Dios aptingyasquiscama apitic
1 Somcoc nic nat apquilpayvam enlhitaoc Israel apquilinmelhaycam Dios, ayinyema apquillingaycamco siclho acyimtalhnama. Aplovquic nic nat Dios apcapajasa talha nipyava tingma campamentos, ayinyema apquiltemaclha apancaoc enlhit. 2 Apquilpalhamam nic nat enlhitaoc ayinyema apquilay, apquilanama epasingvota Moisés. Natamin apquilmalhnancama Moisés acsapona talha. 3 Apquiltimec nic nat amyip acvisay Talha Acvanyam Tabera, ayinyema Dios apquilvatnama talha.
4 Apnam nic nat enlhit apquilpalhcomap, poc mataa aclhanma apquilvalhoc nintom (mepqui nintom). Apyapcalhquic nic nat apquilpametamcaa: ¡Jingiltingyasquis apitic yoyam ontovamcoc! 5 ¡Cotlaycaoc alhta nintom yoclhilhma Egipto! ¡Cotlaycaoc alhta quilasma mepqui acyanmongam! Cotlaycoc alhta acyilhna: pepinos, melones yamsamanya, puerros, cebollas najan ajos. 6 ¡Mayic jingilnapac nincoo, paj moc nintom acvamlha maná sepo apnic! — nic nat apquiltomjac.
7 (Nintom maná acyitsomalhca cilantro actic, malha acyatictama ayimpeoc acno resina. 8 Apquillanac nic nat nilpayescama, malha harina najan aceite. Apquilansaclhec nic nat mataa, apquillanac nic nat pan, najan apquiljanma vaynca. 9 Intiyacmec nic nat yalya alhtaa, acyiplomo alpalhquemalhca maná.)
10 Aplingac nic nat Moisés apyapcalhem israelitas najan apquilmolhama apnaycam tingma apancaoc (carpa). Aplovquic nic nat Dios. Am nic nat colcac apvalhoc Moisés, aptomja apcanya:
11 —¿So actomja yi setnesquiscama sicvisay silancam lhip? ¿So actomja yi seyinmelhamcaa coo, senimquiscama emamyi nipyesicsa as enlhitaoc? 12 Jave coo apquilyap najan inquin as enlhitaoc. Movanquejec ongvaynic malha sicaa as enlhitaoc, siyayneycaoc yoclhilhma apquilmescama lhip alhta apquilyeyjamcaa. 13 Jingilmes sat nintom apitic — apquiltomjac naysicsa apyapcalhem. ¿Co laa conyemejic sat apitic, yoyam olmecsic aptoycaoc apyovoclhojo enlhitaoc? 14 ¡Movanquejec mocjam elhapco! ¡Yimtilhec anco nipyesicsa as enlhitaoc! 15 Am sat ancoc jepasmac lhip, jeyaa sat yoyam ongvitsapoc naysicsa seyasicjayo lhip. Comascoc sat siclingaycamco acyimtalhnama — nic nat aptomjac Moisés.
16 Apcatingmavoc nic nat Dios: —Ingyansiclha sat lhip setenta apquilvanyam mayayo, apquiltomja apquilyimtalhnamo nipyesicsa enlhitaoc. Inalanta sat carpa apponquinomap, jelalh sat coo. 17 Ovayventac sat coo, najan opamejitsic sat lhip. Olcoc sat nicja espíritu apna lhip apvalhoc, elmecsic sat apquillhalhma lhip. Colhyevavojoc sat aplhinquiscama lhip enlhitaoc, jave aplhapcoc lhip. 18 Ilapajas sat, colhic altimnasa apyovoclhojo enlhitaoc, yoyam ellaniclha mocjam apquilvalhoc. Eltovamcoc sat apitic secaseclha. Aclingac alhta apyapcalhem enlhit apquilpametamcaa: ¡Jingiltingyasquis apitic yoyam ontovamcoc! ¡Cotlaycaoc alhta nintom yoclhilhma Egipto! Tasi, coo sat olmecsic apitic yoyam eltovamcoc. 19 Jave acyavataclhojo lhama acnim yoyam eltovamcoc, jave anit acnim, jave cinco acnim, jave diez acnim, jave veinte acnim. 20 Eltovamcoc sat apitic apyovoclhojo piltin acvaycmo ayastingam, acvaycmo apquilyiclhama. Ayinyema sevennéycam alhta sicvisay Dios Sicyimtalhnamo. Apquiltomjac alhta naysicsa apyapcalhem: ¡So actomja ningyinyova alhta yoclhilhma Egipto! — alhta apquiltomjac — nic nat aptomjac Dios.
21 Apcatingmavoc nic nat Moisés: —Appintalhnama siclhalhmaa coo, malha seiscientos mil enlhitaoc. ¿Lhip ya etingyasquisic apitic eltovamcoc apyovoclhojo enlhitaoc lhama piltin? 22 ¿Apquilyanca ya nipquesic najan vayqui, yoyam eltovamcoc appintalhnama enlhitaoc? Ninsovjoc sat ancoc quilasma yingmin acvanyam, comenmalhalhquejec sat aptoycaoc — nic nat aptomjac Moisés.
23 Apcatingmavoc nic nat Dios: ¿Apcanayqui ya lhquip mepqui sicmovan coo? Quilhvoc sat etac lhip sictemaclha mepqui sicyeycajascaoc siclhanma — nic nat aptomjac Dios.
Setenta apquilvanyam mayayo
24 Apquiltimnasquic nic nat Moisés amyaa ayinyema Dios napatavo enlhitaoc. Apcansaclhec nic nat setenta apquilvanyam mayayo, ingyaniclhac sat nipyava carpa apponquinomap. 25 Apvayventac nic nat Dios naysicsa yipjopay, epamejitsic Moisés. Apliquic nic nat nicja espíritu apna apvalhoc Moisés, apnesa apquilvalhoc apquilvanyam mayayo. Apquilyatam nic nat malha profetas apquilpayvam acyavataclhojo.
26 Apcanit enlhit nic nat apnam nipyesicsa setenta mayayo, apvisay Eldad najan poc apvisay Medad. Am nic nat elmiyaclha apyitnamaclha carpa apponquinomap, apnam nasa tingma campamento. Apnaclhec nic nat espíritu apquilvalhoc as apcanit apnaycam campamento, yiplovcoc nic nat apquilyataycam acno profetas apquilpayvam.
27 Appecjasquic nic nat lhama apyimnanic, colhic altimnasa Moisés: —¡Malha profetas apquilpayvam apquiltomjac Eldad najan Medad payjoc campamento! — nic nat aptomjac.
28 Aptomjac nic nat Josué, Nun apquitca, aplhalhma mataa Moisés aptomjaclha apquitcoc nano, aptomja apcanya: —¡Lhip Moisés Visqui ajac, ingyane sat elvatsamcoc profetas apquilpayvam! — nic nat aptomjac Josué.
29 Apcatingmavoc nic nat Moisés: —Aplhenseycam nac lhip semasma coo. ¡Altamjo inyicje elyatam profetas apquilpayvam apyovoclhojo enlhitaoc, ayinyema espíritu apanco Dios! — nic nat aptomjac.
30 Apquiltajaclhec nic nat campamento apquilvanyam mayayo israelitas.
Apquilvoy senjic
31 Aptimescasquic nic nat alhcajayam Dios, ayinyema payjoc yingmin acvanyam. Pilapcasquic nic nat appalentamo mengyascama senjic naysicsa campamento najan nayava maa, acvaycmo ninlhingam lhama acnim ningvita nelha apquilpalentama senjic. Apquilvitac nic nat malha mayicjescama senjic lhama metro nitno. 32 Apquilansaclhec nic nat senjic acyovoclhojo acnim najan acyovoclhojo alhtaa. Apcansaclhec nic nat lhama enlhit diez mayicjescama senjic, apquilhnama netin yoyam elyamacsic apjapitic nayava campamento. 33 Aplovquic nic nat Dios naysicsa aptoycaoc senjic. Apyanmongsaclhec nic nat apquiltemaclha apancaoc. Apquilitsepquic nic nat aplhamoclhojo enlhit. 34 Apquiltimec nic nat amyip acvisay Kibrot-hataava, moc acvisay Ayitsepma Ingnenyic. Ayinyema ilhnic nat ayitsepma apnenyaoc enlhit eltovamcoc apitic.
35 Apquilyinyovquic nic nat amyip Ayitsepma Ingnenyic, apquilyiplaclho amay payjoc Hazerot. Apquilnaclhec nic nat maa.
Jehová envía codornices
1 Aconteció que el pueblo se quejó a oídos de Jehová; y lo oyó Jehová, y ardió su ira, y se encendió en ellos fuego de Jehová, y consumió uno de los extremos del campamento. 2 Entonces el pueblo clamó a Moisés, y Moisés oró a Jehová, y el fuego se extinguió. 3 Y llamó a aquel lugar Tabera, porque el fuego de Jehová se encendió en ellos.
4 Y la gente extranjera que se mezcló con ellos tuvo un vivo deseo, y los hijos de Israel también volvieron a llorar y dijeron: ¡Quién nos diera a comer carne! 5 Nos acordamos del pescado que comíamos en Egipto de balde, de los pepinos, los melones, los puerros, las cebollas y los ajos; 6 y ahora nuestra alma se seca; pues nada sino este maná ven nuestros ojos.
7 Y era el maná como semilla de culantro, y su color como color de bedelio. 8 El pueblo se esparcía y lo recogía, y lo molía en molinos o lo majaba en morteros, y lo cocía en caldera o hacía de él tortas; su sabor era como sabor de aceite nuevo. 9 Y cuando descendía el rocío sobre el campamento de noche, el maná descendía sobre él.
10 Y oyó Moisés al pueblo, que lloraba por sus familias, cada uno a la puerta de su tienda; y la ira de Jehová se encendió en gran manera; también le pareció mal a Moisés. 11 Y dijo Moisés a Jehová: ¿Por qué has hecho mal a tu siervo? ¿y por qué no he hallado gracia en tus ojos, que has puesto la carga de todo este pueblo sobre mí? 12 ¿Concebí yo a todo este pueblo? ¿Lo engendré yo, para que me digas: Llévalo en tu seno, como lleva la que cría al que mama, a la tierra de la cual juraste a sus padres? 13 ¿De dónde conseguiré yo carne para dar a todo este pueblo? Porque lloran a mí, diciendo: Danos carne que comamos. 14 No puedo yo solo soportar a todo este pueblo, que me es pesado en demasía. 15 Y si así lo haces tú conmigo, yo te ruego que me des muerte, si he hallado gracia en tus ojos; y que yo no vea mi mal.
16 Entonces Jehová dijo a Moisés: Reúneme setenta varones de los ancianos de Israel, que tú sabes que son ancianos del pueblo y sus principales; y tráelos a la puerta del tabernáculo de reunión, y esperen allí contigo. 17 Y yo descenderé y hablaré allí contigo, y tomaré del espíritu que está en ti, y pondré en ellos; y llevarán contigo la carga del pueblo, y no la llevarás tú solo. 18 Pero al pueblo dirás: Santificaos para mañana, y comeréis carne; porque habéis llorado en oídos de Jehová, diciendo: ¡Quién nos diera a comer carne! ¡Ciertamente mejor nos iba en Egipto! Jehová, pues, os dará carne, y comeréis. 19 No comeréis un día, ni dos días, ni cinco días, ni diez días, ni veinte días, 20 sino hasta un mes entero, hasta que os salga por las narices, y la aborrezcáis, por cuanto menospreciasteis a Jehová que está en medio de vosotros, y llorasteis delante de él, diciendo: ¿Para qué salimos acá de Egipto? 21 Entonces dijo Moisés: Seiscientos mil de a pie es el pueblo en medio del cual yo estoy; ¡y tú dices: Les daré carne, y comerán un mes entero! 22 ¿Se degollarán para ellos ovejas y bueyes que les basten? ¿o se juntarán para ellos todos los peces del mar para que tengan abasto? 23 Entonces Jehová respondió a Moisés: ¿Acaso se ha acortado la mano de Jehová? Ahora verás si se cumple mi palabra, o no.
24 Y salió Moisés y dijo al pueblo las palabras de Jehová; y reunió a los setenta varones de los ancianos del pueblo, y los hizo estar alrededor del tabernáculo. 25 Entonces Jehová descendió en la nube, y le habló; y tomó del espíritu que estaba en él, y lo puso en los setenta varones ancianos; y cuando posó sobre ellos el espíritu, profetizaron, y no cesaron.
26 Y habían quedado en el campamento dos varones, llamados el uno Eldad y el otro Medad, sobre los cuales también reposó el espíritu; estaban estos entre los inscritos, pero no habían venido al tabernáculo; y profetizaron en el campamento. 27 Y corrió un joven y dio aviso a Moisés, y dijo: Eldad y Medad profetizan en el campamento. 28 Entonces respondió Josué hijo de Nun, ayudante de Moisés, uno de sus jóvenes, y dijo: Señor mío Moisés, impídelos. 29 Y Moisés le respondió: ¿Tienes tú celos por mí? Ojalá todo el pueblo de Jehová fuese profeta, y que Jehová pusiera su espíritu sobre ellos. 30 Y Moisés volvió al campamento, él y los ancianos de Israel.
31 Y vino un viento de Jehová, y trajo codornices del mar, y las dejó sobre el campamento, un día de camino a un lado, y un día de camino al otro, alrededor del campamento, y casi dos codos sobre la faz de la tierra. 32 Entonces el pueblo estuvo levantado todo aquel día y toda la noche, y todo el día siguiente, y recogieron codornices; el que menos, recogió diez montones; y las tendieron para sí a lo largo alrededor del campamento. 33 Aún estaba la carne entre los dientes de ellos, antes que fuese masticada, cuando la ira de Jehová se encendió en el pueblo, e hirió Jehová al pueblo con una plaga muy grande. 34 Y llamó el nombre de aquel lugar Kibrot-hataava, por cuanto allí sepultaron al pueblo codicioso. 35 De Kibrot-hataava partió el pueblo a Hazerot, y se quedó en Hazerot.