Aptamilquisquiyam Jesús enlhit apyipjem
1 Acnim ninnayclha alhta intomjac. Aptalhningvocmec alhta Jesús tingma pac apquimja apmamyi fariseo, yoyam etasomoc. Apquilanoc alhta apnaymacoc fariseos. 2 Apnec alhta maa lhama enlhit actema apyipjem. 3 Aptomjac alhta Jesús apquilanya apquilyascamco apquiltemaclha najan fariseos:
—¿Ingvanqui ya ontamilquiscomoc acmasca apyimpejic acnim ninnayclha? ¿Inlhoyqui laa mongvanqui? —alhta aptomjac.
4 Apquilvanmaquic alhta. Yejemoc alhta aptamilquiscacmo as enlhit. Apcapajasquic alhta elhong. 5 Aptomjac alhta apquilanya fariseos:
—¿Soc enlhit acyanca yamelyeyjaycoc, inlhoyqui laa vayqui yamquilvana? Intalhnec sat ancoc yamilquit, ¿melqueje ya avtip acnim ninnayclha? —alhta aptomjac.
6 Am alhta colapvancaac elatingmojo as enlhitaoc.
Enlhit apquilanyomap caya alyimjapma
7 Apvitac alhta Jesús apquiltemaclha apquilyacyesaycam mataa altamila apquiltajanem nicja mesa. Apquiltimnasam alhta actemaclha apyitquiscama:
8 —Ningilanyalhquic sat ancoc ongiltasomoc caya alyimjapma ato. Mongiltajanejec sat altamila ningiltajanem. Evac sat lhaja poc apyimtalhnamo, mongno nincoo. 9 Apvoctac sat ancoc aptomja apquiltimem caya. Ingiltimnasquitac sat: “Ilhnim aja moc nintajanem” —sat etnejic jingilanic. Ongmancac sat ongnaclha alhayi. 10 Ontimjic sat moc actemaclha. Ningilanyalhquic sat ancoc ongiltasomoc, ongnam sat nincoo alhayi nintajanem. Apvoctac sat ancoc aptomja apquiltimem caya, jingilanic sat: “Sictimem emoc, ilhnim aja actamila nintajanem” —sat etnejic jingilanic. Jingilavojoc sat innaymacoc apquiltomja nintoycamco lhama. 11 Ongilvanalhcac sat ningyimtalhnesomalhco inganco. Colhic sat singaco ningiltomja mongyimtalhnesomalhco inganco —alhta aptomjac.
12 Aptomjac alhta Jesús apcanya apcanem etasomoc:
—Apquiltimec sat ancoc lhip caya, nolane nasa eltasomoc caya apto apnaymacoc. Nolane nasa eltasomoc apquilyalhinga, najan apnaymacoc, najan apmolhama acma apquilnatam. Ayinyemaclha ingyanyacpoc sat lhip lha etasomoc maa acyanmongayclha caya apto. 13 Iltime sat lhip moc actemaclha. Apquiltimec sat ancoc lhip caya, ilane sat eltasomoc caya apto enlhit mepqui asoc (mepqui apquilnatam). Ilane sat najan eltasomoc apquiltomja apquilpinsem, najan maa apquilyateyaycam najan mepqui apataoc. 14 Apquilinyejemoc anco sat etnejic lhip. Colapvancaac as enlhitaoc elmesic acyanmongam. Colhic sat acyanmongam lhip apnalhaticjangvocmo sat enlhit apquilpeyvomo apmasquingvaycmo nano —alhta aptomjac.
Apyitquiscama Jesús caya apvanyam
(Mt 22.1-10)15 Lhama enlhit aptomo lhama aplinga alhta appayvam Jesús. Aptomjac alhta apcanya:
—Visqui, apquilinyejemoc anco enlhit, yoyam etasomoc quilpasmongam Dios apquilnancascama —alhta aptomjac.
16 Apquiltimnasam alhta Jesús actemaclha apyitquiscama:
—Caya apvanyam nic nat apquiltimec enlhit. Aplhamoc nic nat enlhit apquilanyomap eltasomoc caya apto. 17 Lhama ilhnic nat acpensalhco caya apto. Apquilapajasquic nic nat eyca apquilancam. Apquilanayquic nic nat eliltimnasquiclha enlhit apquiltomja apquilanyomap. Eltime sat elanic: “Elpecjesam nic lhac. Inpensalhquic lhac aclhamoclhojo asoc” —nic nat aptomjac apvisqui. 18 Am nic nat colyavocmoc enlhit apquilanyomap. Innoc nic nat moc apquiltomjaclha. Aptomjac nic nat lhama enlhit: “Amyip lhac acmac coo. Altamjoc otyaningvomjo. Jeyacmoc coo oyamoc caya apto” —ilhnic nat aptomjac. 19 Apcatingmavoc nic nat najan poc: “Diez vayqui yamquilvana lhac almac coo. Altamjoc olyipconvomoc. Jeyacmoc oyamoc caya apto” —ilhnic nat aptomjac poc. 20 Apcatingmavoc nic nat najan poc: “Elyimjapquic lhac coo. Movanqueje oyamoc caya apto” —nic nat aptomjac poc. 21 Yejemoc nic nat apvactamo apquilancam apquiltimnascactamo apvisqui. Aplovquic nic nat aptomja apquiltimem caya. Aptomjac nic nat apcanya apquilancam: “Ingva, ipecjicsojo emyaclha tingma najan amay. Inalanta sat enlhit mepqui apquilnatam, najan apquiltomja apquilpinsem, najan apquilyateyaycam najan mepqui apataoc” —nic nat aptomjac. 22 Apcatingmavoc nic nat apquilancam: “Visqui, acpenasquic lhac siyanyomalhca lhac otnejic. Avanje olhma mocjam” —nic nat aptomjac. 23 Aptomjac nic nat apvisqui apcanya apquilancam: “Iyas sat tap tingma alayjemoclha amay najan nicja apjalhtam. Ilaneclhojo sat, ilane sat ellhingma. Elanojoc sat congne tingma —nic nat aptomjac. 24 Actomjac coo siyanya quellhip: Meltovejec sat caya apto enlhit apquilanyomap apmamyi” —nic nat aptomjac Jesús.
Actemaclha ningyiploycam Cristo
(Mt 10.37-38)25 Apquilyiplaclhec alhta Jesús aplhamoclhojo enlhit. Appaycacpoc alhta Jesús apquilpamejitsa:
26 —Ningiltamjoc sat ancoc ongilyoclha Jesús, ongiltanova sat ingilyap, najan meme ingac, najan intava, najan inquitquic, najan ingilyipma, najan ingilyalho najan ingilyalhinga. Ongyinyoc sat ningyimnatem inganco. Am sat ancoc ongiltanova actema nac lha, mongvanquejec ontimjic singiltamescama Jesús. 27 Am sat ancoc ongilpatmiclhac inganco ningilpatmeycam aptemaclha Jesús appatam asoc timyescama, mongvanquejec ontimjic singiltamescama Jesús. 28 Quip elaylhojo sicyitquiscama —alhta aptomjac Jesús. ¿Soc enlhit nipyesicsa quellhip apquiltamjoc elana tingma nitnoc apvinatem? ¿Pa ya elhic siclho maa, yoyam colyipsitic apvalhoc solyayem acyanmongam apquilanomap? ¿Colhojo ya sat acvamlha appensomap tingma? 29 Appecjasquic sat ancoc elanac tingma, copvanquejec lhaja epenacsojo. Apvitacpec sat ancoc tingma mepenesomap, evanacpoc sat as enlhit. 30 Sat cotnejic amyaa ingyanacpo: “Appecjasquic lhac elanac tingma as enlhit. Paj copvanac eyca epenacsojo” —sat cotnejic amyaa. 31 ¿Soc apvisqui apquiltamjoc elamyilhamcoc poc actemaclha apquimpocjay? ¿Pa ya elhic siclho maa, yoyam colyipsitic apvalhoc singilpilhtetemo? Diez mil sat ancoc apnac apquillhalhmaa, ¿am ya copvanac etvasam poc apvisqui apna apquillhalhmaa veinte mil singilpilhtetemo? 32 Am sat ancoc copvanac elamyilhamco, elapajacsic sat apquilasinancama apna mocjam mocjay poc apvisqui. Ingyanic sat coltamiliclhoc apquilvalhoc —alhta aptomjac Jesús. 33 Apquilnoc najan quellhip lha. Am sat ancoc ongilvatsamcoc nintemaclha inganco, mongvanquejec ontimjic singiltamescama Jesús.
Copanaycmo yasic
(Mt 5.13Mr 9.50)34 Intasi nac yasic. Am sat ancoc copanacmoc yasic, ¿jalhco sat ontimjic, yoyam copanmojo mocjam? 35 Comalhquejec sat copanaycmo yasic. Copalesalhqueje naysicsa ningilcacjam. Cancajalhquejec sat naysicsa asoc ayictinquiscama ninganma. Cotlhalhcac sat mocjay. Ingjaycaoc innac nincoo. Pac ongilaylhojo —alhta aptomjac Jesús.
Jesús sana a un hidrópico
1 Aconteció un día de reposo, que habiendo entrado para comer en casa de un gobernante, que era fariseo, estos le acechaban. 2 Y he aquí estaba delante de él un hombre hidrópico. 3 Entonces Jesús habló a los intérpretes de la ley y a los fariseos, diciendo: ¿Es lícito sanar en el día de reposo? 4 Mas ellos callaron. Y él, tomándole, le sanó, y le despidió. 5 Y dirigiéndose a ellos, dijo: ¿Quién de vosotros, si su asno o su buey cae en algún pozo, no lo sacará inmediatamente, aunque sea en día de reposo? , 6 Y no le podían replicar a estas cosas.
Los convidados a las bodas
7 Observando cómo escogían los primeros asientos a la mesa, refirió a los convidados una parábola, diciéndoles: 8 Cuando fueres convidado por alguno a bodas, no te sientes en el primer lugar, no sea que otro más distinguido que tú esté convidado por él, 9 y viniendo el que te convidó a ti y a él, te diga: Da lugar a este; y entonces comiences con vergüenza a ocupar el último lugar. 10 Mas cuando fueres convidado, ve y siéntate en el último lugar, para que cuando venga el que te convidó, te diga: Amigo, sube más arriba; entonces tendrás gloria delante de los que se sientan contigo a la mesa. 11 Porque cualquiera que se enaltece, será humillado; y el que se humilla, será enaltecido.
12 Dijo también al que le había convidado: Cuando hagas comida o cena, no llames a tus amigos, ni a tus hermanos, ni a tus parientes, ni a vecinos ricos; no sea que ellos a su vez te vuelvan a convidar, y seas recompensado. 13 Mas cuando hagas banquete, llama a los pobres, los mancos, los cojos y los ciegos; 14 y serás bienaventurado; porque ellos no te pueden recompensar, pero te será recompensado en la resurrección de los justos.
Parábola de la gran cena
15 Oyendo esto uno de los que estaban sentados con él a la mesa, le dijo: Bienaventurado el que coma pan en el reino de Dios. 16 Entonces Jesús le dijo: Un hombre hizo una gran cena, y convidó a muchos. 17 Y a la hora de la cena envió a su siervo a decir a los convidados: Venid, que ya todo está preparado. 18 Y todos a una comenzaron a excusarse. El primero dijo: He comprado una hacienda, y necesito ir a verla; te ruego que me excuses. 19 Otro dijo: He comprado cinco yuntas de bueyes, y voy a probarlos; te ruego que me excuses. 20 Y otro dijo: Acabo de casarme, y por tanto no puedo ir. 21 Vuelto el siervo, hizo saber estas cosas a su señor. Entonces enojado el padre de familia, dijo a su siervo: Ve pronto por las plazas y las calles de la ciudad, y trae acá a los pobres, los mancos, los cojos y los ciegos. 22 Y dijo el siervo: Señor, se ha hecho como mandaste, y aún hay lugar. 23 Dijo el señor al siervo: Ve por los caminos y por los vallados, y fuérzalos a entrar, para que se llene mi casa. 24 Porque os digo que ninguno de aquellos hombres que fueron convidados, gustará mi cena.
Lo que cuesta seguir a Cristo
25 Grandes multitudes iban con él; y volviéndose, les dijo: 26 Si alguno viene a mí, y no aborrece a su padre, y madre, y mujer, e hijos, y hermanos, y hermanas, y aun también su propia vida, no puede ser mi discípulo. 27 Y el que no lleva su cruz y viene en pos de mí, no puede ser mi discípulo. 28 Porque ¿quién de vosotros, queriendo edificar una torre, no se sienta primero y calcula los gastos, a ver si tiene lo que necesita para acabarla? 29 No sea que después que haya puesto el cimiento, y no pueda acabarla, todos los que lo vean comiencen a hacer burla de él, 30 diciendo: Este hombre comenzó a edificar, y no pudo acabar. 31 ¿O qué rey, al marchar a la guerra contra otro rey, no se sienta primero y considera si puede hacer frente con diez mil al que viene contra él con veinte mil? 32 Y si no puede, cuando el otro está todavía lejos, le envía una embajada y le pide condiciones de paz. 33 Así, pues, cualquiera de vosotros que no renuncia a todo lo que posee, no puede ser mi discípulo.
Cuando la sal pierde su sabor
(Mt. 5.13Mr. 9.50)34 Buena es la sal; mas si la sal se hiciere insípida, ¿con qué se sazonará? 35 Ni para la tierra ni para el muladar es útil; la arrojan fuera. El que tiene oídos para oír, oiga.