Profeta Natán apnaclha apvisqui David
1 Apcapajasquic nic nat Dios profeta Natán yoyam epamejitsic apvisqui David.
Aptomjac nic nat profeta Natán apcanya David: —Apcanit enlhit alhta apnam tingma apvanyam. Lhama alhta acma apquilnatam. Poc alhta mepqui apquilnatam. 2 Cascama alhta apnatoscama nipquesic najan vayqui enlhit acma apquilnatam. 3 Mepqui apnatoscama alhta poc. Apvamlha alhta lhama nipquesic apquitcoc apquilvana. Apyinyovquic alhta acyanmongam apmam. Apvanimcasquic alhta. Appalhavocmec alhta apquitquic. Aptovcoc alhta lhama. Apyinquic alhta lhama ingjaycoc. Aptinquic alhta lhama apyitnamaclha. Malha apquitca alhta aptomjac. 4 Yejemoc alhta apvaa maycaa tingma pac acma apquilnatam. Apmiyovquic alhta aptoscama ingyajacsic yoyam etoc maycaa apvoy tingma pac. Innec alhta acyantavoclho aptoscama enlhit mepqui apquilnatam. Apcajac alhta. Apquilanesquic alhta yoyam etoc maycaa apvoy tingma pac — nic nat aptomjac profeta.
5 Aplovquic nic nat apvisqui David aplinga amyaa. Aptomjac nic nat apcanya: —Nasoc coo sicpayvam. Apsilhnanacpec apanco as enlhit, incaymalhquic ematong. 6 Incaymalhquic eyanmongsiclha cuatro apnatoscama. Ayinyema alhta mepqui apcasicjayo, ayinyema aptemaclha apsilhnanomap apanco — nic nat aptomjac apvisqui.
7 Aptomjac nic nat profeta apcanya apvisqui: —Lhip eyca aptomja apsilhnanomap apanco. Dios aptomja Apvisqui apancaoc enlhitaoc Israel, ingyeylhojo appayvam: Actimescasquic alhta lhip etnejic apvisqui nipyesicsa enlhitaoc Israel ayinyema siyatsisquiscama lhip. Acmiyovquic alhta lhip naysicsa yoyam ingyajic apvisqui Saúl. 8 Aplhocac lhip tingma ajac sicvisay Visqui. Aplhocac lhip quilvanaa sicmescama coo. Aplhocac lhip aplhamoclhojo enlhitaoc Israel najan enlhitaoc Judá, sicmescama coo. Evanquic alhta oyeycajascomjoc tap sicmescama. ¿Avanje ya alhta aplhoy lhip? Ayinay'coo. 9 ¿Soctomja apvennamcaa nac lhip sicpayvam? ¿Soctomja apsilhnanacpo apanco lhip actemaclha moyisponcama coo sicvisay Dios? Apcajac alhta lhip enlhit heteo apvisay Urías. Apmaclhec alhta quilvana, Urías aptava alhta. Apcapajasquic alhta lhip Urías yoyam ematong naysicsa apquilnapomap enlhitaoc amonitas. 10 Comasquejec sat mataa apquilnapomacpilha lhip apmolhama. Ayinyema alhta sevennéycam lhip aptomjac apmam apanco quilvana Urías aptava, enlhit heteo alhta. 11 Eycaso sicpayvam sicvisay Dios: Ongvapajacsic sat acyimtalhnama yoyam elngamcojo lhip najan apmolhama. Colhic sat acnalaclho lhip apnatamcaa. Poc enlhit sat emiclha. Elpatjetamcoc sat acnim anco mepqui acyilhomalhca. 12 Apyilhacpoc alhta lhip appatjetaycaoc quilvana. Coo eyca otasquisic acyimtalhnama yoyam elngamcojoc lhip napatavo enlhitaoc Israel mepqui acyilhomalhca — alhta aptomjac Dios — nic nat aptomjac profeta.
13 Apcatingmavoc nic nat apvisqui David: —Sicsilhnanomalhca ajanco coo. Ayinmelham coo Dios — nic nat aptomjac.
Aptomjac nic nat profeta apcanya: —Apmascosquic lhip apsilhnanomap Dios. Mengyitsepejec sat lhip. 14 Apcasmesacpec Dios nipyesicsa cotnaja ingmoc, lhip ayinyema aptomjaclha alhta. Aptiyacmec alhta lhip apquitca, ingyitsapoc sat — nic nat aptomjac profeta.
15 Aptajavoc nic nat profeta Natán tingma pac. Aptiyacmec nic nat ayitca David aptava, Urías aptava niptamin. Ningmasquem nic nat incajac. Inquitlhincasquic nic nat cotsapoc. Ayinyema ilhnic nat Dios. 16 Apquilmalhnescasquic nic nat apvisqui David as sicaa yoyam etamilquiscomoc Dios. Am nic nat etavac naysicsa apquilmalhnancama. Am nic nat eyitnac apyitnamaclha netin alhtaa. Nalhpop nic nat apyitnac. 17 Apquilvoctac nic nat apquilimja apmamyi enlhitaoc Israel. Apquililtamjoc nic nat elhnasiclhac netin eltamilquiscomoc apvalhoc. Am nic nat coyacmoc apvisqui David. Am nic nat epasmac aptoycaoc. 18 Invocmec nic nat siete acnim apquitsepa sicaa. Incacoc nic nat apnenyaoc apquilancam eltimnacsic amyaa apvisqui David. Apquilpamejitsacpec nic nat: Am alhta ingyajalhnoc apvisqui David actemaclha ninlhanma mengyitsepmaclha alhta sicaa. Ningiltimnasquic sat ancoc amyaa, coyiplovjoc sat acyimtalhnama — nic nat apquiltomjac apquilpamejitsacpo.
19 Apvitac nic nat apvisqui David actemaclha apquilpamejitsomap. Apyasamcoc nic nat actemaclha apquitsepma sicaa. Aptomjac nic nat David apquilanya: —¿Apquitsepqui ya sicaa? — nic nat aptomjac.
Apquilatingmavoc nic nat: —Apquitsepqui — nic nat apquiltomjac.
20 Apquinmaclhec nic nat netin apvisqui David. Apyapasquic nic nat yingmin. Apcatsiscasquic nic nat apyimpejic. Aptalhneclhec nic nat poc aptalhnama. Apmiyaclhec nic nat tingma apponquinomap epamejitsic Dios. Natamin aptajavoc nic nat mocjam tingma pac. Apcanayquic nic nat colhic acsantimsa aptom. Aptovquic nic nat apvisqui David.
21 Apquiltomjac nic nat apquilancam apquilanya: —¿Soctomja aptomja nac lhip? Apvinec alhta lhip, apquilmalhnescasquic alhta mengyitsepmaclha sicaa. Apquitsepquic alhta sicaa. Yejemoc alhta apquinmaclho netin lhip yoyam etoc aptom — nic nat apquiltomjac.
22 Apcatingmavoc nic nat apvisqui David: —Acvinec alhta coo. Almalhnescasquic alhta mengyitsepmaclha sicaa. Inlhenquic alhta evalhoc: Jeyimliclhojoc sat lhaja Dios yoyam mengyitsepejec sicaa — alhta intomjac evalhoc. 23 Apquitsepquic alhta. Molmalhnesquisejec mocjam. Movanquejec olhaticjascomoc coo. Evanquic oyoclhojo sicaa. Covanquejec sicaa jeyotac coo — nic nat aptomjac David.
24 Appamejitcasquic nic nat aptava apvisqui David. Aptamilquiscacmec nic nat avalhoc aptava Betsabé. Appatjetamquic nic nat aptava. Aptiyacmec nic nat ayitca. Apquiltimec nic nat apvisay Salomón. Apcasicjavoc nic nat Dios. 25 Apcapajasquic nic nat profeta Natán etingyacsic moc apvisay. Apquiltimec nic nat apvisay Jedidías, ayinyema ilhnic nat Dios.
26 Apquilnapacpec nic nat singilpilhtetemo. Apvisqui apancaoc apvisay Joab. Apquilinmelhma ilhnic nat enlhitaoc amonitas apnaycam tingma Rabá. Apquilmec nic nat as tingma apvanyam.
27 Apcapajasquic nic nat singilpilhtetemo apvisqui Joab lhama amyaa apnaclha apvisqui David: —Ningilnapalhquic alhta tingma Rabá. Ningilmec alhta tingma acyitnaclha yingmin. 28 Isavojo sat lhip apcansayclha enlhitaoc yoyam elimpocjac as tingma. Am oltamjoc coo colhic seyaco ayinyema sicmam as tingma apvanyam — nic nat aptomjac.
29 Apcansaclhec nic nat apvisqui David aplhamoclhojo enlhitaoc. Apquilnapacpec nic nat tingma apvanyam. Apquilmec nic nat. 30 Apmec nic nat apvisqui David acpocanma quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios. Acyimtalhnama ilhnic nat, malha 34 kilo un talento de oro. Mataymong alyinmomo ilhnic nat alyipitcay acpocanma. Aptimec nic nat apanco apvisqui David. Apquilsaclhec nic nat as tingma aclhamoclhojo asoc apancaoc. 31 Apquilantipcasquic nic nat as tingma aplhamoclhojo apquilmomap. Apquilanyacpec nic nat eltamjam monaycpacyic alvinatem najan tava najan yamtava najan apquilvatnama yatipjaymacaoc. Apquilmacpec nic nat aplhamoclhojo amonitas poc tingma. Am nic nat coyeycaac moc actemaclha apquiltamjaycam amonitas apquilmomap. Aptajavoc nic nat tingma Jerusalén apvisqui David najan aplhamoclhojo singilpilhtetemo apancaoc.
Natán amonesta a David
1 Jehová envió a Natán a David; y viniendo a él, le dijo: Había dos hombres en una ciudad, el uno rico, y el otro pobre. 2 El rico tenía numerosas ovejas y vacas; 3 pero el pobre no tenía más que una sola corderita, que él había comprado y criado, y que había crecido con él y con sus hijos juntamente, comiendo de su bocado y bebiendo de su vaso, y durmiendo en su seno; y la tenía como a una hija. 4 Y vino uno de camino al hombre rico; y este no quiso tomar de sus ovejas y de sus vacas, para guisar para el caminante que había venido a él, sino que tomó la oveja de aquel hombre pobre, y la preparó para aquel que había venido a él. 5 Entonces se encendió el furor de David en gran manera contra aquel hombre, y dijo a Natán: Vive Jehová, que el que tal hizo es digno de muerte. 6 Y debe pagar la cordera con cuatro tantos, porque hizo tal cosa, y no tuvo misericordia.
7 Entonces dijo Natán a David: Tú eres aquel hombre. Así ha dicho Jehová, Dios de Israel: Yo te ungí por rey sobre Israel, y te libré de la mano de Saúl, 8 y te di la casa de tu señor, y las mujeres de tu señor en tu seno; además te di la casa de Israel y de Judá; y si esto fuera poco, te habría añadido mucho más. 9 ¿Por qué, pues, tuviste en poco la palabra de Jehová, haciendo lo malo delante de sus ojos? A Urías heteo heriste a espada, y tomaste por mujer a su mujer, y a él lo mataste con la espada de los hijos de Amón. 10 Por lo cual ahora no se apartará jamás de tu casa la espada, por cuanto me menospreciaste, y tomaste la mujer de Urías heteo para que fuese tu mujer. 11 Así ha dicho Jehová: He aquí yo haré levantar el mal sobre ti de tu misma casa, y tomaré tus mujeres delante de tus ojos, y las daré a tu prójimo, el cual yacerá con tus mujeres a la vista del sol. 12 Porque tú lo hiciste en secreto; mas yo haré esto delante de todo Israel y a pleno sol. 13 Entonces dijo David a Natán: Pequé contra Jehová. Y Natán dijo a David: También Jehová ha remitido tu pecado; no morirás. 14 Mas por cuanto con este asunto hiciste blasfemar a los enemigos de Jehová, el hijo que te ha nacido ciertamente morirá. 15 Y Natán se volvió a su casa.
Y Jehová hirió al niño que la mujer de Urías había dado a David, y enfermó gravemente. 16 Entonces David rogó a Dios por el niño; y ayunó David, y entró, y pasó la noche acostado en tierra. 17 Y se levantaron los ancianos de su casa, y fueron a él para hacerlo levantar de la tierra; mas él no quiso, ni comió con ellos pan. 18 Y al séptimo día murió el niño; y temían los siervos de David hacerle saber que el niño había muerto, diciendo entre sí: Cuando el niño aún vivía, le hablábamos, y no quería oír nuestra voz; ¿cuánto más se afligirá si le decimos que el niño ha muerto? 19 Mas David, viendo a sus siervos hablar entre sí, entendió que el niño había muerto; por lo que dijo David a sus siervos: ¿Ha muerto el niño? Y ellos respondieron: Ha muerto. 20 Entonces David se levantó de la tierra, y se lavó y se ungió, y cambió sus ropas, y entró a la casa de Jehová, y adoró. Después vino a su casa, y pidió, y le pusieron pan, y comió. 21 Y le dijeron sus siervos: ¿Qué es esto que has hecho? Por el niño, viviendo aún, ayunabas y llorabas; y muerto él, te levantaste y comiste pan. 22 Y él respondió: Viviendo aún el niño, yo ayunaba y lloraba, diciendo: ¿Quién sabe si Dios tendrá compasión de mí, y vivirá el niño? 23 Mas ahora que ha muerto, ¿para qué he de ayunar? ¿Podré yo hacerle volver? Yo voy a él, mas él no volverá a mí.
24 Y consoló David a Betsabé su mujer, y llegándose a ella durmió con ella; y ella le dio a luz un hijo, y llamó su nombre Salomón, al cual amó Jehová, 25 y envió un mensaje por medio de Natán profeta; así llamó su nombre Jedidías, a causa de Jehová.
David captura Rabá
(1 Cr. 20.1-3)
26 Joab peleaba contra Rabá de los hijos de Amón, y tomó la ciudad real. 27 Entonces envió Joab mensajeros a David, diciendo: Yo he puesto sitio a Rabá, y he tomado la ciudad de las aguas. 28 Reúne, pues, ahora al pueblo que queda, y acampa contra la ciudad y tómala, no sea que tome yo la ciudad y sea llamada de mi nombre. 29 Y juntando David a todo el pueblo, fue contra Rabá, y combatió contra ella, y la tomó. 30 Y quitó la corona de la cabeza de su rey, la cual pesaba un talento de oro, y tenía piedras preciosas; y fue puesta sobre la cabeza de David. Y sacó muy grande botín de la ciudad. 31 Sacó además a la gente que estaba en ella, y los puso a trabajar con sierras, con trillos de hierro y hachas de hierro, y además los hizo trabajar en los hornos de ladrillos; y lo mismo hizo a todas las ciudades de los hijos de Amón. Y volvió David con todo el pueblo a Jerusalén.