Apquilvomsomap tap napocja enlhitaoc Israel
1 Altamjoc oyasamcojo: ¿Apyinyovqui ya Dios enlhitaoc Israel apquiltomja apmolhama? Paj, am eyinyavac mocjam. Coo najan sicvisay Israel apmolhama, sictomja Abraham aptavin niptamin. Siyinyemayaclha actomja sictemolhama Benjamín. 2 Apquilyacyesquic nic nat Dios enlhitaoc Israel yoyam eltimjic apmolhama. Am eyinyavac apmolhama Dios. ¿Am ya elyasamcoc quellhip amyaa actalhesomalhca aplhenamap nic nat Elías profeta Dios aplingascama? Apquilmalhnaquic nic nat Elías aplhanma enlhitaoc Israel: 3 “Visqui, quip inyeylhojo. Apticyovquic profetas lhip apquillingascama, enlhitaoc Israel alhta apquilnapma. Apquiltovasquic alhta apquilvatnamaclha asoc macmescama Dios. Elhapco coo siyaymomalhca. Apquililtamjo inyicje jelajic coo lha” —nic nat aptomjac. 4 Apcatingmavoc nic nat Dios: “Apnam mocjam siete mil enlhitaoc sictamilquiscama coo. Am elpayasoc mataa quilaycmasquiscama selyitquiscama coo acvisay Baal” —nic nat aptomjac. 5 Acno najan quilhvo nac jay: Apnam napocja enlhitaoc Israel apquiltomja melyasquiyam. Apquilyacyesquic alhta Dios ayinyema apcamliyam apanco. 6 Jave ayinyema nintemaclha inganco yoyam jingilyacyecsic Dios eyca ayinyema aptemaclha singamliyam. Nasoc sat ancoc singilyacyescama Dios ayinyema nintemaclha inganco, alhtoc sat cotmongvomoc singamliyam.
7 ¿Jalhco actomja quilhvo nac jay? Am nic nat elvitac asoc aptingyeycaoc enlhitaoc Israel. Apquilvamlha napocja apquiltomja Dios apquilyacyescama apquilvitac alhta asoc aptingyeycaoc. Invocmec alhta actimem alyimnatem apquilvalhoc poc aplhamoclhojo. 8 Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca: “Aptimescasquic Dios as enlhitaoc malha acnatiyanma apquilvalhoc. Apquilmasquic apataoc yoyam melvityejec olhma. Apquilmasquic apjaycaoc yoyam mellingejec olhma. Eycaso acvocmo quilhvo nac jay” —nic nat intomjac. 9 Aptomjac nic nat apvisqui David:

Apcaneclhec mataa as enlhitaoc yoyam eltovamcoc.
Altamjoc yoyam elmacpoc sat, malha quiljanma acmam asoc navjac.
Altamjoc yoyam colpilapongsic as enlhitaoc, elsilhnanacpoc sat.
Yoyam oyanmongsiclha apquiltemaclha apancaoc.
10 Altamjoc yoyam eltimjic mepqui apataoc, yoyam mevityejec olhma.
Yoyam eltimjic mataa apquiljalhem as enlhitaoc

—nic nat aptomjac.
Apquilvomsomap tap metnaja judíos
11 Altamjoc oyasamcojo mocjam: ¿Apquillhinganacme ya judíos yoyam elnatovasacpoc sat aplhamoclhojo? Paj, melnatovasacpejec sat. Am alhta elilyajaclhoc judíos. Apquilvomsacpec tap metnaja judíos ayinyema siclho melilyajayquiclho judíos. Apquiltamjoc Dios yoyam elyasipsic mocjam judíos yoyam ellhnasojoc apquiltemaclha apquilvomsomap tap. 12 Apquillhocac asoc altamila enlhitaoc lhalhma anco, malha cotlaycaoc asoc apquillhoy, ayinyema siclho melilyajayquiclho judíos. Coyangvomoc sat apquillhoy asoc altamila enlhitaoc lhalhma anco acvocmo sat acnim apquilyanmonquiscama apquilvalhoc aplhamoclhojo judíos.
13 Yitnec coo yoyam oltimnacsic quellhip enlhitaoc lhalhma anco. Dios aptomja seyapajascama nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco otnejic sicsoycam amyaa. Inpayjeclhec mataa evalhoc naysicsa sictamjaycam siclingascama amyaa. 14 Altamjoc coo yoyam elyasipsic enaymacoc judíos. Altamjoc yoyam ellhnasojoc apquiltemaclha quellhip yoyam elvomsacpoc tap napocja. 15 Apyinyovquic siclho Dios judíos. Eycaso ayinyema apquilasicjayclho mocjam Dios enlhitaoc lhalhma anco. ¿Jalhco sat cotnejic elmoc tacja Dios aplhamoclhojo judíos? Cotnejic sat malha apnalhaticjangviyam nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. 16 Pac oltimnacsic actemaclha sicyitquiscama. Apponquinacpec mataa quilpasmongam macyelaquiscama yoyam colhic acmesa Dios. Apponquinacpec sat ancoc napocja macyelaquiscama, esovjacpojoc sat apponquinomap apyovoclhojo. Inquilponquinalhquic sat ancoc yamit inquipmenaoc, cosovjalhcojoc sat ancoc yamit inquipmenaoc, cosovjalhcojoc sat alponquinomalhca acyovoclhojo actingaoc.
17 Apquilyitsacpec judíos malha yamit ayenomalhca. Apquilyitsacpec enlhitaoc lhalhma anco malha yamit actiyapma anco nalhma. Apquilhacpec alhta napocja judíos, malha yamit actingaoc alyatemenomalhca. Innec alhta acpalhaquiscacmo lhip nipyesicsa judíos, malha actong ayitcoc yamit actiyapma anco macyipitquisquiyam moc yamit mayinayclha. Aptomjac lhip appasmeyquiclha judíos, malha lhama yamit inquipmenaoc acpasmeyquiclha actingaoc. 18 Copvanquejec lhip evinam judíos apquiltomja malha yamit ayenomalhca. Aptomjac sat ancoc lhip apvinéycam judíos, iyasamcojo anco: Jave lhip aptomja apyimnatescama inquipmenaoc. Eyca inquipmenaoc actomja acyimnatescama lhip, aptomja lhip malha actong.
19 Etnejic sat lhip jeyatingmojo: “Inquilyatemenalhquic alhta actingaoc yoyam colhic seyipitsa yamit ayenomalhca, malha sictomja actong” —sat etnejic lhip. 20 Naso, apquilhacpec alhta judíos malha yamit alyatemenomalhca ayinyema apquilyasquiyam. Innec alhta acpalhaquiscacmo lhip ayinyema meyasquiyam lhip. Noyimtalhnesacpojo nasa apanco, itamilsacpojo apanco lhip. 21 Am alhta elmiyavac Dios apquiltomja apquilyasquiyam, malha apquilhacjam yamit actingaoc. Am sat ancoc elyajaclhoc lhip lha, eyinyovacpoc sat lhip lha. 22 Quip ilanojo lhip. Dios aptomja apcasicjayo najan aptomja apnescamo apyanmongsayclha. Apyanmongsaclhec mataa apquiltemaclha melilyajayquiclho. Apcasicjavoc mataa Dios lhip aptomja meyasquiyam. Iyiplovcasojo sat lhip mataa. Am sat ancoc eyiplovcasac lhip, eyinyovacpoc sat lhip lha, malha yamit actingaoc alyatemenomalhca. 23 Pac oltimnacsic mocjam quellhip: Apquilvatsamquic sat ancoc judíos apquiltemaclha apquilyasquiyam, colhic sat acpalhaquiscaclho mocjam, malha actong ayitcoc macyipitcasquiclha yamit. Apmopvan innac Dios. Apvanquic elpalhaquiscaclha mocjam judíos, malha apyipitsayclha mocjam yamit actong ayitcoc. 24 Lhip aptomja metnaja judío. Innec alhta acpalhaquiscacmo lhip nipyesicsa judíos, malha actong ayitcoc ayinyema yamit actiyapma anco macyipitquisquiyam moc yamit ayenomalhca. Eycaso ayinyema cotnaja nintemaclha inganco. Apvanquic Dios elpalhaquiscaclha mocjam judíos, malha apyipitsayclha mocjam actong ayitcoc ayinyema yamit ayenomalhca. Eycaso actomja ayilhyevay anco, am colhno moc.
Apquilvomsomap tap judíos actamongvomlha nelha acnim
25 Quellhip elyalhinga. Altamjoc coo yoyam melyimtalhnesacpejec apanco quellhip. Elyasamcojo sat quellhip asoc acyilhomalhca: Nasoc anco alyimnatem apquilvalhoc napocja enlhitaoc Israel. Comascoc sat alyimnatem apquilvalhoc acvocmo sat acnim apsovjomap apquilyanmonquiscama apquilvalhoc metnaja judíos. 26 Natamin elvomsacpoc sat tap aplhamoclhojo enlhitaoc Israel. Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca:

Tingma Sión sat ingyinyema Singvomquiscama tap.
Elyanmonquisquisic sat apquilvalhoc Jacob aptovana niptamin.
27 Acmascosquic sat ancoc melyascalhma enlhitaoc,
ollanac sat asoc monquinatquiscama sicmayjayoclha ajanco

—nic nat intomjac Dios appayvam.
28 Apquiltanovquic mocjam tasic amyaa judíos. Apquiltomja malha metnaja apnaymacoc Dios. Eycaso ayinyema apquilasicjamap quellhip. Eyca apquilasicjavoc mocjam Dios aplhamoclhojo judíos aptomja apquilyacyescama. Ayinyemaclha apquilasicjavoc nic nat Dios judío apquilictingam apmamyi. 29 Memyongvoclhejec mataa Dios singaycaoc ningillhoy nincoo. Melvatescamejec najan singilanem, malha singilevoycam. 30 Quellhip apquiltemaclha nano melilyajayquiclho Dios. Quilhvo eyca apquilvita aptemaclha Dios apcamliyam, ayinyemaclha am elilyajaclhoc mataa judíos. 31 Quilhvoc apquiltomja melilyajayquiclho judíos naysicsa apquilvitay quellhip Dios apcamliyam. Elviticlhac sat mocjam judíos Dios apcamliyam. 32 Apquiltamjoc Dios elimlimojo apquilanomacpo, ayinyemaclha apquilanomacpo alhta apquiltomja melilyajayquiclho.
33 Cotlaycaoc asoc acyitna Dios, malha cascama apquilnatam. Avanjec anco apyascamcolhma Dios. Mongvanquejec ongilyasamcojo acvamlha actemaclha aclhanma apvalhoc Dios. Mongvanquejec najan ongilyasamcojo acvamlha aptemaclha apanco Dios. 34 Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca: “¿Soc enlhit apyasamcoc actemaclha apvalhoc Dios Visqui ingac? ¿Soc enlhit aptomja appamejitsaycam Dios?” —nic nat intomjac. 35 ¿Soc enlhit apmescama asoc apanco Dios yoyam elhcac acyanmongayclha? 36 Aclhamoclhojo asoc alinyema Dios. Aclhamoclhojo asoc apquillanay nic nat Dios. Aclhamoclhojo asoc altomja apancaoc Dios yoyam emiclhac mocjam. Innec mataa ayaco Dios cotmongvoycamlha nelha. Amén.
El remanente de Israel
1 Digo, pues: ¿Ha desechado Dios a su pueblo? En ninguna manera. Porque también yo soy israelita, de la descendencia de Abraham, de la tribu de Benjamín. 2 No ha desechado Dios a su pueblo, al cual desde antes conoció. ¿O no sabéis qué dice de Elías la Escritura, cómo invoca a Dios contra Israel, diciendo: 3 Señor, a tus profetas han dado muerte, y tus altares han derribado; y sólo yo he quedado, y procuran matarme? 4 Pero ¿qué le dice la divina respuesta? Me he reservado siete mil hombres, que no han doblado la rodilla delante de Baal. 5 Así también aun en este tiempo ha quedado un remanente escogido por gracia. 6 Y si por gracia, ya no es por obras; de otra manera la gracia ya no es gracia. Y si por obras, ya no es gracia; de otra manera la obra ya no es obra.
7 ¿Qué pues? Lo que buscaba Israel, no lo ha alcanzado; pero los escogidos sí lo han alcanzado, y los demás fueron endurecidos; 8 como está escrito: Dios les dio espíritu de estupor, ojos con que no vean y oídos con que no oigan, hasta el día de hoy. 9 Y David dice:
Sea vuelto su convite en trampa y en red,
En tropezadero y en retribución;
10 Sean oscurecidos sus ojos para que no vean,
Y agóbiales la espalda para siempre.
La salvación de los gentiles
11 Digo, pues: ¿Han tropezado los de Israel para que cayesen? En ninguna manera; pero por su transgresión vino la salvación a los gentiles, para provocarles a celos. 12 Y si su transgresión es la riqueza del mundo, y su defección la riqueza de los gentiles, ¿cuánto más su plena restauración?
13 Porque a vosotros hablo, gentiles. Por cuanto yo soy apóstol a los gentiles, honro mi ministerio, 14 por si en alguna manera pueda provocar a celos a los de mi sangre, y hacer salvos a algunos de ellos. 15 Porque si su exclusión es la reconciliación del mundo, ¿qué será su admisión, sino vida de entre los muertos? 16 Si las primicias son santas, también lo es la masa restante; y si la raíz es santa, también lo son las ramas.
17 Pues si algunas de las ramas fueron desgajadas, y tú, siendo olivo silvestre, has sido injertado en lugar de ellas, y has sido hecho participante de la raíz y de la rica savia del olivo, 18 no te jactes contra las ramas; y si te jactas, sabe que no sustentas tú a la raíz, sino la raíz a ti. 19 Pues las ramas, dirás, fueron desgajadas para que yo fuese injertado. 20 Bien; por su incredulidad fueron desgajadas, pero tú por la fe estás en pie. No te ensoberbezcas, sino teme. 21 Porque si Dios no perdonó a las ramas naturales, a ti tampoco te perdonará. 22 Mira, pues, la bondad y la severidad de Dios; la severidad ciertamente para con los que cayeron, pero la bondad para contigo, si permaneces en esa bondad; pues de otra manera tú también serás cortado. 23 Y aun ellos, si no permanecieren en incredulidad, serán injertados, pues poderoso es Dios para volverlos a injertar. 24 Porque si tú fuiste cortado del que por naturaleza es olivo silvestre, y contra naturaleza fuiste injertado en el buen olivo, ¿cuánto más estos, que son las ramas naturales, serán injertados en su propio olivo?
La restauración de Israel
25 Porque no quiero, hermanos, que ignoréis este misterio, para que no seáis arrogantes en cuanto a vosotros mismos: que ha acontecido a Israel endurecimiento en parte, hasta que haya entrado la plenitud de los gentiles; 26 y luego todo Israel será salvo, como está escrito:
Vendrá de Sion el Libertador,
Que apartará de Jacob la impiedad.
27 Y este será mi pacto con ellos,
Cuando yo quite sus pecados.
28 Así que en cuanto al evangelio, son enemigos por causa de vosotros; pero en cuanto a la elección, son amados por causa de los padres. 29 Porque irrevocables son los dones y el llamamiento de Dios. 30 Pues como vosotros también en otro tiempo erais desobedientes a Dios, pero ahora habéis alcanzado misericordia por la desobediencia de ellos, 31 así también estos ahora han sido desobedientes, para que por la misericordia concedida a vosotros, ellos también alcancen misericordia. 32 Porque Dios sujetó a todos en desobediencia, para tener misericordia de todos.
33 ¡Oh profundidad de las riquezas de la sabiduría y de la ciencia de Dios! ¡Cuán insondables son sus juicios, e inescrutables sus caminos! 34 Porque ¿quién entendió la mente del Señor? ¿O quién fue su consejero? 35 ¿O quién le dio a él primero, para que le fuese recompensado? 36 Porque de él, y por él, y para él, son todas las cosas. A él sea la gloria por los siglos. Amén.