessásekxak nahan chá'a apkelwáxok. 4 Énxet ektáhakxa enxoho appaqmeyesma mók ektémakxa amya'a, apwánegkesso apagko' etnehek mey'ásseyam; keñe m'a énxet ektáhakxa enxoho aplegasso amya'a eñama nak Dios, ewánegkessesek chá'a aptamhéyak melya'ásseyam ma'a Dios énxet'ák apagkok.
5 Émenyeyk ko'o kólpaqmétek kélyókxoho kéxegke m'a amya'a magya'áseyak nak; eyke ekyágwánxa agkok ko'o sekmámenyého kóltennaha kéxegke m'a amya'a eñama nak Dios; cháxa ektaqmela agko' xa, megkaxnawok ma'a nempaqmeyesma nak mók ektémakxa amya'a. Akke entemék ma'a apha enxoho énxet apmopwána nak exénekxak ektémakxa xa amya'a nak, yaqwayam enxoho ewánegkessesek apteme melya'ásseyam ma'a Dios énxet'ák apagkok. 6 Élyáxeg, megkapasmehek kéxegke sélpaqhetchesa enxoho mók ektémakxa amya'a, cham'a sektáha enxoho meyk'a kéxegke. Akke payhawok eykhe altennaksek ma'a aqsok senxekmósso nak ma'a Dios, essenhan ma'a negya'ásegwayam ekmámnaqsoho nak, tén han ma'a amya'a eñama nak Dios, essenhan ma'a nélxekmowásamáxche nak.
7 Kaxtemék axta ekhémo mók élpáwa m'a aqsok kélpáwasso nak, cham'a yámámok nak, tén han ma'a arpa, mogwanchek axta agyekpelkohok chá'a ektémakxa ekpáwà xama. 8 Asagkek agkok nahan ekpáwà kélaqkahasso ekmako enxoho kampakhaxche', méko kalánekxak ektáhakxa yaqwayam kampakha'. 9 Hawók nahan ektémakxa nak kéxegkáxa: agkok kólmáha chá'a kélpaqmeta enxoho m'a kélpeywa apmopwána nak elya'asagkohok énxet, ¿háxko katnehek kólya'asagkohok ma'a aqsok kélxeyenma nak? Máxa kélpaqméteykha naqsa katnehek. 10 Xámok mók ektémakxa nempeywa ekyetna keso náxop, ekyókxoho nahan chá'a yetnók ektémakxa'. 11 Agkok ko'o ay'ásegkok ektémakxa m'a amya'a nak, pók énxet atnehek hélanok ma'a ektáhakxa enxoho ko'o sepaqhetchesso, keñe ko'o pók énxet atnehek alanok ma'a. 12 Kóllenxánem keytek kéxegke ekxámokma xa kélmowána apmésso naqsa nak Espíritu, cham'a ekwánegkessessamól'a apteme melya'ásseyam Dios énxet'ák apagkok, hakte kélmenyeyk kéxegke keytek xa kélmowána apmésso naqsa nak Espíritu.
13 Enxama ektáhakxa enxoho appaqmeyesma mók ektémakxa amya'a, elmaxna Dios yaqwayam egkések apmopwána exénekxohok ektémakxa m'a aqsok apxeyenma. 14 Ekmáha agkok ko'o sektáha enxoho nempeywa nélmaxnagko m'a amya'a magya'áseyak nak, naqsók ko'o sektáha nempeywa nélmaxnagko yetlo espíritu ahagkok, wánxa agkok, megkapasmehek eyke m'a ektémakxa nak sekya'áseyák ko'o. 15 ¿Háxko eyke atnehek ko'o? Kéméxcheyk eyke ko'o atnehek chá'a nempeywa nélmaxnagko yetlo espíritu ahagkok, tén han yetlo m'a ektémakxa nak sekya'áseyák. Kéméxcheyk nahan chá'a ko'o anneykmaksek yetlo espíritu ahagkok, tén han yetlo m'a ektémakxa nak sekya'áseyák. 16 Hakte apkelteméssessek agkok xép apcheymákpoho Dios wánxa m'a espíritu apagkok nak, apleg'ak agkok ektáhakxa appeywa exchep ma'a énxet meyke kélxekmósso nak, mopwanchek ewhánhok xép apmésa enxoho ekxeyenma apwáxok ma'a Dios, hakte mey'asagkehek ma'a aptáhakxa enxoho exchep appeywa. 17 Tásek kexaha eykhe katnehek apmésso exchep ekxeyenma apwáxok ma'a Dios, megkapasmehek eyke m'a pók énxet'ák nak. 18 Ekméssek ko'o ekxeyenma ewáxok Dios hakte xámok ko'o sekpaqmeyesma mók ektémakxa amya'a, megkaxnawok ma'a ekweykenxa nak chá'a kélpaqmeyesma kéxegke kélyókxoho. 19 Émenyeyk eyke ko'o amha cinco amya'a kélya'áseykegkoho nak ma'a apchaqneykekxexa nak énxet, yaqwayam enxoho alxekmósek chá'a m'a énxet'ák, kaxnók amha m'a diez mil mók ektémakxa nak amya'a magya'áseyak nak.
20 Élyáxeg, nágkatne élchetamso kélwáxok kéxegke m'a ektémakxal'a sakcha'a élchetamso awáxok. Kólhésaxkoho ektémakxal'a sakcha'a meyke ektémakxa; kólteme élchetamso kélwáxok ma'a ektémakxal'a élchetamso apwáxok énxet apkelwányam nak. 21 Temék eknaqtáxésamaxche weykcha'áhak se'e: “Alpaqhetchesek sa' ko'o nempeywa magya'áseyak xa énxet'ák nak tén han ma'a pók énxet'ák apkelpeywa nak, mehelyahakxeyk sa' eyke, axta aptáhak Wesse' egegkok.” 22 Nempaqmeyesma nak mók ektémakxa amya'a ekteme aqsok melchenatchesso m'a énxet'ák melya'áseyak nak Dios, háwe eyke m'a énxet'ák apteme nak melya'ásseyam Dios. Keñe m'a néltenneykha nak amya'a eñama Dios, ekteme aqsok melchenatchesso m'a énxet'ák ekha nak melya'ásseyam, háwe eyke m'a énxet'ák metne nak melya'ásseyam. 23 Hakte apchaqnákxeyk agkok énxet ma'a kélaqneykekxexa nak chá'a, apkelpaqmetchek agkok chá'a apyókxoho m'a mók ektémakxa amya'a magya'áseyak nak, aptaxnegwokmek agkok énxet meyke kélxekmósso nak, essenhan ma'a metne nak mey'ásseyam, yának sa' kalyéháxma kéxegke. 24 Apkeltennáha agkok apyókxoho m'a amya'a eñama nak Dios, aptaxnegwokmek agkok xama énxet metne nak mey'ásseyam, essenhan ma'a meyke nak kélxekmósso, kamok sa' apwáxok, kalchetagkasha sa' nahan apwáxok ektáhakxa aplege apkeltenneykha m'a apyókxoho nak. 25 Keñe sa' kataxchek yáxñakxoho m'a aqsok ekyetno nak kañók agko' apwáxok, eltekxók sa' nahan aptapnák elpeykeshok Dios, ékpelchágwók sa' nahan eyámnaqsoho apha kélnepyeseksa kéxegke m'a Dios.
Kóltaqmelchesho kéllane kélaqneykekxa'
26 Élyáxeg, kélaqnákxeyk agkok chá'a kéxegke, kélnápakha chá'a kélwanchek kólmeneykmaksek salmos, kélnápakha nahan chá'a kélwanchek kólxekmósek kélnámakkok, essenhan kóltennaha chá'a m'a apxekmósso nak Dios, essenhan kólpaqmétek chá'a m'a amya'a magya'áseyak nak, essenhan kólxénekxak chá'a ektémakxa'. Tásek eyke kóllának chá'a kélyókxoho yaqwayam kólyánchesagkohok kélteme megkólya'ásseyam. 27 Kélpaqmetchek agkok chá'a m'a amya'a magya'áseyak nak, kólteme chá'a kélqánet, essenhan kélqántánxo, xama chá'a sekxók epaqmétek keñe chá'a pók axayo'; kéméxcheyk nahan exek xama apxéneykekxoho chá'a ektémakxa xa amya'a nak. 28 Méko agkok xama énxet apmopwána exénekxak ektémakxa xa amya'a nak, tásek melpaqmétek mók ektémakxa amya'a nápaqta'awók ma'a apyókxoho énxet'ák, apxakcha'awok aqsa tásek elpaqmétek, yaqwayam enxoho yeyxhok Dios. 29 Apháha agkok nahan apkellegasso nak Dios appeywa, tásek elpaqmétek apqánet, essenhan apqántánxo, keñe m'a nápakha énxet'ák nak kéméxcheyk elanok ma'a ektáhakxa enxoho aqsok apkelxeyenma xa. 30 Apxekmóssek agkok aqsok Dios pók énxet ektáhakxa enxoho apha m'a, kéméxcheyk elwataksek appaqmeyesma m'a ektáha nak appaqmeyesma apmonye'. 31 Keñe sa' kelyókxoho kélwanchek chá'a kóllegaksek amya'a eñama nak Dios, kélxama kélxama sa' chá'a kóltéhek kólyaqmagkasaxche', yaqwayam sa' kaltámeyagkok apyókxoho énxet, tén han elwasqápekxoho'. 32 Énxet apxawe nak apmopwána aplegasso m'a amya'a eñama Dios, kéméxcheyk etnehek apmopwána apmeykha xa apxawe nak, 33 hakte Dios apteme apmopmenyého m'a meyke ektáhakxa egwáxok nak, háwe m'a ekyennameykhaxma nak.
Agyetlókasek sa' chá'a m'a apkeltémakxa nak énxet'ák melya'ásseyam nak Dios. 34 Kalwanmeyagkok sa' chá'a kelán'ák ma'a kañe' negaqneykekxexa, hakte megkólhók kalpaqmétek ma'a. Kéméxcheyk kalyahakxohok chá'a m'a anaqteyegka'a, ekhawo éltémókxa nak katnahagkok ma'a Dios segánamakxa apagkok. 35 Keltamhók agkok chá'a kalya'asagkohok xama aqsok, tásek kalmaxneyha chá'a anaqteyegka'a m'a axanák; hakte megkataqmelak kapaqmétek xama kelán'a m'a kañe' kélaqneykekxexa nak.
36 Kaxén chá'a kélwáxok megkatnaha eyeynamókxa ekteyapma kélnepyeseksa kéxegke m'a Dios appeywa, kaxén nahan chá'a kélwáxok megkatnaha wánxa kéxegke kélxawéyak xa amya'a nak.
37 Apkeneykek agkok etnahak kélxama kéxegke Dios appeywa aplegasso, essenhan apkenagko nak kañamak aptekkessesso appeywa m'a Espíritu, ékpelchágwók sa' ektáha apkeltémókxa antéhek Wesse' egegkok se'e sektáxéssesa nak kéxegke. 38 Agkok exénak ektáha naqsók xa, mékpelchehek sa' nahan Dios xa énxet nak.
39 Élyáxeg, kólámenyého kélagko' kéxegke nenxawe nak negmowána néltenneykha amya'a eñama nak Dios, kólho nahan elpaqmétek chá'a kélnámakkok ma'a mók amya'a nak; 40 eyke kóltaqmelchesho chá'a kéllane xa ekyókxoho nak meyke ekyennameykhaxma.
El hablar en lenguas
1 Seguid el amor; y procurad los dones espirituales, pero sobre todo que profeticéis. 2 Porque el que habla en lenguas no habla a los hombres, sino a Dios; pues nadie le entiende, aunque por el Espíritu habla misterios. 3 Pero el que profetiza habla a los hombres para edificación, exhortación y consolación. 4 El que habla en lengua extraña, a sí mismo se edifica; pero el que profetiza, edifica a la iglesia. 5 Así que, quisiera que todos vosotros hablaseis en lenguas, pero más que profetizaseis; porque mayor es el que profetiza que el que habla en lenguas, a no ser que las interprete para que la iglesia reciba edificación.
6 Ahora pues, hermanos, si yo voy a vosotros hablando en lenguas, ¿qué os aprovechará, si no os hablare con revelación, o con ciencia, o con profecía, o con doctrina? 7 Ciertamente las cosas inanimadas que producen sonidos, como la flauta o la cítara, si no dieren distinción de voces, ¿cómo se sabrá lo que se toca con la flauta o con la cítara? 8 Y si la trompeta diere sonido incierto, ¿quién se preparará para la batalla? 9 Así también vosotros, si por la lengua no diereis palabra bien comprensible, ¿cómo se entenderá lo que decís? Porque hablaréis al aire. 10 Tantas clases de idiomas hay, seguramente, en el mundo, y ninguno de ellos carece de significado. 11 Pero si yo ignoro el valor de las palabras, seré como extranjero para el que habla, y el que habla será como extranjero para mí. 12 Así también vosotros; pues que anheláis dones espirituales, procurad abundar en ellos para edificación de la iglesia.
13 Por lo cual, el que habla en lengua extraña, pida en oración poder interpretarla. 14 Porque si yo oro en lengua desconocida, mi espíritu ora, pero mi entendimiento queda sin fruto. 15 ¿Qué, pues? Oraré con el espíritu, pero oraré también con el entendimiento; cantaré con el espíritu, pero cantaré también con el entendimiento. 16 Porque si bendices solo con el espíritu, el que ocupa lugar de simple oyente, ¿cómo dirá el Amén a tu acción de gracias? pues no sabe lo que has dicho. 17 Porque tú, a la verdad, bien das gracias; pero el otro no es edificado. 18 Doy gracias a Dios que hablo en lenguas más que todos vosotros; 19 pero en la iglesia prefiero hablar cinco palabras con mi entendimiento, para enseñar también a otros, que diez mil palabras en lengua desconocida.
20 Hermanos, no seáis niños en el modo de pensar, sino sed niños en la malicia, pero maduros en el modo de pensar. 21 En la ley está escrito: En otras lenguas y con otros labios hablaré a este pueblo; y ni aun así me oirán, dice el Señor. 22 Así que, las lenguas son por señal, no a los creyentes, sino a los incrédulos; pero la profecía, no a los incrédulos, sino a los creyentes. 23 Si, pues, toda la iglesia se reúne en un solo lugar, y todos hablan en lenguas, y entran indoctos o incrédulos, ¿no dirán que estáis locos? 24 Pero si todos profetizan, y entra algún incrédulo o indocto, por todos es convencido, por todos es juzgado; 25 lo oculto de su corazón se hace manifiesto; y así, postrándose sobre el rostro, adorará a Dios, declarando que verdaderamente Dios está entre vosotros.
26 ¿Qué hay, pues, hermanos? Cuando os reunís, cada uno de vosotros tiene salmo, tiene doctrina, tiene lengua, tiene revelación, tiene interpretación. Hágase todo para edificación. 27 Si habla alguno en lengua extraña, sea esto por dos, o a lo más tres, y por turno; y uno interprete. 28 Y si no hay intérprete, calle en la iglesia, y hable para sí mismo y para Dios. 29 Asimismo, los profetas hablen dos o tres, y los demás juzguen. 30 Y si algo le fuere revelado a otro que estuviere sentado, calle el primero. 31 Porque podéis profetizar todos uno por uno, para que todos aprendan, y todos sean exhortados. 32 Y los espíritus de los profetas están sujetos a los profetas; 33 pues Dios no es Dios de confusión, sino de paz.
Como en todas las iglesias de los santos, 34 vuestras mujeres callen en las congregaciones; porque no les es permitido hablar, sino que estén sujetas, como también la ley lo dice. 35 Y si quieren aprender algo, pregunten en casa a sus maridos; porque es indecoroso que una mujer hable en la congregación. 36 ¿Acaso ha salido de vosotros la palabra de Dios, o solo a vosotros ha llegado?
37 Si alguno se cree profeta, o espiritual, reconozca que lo que os escribo son mandamientos del Señor. 38 Mas el que ignora, ignore. 39 Así que, hermanos, procurad profetizar, y no impidáis el hablar lenguas; 40 pero hágase todo decentemente y con orden.