Apvisqui Abiam nipyesicsa co Judá
(1~R 15.1-7)
1 Aptimesacpec nic nat Abiam etnejic apvisqui nipyesicsa co Judá, naysicsa aptimem apvisqui Jeroboam acvaycmo dieciocho años nipyesicsa co Israel. 2 Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo tres años. Inquin nic nat acvisay Micaías, Uriel apquitca co Gabaa.
Yitnec nic nat mataa apquilimpocjay Abiam najan apnaymacoc najan Jeroboam najan apnaymacoc. 3 Apnalaclhec nic nat Abiam cuatrocientos mil singilpilhtetemo apquilmopvan apquilmaycam. Apnalaclhec nic nat Jeroboam ochocientos mil singilpilhtetemo apquilmopvan apquilmaycam. 4 Apquiltimyesaclhec nic nat yoyam elnapacpoc. Apnec nic nat Abiam netin inquilhe Zemaraim yoclhilhma Efraín, apyimnatesa appayvam: ¡Lhip Jeroboam, najan apyovoclhojo co Israel, elaylhojo sicpayvam! 5 ¡Coyitnam apatic quellhip Dios Visqui ingac aptimesquiscama David najan aptovana niptamin eltimjic apquilviscaa cotmongvoycamlha nelha, ayinyema asoc monquinatquiscama apmajayoclha Dios! 6 Nasoc anco apquinmelhaycam Jeroboam Nabat apquitca, Salomón apquilancam, David apquitca, etanovac apvisqui pac. 7 Apquilpasmeclhec alhta enlhit apquilmapsomcaa, yoyam elinmelham Roboam, Salomón apquitca, aptomja alhta apyimnanic mepqui apyimnatem, comopvan elimpocjac nipyesicsa apquilinmelhaycam. 8 Apquilpasmeclhec quellhip quilhvo nac jay jingilinmelham nincoo ningilvisay Dios apquilyacyescama, ningiltomja David aptovana niptamin. Appintalhnama nac quellhip apquilsoycam quilaycmasquiscama vayqui allanomalhca oro alyitsomalhca dios, apquillanay siclhoc nat Jeroboam. 9 Quellhip alhta apquilapajascama elvatsamcoc apquiltimem sacerdotes apquiltimesaycam Visqui ingac, apquiltomja Aarón aptovana niptamin. Najan maa levitas, yoyam elvatsamcoc apquiltamjaycam. Apquiltingyac alhta quellhip apnaymacoc, eltimjic sacerdotes payjoc acyitnamaclha quilaycmasquiscama, acno apquiltemaclha metnaja israelitas. Apvanquic etnejic sacerdote acyitnamaclha quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios, cotnaja singmasma, enlhit apyantamayquinta inlhojo vayqui yoyam comatong cotnejic macmescama Dios najan apnalayquinta siete nipquesic, yoyam eticyoc. 10 Paj nincoo ongyinyavac mataa Dios Visqui ingac apyimtalhnamo. Nasoc anco Aarón aptovana niptamin sacerdotes apquiltimesaycam Visqui ingac apquiltomja ningilmolhama najan maa levitas apquiltimesaycam Visqui ingac. 11 Yitnec mataa alhtoo najan actalhnam apquiltamjaycam napato Visqui ingac. Apquilnapquic mataa apnatoscama macmescama Dios acyanmongam mongilyascalhma najan moc asoc apquilvatnama actomja macmescama Dios. Apninquinquic mataa netin mesa pan apponquinomap. Apcalevasquic mataa calevascama acvisay alapongmateyquiclha allanomalhca oro. Ninsovjoc mataa nincoo ningyiplovquiscama singanamaclha Dios Visqui ingac, quellhip eyca apquilyamasma Dios Visqui ingac. 12 Elyasamcojo quellhip, Dios aptomja singnalayclha naysicsa ningilimpocjay, najan sacerdotes, yoyam elpayvacsic trompetas naysicsa ningilimpocjay nipyesicsa quellhip. ¡Quellhip israelitas, noelinmelham nasa, noelnapap nasa Dios aptomja Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa quellhip, meltimjic sat apquilyimnatem! — nic nat aptomjac Abiam.
13 Apquilapajasquic nic nat Jeroboam napocja singilpilhtetemo, elyilhacpojo elimpocjac payjoc apcapaoc singilpilhtetemo co Judá. Napocja singilpilhtetemo co Israel (Jeroboam) eltimyesiclhac sat napatavo singilpilhtetemo co Judá, yoyam elnapacpoc. 14 Pilapcasquic nic nat co Judá apquilvita payjoc apcapaoc apquilimpocjay co Israel, najan napatavo maa apquilimpocjay co Israel. Yejemoc nic nat apquilyimnatesa apquilpayvam, elilmalhna Dios Visqui apancaoc, yoyam epasmoc. Apquilpayvasquic nic nat trompetas sacerdotes co Judá. 15 Naysicsa apquilpalhamaycam nic nat co Judá, aptimesquisa Dios Visqui ingac yoyam comascoc apquilyimnatem Jeroboam najan co Israel napato Abiam najan napatavo co Judá. 16 Apquilinyajamquic nic nat israelitas napatavo co Judá, apquiltimesomap apquilyimnatem ayinyema Dios. 17 Apquilnapquic nic nat co Judá. Apticyovquic nic nat quinientos mil singilpilhtetemo malyacyescama co Israel. 18 Inmancangvoclhec nic nat apquilvalhoc co Israel naysicsa apquiltimem apquilyimnatem co Judá. Apmasma ilhnic nat aptomja Dios Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa. 19 Apquilminlhinquic nic nat Abiam najan apnaymacoc naysicsa apquinyajaycaoc Jeroboam najan apnaymacoc. Apquilmacpec nic nat tingma Bet-el, najan Jesana, najan Efraín (Efrón), najan amyipayc nipyava maa. 20 Am nic nat etnajac mocjam apyimnatem Jeroboam naysicsa aptimem apvisqui Abiam nipyesicsa co Judá. Apcanayquic nic nat Dios, yoyam emasquingvomoc Jeroboam. 21 Inyangvocmec nic nat apmopvana apanco Abiam. Catorce apnatamcaa ilhnic nat Abiam, najan veintidós apquitquic apquilinava najan dieciseis apquitquic quilvanaa ayitcoc. 22 Yitnec nic nat mocjam amyaa actalhesomalhca aptemaclha Abiam, acvisay vaycajac comentario profeta Iddo.
Reinado de Abías
(1 R. 15.1-8)
1 A los dieciocho años del rey Jeroboam, reinó Abías sobre Judá, 2 y reinó tres años en Jerusalén. El nombre de su madre fue Micaías hija de Uriel de Gabaa.
Y hubo guerra entre Abías y Jeroboam. 3 Entonces Abías ordenó batalla con un ejército de cuatrocientos mil hombres de guerra, valerosos y escogidos; y Jeroboam ordenó batalla contra él con ochocientos mil hombres escogidos, fuertes y valerosos. 4 Y se levantó Abías sobre el monte de Zemaraim, que está en los montes de Efraín, y dijo: Oídme, Jeroboam y todo Israel. 5 ¿No sabéis vosotros que Jehová Dios de Israel dio el reino a David sobre Israel para siempre, a él y a sus hijos, bajo pacto de sal? 6 Pero Jeroboam hijo de Nabat, siervo de Salomón hijo de David, se levantó y rebeló contra su señor. 7 Y se juntaron con él hombres vanos y perversos, y pudieron más que Roboam hijo de Salomón, porque Roboam era joven y pusilánime, y no se defendió de ellos.
8 Y ahora vosotros tratáis de resistir al reino de Jehová en mano de los hijos de David, porque sois muchos, y tenéis con vosotros los becerros de oro que Jeroboam os hizo por dioses. 9 ¿No habéis arrojado vosotros a los sacerdotes de Jehová, a los hijos de Aarón y a los levitas, y os habéis designado sacerdotes a la manera de los pueblos de otras tierras, para que cualquiera venga a consagrarse con un becerro y siete carneros, y así sea sacerdote de los que no son dioses? 10 Mas en cuanto a nosotros, Jehová es nuestro Dios, y no le hemos dejado; y los sacerdotes que ministran delante de Jehová son los hijos de Aarón, y los que están en la obra son levitas, 11 los cuales queman para Jehová los holocaustos cada mañana y cada tarde, y el incienso aromático; y ponen los panes sobre la mesa limpia, y el candelero de oro con sus lámparas para que ardan cada tarde; porque nosotros guardamos la ordenanza de Jehová nuestro Dios, mas vosotros le habéis dejado. 12 Y he aquí Dios está con nosotros por jefe, y sus sacerdotes con las trompetas del júbilo para que suenen contra vosotros. Oh hijos de Israel, no peleéis contra Jehová el Dios de vuestros padres, porque no prosperaréis.
13 Pero Jeroboam hizo tender una emboscada para venir a ellos por la espalda; y estando así delante de ellos, la emboscada estaba a espaldas de Judá. 14 Y cuando miró Judá, he aquí que tenía batalla por delante y a las espaldas; por lo que clamaron a Jehová, y los sacerdotes tocaron las trompetas. 15 Entonces los de Judá gritaron con fuerza; y así que ellos alzaron el grito, Dios desbarató a Jeroboam y a todo Israel delante de Abías y de Judá; 16 y huyeron los hijos de Israel delante de Judá, y Dios los entregó en sus manos. 17 Y Abías y su gente hicieron en ellos una gran matanza, y cayeron heridos de Israel quinientos mil hombres escogidos. 18 Así fueron humillados los hijos de Israel en aquel tiempo, y los hijos de Judá prevalecieron, porque se apoyaban en Jehová el Dios de sus padres. 19 Y siguió Abías a Jeroboam, y le tomó algunas ciudades, a Bet-el con sus aldeas, a Jesana con sus aldeas, y a Efraín con sus aldeas. 20 Y nunca más tuvo Jeroboam poder en los días de Abías; y Jehová lo hirió, y murió. 21 Pero Abías se hizo más poderoso. Tomó catorce mujeres, y engendró veintidós hijos y dieciséis hijas. 22 Los demás hechos de Abías, sus caminos y sus dichos, están escritos en la historia de Iddo profeta.