Singascama ningyamasma intava
(Mt 19.1-12Lc 16.18)1 Apquimpaclhec alhta mocjam Jesús. Apmiyaclhec alhta yoclhilhma Judea najan moc yoclhilhma tap vatsam Jordán. Apquilpasmeclhec alhta mocjam enlhitaoc apnaclha Jesús. Apquiltimnasamcaa alhta amyaa acno aptemaclha mataa. 2 Yejemoc alhta apquilyoyquiclho fariseos. Apquilyipconquic alhta apquilpamejitsa:
—¿Apvanqui ya enlhit eyinyoc aptava? —alhta apquiltomjac.
3 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—¿Jalhco ilhnic nat aptomja appayvam Moisés? —alhta aptomjac.
4 Apquilatingmavoc alhta:
—Aptomjac nic nat Moisés: Apyinyovquic sat ancoc aptava, italhosquis sat vaycajac actemaclha ningyamasma intava —alhta apquiltomjac.
5 Aptomjac alhta apquilanya Jesús:
—Apcanayquic nic nat inyicje Moisés actemaclha appayvam. Quellhip eyca ayinyemaclha alyimnatem apquilvalhoc. 6 Siclhoc ayenmoclha ilhnic nat apquilantipquiscama Dios Ingyapam asoc lhalhma anco. Apquilanac nic nat apquinavo najan quilvana. 7 Eycaso ayinyema, yoyam eyinyoc enlhit apyap najan inquin, eyipitcojoc sat aptava. 8 Apyipitcavoc sat ancoc enlhit aptava, lhama asoc sat cotnejic. Masquec actomja anit asoc, lhama asoc intomjac. 9 Mongajoyc enlhit eyinyoc Dios Ingyapam apyipitquiscama —alhta aptomjac Jesús.
10 Lhama alhta apna tingma pac Jesús. Apquilmalhningvoclhec alhta apquiltamsoycaoc actomjaclha appayvam. 11 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Apyinyovquic sat ancoc aptava enlhit coyiplovjoc aptingyeyclha moc, aptovasquic anco alyimjapma. 12 Inyinyovquic sat ancoc atava quilvana coyiplovjoc actingyeyclha poc, intovasquic anco alyimjapma —alhta aptomjac.
Jesús apquilmalhnesquiscama Dios, yoyam epasmoc insicaa
(Mt 19.13-15Lc 18.15-17)13 Innec alhta acnalantamo insicaa apnaclha Jesús apcanyacpo epatningvomoc. Apquilyamatsam alhta eyca apquiltamsoycaoc. 14 Lhama alhta apvita apquiltomjaclha Jesús. Am alhta colcac apvalhoc, apquilpamejitsa:
—Noelmiyov nasa jelyota insicaa ayitcoc. Noelyas nasa ilhma, eyca actomja nac ancaoc Dios apquilnancascama. 15 Actomjac coo siyanya quellhip:
—Naso, am sat ancoc comac apvalhoc enlhit Dios apquilnancascama acno as insicaa, melpalhavomejec sat maa —alhta aptomjac.
16 Yejemoc alhta apquilnesa apvalhoc insicaa. Apninquina apmeoc ayitsicsaoc najan apquilmalhnesquisa, yoyam epasmoc Dios Ingyapam.
Enlhit ningilnatam inyap
(Mt 19.16-30Lc 18.18-30)17 Apquimpaclhec alhta mocjam Jesús. Yejemoc alhta apquinincantamo lhama enlhit. Apquilticlhiquic alhta aptapnaoc nalhpop apquinmamcaclha. Appamejitsa alhta:
—Visqui aptamalma. ¿Jalhco sat otnejic, yoyam momasquingvomoc? —alhta aptomjac.
18 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—¿Soctomja seltomja nac sictamila? Lhama apanco aptomja aptamila, Dios Ingyapam, paj poc. 19 Apyasamcoc lhip singanamaclha acnatalhesomalhca: “Nongyaa nasa poc. Notvas nasa alyimjapma. Nominyilh nasa. Notipquis nasa apvisay poc. Noyinimquis nasa. Ilyejiclhojo apyap najan inquin” —alhta aptomjac.
20 Apcatingmavoc alhta enlhit:
—Visqui, sictemaclha eyitcoc nat sictamilquiscama mataa aplhena nac lha —alhta aptomjac.
21 Apquilanoc alhta Jesús. Apcasicjavoc alhta, appamejitsa:
—Lhama asoc ayaymalhco lhip. Itajojo, itlhajac sat aclhamoclhojo apquilnatam. Ilmes sat acyanmongam solyayem enlhit mepqui apquilnatam. Colhic sat apquilnatam almamnave netin. Jeyota sat, jeyiplovjo sat mataa. Ima sat asoc timyescama —alhta aptomjac.
22 Inyitnocjavoc alhta apvalhoc as enlhit aplinga appayvam. Ayovsec alhta apvalhoc aplhinga. Ayinyemaclha aptomja ningilnatam inyap.
23 Apquilyajamcaa alhta nipyava Jesús, apquilpamejitsa apquiltamsoycaoc:
—Copvanqueje inyicje enlhit acma apquilnatam elpalhavomoc Dios apquilnancascama —alhta aptomjac.
24 Pilapcasquic alhta anco apquiltamsoycaoc apquillinga appayvam. Apquilpamejitsaclhec alhta mocjam Jesús:
—Elyalhinga, colapvanquejec enlhit alitsepayclha apnenyaoc apquilnatam, yoyam elpalhavomoc Dios apquilnancascama. 25 Avanquic sat ancoc comilanic soquitama atic voncayispoc moctoscama, copvanqueje eyca ningilnatam inyap epalhavomoc Dios apquilnancascama —alhta aptomjac.
26 Pilapcasquic alhta apquiltamsoycaoc, apquilpamejitsacpo:
—¿Soc sat enlhit yoyam evomsacpoc tap? —alhta apquiltomjac.
27 Apquilanoc alhta Jesús apquiltamsoycaoc, aptomja apquilanya:
—Paj copvanac enlhit, apvanqui eyca Dios Ingyapam. Apvanquic aclhamoclhojo asoc Dios Ingyapam —alhta aptomjac.
28 Yejemoc alhta apcatingmavo Pedro:
—Quip ilanojo. Ningilhaquic alhta aclhamoclhojo asoc ingancaoc. Ningyiplovquic mataa lhip —alhta aptomjac.
29 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Actomjac coo siyanya quellhip: Naso, ningyinyovquic ancoc tingma ingac, inlhoyqui laa ingilyalhinga, inlhoyqui laa meme ingac, inlhoyqui laa ingyap, inlhoyqui laa inquitquic, inlhoyqui laa ningilcacjam, Jesús ayinyemaclha najan tasic amyaa ayinyemaclha. 30 Coyeycajangvomjoc sat acyanmongam. Ongillhovamcoc sat moclhama cien mataa as nalhpop: najan tingma, najan ingilyalhinga, najan incanayc, najan ningilcaycaoc. Najan lha singminlhinaycam. Eycaso cotnejic naysicsa ningileyvam as nalhpop. Mongilmasquingvomejec sat cotmongvoycamlha nelha. 31 Ninlhamoclhojo ningilimja ingmamyi ongilaniclhac alhayi. Najan ninlhamoclhojo ningilimja alhayi, sat ongilaniclhac ingmamyi —alhta aptomjac Jesús.
Natqui aplhenayclha amamyi, yoyam ematong
(Mt 20.17-19Lc 18.31-34)32 Apquilmiyaclhec alhta Jerusalén. Aplhinquic alhta Jesús apmamyi apquiltamsoycaoc. Pilapcasquic alhta apquiltamsoycaoc. Apquilacac alhta apquilyiplova niptamin. Yejemoc alhta apquilevamcaa lhapcavo doce apquiltamsoycaoc. Apquiltimnasquic alhta yavamlha sat cotnejic. 33 Apquilpamejitsa alhta:
—Quip elanojo, ningmiyaclhec Jerusalén. Omalhcac sat maa sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. Colhic sat seyantama apnaclha apquilimja apmamyi sacerdote najan apquilyascamco apquiltemaclha. Oltamjalhcac sat sicmasom. Elanic sat, yoyam omatong. Colhic sat seyantama apnaclha metnaja judíos. 34 Ongvasmesalhcac sat maa. Colhic sat selyicpilhquitamcaa. Colhic sat alilhpaja quilyamanong najat. Omatong sat. Natqui acnim sat cotnejic olhaticjangvomoc mocjam —alhta aptomjac.
Apquilmalhnaycam lhama asoc Jacobo najan Juan
(Mt 20.20-28)35 Apquilyoclhec alhta apnaclha Jesús Jacobo najan Juan, Zebedeo apquitquic. Apquilpamejitsa alhta:
Ningiltamjo inyicje lhip jingilyejiclhojo asoc ningilmalhnaycam.
36 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—¿Soc asoc apquililtamjo olana? —alhta aptomjac.
37 Apquilpamejitsa alhta:
—Jingilane sat onlhic apnaclha lhip naysicsa gloria apcapongmatem apanco. Lhama sat actamilaclha, lhama sat nipsancalvelha —alhta apquiltomjac.
38 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Am elyasamcoc quellhip actomjaclha selmalhnaycam. Oynic sat coo asoc acmasca. ¿Apvancaa ya quellhip lha elyinamcoc? Oyapasalhcac sat yingmin. ¿Apvancaa ya elhnasojoc quellhip lha? —alhta aptomjac.
39 Apquilatingmavoc alhta:
—Ingvanqui.
Apquilpamejitsa alhta Jesús:
—Naso, elyinamcoc sat asoc acmasca, yoyam oynic coo. Colhic sat najan acyapasquiscama yingmin quellhip sicno coo. 40 Movanqueje coo ongvanic elhic selyascamaclha najan nesancalvelha. Apquilaneclhesqui inyicje apquiltajanem, yoyam elhnam enlhit apquilanyomap —alhta aptomjac.
41 Lhama alhta apquillinga apnaymacoc diez apquiltamsoycaoc. Apquiltanovacpec alhta Jacobo najan Juan. 42 Apquilevam alhta apquiltamsoycaoc Jesús. Aptomjac alhta apquilanya:
—Apquilyasamcoc quellhip apquiltemaclha apquilviscaa lhalhma anco. Apquilasinaquic mataa apquilancam. Apquilyimtalhnesacpec apanco nipyesicsa apquilasinaycam. 43 Noelvajanaoc nasa apquiltemaclha maa. Ningiltamjoc sat asoc ontimjic ningilyimtalhnamo, ontimjic sat ningilancam. 44 Ningiltamjoc sat ancoc ontimjic ningimja ingmamyi, ontimjic sat ningilancam. 45 Sicvaa Sictiyam Sictomja Enlhit, jeyacmoc otnejic malancam. Sicvaa, yoyam olanam enaymacoc najan omatong acyanmongam aplhamoclhojo enlhit —alhta aptomjac.
Jesús aptamilquisquiyam Bartimeo mepqui apataoc
(Mt 20.29-34Lc 18.35-43)46 Apquilvoclhec alhta Jericó. Lhama alhta apquimpaclho mocjam Jesús. Apquilyiplaclhec alhta apquiltamsoycaoc najan enlhit appintalhnama. Lhama alhta aptepa natingma aptajanyaa eyca Bartimeo, Timeo apquitca, mepqui apataoc alhta. Nicja amay alhta apnac apquilanjeycam. 47 Lhama alhta aplinga apvisay Jesús co Nazaret, apquilpalhimcasoc eyca:
—Jesús, David Apquitca, jeyimlimojo coo —alhta aptomjac.
48 Apquilanama alhta apnaymacoc, yoyam evanma. Am alhta elyajaclhoc. Apyimnatasquic alhta appayvam:
—David Apquitca, jeyimlimojo coo —alhta aptomjac.
49 Apquiningvocmec alhta Jesús. Apcanayquic alhta eltimnasquiclha. Yejemoc alhta apquiltimnasquiclho:
—Iyimnates apvalhoc. Itnimiclha netin. Jesús apquevam lipaja —alhta apquiltomjac.
50 Apyinyovquic alhta apcalomap apnilhtinga apquinmaclho netin. Apmiyacmo alhta apnaclha Jesús. 51 Aptomjac alhta Jesús:
—¿Soc asoc apquiltamjo olana?
Apcatingmavoc alhta enlhit:
—Visqui, ingyane sat colhniclha ajataoc —alhta aptomjac.
52 Aptomjac alhta apcanya Jesús:
—Itajiclha, meyasquiyam intamilquiscacmoc lhip.
Yejemoc alhta acnaclho apataoc. Apyiplaclhec alhta apmiyaclhilha.
Jesús enseña sobre el divorcio
(Mt. 19.1-12Lc. 16.18)1 Levantándose de allí, vino a la región de Judea y al otro lado del Jordán; y volvió el pueblo a juntarse a él, y de nuevo les enseñaba como solía.
2 Y se acercaron los fariseos y le preguntaron, para tentarle, si era lícito al marido repudiar a su mujer. 3 Él, respondiendo, les dijo: ¿Qué os mandó Moisés? 4 Ellos dijeron: Moisés permitió dar carta de divorcio, y repudiarla. 5 Y respondiendo Jesús, les dijo: Por la dureza de vuestro corazón os escribió este mandamiento; 6 pero al principio de la creación, varón y hembra los hizo Dios. 7 Por esto dejará el hombre a su padre y a su madre, y se unirá a su mujer, 8 y los dos serán una sola carne; así que no son ya más dos, sino uno. 9 Por tanto, lo que Dios juntó, no lo separe el hombre.
10 En casa volvieron los discípulos a preguntarle de lo mismo, 11 y les dijo: Cualquiera que repudia a su mujer y se casa con otra, comete adulterio contra ella; 12 y si la mujer repudia a su marido y se casa con otro, comete adulterio.
Jesús bendice a los niños
(Mt. 19.13-15Lc. 18.15-17)13 Y le presentaban niños para que los tocase; y los discípulos reprendían a los que los presentaban. 14 Viéndolo Jesús, se indignó, y les dijo: Dejad a los niños venir a mí, y no se lo impidáis; porque de los tales es el reino de Dios. 15 De cierto os digo, que el que no reciba el reino de Dios como un niño, no entrará en él. 16 Y tomándolos en los brazos, poniendo las manos sobre ellos, los bendecía.
El joven rico
(Mt. 19.16-30Lc. 18.18-30)17 Al salir él para seguir su camino, vino uno corriendo, e hincando la rodilla delante de él, le preguntó: Maestro bueno, ¿qué haré para heredar la vida eterna? 18 Jesús le dijo: ¿Por qué me llamas bueno? Ninguno hay bueno, sino solo uno, Dios. 19 Los mandamientos sabes: No adulteres. No mates. No hurtes. No digas falso testimonio. No defraudes. Honra a tu padre y a tu madre. 20 Él entonces, respondiendo, le dijo: Maestro, todo esto lo he guardado desde mi juventud. 21 Entonces Jesús, mirándole, le amó, y le dijo: Una cosa te falta: anda, vende todo lo que tienes, y dalo a los pobres, y tendrás tesoro en el cielo; y ven, sígueme, tomando tu cruz. 22 Pero él, afligido por esta palabra, se fue triste, porque tenía muchas posesiones.
23 Entonces Jesús, mirando alrededor, dijo a sus discípulos: ¡Cuán difícilmente entrarán en el reino de Dios los que tienen riquezas! 24 Los discípulos se asombraron de sus palabras; pero Jesús, respondiendo, volvió a decirles: Hijos, ¡cuán difícil les es entrar en el reino de Dios, a los que confían en las riquezas! 25 Más fácil es pasar un camello por el ojo de una aguja, que entrar un rico en el reino de Dios. 26 Ellos se asombraban aún más, diciendo entre sí: ¿Quién, pues, podrá ser salvo? 27 Entonces Jesús, mirándolos, dijo: Para los hombres es imposible, mas para Dios, no; porque todas las cosas son posibles para Dios. 28 Entonces Pedro comenzó a decirle: He aquí, nosotros lo hemos dejado todo, y te hemos seguido. 29 Respondió Jesús y dijo: De cierto os digo que no hay ninguno que haya dejado casa, o hermanos, o hermanas, o padre, o madre, o mujer, o hijos, o tierras, por causa de mí y del evangelio, 30 que no reciba cien veces más ahora en este tiempo; casas, hermanos, hermanas, madres, hijos, y tierras, con persecuciones; y en el siglo venidero la vida eterna. 31 Pero muchos primeros serán postreros, y los postreros, primeros.
Nuevamente Jesús anuncia su muerte
(Mt. 20.17-19Lc. 18.31-34)32 Iban por el camino subiendo a Jerusalén; y Jesús iba delante, y ellos se asombraron, y le seguían con miedo. Entonces volviendo a tomar a los doce aparte, les comenzó a decir las cosas que le habían de acontecer: 33 He aquí subimos a Jerusalén, y el Hijo del Hombre será entregado a los principales sacerdotes y a los escribas, y le condenarán a muerte, y le entregarán a los gentiles; 34 y le escarnecerán, le azotarán, y escupirán en él, y le matarán; mas al tercer día resucitará.
Petición de Santiago y de Juan
(Mt. 20.20-28)35 Entonces Jacobo y Juan, hijos de Zebedeo, se le acercaron, diciendo: Maestro, querríamos que nos hagas lo que pidiéremos. 36 Él les dijo: ¿Qué queréis que os haga? 37 Ellos le dijeron: Concédenos que en tu gloria nos sentemos el uno a tu derecha, y el otro a tu izquierda. 38 Entonces Jesús les dijo: No sabéis lo que pedís. ¿Podéis beber del vaso que yo bebo, o ser bautizados con el bautismo con que yo soy bautizado? 39 Ellos dijeron: Podemos. Jesús les dijo: A la verdad, del vaso que yo bebo, beberéis, y con el bautismo con que yo soy bautizado, seréis bautizados; 40 pero el sentaros a mi derecha y a mi izquierda, no es mío darlo, sino a aquellos para quienes está preparado. 41 Cuando lo oyeron los diez, comenzaron a enojarse contra Jacobo y contra Juan. 42 Mas Jesús, llamándolos, les dijo: Sabéis que los que son tenidos por gobernantes de las naciones se enseñorean de ellas, y sus grandes ejercen sobre ellas potestad. 43 Pero no será así entre vosotros, sino que el que quiera hacerse grande entre vosotros será vuestro servidor, 44 y el que de vosotros quiera ser el primero, será siervo de todos. 45 Porque el Hijo del Hombre no vino para ser servido, sino para servir, y para dar su vida en rescate por muchos.
El ciego Bartimeo recibe la vista
(Mt. 20.29-34Lc. 18.35-43)46 Entonces vinieron a Jericó; y al salir de Jericó él y sus discípulos y una gran multitud, Bartimeo el ciego, hijo de Timeo, estaba sentado junto al camino mendigando. 47 Y oyendo que era Jesús nazareno, comenzó a dar voces y a decir: ¡Jesús, Hijo de David, ten misericordia de mí! 48 Y muchos le reprendían para que callase, pero él clamaba mucho más: ¡Hijo de David, ten misericordia de mí! 49 Entonces Jesús, deteniéndose, mandó llamarle; y llamaron al ciego, diciéndole: Ten confianza; levántate, te llama. 50 Él entonces, arrojando su capa, se levantó y vino a Jesús. 51 Respondiendo Jesús, le dijo: ¿Qué quieres que te haga? Y el ciego le dijo: Maestro, que recobre la vista. 52 Y Jesús le dijo: Vete, tu fe te ha salvado. Y en seguida recobró la vista, y seguía a Jesús en el camino.