Mactovascama tingma najan yoclhilhma Babilonia
1 Eycaso amyaa apquillhenacpo caldeos co Babilonia. Aptomjac nic nat Visqui ingac apcanya Jeremías elngacsic amyaa:
2 ¡Ellingas sat amyaa nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco! ¡Noelmiyov nasa amyaa, elyascasingvom sat enlhitaoc, yoyam melquinatsejec sat! Eltime sat elanic: ¡Apquilmacpec apyovoclhojo co Babilonia! Mepqui acmovan quilaycmasquiscama Bel, najan moc quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios Marduc actomja actovasomalhca. ¡Inatovasalhquic quilaycmasquiscama acyovoclhojo!
3 Apquililhyacmec cotnaja ingmoc payjoc nilhqueyja, enatovacsic sat yoclhilhma. Mepqui enlhit apuileyvam maa. Apquilinyajamquic apyovoclhojo, najan enlhit najan apnatoscama — alhta aptomjac Visqui ingac.
Apquiltajayclha israelitas apquilmomap
4 Aptomjac alhta mocjam Visqui ingac: Nalhit acnim sat cotnejic, eltajiclhac sat mocjam israelitas najan co Judá, elyinyoc sat yoclhilhma Babilonia. Eltingyac sat mocjam Dios Visqui apancaoc, naysicsa apyapcalhem jeltingyac sat coo. 5 Elpeyvojoc sat amay tingma Jerusalén, apquilpamejitsacpo nalhit amay: Pac ontingyac sat mocjam Visqui ingac najan pacto ningmiyovmalhca, jingilvoncamejec sat mataa — apquiltomjac maa.
6 Apquilyitsomacpo enlhit ajancaoc nipquesic apquillhinganyam, mepqui apquiltamilquiscama apquilancam. Apquillhinganacmec netin inquilhe, apquilvocmo moc inquilhe, inquilvoncacmec maa apquilinyemayaclha. 7 Apquilimpocjac maa cotnaja ingmoc, apquilpamejitsa: Jave ningilsilhnanomalhca inganco. Yitnec maa apquilsilhnanomap apanco, apquilyamasma Visqui apancaoc aptomja apquilmasma, apquillhanma nic nat apquilyeyjamcaa apvisay apquilmasma apancaoc — alhta apquiltomjac — alhta aptomjac Visqui ingac.
8 Aptomjac mocjam Visqui ingac: ¡Elinyajaoc sat quellhip! ¡Elyinyov sat Babilonia apquileyvomaclha caldeos! ¡Elyingacpojo sat, enaliclha sat apnaymacoc, acno apnalayclha apnatoscama!
9 Otnesquisic sat elimpocjac poc cotnaja ingmoc nipyesicsa co Babilonia, payjoc nilhqueyja. Elimpocjac sat tingma apvanyam, yoyam elmoc. Apquilimsec mataa yanca apancaoc, mepqui apquiltaticpongam.
10 Elmacpoc sat apyovoclhojo caldeos, elnatamacpoc sat apquilnatam. Eycaso sicpayvam sicvisay visqui apancaoc.
Apquilmomap co Babilonia
11 ¡Elitsovacsojo quellhip co Babilonia, apnatovascama alhta quellhip enlhit ajancaoc! ¡Elnilhtingaoclha quellhip, acno actemaclha vayqui ayitcoc najan apquilpayvascama apvajic nolhing!
12 Elmancangvomoc sat quellhip, etvasacpoc sat tingma apvanyam apyovoclhojo najan yoclhilhma apancaoc. Cotniclhac sat yoclhilhma actamopeycaoc, mepqui enlhit sat cotnejic.
13 Ayinyema coo siclom sicnatovascama enlhitaoc, cotniclhac sat yoclhilhma actamopeycaoc mepqui enlhit. Cotlapsic sat enlhit apquilyeycajay, apquilvita inlhojo acyanmongayclha apquiltemaclha apancaoc — alhta aptomjac Visqui ingac.
14 ¡Quellhip apquilmaycam pilhpaalh, elvocjingvom sat tingma apvanyam Babilonia! ¡Elyijing sat yanca apancaoc! ¡Eticyoc sat apquilinmelhaycam Visqui ingac!
15 ¡Elilpalhamam sat actemaclha apquilimpocjay lhalhma anco! ¡Apquilvatsamquic co Babilonia! ¡Apquilyaninquic tingma nitno! ¡Inquilyaninquic mataymong apjalhtam tingma! ¡Visqui ingac eyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apancaoc, elimpocja sat quellhip! ¡Colhic sat acyanmongseclho apquiltemaclha apancaoc nano!
16 ¡Noelayim nasa enlhit, yoyam eltingya acyilhna amyip najan elquiniclha actic! ¡Quellhip metnaja israelitas, elinyajaoc sat apquilinyemayaclha!
Apquiltajayclha israelitas
17 Apquilyitsomacpo israelitas nipquesic aplhinganyam, acyamascam yamacmeyva. Apcaplhinquic alhta siclho apvisqui co Asiria, yoyam ingyajic. Natamin aptovquic alhta apilhquipcoc apvisqui co Babilonia Nabucodonosor. 18 Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui sicyimtalhnamo nipyesicsa israelitas: Oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apancaoc co Babilonia, acno sicyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc co Asiria. 19 Otajicsojoc sat mocjam israelitas elhnam apquilaoclha, payjoc Carmel, najan payjoc Basán, najan payjoc inquilhe Efraín, najan payjoc Galaad. Colhojoc sat apquilvitay acyivey aptoycaoc apnatoscama nipquesic. 20 Mepqui apquilsilhnanomap najan mepqui melyascalhma elhnam sat israelitas najan co Judá, ayinyema siyasicjayquiclho mocjam enlhit apquilaymomap, sicmascosa melyascalhma — alhta aptomjac Visqui ingac.
Apquilingaycamco acmasom co Babilonia
21 Aptomjac alhta Visqui ingac apquilanya: ¡Elimpocja sat yoclhilhma Merataim najan apnaycam payjoc Pecod! (yoclhilhma Babilonia) ¡Elminlhinaoc sat maa, elnatovas sat, yoyam eticyoc, acno siyanama eltimjic! — alhta aptomjac.
22 Inlingalhquic apquilpalhamaycam apquilimpocjay, avanjec apnatovascama.
23 ¡Quellhip co Babilonia apquiltomja siclho malha martillo apticpaycam enlhitaoc lhalhma anco! ¡Apnatovasomap quellhip quilhvo nac jay! ¡Pilapcasquic enlhit lhalhma anco, apquilvita apnatovasomap co Babilonia!
24 Aptomjac mocjam Visqui ingac: Apquilmacpec quellhip co Babilonia, acmam tava apac trampa sicpicanma coo. Oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha quellhip, apquiltomja selinmelhaycam siclho — alhta aptomjac.
25 Aptingyascasquic alhta Visqui ingac apquilmaycam naysicsa aplom pac. Apquilanyacpec alhta enlhitaoc lhalhma anco elimpocjac nipyesicsa caldeos.
26 Aptomjac Visqui ingac apquilanya: ¡Elimpocja sat quellhip! ¡Elnatamaoc sat apquilnatam najan acyilhna! ¡Elsavojo sat apquilvatnama talha, elnatovas maa! ¡Mengyaymacpejec sat lhama enlhit!
27 ¡Elnajap sat singilpilhtetemo, eticyoc sat malha vayqui! ¡Co Babilonia layi! ¡Quilhvo nac ja apquillingamco acyanmongayclha apquiltemaclha apancaoc! — alhta aptomjac.
28 (Apquilvaac tingma Jerusalén enlhit apquilinyem co Babilonia. Apquillingasquic alhta amyaa apyanmongsayclha Dios Visqui ingac apquiltemaclha co Babilonia, apnatovascama siclhoc nat tingma apponquinomap.)
29 ¡Elansiclha sat singilpilhtetemo, elimpocjac sat Babilonia! ¡Elvocja sat tingma, mengyinyejic sat lhama! ¡Elyanmongsiclha apquiltemaclha apancaoc! Apquilinmelham alhta Dios Visqui apyimtalhnamo, apvisay mayayo nipyesicsa israelitas.
30 Aptomjac mocjam Visqui ingac: Eticyoc sat apquilyimnanic co Babilonia apvalhoc tingma apvanyam, mengyaymacpejec sat lhama singilpilhtetemo as acnim.
31 Aptomjac Visqui ingac: ¡Quellhip co Babilonia, elavojo! Oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apancaoc quellhip quilhvo nac jay.
32 Elpalamoc sat quellhip, mepqui mataa apnalhaticjay, mepqui apmasma. Olvitic sat talha payjoc tingma apquilvanyam, enatovasacpoc sat apyovoclhojo lhalhma anco — alhta aptomjac.
33 Aptomjac mocjam Visqui ingac: Avanjec apquillingaycamco acyimtalhnama enlhitaoc Israel najan co Judá. Apquilmacpec alhta nipyesicsa cotnaja ingmoc, mepqui mataa apquiltajayclha. 34 Apyimnatem apanco apquilvomquiscama tap, apvisay Visqui apyimtalhnamo, aptemaclha appeyvomo. Olmeyvoc sat enlhit ajancaoc ontovacsic sat coo Babilonia — alhta aptomjac.
35 Aptomjac mocjam Visqui ingac: ¡Eticyoc sat co Babilonia! ¡Eticyoc sat apquilviscaa najan apquilyascamco!
36 ¡Eticyoc sat apquilyojolhma, apquilyitsomacpo ayanem!
37 ¡Eticyoc sat singilpilhtetemo naysicsa apquilpilhyinamam ayinyema apquilay! ¡Eticyoc sat nolhing apquilyinyovascama carros! ¡Eticyoc sat singilpilhtetemo apquiltomjayclho quilvanaa mepqui alyimnatem! ¡Eticyoc sat apquiltamilquiscama asoc acmamnave, colnatamalhcac sat!
38 ¡Coymac sat vatsam, mepqui yingmin ayinyem sat cotnejic! Cotlaycaoc quilaycmasquiscama acnaycaoc as yoclhilhma Babilonia, altomja allhinganimquiscama apquilvalhoc enlhitaoc — alhta aptomjac.
39 Coleyoc sat asoc navjac as yoclhilhma, najan quilhcalhic, najan chacales yamvavo, najan lhapin. Metyisamejec sat mataa enlhit as yoclhilhma cotmongvoycamlha nelha. 40 Enatovasacpoc sat tingma apno apnatovasomap tingma Sodoma najan Gomorra, najan poc tingma. Metyisamejec sat mataa enlhit cotmongvoycamlha nelha. Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc — alhta aptomjac.
41 Apquililhyacmec enlhit appintalhnama payjoc nilhqueyja, najan apquilviscaa apquilinyema nelha as nalhpop.
42 Yitnec apquilmaycam pilhpaalh najan sovjeva. Avanjec mataa apquillom, mepqui apquilasicjayclha. Apquililpalhamam malha yingmin acvanyam ayilhtingyovam. Apquililhyacmec netin nolhing apcapaoc, yoyam elimpocjac Babilonia.
43 Avanjec alhta apcay apvisqui co Babilonia, yiplovcoc appilhyinamam. Aplingamcoc acmasca malha quilvana actimquiscama ayitca.
44 Ongvilhyemoc sat coo, malha yamacmeyva actiyapma acmampanac payjoc vatsam Jordán. Elinyajamcoc sat coo Babilonia. Coo silyacyescama enlhit etnejic sat apvisqui maa. ¿Apne ya enlhit apmopvan? ¿Soc enlhit, yoyam jeyinmelham coo? 45 Quip elaylhojo aclhanmaclha evalhoc sictemaclha, yoyam ongvinmelham co Babilonia, yoclhilhma apquileyvomaclha caldeos: Elmacpoc sat, enalacpoc sat mocjay sicaa najan melyimnatem. Cotlapsic sat apquilvitacpo. 46 Elilpalhamam sat coo Babilonia, copilhyinamoc sat nalhpop, elilmalhnac sat, yoyam elpasingvota apnaymacoc, colngalhcac sat mocjay nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco — alhta aptomjac — nic nat aptomjac profeta.
Profecía sobre Babilonia
1 Palabra que habló Jehová contra Babilonia, contra la tierra de los caldeos, por medio del profeta Jeremías. 2 Anunciad en las naciones, y haced saber; levantad también bandera, publicad, y no encubráis; decid: Tomada es Babilonia, Bel es confundido, deshecho es Merodac; destruidas son sus esculturas, quebrados son sus ídolos. 3 Porque subió contra ella una nación del norte, la cual pondrá su tierra en asolamiento, y no habrá ni hombre ni animal que en ella more; huyeron, y se fueron.
4 En aquellos días y en aquel tiempo, dice Jehová, vendrán los hijos de Israel, ellos y los hijos de Judá juntamente; e irán andando y llorando, y buscarán a Jehová su Dios. 5 Preguntarán por el camino de Sion, hacia donde volverán sus rostros, diciendo: Venid, y juntémonos a Jehová con pacto eterno que jamás se ponga en olvido.
6 Ovejas perdidas fueron mi pueblo; sus pastores las hicieron errar, por los montes las descarriaron; anduvieron de monte en collado, y se olvidaron de sus rediles. 7 Todos los que los hallaban, los devoraban; y decían sus enemigos: No pecaremos, porque ellos pecaron contra Jehová morada de justicia, contra Jehová esperanza de sus padres.
8 Huid de en medio de Babilonia, y salid de la tierra de los caldeos, y sed como los machos cabríos que van delante del rebaño. 9 Porque yo levanto y hago subir contra Babilonia reunión de grandes pueblos de la tierra del norte; desde allí se prepararán contra ella, y será tomada; sus flechas son como de valiente diestro, que no volverá vacío. 10 Y Caldea será para botín; todos los que la saquearen se saciarán, dice Jehová.
11 Porque os alegrasteis, porque os gozasteis destruyendo mi heredad, porque os llenasteis como novilla sobre la hierba, y relinchasteis como caballos. 12 Vuestra madre se avergonzó mucho, se afrentó la que os dio a luz; he aquí será la última de las naciones; desierto, sequedal y páramo. 13 Por la ira de Jehová no será habitada, sino será asolada toda ella; todo hombre que pasare por Babilonia se asombrará, y se burlará de sus calamidades. 14 Poneos en orden contra Babilonia alrededor, todos los que entesáis arco; tirad contra ella, no escatiméis las saetas, porque pecó contra Jehová. 15 Gritad contra ella en derredor; se rindió; han caído sus cimientos, derribados son sus muros, porque es venganza de Jehová. Tomad venganza de ella; haced con ella como ella hizo. 16 Destruid en Babilonia al que siembra, y al que mete hoz en tiempo de la siega; delante de la espada destructora cada uno volverá el rostro hacia su pueblo, cada uno huirá hacia su tierra.
17 Rebaño descarriado es Israel; leones lo dispersaron; el rey de Asiria lo devoró primero, Nabucodonosor rey de Babilonia lo deshuesó después. 18 Por tanto, así ha dicho Jehová de los ejércitos, Dios de Israel: Yo castigo al rey de Babilonia y a su tierra, como castigué al rey de Asiria. 19 Y volveré a traer a Israel a su morada, y pacerá en el Carmelo y en Basán; y en el monte de Efraín y en Galaad se saciará su alma. 20 En aquellos días y en aquel tiempo, dice Jehová, la maldad de Israel será buscada, y no aparecerá; y los pecados de Judá, y no se hallarán; porque perdonaré a los que yo hubiere dejado.
21 Sube contra la tierra de Merataim, contra ella y contra los moradores de Pecod; destruye y mata en pos de ellos, dice Jehová, y haz conforme a todo lo que yo te he mandado. 22 Estruendo de guerra en la tierra, y quebrantamiento grande. 23 ¡Cómo fue cortado y quebrado el martillo de toda la tierra! ¡Cómo se convirtió Babilonia en desolación entre las naciones! 24 Te puse lazos, y fuiste tomada, oh Babilonia, y tú no lo supiste; fuiste hallada, y aun presa, porque provocaste a Jehová. 25 Abrió Jehová su tesoro, y sacó los instrumentos de su furor; porque esta es obra de Jehová, Dios de los ejércitos, en la tierra de los caldeos. 26 Venid contra ella desde el extremo de la tierra; abrid sus almacenes, convertidla en montón de ruinas, y destruidla; que no le quede nada. 27 Matad a todos sus novillos; que vayan al matadero. ¡Ay de ellos! pues ha venido su día, el tiempo de su castigo.
28 Voz de los que huyen y escapan de la tierra de Babilonia, para dar en Sion las nuevas de la retribución de Jehová nuestro Dios, de la venganza de su templo.
29 Haced juntar contra Babilonia flecheros, a todos los que entesan arco; acampad contra ella alrededor; no escape de ella ninguno; pagadle según su obra; conforme a todo lo que ella hizo, haced con ella; porque contra Jehová se ensoberbeció, contra el Santo de Israel. 30 Por tanto, sus jóvenes caerán en sus plazas, y todos sus hombres de guerra serán destruidos en aquel día, dice Jehová.
31 He aquí yo estoy contra ti, oh soberbio, dice el Señor, Jehová de los ejércitos; porque tu día ha venido, el tiempo en que te castigaré. 32 Y el soberbio tropezará y caerá, y no tendrá quien lo levante; y encenderé fuego en sus ciudades, y quemaré todos sus alrededores.
33 Así ha dicho Jehová de los ejércitos: Oprimidos fueron los hijos de Israel y los hijos de Judá juntamente; y todos los que los tomaron cautivos los retuvieron; no los quisieron soltar. 34 El redentor de ellos es el Fuerte; Jehová de los ejércitos es su nombre; de cierto abogará la causa de ellos para hacer reposar la tierra, y turbar a los moradores de Babilonia.
35 Espada contra los caldeos, dice Jehová, y contra los moradores de Babilonia, contra sus príncipes y contra sus sabios. 36 Espada contra los adivinos, y se entontecerán; espada contra sus valientes, y serán quebrantados. 37 Espada contra sus caballos, contra sus carros, y contra todo el pueblo que está en medio de ella, y serán como mujeres; espada contra sus tesoros, y serán saqueados. 38 Sequedad sobre sus aguas, y se secarán; porque es tierra de ídolos, y se entontecen con imágenes.
39 Por tanto, allí morarán fieras del desierto y chacales, morarán también en ella polluelos de avestruz; nunca más será poblada ni se habitará por generaciones y generaciones. 40 Como en la destrucción que Dios hizo de Sodoma y de Gomorra y de sus ciudades vecinas, dice Jehová, así no morará allí hombre, ni hijo de hombre la habitará. 41 He aquí viene un pueblo del norte, y una nación grande y muchos reyes se levantarán de los extremos de la tierra. 42 Arco y lanza manejarán; serán crueles, y no tendrán compasión; su voz rugirá como el mar, y montarán sobre caballos; se prepararán contra ti como hombres a la pelea, oh hija de Babilonia. 43 Oyó la noticia el rey de Babilonia, y sus manos se debilitaron; angustia le tomó, dolor como de mujer de parto.
44 He aquí que como león subirá de la espesura del Jordán a la morada fortificada; porque muy pronto le haré huir de ella, y al que yo escoja la encargaré; porque ¿quién es semejante a mí?, ¿y quién me emplazará?, ¿o quién será aquel pastor que podrá resistirme? 45 Por tanto, oíd la determinación que Jehová ha acordado contra Babilonia, y los pensamientos que ha formado contra la tierra de los caldeos: Ciertamente a los más pequeños de su rebaño los arrastrarán, y destruirán sus moradas con ellos. 46 Al grito de la toma de Babilonia la tierra tembló, y el clamor se oyó entre las naciones.