Actemaclha melyajayquiclho apvisqui
1 Aptomjac nic nat profeta Samuel apcanya apvisqui Saúl: —Eyapajasquic alhta Dios yoyam ongvatsisquisic lhip etnejic apvisqui apancaoc enlhitaoc Israel. Ingyeylhojo sat lhip actemaclha apcanama Dios.
2 Eycaso alhta appayvam Dios Apyimtalhnamo: —Pac oyanmongsiclha apquiltemaclha enlhitaoc amalecitas. Apquiltomja alhta apquilinmelhaycam enlhitaoc Israel nalhit amay apquilinyema yoclhilhma Egipto. 3 Elyas maa. Ilnajap sat enlhitaoc amalecitas. Enatovas sat aclhamoclhojo asoc apancaoc. Noelayim nasa lhama asoc. Ilnajap sat enlhitaoc najan quilvanaa najan apvapataoc najan sicaa ayitcoc najan vayqui najan nipquesic najan voncayispoc najan yamelyeyjaycoc — nic nat aptomjac Dios.
4 Apcansaclhec nic nat apvisqui Saúl aplhamoclhojo enlhitaoc amyip Telaim. Apquilyipsatquic nic nat apquilvamlha singilpilhtetemo. Doscientos mil nic nat yoyam ellhong nalhapaoc. Diez mil nic nat enlhitaoc Judá apquilmolhama. 5 Apnalaclhec nic nat apvisqui Saúl tingma apvanyam apquicjingvoycamlha enlhitaoc amalecitas. Apquilyilhanmec nic nat napocja singilpilhtetemo alvata.
6 Aptomjac nic nat apvisqui Saúl apquilanya enlhitaoc ceneos: —Ingva, elinyajaoc quellhip. Elyinyov apquilpalhqueycam enlhitaoc amalecitas. Am ongiltamjoc ongiltovacsojoc lhama quellhip enlhitaoc amalecitas. Apquilimlacmoc alhta mataa quellhip enlhitaoc Israel apquilinyema alhta yoclhilhma Egipto — nic nat aptomjac apvisqui.
Yejemoc nic nat apquilyinyova enlhitaoc ceneos apquilpalhqueycam amalecitas. 7 Apquilnapacpec nic nat apvisqui Saúl enlhitaoc amalecitas acpayjo tingma Havila. Apquilminlhinquic nic nat Saúl. Apquilvocmec nic nat yoclhilhma Sur, acpayjo Egipto actiyapmaclha acnim. 8 Apmacpec nic nat apvisqui amalecitas apvisay Agag. Apticyovquic nic nat aplhamoclhojo enlhitaoc amalecitas. Sovo acvinatem nic nat apquilnapac. 9 Am nic nat ematnac apvisqui Agag. Apmiyovquic nic nat apvisqui Saúl najan aplhamoclhojo enlhitaoc. Am nic nat elnapac apnatoscama nipquesic najan vayqui najan apnatoscama acnamilay najan nipquesic yamquilvana najan aclhamoclhojo altamila. Am nic nat elnapac. Apquilnapquic nic nat aclhamoclhojo apnatoscama alyamjoncama.
10 Aptomjac nic nat Dios apcanya profeta Samuel: 11 —Am colcac evalhoc sictimesquiscama alhta apvisqui Saúl nipyesicsa enlhitaoc. Apquilvatasquic selyajayquiclho Saúl, am eyiplovcasac actemaclha siyanamaclha — nic nat aptomjac Dios.
Avanjec nic nat actamjaycam apvalhoc profeta Samuel. Malha apquilpalhamaycam nic nat intomjac apquilmalhnancama acyovoclhojo alhtaa. 12 Alhtooc nic nat aplhaticja profeta Samuel yoyam elamyilhamcoc apvisqui Saúl. Innec nic nat altimnasa profeta Samuel: Tingma Carmel alhta apyasac apvisqui Saúl. Apquinimcasquic alhta amay mataymong actemaclha monquinatquiscama apyimnatem apanco. Aptajavoc alhta mocjam amyip Gilgal — nic nat intomjac apquilpayvam. 13 Apmiyaclhec nic nat profeta Samuel apnaclha apvisqui Saúl.
Aptomjac nic nat apvisqui Saúl apcanya profeta: —Altamjoc coo lhip epasmoc mataa Dios. Acsovjoc coo sicyiplovquiscama actemaclha appayvam Dios — nic nat aptomjac.
14 Apcatingmavoc nic nat profeta Samuel: —¿Jalhco ayinyema apquilpayvam siclinga nipquesic najan alpayvam vayqui? — nic nat aptomjac.
15 Apcatingmavoc nic nat apvisqui Saúl: —Enlhitaoc amalecitas alhta apnatoscama. Apquilmiyovquic alhta enlhitaoc ongilnapoc nipquesic apquiltamila apanco najan vayqui. Apquililtamjoc enlhitaoc elmecsic actemaclha apquilayo Dios. Insovjalhcoc alhta acticyova alyamjoncama — nic nat aptomjac.
16 Aptomjac nic nat profeta Samuel apcanya apvisqui: —Vamlha itne. Pac oltimnacsic lhip Dios appayvam siclinga alhtaa lhcac — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat apvisqui Saúl: —Jeltimnas — nic nat aptomjac.
17 Aptomjac nic nat profeta Samuel apcanya: —Naso, meyimtalhnamo alhta lhip siclhoc alhta. Quilhvoc aptomja lhip apvisqui apyimtalhnamo nipyesicsa enlhitaoc Israel. Innec alhta ayatsisquisa lhip ayinyema Dios yoyam etnejic lhip apvisqui nipyesicsa enlhitaoc Israel. 18 Dios alhta apcapajascama lhip. Aptomjac alhta apcanya: Ingva, ilnajap sat enlhitaoc melyascalhma apquilvisay amalecitas. Elnapap sat, isavojo sat apquilnapma — alhta aptomjac. 19 ¿Soctomja melyajaclho nac lhip Dios appayvam? Apquilmec alhta lhip asoc yoyam etnejic apancaoc. Eycaso actomja acmasom anco napato Dios — nic nat aptomjac profeta.
20 Apcatingmavoc nic nat apvisqui Saúl: —Alyajaclhoc alhta Dios appayvam. Alyajaclhoc alhta aptomjaclha seyapajascama. Acyantementac alhta apmomap Agag, apvisqui alhta nipyesicsa enlhitaoc amalecitas. Apsovjoc alhta apticyovam enlhitaoc amalecitas. 21 Apquiltimec apancaoc asoc apquilmam enlhitaoc Israel: najan nipquesic najan vayqui najan actamila asoc singascama ongmoc. Apquililtamjoc enlhitaoc amyip Gilgal elmecsic as asoc yoyam elpayicsojo Dios, lhip Apvisqui pac — nic nat aptomjac apvisqui Saúl.
22 Aptomjac nic nat profeta Samuel apcanya Saúl:

¿Apyispaqui ya Dios asoc ningmescama najan asoc acticyovam yoyam ongilmesic? ¿Am ya colcac apvalhoc Dios actemaclha ningilyajayquiclho appayvam? Nasoc anco, actamila anco actemaclha ningilyajayquiclho, am colhnoc acticyovam ningmescama Dios. Actamila anco ningiljalhenma Dios appayvam, am colhnoc aptipilhmoc ayinyema nipquesic.
23 Mongilyajayquiclho Dios appayvam actomja ningsilhnanomalhca inganco malha ayinyema apyojolhma. Najan ningiltemoclha inganco actomja malha ningilpayescamo quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios. Aptovasquic alhta lhip Dios appayvam. Inmasquec lhip aptimem apvisqui ayinyema Dios — nic nat aptomjac profeta Samuel.

24 Apcatingmavoc nic nat apvisqui Saúl: —Sicsilhnanomalhca nac coo. Actovasquic coo singanamaclha Dios. Actovasquic coo lhip appayvam. Alyajaclhoc alhta enlhitaoc apquilpayvam ayinyema alhta siyay enlhitaoc. Jeyasicjiclhojo sat mocjam, imascos sicsilhnanomalhca ajanco. 25 Itne sat lhip siclhalhma yoyam opayicsojo Dios — nic nat aptomjac Saúl.
26 Apcatingmavoc nic nat profeta Samuel: —Motnejec coo siclhalhma. Aptovasquic alhta lhip Dios appayvam. Inmasquec lhip aptimem apvisqui nipyesicsa enlhitaoc Israel, ayinyema Dios — nic nat aptomjac profeta.
27 Appaycacpec nic nat profeta Samuel yoyam elhong. Yejemoc nic nat appatjeta apvisqui Saúl aptalhnama apvinatem. Inyitipquic nic nat nipva aptalhnama profeta.
28 Aptomjac nic nat profeta apcanya Saúl: —Apyinyovcasquic Dios aptimem lhip apvisqui nipyesicsa enlhitaoc Israel. Colhic sat actimesa apvisqui lhip aptimem poc aptomja aptamila apanco, am elhnoc lhip. 29 Paj etnajac apmopvan amyaa apvisay Gloria Apyimtalhnamo. Am cotnajac acmayovsa apvalhoc Dios, ayinyemaclha metnaja enlhit apanco Dios — nic nat aptomjac profeta.
30 Apcatingmavoc nic nat Saúl: —Moyascalhma nac coo. Altamjoc coo jetnejic seyay'o napatavo apquilimja apmamyi najan napatavo apquilimja apmamyi najan napatavo aplhamoclhojo enlhitaoc. Itne sat lhip siclhalhma yoyam opayicsojo Dios, lhip Apvisqui pac — nic nat aptomjac Saúl.
31 Apyiplaclhec nic nat profeta Samuel. Apquilpayasoc nic nat Saúl napato Dios.
32 Aptomjac nic nat profeta Samuel apcanya Saúl: —Iyantavoclha sat apvisqui apmomap Agag, apvisqui alhta enlhitaoc amalecitas — nic nat aptomjac.
Apvoctac nic nat apvisqui apmomap Agag. Aptomjac nic nat naysicsa acpayjayclha apvalhoc: Naso, inmasquec siyac'a sicmatnam — nic nat aptomjac.
33 Aptomjac nic nat profeta Samuel apcanya: —Apquilnapquic alhta lhip sovo acvinatem quilvanaa ayitquic. Mepqui ayitquic alhta aptimescasac lhip quilvanaa. Colhic sat lhip inquin mepqui ayitca — nic nat aptomjac profeta.
Apcajac nic nat profeta Samuel sovo acvinatem. Apmatnec nic nat apvisqui apmomap Agag. Aptipilcacpec nic nat napato Dios amyip Gilgal.
34 Apmiyaclhec nic nat profeta Samuel tingma Ramá. Apmiyaclhec nic nat Saúl tingma pac apvisay Gabaa de Saúl. 35 Inmasquimquic nic nat apvitay profeta etyisam Saúl aclhamoclhojo acnim aptiyascamcaclha. Invinec nic nat apvalhoc profeta Samuel ayinyema aptemaclha Saúl. Ayovsec nic nat apvalhoc Dios ayinyema aptimesquiscama alhta Saúl apvisqui nipyesicsa enlhitaoc Israel.
Saúl desobedece y es desechado
1 Después Samuel dijo a Saúl: Jehová me envió a que te ungiese por rey sobre su pueblo Israel; ahora, pues, está atento a las palabras de Jehová. 2 Así ha dicho Jehová de los ejércitos: Yo castigaré lo que hizo Amalec a Israel al oponérsele en el camino cuando subía de Egipto. 3 Ve, pues, y hiere a Amalec, y destruye todo lo que tiene, y no te apiades de él; mata a hombres, mujeres, niños, y aun los de pecho, vacas, ovejas, camellos y asnos.
4 Saúl, pues, convocó al pueblo y les pasó revista en Telaim, doscientos mil de a pie, y diez mil hombres de Judá. 5 Y viniendo Saúl a la ciudad de Amalec, puso emboscada en el valle. 6 Y dijo Saúl a los ceneos: Idos, apartaos y salid de entre los de Amalec, para que no os destruya juntamente con ellos; porque vosotros mostrasteis misericordia a todos los hijos de Israel, cuando subían de Egipto. Y se apartaron los ceneos de entre los hijos de Amalec. 7 Y Saúl derrotó a los amalecitas desde Havila hasta llegar a Shur, que está al oriente de Egipto. 8 Y tomó vivo a Agag rey de Amalec, pero a todo el pueblo mató a filo de espada. 9 Y Saúl y el pueblo perdonaron a Agag, y a lo mejor de las ovejas y del ganado mayor, de los animales engordados, de los carneros y de todo lo bueno, y no lo quisieron destruir; mas todo lo que era vil y despreciable destruyeron.
10 Y vino palabra de Jehová a Samuel, diciendo: 11 Me pesa haber puesto por rey a Saúl, porque se ha vuelto de en pos de mí, y no ha cumplido mis palabras. Y se apesadumbró Samuel, y clamó a Jehová toda aquella noche. 12 Madrugó luego Samuel para ir a encontrar a Saúl por la mañana; y fue dado aviso a Samuel, diciendo: Saúl ha venido a Carmel, y he aquí se levantó un monumento, y dio la vuelta, y pasó adelante y descendió a Gilgal. 13 Vino, pues, Samuel a Saúl, y Saúl le dijo: Bendito seas tú de Jehová; yo he cumplido la palabra de Jehová. 14 Samuel entonces dijo: ¿Pues qué balido de ovejas y bramido de vacas es este que yo oigo con mis oídos? 15 Y Saúl respondió: De Amalec los han traído; porque el pueblo perdonó lo mejor de las ovejas y de las vacas, para sacrificarlas a Jehová tu Dios, pero lo demás lo destruimos. 16 Entonces dijo Samuel a Saúl: Déjame declararte lo que Jehová me ha dicho esta noche. Y él le respondió: Di.
17 Y dijo Samuel: Aunque eras pequeño en tus propios ojos, ¿no has sido hecho jefe de las tribus de Israel, y Jehová te ha ungido por rey sobre Israel? 18 Y Jehová te envió en misión y dijo: Ve, destruye a los pecadores de Amalec, y hazles guerra hasta que los acabes. 19 ¿Por qué, pues, no has oído la voz de Jehová, sino que vuelto al botín has hecho lo malo ante los ojos de Jehová? 20 Y Saúl respondió a Samuel: Antes bien he obedecido la voz de Jehová, y fui a la misión que Jehová me envió, y he traído a Agag rey de Amalec, y he destruido a los amalecitas. 21 Mas el pueblo tomó del botín ovejas y vacas, las primicias del anatema, para ofrecer sacrificios a Jehová tu Dios en Gilgal. 22 Y Samuel dijo: ¿Se complace Jehová tanto en los holocaustos y víctimas, como en que se obedezca a las palabras de Jehová? Ciertamente el obedecer es mejor que los sacrificios, y el prestar atención que la grosura de los carneros. 23 Porque como pecado de adivinación es la rebelión, y como ídolos e idolatría la obstinación. Por cuanto tú desechaste la palabra de Jehová, él también te ha desechado para que no seas rey.
24 Entonces Saúl dijo a Samuel: Yo he pecado; pues he quebrantado el mandamiento de Jehová y tus palabras, porque temí al pueblo y consentí a la voz de ellos. Perdona, pues, ahora mi pecado, 25 y vuelve conmigo para que adore a Jehová. 26 Y Samuel respondió a Saúl: No volveré contigo; porque desechaste la palabra de Jehová, y Jehová te ha desechado para que no seas rey sobre Israel. 27 Y volviéndose Samuel para irse, él se asió de la punta de su manto, y este se rasgó. 28 Entonces Samuel le dijo: Jehová ha rasgado hoy de ti el reino de Israel, y lo ha dado a un prójimo tuyo mejor que tú. 29 Además, el que es la Gloria de Israel no mentirá, ni se arrepentirá, porque no es hombre para que se arrepienta. 30 Y él dijo: Yo he pecado; pero te ruego que me honres delante de los ancianos de mi pueblo y delante de Israel, y vuelvas conmigo para que adore a Jehová tu Dios. 31 Y volvió Samuel tras Saúl, y adoró Saúl a Jehová.
32 Después dijo Samuel: Traedme a Agag rey de Amalec. Y Agag vino a él alegremente. Y dijo Agag: Ciertamente ya pasó la amargura de la muerte. 33 Y Samuel dijo: Como tu espada dejó a las mujeres sin hijos, así tu madre será sin hijo entre las mujeres. Entonces Samuel cortó en pedazos a Agag delante de Jehová en Gilgal.
34 Se fue luego Samuel a Ramá, y Saúl subió a su casa en Gabaa de Saúl. 35 Y nunca después vio Samuel a Saúl en toda su vida; y Samuel lloraba a Saúl; y Jehová se arrepentía de haber puesto a Saúl por rey sobre Israel.