Apquilyacyescama Dios enlhitaoc Israel
1 Pac oltimnacsic quellhip lhama amyaa, ayinyemaclha sictomja sicpasmeyquiclha Cristo. Nasoc anco as amyaa, cotnaja acmovan amyaa. Inyasamcoc najan evalhoc ayinyema Espíritu Santo actomja nasoc anco as amyaa. 2 Ayovsec evalhoc coo sicvita enaymacoc judíos. Yimtilhec mataa evalhoc coo. 3 Inlhenquic mataa evalhoc enaymacoc judíos apquiltomja sicmolhama. Evanquic sat ancoc omyoc enaymacoc acyanmongam seyamasma Cristo yoyam jetvacsic, altamjo inyicje otvasalhca acyanmongam enaymacoc. 4 Eycaso enaymacoc apquiltomja Israel aptovana niptamin. Apquitquic nic nat aptomjac Dios. Yitnec nic nat nipyesicsa enaymacoc acvisay apmaclha Dios congne tingma apponquinomap. Apquillanac nic nat Dios asoc monquinatquiscama apmayjayoclha apanco actemaclha ningmiyovmalhquilha. Apquilmasquic nic nat singanamaclha Moisés. Yitnec nic nat mataa enaymacoc ninpayvam congne tingma apponquinomap. Apquilyasamcoc nic nat enaymacoc actemaclha aplhanma Dios actomja nasoc anco. 5 Enaymacoc apquiltomja aptovana niptamin ningilyeyjamcaa apquilictingam apmamyi. Apvaac alhta Cristo aptomjayclho enlhit apanco nipyesicsa enaymacoc judíos. Cristo aptomja Visqui, malha Dios tacjalhit aclhamoclhojo asoc. Pac ontimjic mataa ningayo cotmongvoycamlha nelha. Amén.
6 Altimnasquic lhac quellhip apquiltemaclha enlhitaoc Israel apquiltomja apquilhamap. Am comascac mocjam Dios appayvam aplhanma ilhnic nat actomja nasoc anco. Am elanacpo enlhitaoc Israel apquiltomja Dios apquilyacyescama. 7 Aplhamoclhojo apquiltomja apquilvisay Abraham aptovana niptamin. Am eyca elanacpo apquiltomja Dios apquitquic. Aptomjac nic nat Dios apcanya Abraham: “Isaac apquitquic eltimjic sat lhip aptovana niptamin” —nic nat aptomjac. 8 Jave ayinyema apquilvisay Abraham aptovana niptamin yoyam eltimjic Dios apquitquic. Apquilvamlha enlhitaoc eltimjic sat Dios apmolhama ayinyema aplhanma ilhnic nat actomja nasoc anco. 9 Eycaso aptomja aplhanma ilhnic nat Dios actomja nasoc anco, aptomja apcanya Abraham: “Cotimsic sat ayitca Sara. Etac sat lhip apquitca sicvactamo sat moc año” —ilhnic nat aptomjac.
10 Innoc ilhnic nat moc amyaa Isaac aptava acvisay Rebeca. Apcanit nic nat ayitquic Rebeca. Apquilyap nic nat ningilyeyjamcaa apvisay Isaac. 11-13 Am nic nat epalacmoc mocjam ayitquic. Am nic nat cotalhcac mocjam apquiltemaclha apancaoc ayitquic. Aptomjac nic nat Dios apcanya Rebeca: “Apyimtalhnamo sat etnejic apsilhyo. Malha apquilancam sat etnejic apipma” —nic nat aptomjac. Intomjac nic nat mocjam Dios appayvam actalhesomalhca: “Ayasicjavoc coo Jacob aptomja apsilhyo, actanovquic coo Esaú aptomja apipma” —nic nat intomjac. Eycaso ilhnic nat appenescamo aclhanma apvalhoc Dios. Apyacyesquic nic nat Dios lhama ayitca. Am nic nat eltamjoc Dios eyitsic apquiltemaclha ayitquic. Apquiltamjoc nic nat Dios eyacyecsic actemaclha apmayjayoclha.
14 ¿Jalhco sat ongiltimjic nincoo? ¿Naso ya Dios aptomja mepeyvomo? Paj, am coyitnac aptemaclha copeyvomo. 15 Ayinyemaclha aptomjac nic nat Dios apcanya Moisés: “Ongvimlimojoc sat mataa enlhit siltamjoclha ongvimlimojo. Opasmoc sat mataa enlhit siltamjoclha opasmoc” —nic nat aptomjac. 16 Jave ayinyema nincoo ningmayjayoclha yoyam jingimlimojo Dios. Jave najan ayinyema ningyimnayquiclho naysicsa ningiltamjaycam yoyam jingimlimojo. Eyca apvamlha Dios ayinyema singimlaycmo. 17 Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca. Aptomjac nic nat Dios apcanya apvisqui co Egipto: “Actimescasquic lhip yoyam etnejic apvisqui apyimtalhnamo. Yoyam evjanamcoc lhip sicmayjayoclha coo. Cotalhcac sat actemaclha sicmovan. Colngalhcac sat sicvisay coo lhalhma anco as nalhpop” —nic nat aptomjac. 18 Eycaso aptemaclha Dios apquimlaycmo. Inyimlimojoc sat apquiltamjoclha ingyimlimojo. Aptimescasquic Dios acyimnatem apvalhoc enlhit apquiltamjoclha etnesquisic.
19 Sat etnejic lhip jeyanic coo: “¿Soctomja aptanova Dios nintemaclha inganco? Ayinyemaclha mongvanquejec ongilyacsilhma apmayjayoclha Dios” —sat etnejic lhip. 20 ¿So actema lhquip qui? ¿Apvanqui ya lhquip ingyatingmojoc Dios? Paj, copvanquejec lhip. Pac otnejic sicyitquiscama: ¿Apvanqui ya yatingvalhva etnejic ingyanic aptomja apquillanay: “Soctomja apquillana nac lhip eyimpejic actema nac jay?” —sat etnejic yatingvalhva. 21 Apvanquic apquillanay yatingvalhva emoc yelpa yoyam ellanac asoc apquiltamjoclha ellana. Apvanquic emoc lhama yelpa yoyam ellanac siclho aptamila apanco yatingvalhva, yoyam ellanac najan yamaptamila.
22 Apquiltamjoc Dios yoyam cotalhca actemaclha apyanmongsayclha, yoyam najan cotalhca actemaclha apmopvan. Iyasamcojo sat lhip: Am epecjasac mataa Dios yoyam eyanmongsiclha apquiltemaclha apancaoc enlhit apquilmapsomcaa. Appenasoc nic nat Dios aclhanma apvalhoc yoyam eyanmongsiclha apquiltemaclha apancaoc, yoyam najan enatovasacpoc enlhitaoc. 23 Apquiltamjoc Dios yoyam cotalhca gloria aptemaclha apyimtalhnamo ningyesicsa nincoo naysicsa singimlaycmo. Aptomja singilanesquiscama Dios yoyam ongilpasmoc sat gloria aptemaclha apyimtalhnamo yoyam covac sat. 24 Aptomjac alhta Dios singilanem, malha singevoycam. Apquilanyacpec alhta judíos najan enlhitaoc lhalhma anco. 25 Intomjac nic nat Dios appayvam aplhanma ilhnic nat Oseas profeta Dios aplingascama:
Metnaja sicmolhama alhta as enlhitaoc,
oltimjic sat apquilvisay sicmolhama.
Mepqui siyasicjayo alhta as enlhitaoc,
oltimjic sat apquilvisay silasicjayo.
26 Apquiltomjacpec alhta siclho apquilvisay: Metnaja sicmolhama.
Sat eyca maa eltamjacpoc apquilvisay: Dios apquitquic
—nic nat aptomjac Dios.
27 Apquillhenacpec nic nat enlhitaoc Israel, aplhanma ilhnic nat Isaías profeta Dios aplingascama: “Aplhameclhec sat ancoc Israel aptovana niptamin malha lhopactic mongmovan ongilyipsitic. Apquilvamlha napocja sat elvomsacpoc tap. 28 Pa incomoc nelha aplhanmaclha Dios yoyam cotnejic sat as nalhpop. Cotlapsic sat esavojo Dios aplhanmaclha” —nic nat aptomjac profeta. 29 Aptomjac nic nat mocjam:
Dios Visqui ingac aptomja apyimnatem. Am alhta esovjacpoc Israel aptovana niptamin.
Apsovjacpoc alhta ancoc, colhojoc sat nincoo lha actemaclha apquilmasquingvoyam enlhitaoc tingma Sodoma najan tingma Gomorra
—nic nat aptomjac Isaías.
Enlhitaoc judíos najan tasic amyaa
30 ¿Jalhco sat ontimjic nincoo? Am eltingyamcoc mataa enlhitaoc lhalhma anco actemaclha yoyam eltimjic apquilpeyvomo napato Dios. Quilhvo eyca acvocmo acnim apquiltimesomap apquilpeyvomo napato Dios ayinyema melyasquiyam. 31 Apquililtamjoc mataa enlhitaoc Israel elsavojo apquilyiplovquiscama singanamaclha yoyam eltimjic apquilpeyvomo napato Dios. Am alhta colapvancaac elsavojo apquilyiplovquiscama. 32 ¿Soctomja colapvanco? Ayinyemaclha apquililtamjoc alhta eltimjic apquilpeyvomo ayinyema apquilyiplovquiscama apquiltemaclha. Am alhta eliltamjoc eltimjic apquilpeyvomo ayinyema mongyasquiyam. Inquilpilaponcasquic alhta mataymong acvisay “sinpilaponquiscama”. 33 Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca:
Opquinic sat tingma Sión lhama mataymong
acvisay mataymong sinpilaponquiscama.
Opquinic sat najan mataymong acvinatem
acvisay mataymong singillovquiscama.
Am sat ancoc ongilyascacmoc nincoo, ongmiyovalhcac sat
—nic nat aptomjac Dios.
La elección de Israel
1 Verdad digo en Cristo, no miento, y mi conciencia me da testimonio en el Espíritu Santo, 2 que tengo gran tristeza y continuo dolor en mi corazón. 3 Porque deseara yo mismo ser anatema, separado de Cristo, por amor a mis hermanos, los que son mis parientes según la carne; 4 que son israelitas, de los cuales son la adopción, la gloria, el pacto, la promulgación de la ley, el culto y las promesas; 5 de quienes son los patriarcas, y de los cuales, según la carne, vino Cristo, el cual es Dios sobre todas las cosas, bendito por los siglos. Amén.
6 No que la palabra de Dios haya fallado; porque no todos los que descienden de Israel son israelitas, 7 ni por ser descendientes de Abraham, son todos hijos; sino: En Isaac te será llamada descendencia. 8 Esto es: No los que son hijos según la carne son los hijos de Dios, sino que los que son hijos según la promesa son contados como descendientes. 9 Porque la palabra de la promesa es esta: Por este tiempo vendré, y Sara tendrá un hijo. 10 Y no solo esto, sino también cuando Rebeca concibió de uno, de Isaac nuestro padre 11 (pues no habían aún nacido, ni habían hecho aún ni bien ni mal, para que el propósito de Dios conforme a la elección permaneciese, no por las obras sino por el que llama), 12 se le dijo: El mayor servirá al menor. 13 Como está escrito: A Jacob amé, mas a Esaú aborrecí.
14 ¿Qué, pues, diremos? ¿Que hay injusticia en Dios? En ninguna manera. 15 Pues a Moisés dice: Tendré misericordia del que yo tenga misericordia, y me compadeceré del que yo me compadezca. 16 Así que no depende del que quiere, ni del que corre, sino de Dios que tiene misericordia. 17 Porque la Escritura dice a Faraón: Para esto mismo te he levantado, para mostrar en ti mi poder, y para que mi nombre sea anunciado por toda la tierra. 18 De manera que de quien quiere, tiene misericordia, y al que quiere endurecer, endurece.
19 Pero me dirás: ¿Por qué, pues, inculpa? porque ¿quién ha resistido a su voluntad? 20 Mas antes, oh hombre, ¿quién eres tú, para que alterques con Dios? ¿Dirá el vaso de barro al que lo formó: Por qué me has hecho así? 21 ¿O no tiene potestad el alfarero sobre el barro, para hacer de la misma masa un vaso para honra y otro para deshonra? 22 ¿Y qué, si Dios, queriendo mostrar su ira y hacer notorio su poder, soportó con mucha paciencia los vasos de ira preparados para destrucción, 23 y para hacer notorias las riquezas de su gloria, las mostró para con los vasos de misericordia que él preparó de antemano para gloria, 24 a los cuales también ha llamado, esto es, a nosotros, no solo de los judíos, sino también de los gentiles? 25 Como también en Oseas dice:
Llamaré pueblo mío al que no era mi pueblo,
Y a la no amada, amada.
26 Y en el lugar donde se les dijo: Vosotros no sois pueblo mío,
Allí serán llamados hijos del Dios viviente.
27 También Isaías clama tocante a Israel: Si fuere el número de los hijos de Israel como la arena del mar, tan solo el remanente será salvo; 28 porque el Señor ejecutará su sentencia sobre la tierra en justicia y con prontitud. 29 Y como antes dijo Isaías:
Si el Señor de los ejércitos no nos hubiera dejado descendencia,
Como Sodoma habríamos venido a ser, y a Gomorra seríamos semejantes.
La justicia que es por fe
30 ¿Qué, pues, diremos? Que los gentiles, que no iban tras la justicia, han alcanzado la justicia, es decir, la justicia que es por fe; 31 mas Israel, que iba tras una ley de justicia, no la alcanzó. 32 ¿Por qué? Porque iban tras ella no por fe, sino como por obras de la ley, pues tropezaron en la piedra de tropiezo, 33 como está escrito:
He aquí pongo en Sion piedra de tropiezo y roca de caída;
Y el que creyere en él, no será avergonzado.