1 Aptomjac nic nat apvisqui David apquilanya: Coo sictamongvoyam Salomón, apponquinomap ayinyema Dios. Apyimnanic mocjam, avanje eyca aptamjaycam, yoyam ellana tingma. Jave enlhit tingma pac yoyam ellanacpoc, eyca apvisay Dios tingma pac apponquinomap. 2 Acvascapquic alhta sictingyasquiscama acyovoclhojo asoc, yoyam colhic allana tingma apponquinomap apmaclha Dios: oro, plata, bronce, hierro najan yamit nicja, yoyam collanalhcac moclhama asoc. Najan mataymong alyinmom carolina, moc mataymong alpalhquemalhca, mataymong acmamnave najan alabastro. 3 Cotlaycaoc asoc sictingyasquiscama coo, ayinyema siyasicjayo Dios Visqui ingac tingma pac apponquinomap. Otnejic mocjam sicmescama nasa oro najan plata ajanco: 4 cien mil kilos oro actamila anco, mocjam doscientos treinta mil kilo plata, yoyam ellanac apnatanma tingma napocja. 5 Collanalhcac sat moclhama asoc enlhit apquilmopvan ellana, ayinyema oro najan plata. ¿Soc enlhit nipyesicsa quellhip jevjanamcoc sat, etnejic apmescama nasa macmescama Dios?— nic nat aptomjac David.
6 Apquilvitac nic nat apquilmescama nasa, yoyam ellanacpoc tingma, ayinyema ilhnic nat apyapmayc apquilmolhama, najan apquilviscaa tribu, najan apquilviscaa militar batallones najan compañías najan apquilviscaa apquiltamjaycam. 7 Apquilansaclhec nic nat ciento sesenta y cinco mil kilo najan diez mil monedas de oro. Najan trescientos treinta mil kilo de plata. Najan seiscientos mil kilo de bronce. Najan tres millones trescientos mil kilo de hierro.
8 Apquilvitac nic nat apquilmescama nasa mataymong acmamnave alyinmom. Apmamtacja ilhnic nat apvisay Jehiel, Gersón aptavin, aptamilquiscama acyitnamaclha asoc acmamnave congne tingma apponquinomap.
9 Payjeclhec nic nat apquilvalhoc enlhitaoc apquilvita apquiltemaclha apquilmescama nasa asoc macmescama Dios, ayinyema ilhnic nat actamilaycam apquilvalhoc. Payjeclhec nic nat apvalhoc apvisqui David apvita.
10 Aplhenquic nic nat apvisqui David altamila appayvam Dios Visqui ingac napatavo apcaneyquiclha enlhitaoc: Aptasoc apanco lhip Dios Visqui ingac ningilvisay Israel cotmongvoycamlha nelha. 11 ¡Lhip nac apyimtalhnamo, najan apmopvan, najan mayayo, najan apyimnatem apanco Visqui ingac! Lhip apanco aclhamoclhojo asoc netin najan as nalhpop. Lhip apanco apcanamaclha lhalhma anco, aptomja apyimtalhnamo apanco, am elhno poc. 12 Lhip ayinyema ningilnatam najan mayayo. Lhip nac Visqui as nalhpop lhalhma anco. Apyimnatem apanco najan apmopvan apanco lhip. Lhip ayinyema singyimnatescama nincoo najan ningmovan. 13 ¡Lhip Dios Visqui ingac, ningiltomjac gracias najan ningayo lhip apvisay apanco aptamila! 14 Mepqui sicyimtalhnamo coo, mepqui apquilyimtalhnamo enaymacoc enlhit. Jave asoc inganco ningmescama nasa lhip. Lhip alhta ayinyema siclho ningillhoy asoc. Lhip apanco asoc acyovoclhojo ningmescama nasa. 15 Ningno nincoo ningilyeyjamcaa ningileyvam cotnajaclha ningilaoclha, ningiltomja malha maycaa. Malha pisquisca ningilyitsomalhca nincoo mepqui aljalhneycam ingilvalhoc.
16 Dios Visqui ingac, lhip apanco as asoc, lhip alhta alinyema asoc ningmescama nasa ningilnatam, yoyam ongillana tingma apponquinomap mayayoclha lhip. 17 Dios Visqui ingac, acyasamcoc coo, lhip apyasamcoc actemaclha ingvalhoc nincoo, apyispaquic lhip actemaclha acpeyvomo. Ingvalhoc acpeyvomo ayinyema sicmescama nasa as asoc. Najan ayinyema actamilaycam apquilvalhoc as enlhitaoc apquilmescama nasa apquilnatam. 18 Lhip nac Dios Visqui apancaoc ningilyeyjamcaa Abraham, najan Isaac najan Israel. Ingyane sat colhic mataa actamilaycam apquilvalhoc as enlhitaoc, ilmiyov sat mataa, yoyam melvatsamquejec sat mataa as enlhitaoc. 19 Ingyane sat colhic actamilaycam apvalhoc sictamongvoyam Salomón, yoyam esavojo apyiplovquiscama apcanamaclha ayinyema lhip najan singascamaclha. Ellanac sat maa tingma apponquinomap, sictingyasquiscama alhta aclhamoclhojo asoc — nic nat aptomjac apvisqui David.
20 Aptomjac nic nat mocjam apvisqui David apquilanya enlhitaoc: Eltime sat apquilayo Dios Visqui ingac — nic nat aptomjac. Yiplovcoc nic nat apquilayo Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa. Apquiljalhec nic nat, apquilticlha aptapnaoc napato Dios najan napato apvisqui rey. 21 Moc acnim nic nat intomjac. Apquilnapquic nic nat apnatoscama macmescama Dios acyanmongam melyascalhma najan moc asoc macmescama Dios: mil vayqui inquilinava, mil nipquesic apquilinava najan mil nipquesic apquitcoc. Yiplovcoc nic nat apquilmescama nasa uva ayingmenic najan cotlaycaoc moc asoc, yoyam eltovamcoc. 22 Aptovcamquic nic nat, apquilyinamquic nic nat naysicsa acpayjayclha apquilvalhoc napato Visqui ingac Dios. Apquiltimescasquic nic nat mocjam lhama apvisqui apancaoc Salomón, David apquitca, apquilmalhnesquisa napato Dios. Sacerdote ilhnic nat apvisay Sadoc. 23 Aptimec nic nat apvisqui Salomón apya'monquiscama apyap David, mayayo ilhnic nat najan apyimtalhnamo. Apquililyajaclhoc nic nat apyovoclhojo enlhitaoc Israel. 24 Apquilpasmec nic nat mataa singilpilhtetemo apquilviscaa najan David apquitquic, mepqui apquilinmelhaycam. 25 Innec nic nat ayaco apvisqui Salomón ayinyema Dios nipyesicsa enlhitaoc Israel, am nic nat elhno poc apvisqui nano.
Apquitsepma David
(1~R 2.10-12)
26 Aptimec nic nat apvisqui David nipyesicsa enlhitaoc Israel. Isaí apquitca ilhnic nat David. 27 Aptimec nic nat apvisqui tingma Hebrón siete años najan tingma Jerusalén treinta y tres años, acyovoclhojo ilhnic nat cuarenta años. 28 Apquitsepquic nic nat David aptomjaclha apvanyam, actamilaycam apvalhoc, mayayo najan cascama apquilnatam. Apya'monquiscama ilhnic nat apquitca Salomón aptomjayclho apvisqui.
29 Aptiyascam nic nat David, ayenmo aptiyaycamlha acvaycmo apquitsepma, acyitna actalhesomalhca vaycajac crónicas profeta Samuel, najan crónicas profeta Natán najan enlhit apvitayo apvisay Gad. 30 Yitnec as vaycajac acnatalhesamalhca aptemaclha apvisqui David, actemaclha apmopvan, actemaclha apquilimpocjay najan aclhamoclhojo amyaa naysicsa aptiyascam David, nipyesicsa enlhitaoc Israel najan lhalhma anco.
1 Después dijo el rey David a toda la asamblea: Solamente a Salomón mi hijo ha elegido Dios; él es joven y tierno de edad, y la obra grande; porque la casa no es para hombre, sino para Jehová Dios. 2 Yo con todas mis fuerzas he preparado para la casa de mi Dios, oro para las cosas de oro, plata para las cosas de plata, bronce para las de bronce, hierro para las de hierro, y madera para las de madera; y piedras de ónice, piedras preciosas, piedras negras, piedras de diversos colores, y toda clase de piedras preciosas, y piedras de mármol en abundancia. 3 Además de esto, por cuanto tengo mi afecto en la casa de mi Dios, yo guardo en mi tesoro particular oro y plata que, además de todas las cosas que he preparado para la casa del santuario, he dado para la casa de mi Dios: 4 tres mil talentos de oro, de oro de Ofir, y siete mil talentos de plata refinada para cubrir las paredes de las casas; 5 oro, pues, para las cosas de oro, y plata para las cosas de plata, y para toda la obra de las manos de los artífices. ¿Y quién quiere hacer hoy ofrenda voluntaria a Jehová?
6 Entonces los jefes de familia, y los príncipes de las tribus de Israel, jefes de millares y de centenas, con los administradores de la hacienda del rey, ofrecieron voluntariamente. 7 Y dieron para el servicio de la casa de Dios cinco mil talentos y diez mil dracmas de oro, diez mil talentos de plata, dieciocho mil talentos de bronce, y cinco mil talentos de hierro. 8 Y todo el que tenía piedras preciosas las dio para el tesoro de la casa de Jehová, en mano de Jehiel gersonita. 9 Y se alegró el pueblo por haber contribuido voluntariamente; porque de todo corazón ofrecieron a Jehová voluntariamente.
10 Asimismo se alegró mucho el rey David, y bendijo a Jehová delante de toda la congregación; y dijo David: Bendito seas tú, oh Jehová, Dios de Israel nuestro padre, desde el siglo y hasta el siglo. 11 Tuya es, oh Jehová, la magnificencia y el poder, la gloria, la victoria y el honor; porque todas las cosas que están en los cielos y en la tierra son tuyas. Tuyo, oh Jehová, es el reino, y tú eres excelso sobre todos. 12 Las riquezas y la gloria proceden de ti, y tú dominas sobre todo; en tu mano está la fuerza y el poder, y en tu mano el hacer grande y el dar poder a todos. 13 Ahora pues, Dios nuestro, nosotros alabamos y loamos tu glorioso nombre.
14 Porque ¿quién soy yo, y quién es mi pueblo, para que pudiésemos ofrecer voluntariamente cosas semejantes? Pues todo es tuyo, y de lo recibido de tu mano te damos. 15 Porque nosotros, extranjeros y advenedizos somos delante de ti, como todos nuestros padres; y nuestros días sobre la tierra, cual sombra que no dura. 16 Oh Jehová Dios nuestro, toda esta abundancia que hemos preparado para edificar casa a tu santo nombre, de tu mano es, y todo es tuyo. 17 Yo sé, Dios mío, que tú escudriñas los corazones, y que la rectitud te agrada; por eso yo con rectitud de mi corazón voluntariamente te he ofrecido todo esto, y ahora he visto con alegría que tu pueblo, reunido aquí ahora, ha dado para ti espontáneamente. 18 Jehová, Dios de Abraham, de Isaac y de Israel nuestros padres, conserva perpetuamente esta voluntad del corazón de tu pueblo, y encamina su corazón a ti. 19 Asimismo da a mi hijo Salomón corazón perfecto, para que guarde tus mandamientos, tus testimonios y tus estatutos, y para que haga todas las cosas, y te edifique la casa para la cual yo he hecho preparativos.
20 Después dijo David a toda la congregación: Bendecid ahora a Jehová vuestro Dios. Entonces toda la congregación bendijo a Jehová Dios de sus padres, e inclinándose adoraron delante de Jehová y del rey. 21 Y sacrificaron víctimas a Jehová, y ofrecieron a Jehová holocaustos al día siguiente; mil becerros, mil carneros, mil corderos con sus libaciones, y muchos sacrificios de parte de todo Israel. 22 Y comieron y bebieron delante de Jehová aquel día con gran gozo; y dieron por segunda vez la investidura del reino a Salomón hijo de David, y ante Jehová le ungieron por príncipe, y a Sadoc por sacerdote.
23 Y se sentó Salomón por rey en el trono de Jehová en lugar de David su padre, y fue prosperado; y le obedeció todo Israel. 24 Y todos los príncipes y poderosos, y todos los hijos del rey David, prestaron homenaje al rey Salomón. 25 Y Jehová engrandeció en extremo a Salomón a ojos de todo Israel, y le dio tal gloria en su reino, cual ningún rey la tuvo antes de él en Israel.
Muerte de David
(1 R. 2.10-12)
26 Así reinó David hijo de Isaí sobre todo Israel. 27 El tiempo que reinó sobre Israel fue cuarenta años. Siete años reinó en Hebrón, y treinta y tres reinó en Jerusalén. 28 Y murió en buena vejez, lleno de días, de riquezas y de gloria; y reinó en su lugar Salomón su hijo. 29 Y los hechos del rey David, primeros y postreros, están escritos en el libro de las crónicas de Samuel vidente, en las crónicas del profeta Natán, y en las crónicas de Gad vidente, 30 con todo lo relativo a su reinado, y su poder, y los tiempos que pasaron sobre él, y sobre Israel y sobre todos los reinos de aquellas tierras.