Aplhaticjangvoycamlha Cristo
1 Quellhip elyalhinga. Altamjoc elyasingvoclhojo quellhip tasic amyaa sillhicmoscama alhta quellhip. Inquilmec alhta apquilvalhoc. Apquilinlhanacmec quellhip apquilyiplovquiscama tasic amyaa. 2 Quellhip apquiltomja apquilvomsomap tap ayinyema tasic amyaa. Incaymalhquic quellhip elyiplovsic mataa actemaclha sillhicmoscama. Am sat ancoc elinlhanacmoc apquilyiplovquiscama, alhtoc sat cotnejic apquilyanmonquiscama apquilvalhoc.
3 Altimnasquic alhta quellhip tasic amyaa siclhoy emamyi alhta coo: Actemaclha apquitsepma alhta Cristo acyanmongam mongilyascalhma, acno aclhanma Dios appayvam actalhesomalhca. 4 Apcatongnacpec alhta Cristo. Natqui acnim alhta intomjac aplhaticjangvocmo, acno aclhanma Dios appayvam actalhesomalhca. 5 Apvitaclhec alhta mocjam Pedro. Apquilvitaclhec alhta najan doce apóstoles. 6 Apquilvitac alhta najan aplhamoclhojo ingilyalhinga, malha quinientos tap. Am elmasquingvocmoc mocjam aplhamoclhojo apquiltomja apquilvitay. Napocja eyca apquilitsepmac. 7 Apvitaclhec alhta mocjam Jacobo. Apquilvitaclhec alhta aplhamoclhojo apóstoles apquilapajasomap.
8 Alhayi anco sicvitay coo. Ayaponcanalhquic coo otnejic apóstol, malha sictimem sictiyam lapamqui. 9 Moyimtalhnamo actomjac coo, am olhnoc enaymacoc apóstoles. Ayaponcanalhquic coo colhic actimesa sicvisay apóstol. Ayinyemaclha sicminlhinaycam alhta siclho Jesucristo apmolhama. 10 Cotnejic ac maa actemaclha sicvisay lha. Dios aptomja seyimlaycmo coo. Cotnaja alhto seyimlaycmo alhta Dios. Avanjec alhta sictamjaycam, am colhno apquiltamjaycam enaymacoc apóstoles. Jave coo ayinyema sicmovan ajanco, Dios eyca ayinyema seyimlaycmo aptomja semquescama apmopvan. 11 Cotnejic ac maa actemaclha ningiltamjaycam coo najan enaymacoc. Ningiltimnasquic alhta quellhip as tasic amyaa. Apquilyanmoncasquic alhta apquilvalhoc quellhip apquiltomja melyasquiyam.
Apnalhaticjangvoycamlha apquilmasquingvaycmo
12 Apquillingac alhta inyicje amyaa quellhip actemaclha aplhaticjangviyam Cristo nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. ¿So actema apquillhanma napocja ingilyalhinga mepqui ningnalhaticjangviyam nipyesicsa apquilmasquingvaycmo? 13 Am sat ancoc coyitnac ningnalhaticjangvoycamlha, melhaticjangvomejec alhta najan Cristo. 14 Am alhta ancoc elhaticjangvocmoc Cristo, alhtoc alhta cotnejic ninlingascama tasic amyaa. Alhtoc najan cotnejic melyasquiyam quellhip. 15 Alhtoc sat cotnejic nincoo lha ninlingascama amyaa ayinyema Dios, malha ningmovancaa amyaa sat ongiltimjic. Ayinyemaclha ninlingasquic nincoo amyaa aptomja Dios aplhaticjasquiyam Cristo. Nasoc sat ancoc actomja mepqui ningnalhaticjangvoycamlha, cotnejic sat acmovan amyaa aplhenamap Dios aptomja aplhaticjasquiyam Cristo. 16 Pac olhenic mocjam lhama. Am sat ancoc enalhaticjangvocmoc apquilmasquingvaycmo, melhaticjangvomejec alhta najan Cristo. 17 Am alhta ancoc elhaticjangvocmoc Cristo, alhtoc alhta cotnejic melyasquiyam quellhip. Comasquejec alhta najan melyascalhma quellhip. 18 Melvomsacpejec najan tap apquilmasquingvaycmo alhta, apquiltomja alhta melyasquiyam Cristo. 19 Intomjac sat ancoc acvamlha aljalhneycam ingvalhoc Cristo yoyam jingilpasmoc as ningvamlha nac jay. Ongilvinalhcac sat nincoo, monlhoyc sat poc enlhit.
20 Nasoc anco, Cristo aptomja aplhaticjangviyam nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. Aptomja aplhaticjangviyam apmamyi, malha ningvitay acyilhna amamyi. 21 Lhama enlhit nic nat ayinyemayaclha siclhoc anco actemaclha ningitsepma. Acno najan lhama enlhit ayinyema ningnalhaticjangviyam nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. 22 Elmasquingvomoc sat aplhamoclhojo enlhitaoc ayinyema ilhnic nat Adán, aptomja malha singilsilhnanoncama. Acno najan enalhaticjangvomoc sat aplhamoclhojo apquilmasquingvaycmo ayinyema apquilpasmeyquiclha Cristo.
23 Moclhama actemaclha sat cotnejic ningnalhaticjangvoycamlha: Apmamyi aplhaticjangviyam Cristo. Natamin enalhaticjangvomoc sat apquiltomja melyasquiyam Cristo acvocmo sat acnim apvoyctamlha. 24 Appenasquic sat ancoc Cristo aptovascama aplhamoclhojo apquilviscaa lhalhma anco najan aplhamoclhojo apquilyimtalhnamo najan aplhamoclhojo apquilmopvancaa. Natamin comoc sat nelha. Cristo sat emquesiclhac apquilnancascama Dios Ingyapam yoyam etniclhac lhama Apvisqui. 25 Quilhvo eyca mocjam aptomja Apvisqui Cristo acvocmo acnim apsovjomo Dios apquilmam metnaja apmolhama. Etnejic sat apyimnatem Cristo, am elhnoc metnaja apmolhama. 26 Alhayi anco sat cotvasalhcac cotnaja ingmoc acvisay ningitsepma. 27 Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca: Apquilmec nic nat Dios aplhamoclhojo yoyam etnejic Apvisqui Cristo. Aplhenacpec nic nat Cristo: Etnejic sat Apvisqui yoyam elilyejiclhojoc aplhamoclhojo enlhitaoc. Am elhenacpoc Dios yoyam elyejiclhojo. Apvamlha Dios apmescama apmopvan etnejic Apvisqui Cristo. 28 Apsovjacpec sat ancoc enlhitaoc apquiltimem apquilyajayquiclho Cristo. Natamin elyejiclhojoc sat najan Cristo actemaclha apcanamaclha Apyap. Ayinyemaclha Apyap alhta ayinyema aptimesquiscama Apvisqui. Natamin etniclhac sat apvamlha lhama Visqui ingac Dios yoyam ingyanic tacjaplhit aplhamoclhojo enlhitaoc.
29 Pac olhenic mocjam ningnalhaticjangvoycamlha. Apnam nipyesicsa quellhip napocja apcapajangvaycmo aptingyeycaoc yapasquiscama yingmin. Am sat ancoc enalhaticjangvocmoc apquilmasquingvaycmo, ¿soctomja apquiltingyamco yapasquiscama yingmin natamin apquilitsepma apmolhama?
30 ¿Soctomja mongilacyejec nincoo aclhamoclhojo acnim yoyam ongmatong? 31 Naso, ayinyemaclha inquitlhincasquic mataa ongmatong aclhamoclhojo acnim. Naso elyalhinga. Inpayjeclhec ingvalhoc ningiltomja ninpasmeyquiclha Jesucristo Visqui ingac. 32 Altamjoc oltimnacsic quellhip. Ningalhimsalhquic alhta acyinatamaclha asoc navjac aclom tingma Efeso. Ningilnapalhquic alhta asoc navjac aclom. ¿Soc sat coyanmongiclha actema nac jay? Nasoc sat ancoc mepqui ningnalhaticjangvoycamlha, incaymalhquic ongyiplovcasojo actemaclha aclhenomalhca: “Ingilane sat ontovamcoc najan ongyinamcoc, ayinyemaclha ongilmasquingvomoc sat secaseclha” —intomjac mataa apquillhanma enlhitaoc.
33 Noelyinimsap nasa quellhip. Yitnec actemaclha aclhenomalhca: “Apquiltovasquic mataa nintemaclha actamila enlhitaoc meltamilcasomacpo apanco” —intomjac mataa apquillhanma. 34 Elvatsaoc sat apquiltemaclha alyeyjamelhma. Elvatsaoc sat apquiltemaclha apquiltamongvaycmolhma. Am elyasamcoc mocjam napocja quellhip aptemaclha Dios. Eycaso siclhanma yoyam elmancangvomoc quellhip.
Actemaclha apnalhaticjangvoycamlha apquilmasquingvaycmo
35 Apyascacmec sat ancoc enlhit, sat etnejic ingyanic: “¿Jalhco sat actema enalhaticjangvomoc apquilmasquingvaycmo? ¿Jalhco sat cotnejic apquilyovoclhojo?” —sat etnejic. 36 Pac oyitsic sat, otnejic ongvanic lhip: Acyeyjamelhma nac lhip. Apquinquic sat ancoc actic lhip, ingyatongnic sat. Malha ayitsepma sat cotnejic. Natamin cotyapoc sat, comascoc sat cotnejic actic. Cotnejic sat alhnancoc apcanma quilhvo actiyapma. 37 Apquinaclhec mataa lhip acvamlha actic. Am eyca ecnaclhac mataa quilhvo actiyapma. Moc actemaclha mataa actic, am colhno actemaclha quilhvo actiyapma. 38 Dios aptimesquiscama yoyam colhic ayimpejic alhcapoc apquiltemoclha apanco cotnejic. Moc actemaclha ayimpeoc actic colhic sat mataa moc actemaclha ayimpeoc alhquipcoc. 39 Moc sicyitquiscama mocjam: Moc actemaclha apyovoclhojo enlhitaoc, moc actemaclha acyovoclhojo asoc navjac, moc actemaclha acyovoclhojo nata, moc actemaclha acyovoclhojo quilasma. 40 Moc sicyitquiscama mocjam: Moc actemaclha mataa ayimpeoc asoc acnaycaoc netin najan moc actemaclha ayimpeoc asoc acnaycaoc nalhpop. 41 Moc actemaclha ayapongmatem acnim, moc actemaclha apcapongmatem piltin, moc actemaclha apquilapongmatem apyova. Najan moc actemaclha mataa apcapongmatem moclhama apyova. 42 Innoc najan lha sat cotnejic ningnalhaticjangvoycamlha. Incatongnalhquic mataa asoc yoyam comascoc. Comasquejec sat mocjam asoc actomja aclhaticjangviyam. 43 Incatongnalhquic mataa asoc mepqui actamila. Coyiplovjoc sat actemaclha actamila asoc actomja aclhaticjangviyam. Incatongnalhquic mataa asoc mepqui acyimnatem. Acyimnatem sat cotnejic asoc actomja aclhaticjangviyam. 44 Apcatongnacpec mataa apyovoclhojo enlhit. Acyovoclhojo sat cotnejic apjangaoc enlhit ayinyema Espíritu apanco Dios naysicsa ningnalhaticjangvoycamlha. Ningvitac mataa apyovoclhojo enlhit, ongvitac sat najan apyovoclhojo ayinyema Espíritu apanco Dios.
45 Yitnec actalhesomalhca Dios appayvam: “Enlhit apquillanomap apmamyi ilhnic nat Adán. Apvanmoncama ilhnic nat innac” —nic nat intomjac. Apvanmoncama ayinyema Dios alhta innac poc Adán apvisay Cristo, aptomja apyimnatescama ingnenyaoc. 46 Amamyi aptiyapma ilhnic nat enlhit aptomja ningvitay apyovoclhojo. Alhayi actiyapvoy apvanmoncama apquinyema Dios. 47 Enlhit siclhoc anco apquinyema as nalhpop, yelpa ilhnic nat apquillanomap. Alhayi apvitamap alhta enlhit apquinyema netin, aptomja Visqui ingac. 48 Aplhamoclhojo enlhitaoc as nalhpop apno Adán apquinyema as nalhpop. Najan aplhamoclhojo apnaycam netin ellhojoc sat aptomja apquinyema netin. 49 Ningnoc nincoo lha quilhvo enlhit apquillanomap siclhoc anco. Onlhojoc sat najan nincoo lha aptomja apquinyema netin.
50 Quellhip elyalhinga. Mongvanquejec nincoo ningyovoclhojo ongilpalhavomoc Dios apquilnancascama. Am coyitnac netin lhama asoc yoyam comascoc. Mongvanquejec nincoo ongyiplovjoc ningyovoclhojo netin, ayinyemaclha comascoc sat ningyovoclhojo. 51 Pac oltimnacsic quellhip amyaa acyilhomalhca: Jave ningilanalhco yoyam ongilmasquingvomoc. Eyca moc actemaclha sat cotniclhac ningyovoclhojo. 52 Cotlapsic sat cova. Acyavataclhojo sat cotnejic. Naysicsa acpáyvam trompeta sat cotnejic, comascoc sat acpáyvam. Copayoc sat siclho trompeta, enalhaticjangvomoc sat apquilmasquingvaycmo. Apjalhnancaoc sat eltimiclha apquilyovoclhojo yoyam melitsepejec mocjam. Nincoo eyca moc actemaclha sat cotniclha ningilyovoclhojo, mepqui yoyam ongitsapoc. 53 Incaymalhquic cotniclhac alhnancoc ningyovoclhojo yoyam mongilitsepejec sat mataa. 54 Natamin comoc sat nelha actemaclha aclhanma Dios appayvam: “Inmascosalhquic actemaclha ningitsepma. Inmasquec actomja acyimnatem. 55 Lhiya ningitsepma, ¿jalhco acyasa acmovan yoyam casquisic ingyimpejic? Lhiya ningitsepma, ¿jalhco acyasa acyimnatem anco?” —nic nat intomjac Dios appayvam. 56 Acmovan innac ningitsepma yoyam casquisic ingyimpejic. Eycaso acmovan ayinyema mongilyascalhma. Acmovan innac mongilyascalhma. Eycaso acmovan ayinyemayaclha siclhoc anco singascamaclha. 57 Pac ontimjic gracias Dios aptomja singmescama ningmovan ningyimnatem ayinyema Jesucristo Visqui ingac.
58 Quellhip elyalhinga. Elinlhanmojo apquilyiplovquiscama. Noelvajaniclhojo nasa yoyam elsilhnana. Elpasmiclha sat mataa apquiltamjaycam ayinyema Visqui ingac. Apquilyasamcoc quellhip, jave alhto apquiltamjaycam quellhip apquilpasmeyquiclha Visqui ingac.
La resurrección de los muertos
1 Además os declaro, hermanos, el evangelio que os he predicado, el cual también recibisteis, en el cual también perseveráis; 2 por el cual asimismo, si retenéis la palabra que os he predicado, sois salvos, si no creísteis en vano.
3 Porque primeramente os he enseñado lo que asimismo recibí: Que Cristo murió por nuestros pecados, conforme a las Escrituras; 4 y que fue sepultado, y que resucitó al tercer día, conforme a las Escrituras; 5 y que apareció a Cefas, y después a los doce. 6 Después apareció a más de quinientos hermanos a la vez, de los cuales muchos viven aún, y otros ya duermen. 7 Después apareció a Jacobo; después a todos los apóstoles; 8 y al último de todos, como a un abortivo, me apareció a mí. 9 Porque yo soy el más pequeño de los apóstoles, que no soy digno de ser llamado apóstol, porque perseguí a la iglesia de Dios. 10 Pero por la gracia de Dios soy lo que soy; y su gracia no ha sido en vano para conmigo, antes he trabajado más que todos ellos; pero no yo, sino la gracia de Dios conmigo. 11 Porque o sea yo o sean ellos, así predicamos, y así habéis creído.
12 Pero si se predica de Cristo que resucitó de los muertos, ¿cómo dicen algunos entre vosotros que no hay resurrección de muertos? 13 Porque si no hay resurrección de muertos, tampoco Cristo resucitó. 14 Y si Cristo no resucitó, vana es entonces nuestra predicación, vana es también vuestra fe. 15 Y somos hallados falsos testigos de Dios; porque hemos testificado de Dios que él resucitó a Cristo, al cual no resucitó, si en verdad los muertos no resucitan. 16 Porque si los muertos no resucitan, tampoco Cristo resucitó; 17 y si Cristo no resucitó, vuestra fe es vana; aún estáis en vuestros pecados. 18 Entonces también los que durmieron en Cristo perecieron. 19 Si en esta vida solamente esperamos en Cristo, somos los más dignos de conmiseración de todos los hombres.
20 Mas ahora Cristo ha resucitado de los muertos; primicias de los que durmieron es hecho. 21 Porque por cuanto la muerte entró por un hombre, también por un hombre la resurrección de los muertos. 22 Porque así como en Adán todos mueren, también en Cristo todos serán vivificados. 23 Pero cada uno en su debido orden: Cristo, las primicias; luego los que son de Cristo, en su venida. 24 Luego el fin, cuando entregue el reino al Dios y Padre, cuando haya suprimido todo dominio, toda autoridad y potencia. 25 Porque preciso es que él reine hasta que haya puesto a todos sus enemigos debajo de sus pies. 26 Y el postrer enemigo que será destruido es la muerte. 27 Porque todas las cosas las sujetó debajo de sus pies. Y cuando dice que todas las cosas han sido sujetadas a él, claramente se exceptúa aquel que sujetó a él todas las cosas. 28 Pero luego que todas las cosas le estén sujetas, entonces también el Hijo mismo se sujetará al que le sujetó a él todas las cosas, para que Dios sea todo en todos.
29 De otro modo, ¿qué harán los que se bautizan por los muertos, si en ninguna manera los muertos resucitan? ¿Por qué, pues, se bautizan por los muertos? 30 ¿Y por qué nosotros peligramos a toda hora? 31 Os aseguro, hermanos, por la gloria que de vosotros tengo en nuestro Señor Jesucristo, que cada día muero. 32 Si como hombre batallé en Éfeso contra fieras, ¿qué me aprovecha? Si los muertos no resucitan, comamos y bebamos, porque mañana moriremos. 33 No erréis; las malas conversaciones corrompen las buenas costumbres. 34 Velad debidamente, y no pequéis; porque algunos no conocen a Dios; para vergüenza vuestra lo digo.
35 Pero dirá alguno: ¿Cómo resucitarán los muertos? ¿Con qué cuerpo vendrán? 36 Necio, lo que tú siembras no se vivifica, si no muere antes. 37 Y lo que siembras no es el cuerpo que ha de salir, sino el grano desnudo, ya sea de trigo o de otro grano; 38 pero Dios le da el cuerpo como él quiso, y a cada semilla su propio cuerpo. 39 No toda carne es la misma carne, sino que una carne es la de los hombres, otra carne la de las bestias, otra la de los peces, y otra la de las aves. 40 Y hay cuerpos celestiales, y cuerpos terrenales; pero una es la gloria de los celestiales, y otra la de los terrenales. 41 Una es la gloria del sol, otra la gloria de la luna, y otra la gloria de las estrellas, pues una estrella es diferente de otra en gloria.
42 Así también es la resurrección de los muertos. Se siembra en corrupción, resucitará en incorrupción. 43 Se siembra en deshonra, resucitará en gloria; se siembra en debilidad, resucitará en poder. 44 Se siembra cuerpo animal, resucitará cuerpo espiritual. Hay cuerpo animal, y hay cuerpo espiritual. 45 Así también está escrito: Fue hecho el primer hombre Adán alma viviente; el postrer Adán, espíritu vivificante. 46 Mas lo espiritual no es primero, sino lo animal; luego lo espiritual. 47 El primer hombre es de la tierra, terrenal; el segundo hombre, que es el Señor, es del cielo. 48 Cual el terrenal, tales también los terrenales; y cual el celestial, tales también los celestiales. 49 Y así como hemos traído la imagen del terrenal, traeremos también la imagen del celestial. 50 Pero esto digo, hermanos: que la carne y la sangre no pueden heredar el reino de Dios, ni la corrupción hereda la incorrupción.
51 He aquí, os digo un misterio: No todos dormiremos; pero todos seremos transformados, 52 en un momento, en un abrir y cerrar de ojos, a la final trompeta; porque se tocará la trompeta, y los muertos serán resucitados incorruptibles, y nosotros seremos transformados. 53 Porque es necesario que esto corruptible se vista de incorrupción, y esto mortal se vista de inmortalidad. 54 Y cuando esto corruptible se haya vestido de incorrupción, y esto mortal se haya vestido de inmortalidad, entonces se cumplirá la palabra que está escrita: Sorbida es la muerte en victoria. 55 ¿Dónde está, oh muerte, tu aguijón? ¿Dónde, oh sepulcro, tu victoria? 56 ya que el aguijón de la muerte es el pecado, y el poder del pecado, la ley. 57 Mas gracias sean dadas a Dios, que nos da la victoria por medio de nuestro Señor Jesucristo.
58 Así que, hermanos míos amados, estad firmes y constantes, creciendo en la obra del Señor siempre, sabiendo que vuestro trabajo en el Señor no es en vano.