Jesús apquilyacyescama doce apóstoles apquilapajasomap
(Mr 3.13-19Lc 6.12-16)
1 Apcansaclhec alhta Jesús doce apquiltamsoycaoc. Apquilmesquic alhta apquilmopvan elantipsic somquic quilyicjamo najan eltamilquiscomoc aclhamoclhojo actemaclha ningmasquem ataoc najan melyimnatem.
2 Eycaso apquilvisay doce apóstoles apquilapajasomap: Lhama (apmamyi) apvisay Simón, moc apvisay Pedro; najan apipma Andrés; najan Zebedeo apquitquic, lhama apvisay Jacobo najan poc apvisay Juan. 3 Najan Felipe najan Bartolomé; najan Tomás; najan Mateo apmam tacja solyayem siclhoc anco; najan Alfeo apquitca apvisay Jacobo; najan Lebeo, moc apvisay Tadeo. 4 Najan Simón co Caná; najan Judas Iscariote aptomja apcanem emacpoc Jesús.
Jesús apquilapajascama elpayecsic tasic amyaa
(Mr 6.7-13Lc 9.1-6)
5 Apquilapajasquic alhta Jesús doce apquiltamsoycaoc. Aptomjac alhta apquilanya:
—Noelmiyaclha nasa nipyesicsa metnaja judíos. Noelmiyaclha nasa natingmaa yoclhilhma Samaria. 6 Eltiyaningvomjo sat quellhip nipquesic apquillhinganyam apquilvisay enlhitaoc Israel. 7 Elyas maa, eliltimnasam tasic amyaa. Eltime sat quellhip: Camquitvaac Visqui netin apquilnancascama. 8 Eltamilquisquim sat actomjaycaoc ningmasquem ningilyitapaycam lepra najan moc actemaclha ningmasquem. Elnalhaticjasquim sat enlhit apquilmasquingvaycmo. Elantipquis sat somquic quilyicjamo. Apquillhovamquic quellhip apquilmopvan mepqui acyanmongam. Elvajanaoc sat actemaclha mepqui acyanmongam.
9 ‘Noelsov nasa solyayem (oro najan plata najan cobre). 10 Noelsov nasa aynapa nalhit amay. Elantalhniclha apvamlha lhama aptalhnama. Noelsov nasa tiyayipeoc najan yamit apquileneycam. Colhic acmesa aptom enlhit aptamjaycamo.
11 ‘Apquilvoclhec sat ancoc quellhip lhama tingma apquilyasaclha, eltingya siclho enlhit aptomja actamilaycam apvalhoc. Elhnam sat tingma pac acvocmo apquilimpayclha mocjam. 12 Apquilantalhningvocmec sat ancoc quellhip tingma, elpayvas sat. Eltime sat elanic: “Lhip nac. Altamjoc colhic lhip actamilaycam apvalhoc” —sat eltime quellhip. 13 Apquiltasic sat ancoc enlhit as tingma, coyitnamoc sat actamilaycam apquilvalhoc. Am sat ancoc eltamilac enlhit, cotajingvomoc sat mocjam actamilaycam apquilvalhoc. 14 Am sat ancoc elmacpoc tacja quellhip. Am sat ancoc eljalhnoc enlhit quellhip apquiltimnaycam, elanteyip as tingma. Elpilhnes sat lhopactic alyipitcay apmancoc quellhip. 15 Actomjac coo silanya quellhip: Naso, covac sat acnim ningyicpilcomalhcoclha, yoyam eyanmongsiclhac Dios Ingyapam. Coyimtilhojoc sat acyanmongayclha apquiltemaclha as enlhitaoc, am colhno apquiltemaclha ilhnic nat enlhit tingma Sodoma najan tingma Gomorra —alhta aptomjac. ,
Actemaclha macminlhinaycam
16 Aptomjac alhta mocjam Jesús:
—¡Quip elanojo quellhip! Pac olapajacsic quellhip malha nipquesic naysicsa asoc navjac aclom. Eltamilsojo sat apquilvalhoc eltimjic malha nimisma. Noelovquis nasa apquilvalhoc, eltime sat malha valhaay. 17 Eltamilsacpojo apanco quellhip nipyesicsa enlhitaoc. Colhic sat acnalaclho quellhip napatavo apquilyimtalhnamo. Colhic sat alyicpilhquetamco quellhip tingma apcaneyquiclhilha. 18 Colhic sat acnalaclho quellhip apnamcaclha yatapquilviscaa najan apquilviscaa, coo sicvisay ayinyemaclha. Ellingacsic sat quellhip sicvisay nipyesicsa metnaja judíos. 19 Innec sat ancoc acnalaclho napatavo apquilyimtalhnamo, nocollhen nasa apquilvalhoc actemaclha yoyam elatingmojo. Elmesacpoc sat quellhip apquilpayvam, yoyam elatingmojo. 20 Jave inyicje quellhip apquilpayvam apancavo. Ingyapam Espíritu apanco ayinyema, yoyam elpamejitsic quellhip.
21 ‘Eltanongvomoc sat apquilyalhinga enlhit, elanic sat yoyam eticyo. Eltanongvomoc sat apquitquic enlhit, elanic sat yoyam eticyo. Eltanongvomoc sat apyapmayc najan incanayc enlhit, elanic sat yoyam coticyo. 22 Eltanovacpoc sat quellhip lhalhma anco, coo sicvisay ayinyemaclha. Apquilinlhanacmec sat ancoc enlhit actamongvomlha nelha acnim, evomsacpoc sat tap. 23 Apquilminlhinacpec sat ancoc quellhip lhama tingma, elinyi sat, elyas sat poc tingma. Actomjac coo silanya quellhip: Naso, ovotac sat mocjam coo sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit yicpintama elsavojoc quellhip apquileyvam tingma Israel apquilaoclha.
24 ‘Metnaja apmamyi maltamescama. Enlhit apquillhicmoscama eyca apquimja apmamyi. Metnaja apmamyi apquilancam. Apvisqui eyca aptomja apquimja apmamyi. 25 Incaymalhquic mallhicmoscama colcojoc apvalhoc apquilinmalhingvoyclha apquillhicmoscama. Incaymalhquic apquilancam colcojoc apvalhoc apquilinmalhingvoyclha apvisqui. Apquiltomjacpec alhta apquilmolhama apyap apvisay Beelzebú, ningiltimem somquic quilyicjamo. Colhic sat najan altomja apmolhama apquilvisay Beelzebú —alhta aptomjac.
Actemaclha ningay
(Lc 12.2-7)
26 Aptomjac alhta mocjam Jesús:
—Noela nasa quellhip enlhitaoc. Am coytejec sat lhama acyilhomalhca asoc, cotalhcac sat. Am coytejec sat lhama asoc acposomalhca, colngalhcac sat acvisay. 27 Altimnasquic coo quellhip amyaa naysicsa yatescamalhma. Eliltimnas sat quellhip naysicsa ayitsayolhma. Acmalyovasquic coo siltimnascama quellhip amyaa. Elyimnaticsojo sat apquilpayvam amay ellhenic amyaa. 28 Noela nasa quellhip enlhit apquilmopvan elnapoc ningyovoclhojo, colmopvan eyca elnapoc ingjangaoc. Elavojo quellhip actomja acmovan cotvacsic ningyovoclhojo najan ingjangaoc cosponeyaclha talha.
29 ‘¿Naso ya lhama solyayem ayitcoc acyanmongam anit nata ayitcoc? Eje, naso. Am ingyavoc Ingyapam netin cotyamoc nalhpop lhama nata ayitcoc. 30 Najan ingva inpatcoc altomja alyipsatomalhca. 31 Noela nasa quellhip. Apquilmamnave nac quellhip, am elno aclhamoclhojo nata ayitcoc —alhta aptomjac.
Ninlhanma apvisay Jesucristo napatavo enlhitaoc
(Lc 12.8-9)
32 ‘Aptomjac alhta mocjam Jesús: Aplhenquic sat ancoc enlhit aptomja seyiploycam napatavo apnaymacoc, olhenic sat coo lha napato coo Tata apna netin. 33 Am sat ancoc elhenac enlhit aptomja seyiploycam napatavo apnaymacoc, molhenejec sat coo lha napato Tata apna netin —alhta aptomjac.
Actemaclha ningilhpanma ayinyema Jesús
(Lc 12.51-53Lc 14.26-27)
34 ‘Aptomjac alhta mocjam Jesús: Acvaac coo as nalhpop. ¿Apquilanayqui ya quellhip oltamilcasiclha apquilvalhoc enlhitaoc? Acvaac coo, yoyam elsilhnana enlhitaoc. 35 Acvaac coo, yoyam osilhnana etanongvomoc sat apyap. Osilhnanac sat quilvana, cotanongvomoc sat inquin. Osilhnanac sat quilvana, cotanongvomoc sat inyipyamong. 36 Malha cotnaja ingmoc sat eltimjic apmolhama.
37 ‘Avanjec sat ancoc enlhit apcasicjayo apyap najan inquin, am colhno seyasicjayo coo, copvanquejec etnejic siltamescama. Avanjec sat ancoc enlhit apcasicjayo apquitca, am colhno seyasicjayo coo, copvanquejec etnejic siltamescama. 38 Am sat ancoc epatmiclhac apanco appatmeycam enlhit, aptemaclha Jesús appatam asoc timyescama, copvanquejec etnejic siltamescama. 39 Apmiyovquic sat ancoc enlhit apyimnatem apanco, comascoc sat. Am sat ancoc emyavac apyimnatem apanco, coo ayinyema sicmayjayoclha, colhic sat acyimnatem apnenyic —alhta aptomjac.
Actemaclha ningillhoy acyanmongam
(Mr 9.41)
40 ‘Aptomjac alhta mocjam Jesús: Apquilmacpec sat ancoc tacja quellhip, eyca as enlhit aptomja semam tacja coo. Acmalhquic sat ancoc tacja coo, eyca as enlhit aptomja apmam tacja coo Tata aptomja seyapajascama. 41 Apmacpec sat ancoc tacja profeta, ayinyemaclha aptomja Dios aplingascama, eyca as enlhit apmam tacja elhcac sat acyanmongam acno aplhoy profeta Dios aplingascama. Apmacpec sat ancoc tacja enlhit appeyvomo, ayinyemaclha aptomja appeyvomo, eyca as enlhit apmam tacja elhcac sat acyanmongam acno aplhoy enlhit appeyvomo. 42 Actomjac coo silanya quellhip: Apyacvesquic sat ancoc yingmin acmalhalhama, yoyam eynic lhama enlhit apvinamap, ayinyemaclha aptomja siltamescama. Naso, elhcac sat acyanmongam —alhta aptomjac.
Elección de los doce apóstoles
(Mr. 3.13-19Lc. 6.12-16)
1 Entonces llamando a sus doce discípulos, les dio autoridad sobre los espíritus inmundos, para que los echasen fuera, y para sanar toda enfermedad y toda dolencia. 2 Los nombres de los doce apóstoles son estos: primero Simón, llamado Pedro, y Andrés su hermano; Jacobo hijo de Zebedeo, y Juan su hermano; 3 Felipe, Bartolomé, Tomás, Mateo el publicano, Jacobo hijo de Alfeo, Lebeo, por sobrenombre Tadeo, 4 Simón el cananista, y Judas Iscariote, el que también le entregó.
Misión de los doce
(Mr. 6.7-13Lc. 9.1-6)
5 A estos doce envió Jesús, y les dio instrucciones, diciendo: Por camino de gentiles no vayáis, y en ciudad de samaritanos no entréis, 6 sino id antes a las ovejas perdidas de la casa de Israel. 7 Y yendo, predicad, diciendo: El reino de los cielos se ha acercado. 8 Sanad enfermos, limpiad leprosos, resucitad muertos, echad fuera demonios; de gracia recibisteis, dad de gracia. 9 No os proveáis de oro, ni plata, ni cobre en vuestros cintos; 10 ni de alforja para el camino, ni de dos túnicas, ni de calzado, ni de bordón; porque el obrero es digno de su alimento. 11 Mas en cualquier ciudad o aldea donde entréis, informaos quién en ella sea digno, y posad allí hasta que salgáis. 12 Y al entrar en la casa, saludadla. 13 Y si la casa fuere digna, vuestra paz vendrá sobre ella; mas si no fuere digna, vuestra paz se volverá a vosotros. 14 Y si alguno no os recibiere, ni oyere vuestras palabras, salid de aquella casa o ciudad, y sacudid el polvo de vuestros pies. 15 De cierto os digo que en el día del juicio, será más tolerable el castigo para la tierra de Sodoma y de Gomorra, que para aquella ciudad.
Persecuciones venideras
16 He aquí, yo os envío como a ovejas en medio de lobos; sed, pues, prudentes como serpientes, y sencillos como palomas. 17 Y guardaos de los hombres, porque os entregarán a los concilios, y en sus sinagogas os azotarán; 18 y aun ante gobernadores y reyes seréis llevados por causa de mí, para testimonio a ellos y a los gentiles. 19 Mas cuando os entreguen, no os preocupéis por cómo o qué hablaréis; porque en aquella hora os será dado lo que habéis de hablar. 20 Porque no sois vosotros los que habláis, sino el Espíritu de vuestro Padre que habla en vosotros. 21 El hermano entregará a la muerte al hermano, y el padre al hijo; y los hijos se levantarán contra los padres, y los harán morir. 22 Y seréis aborrecidos de todos por causa de mi nombre; mas el que persevere hasta el fin, este será salvo. 23 Cuando os persigan en esta ciudad, huid a la otra; porque de cierto os digo, que no acabaréis de recorrer todas las ciudades de Israel, antes que venga el Hijo del Hombre.
24 El discípulo no es más que su maestro, ni el siervo más que su señor. 25 Bástale al discípulo ser como su maestro, y al siervo como su señor. Si al padre de familia llamaron Beelzebú, ¿cuánto más a los de su casa?
A quién se debe temer
(Lc. 12.2-9)
26 Así que, no los temáis; porque nada hay encubierto, que no haya de ser manifestado; ni oculto, que no haya de saberse. 27 Lo que os digo en tinieblas, decidlo en la luz; y lo que oís al oído, proclamadlo desde las azoteas. 28 Y no temáis a los que matan el cuerpo, mas el alma no pueden matar; temed más bien a aquel que puede destruir el alma y el cuerpo en el infierno. 29 ¿No se venden dos pajarillos por un cuarto? Con todo, ni uno de ellos cae a tierra sin vuestro Padre. 30 Pues aun vuestros cabellos están todos contados. 31 Así que, no temáis; más valéis vosotros que muchos pajarillos. 32 A cualquiera, pues, que me confiese delante de los hombres, yo también le confesaré delante de mi Padre que está en los cielos. 33 Y a cualquiera que me niegue delante de los hombres, yo también le negaré delante de mi Padre que está en los cielos.
Jesús, causa de división
(Lc. 12.49-53Lc. 14.26-27)
34 No penséis que he venido para traer paz a la tierra; no he venido para traer paz, sino espada. 35 Porque he venido para poner en disensión al hombre contra su padre, a la hija contra su madre, y a la nuera contra su suegra; 36 y los enemigos del hombre serán los de su casa. 37 El que ama a padre o madre más que a mí, no es digno de mí; el que ama a hijo o hija más que a mí, no es digno de mí; 38 y el que no toma su cruz y sigue en pos de mí, no es digno de mí. 39 El que halla su vida, la perderá; y el que pierde su vida por causa de mí, la hallará.
Recompensas
(Mr. 9.41)
40 El que a vosotros recibe, a mí me recibe; y el que me recibe a mí, recibe al que me envió. 41 El que recibe a un profeta por cuanto es profeta, recompensa de profeta recibirá; y el que recibe a un justo por cuanto es justo, recompensa de justo recibirá. 42 Y cualquiera que dé a uno de estos pequeñitos un vaso de agua fría solamente, por cuanto es discípulo, de cierto os digo que no perderá su recompensa.