Apvisqui Joacaz nipyesicsa co Israel
1 Aptimec nic nat Joás, Ocozías apquitca veintitrés años apvisqui co Judá. Aptimesacpec nic nat apvisqui co Israel Joacaz, Jehú apquitca. Tingma pac nic nat Samaria, aptimem apvisqui acvaycmo diecisiete años. 2 Somcoc nic nat aptemaclha apanco napato Dios Visqui ingac. Apyiplovcasquic nic nat aptemaclha melyascalhma Jeroboam, Nabat apquitca, apsilhnanimquiscama nic nat enlhitaoc Israel. Am nic nat elvatasac aptemaclha apcayo quilaycmasquiscama. 3 Aplovquic nic nat Dios Visqui ingac apvita apvisqui najan apquiltemaclha enlhitaoc Israel. Apquilmacpec nic nat mataa apquilimpocjay cotnaja ingmoc Hazael, apvisqui co Siria, najan apquitca Ben-adad najan apnaymacoc, apquilimpocjay israelitas.
4 Apquilmalhnaquic nic nat Joacaz Dios Visqui ingac, yoyam epasmoc. Apjalhnoc nic nat Dios apquilmalhnancama, apvita apquillingaycamco israelitas nipyesicsa co Siria. 5 Aptingyascasquic nic nat Dios lhama apquilvomquiscama tap, aptomja apmascoscama apquillingaycamco acyimtalhnama nipyesicsa co Siria. Apquilnaclhec nic nat mocjam israelitas tingma apancaoc, actemaclha nano actamilaycam apquilvalhoc. 6 Yitnec nic nat apquiltemaclha apquilyiplovquiscama melyascalhma, ayinyema ilhnic nat aptovana apvisqui Jeroboam, aptomja ilhnic nat apsilhnanimquiscama enlhitaoc Israel. Apquiltimec nic nat apquilayo quilaycmasquiscama Asera, acyitnamaclha tingma Samaria.
7 Mepqui ilhnic nat apquillhalhmaa mocjam apvisqui Joacaz, apquilvamlha cincuenta singilpilhtetemo nolhing apcapaoc, najan diez carros, najan diez mil singilpilhtetemo nalhapaoc. Apyimnatem apanco ilhnic nat apvisqui co Siria, aptomja apnatovascama israelitas, malha aptoyam lhopactic nic nat intomjac.
8 Yitnec nic nat mocjam amyaa actalhesomalhca aptemaclha apvisqui Joacaz, acvisay vaycajac crónicas apquilviscaa co Israel. 9 Apquitsepquic nic nat, apcatoynacpec nic nat tingma Samaria. Aptimesacpec nic nat apquitca Joás, etnejic apvisqui apya'monquiscama apyap ninga.
Apvisqui Joás nipyesicsa co Israel
10 Aptimec nic nat Joás apvisqui co Judá acvaycmo treinta y siete años. Aptimesacpec nic nat apvisqui co Israel apvisay Joás, Joacaz apquitca, payjoc tingma Samaria, acvaycmo dieciséis años aptimem apvisqui. 11 Somcoc nic nat aptemaclha apanco napato Dios Visqui ingac. Am nic nat elvatasac apyiplovquiscama melyascalhma ayinyema Jeroboam, Nabat apquitca, aptomja ilhnic nat apquilsilhnanimquiscama enlhitaoc Israel.
12 Yitnec nic nat mocjam amyaa actalhesomalhca apvisqui Joás, aptemaclha apquilimpocjay nipyesicsa apnaymacoc Amasías, apvisqui ilhnic nat co Judá, acvisay vaycajac crónicas apquilviscaa co Israel. 13 Apquitsepquic nic nat Joás, apcatoynacpec nic nat tingma Samaria, apquilatoynamacpilha apquilviscaa. Aptimesacpec nic nat apquitca Jeroboam, etnejic apvisqui apya'monquiscama apyap ninga.
Apquitsepma profeta Eliseo
14 Ningmasquem nic nat incajac profeta Eliseo. Inquitlhincasquic nic nat ingyitsapoc. Apyoctac nic nat apvisqui Israel apvisay Joás. Apvinec nic nat apyitnaclha profeta.
Aptomjac nic nat apvisqui apcanya profeta: —¡Ingilyap Eliseo, ingilyap Eliseo! Carro pac Israel najan nolhing apcapaoc — nic nat aptomjac.
15 Aptomjac nic nat profeta apcanya apvisqui: —Ivoclha sat yanca pac najan pilhpaalh — nic nat aptomjac. Apvoclhec nic nat yanca pac apvisqui.
16 Aptomjac nic nat profeta apcanya apvisqui: —Ininquin sat apmeoc netin pilhpaalh — nic nat aptomjac.
Apninquinquic nic nat apmeoc apvisqui netin pilhpaalh. Netin nic nat apninquinac apmeoc profeta.
17 Aptomjac nic nat profeta apcanya: —Ingyajalhtapong yanca — nic nat aptomjac. Ilic sat atong ayitcoc payjo actiyapmaclha acnim — nic nat aptomjac. Apliquic nic nat atong ayitcoc apvisqui. Apjalhtaponquic nic nat yanca.
Aptomjac nic nat profeta: —Lhama yanca actomja acsoyam ningilvomsomalhca tap ayinyema Dios. Moc yanca actomja singmasma naysicsa ningilnapomalhca co Siria. Elnapacpoc sat co Siria, eticyoc sat tingma Afec — nic nat aptomjac.
18 Aptomjac nic nat profeta mocjam: —Ilic sat mocjam yanca pac. Iticpam sat lhop — nic nat aptomjac.
Apliquic nic nat yanca pac apvisqui Israel. Apticpamquic nic nat, natqui apticpongam lhop nic nat aptomjac. Apquilvatasquic nic nat.
19 Aplovquic nic nat profeta, aptomja apcanya: —Elnapacpoc sat quellhip co Siria. Acvaycmo natqui apquilnapomap co Siria. Comascoc sat apquilyimnatem quellhip. ¿Soctomja meticponga nac lhip yanca lhopactic acvaycmo cinco najan seis? Yoyam esovjacpoc sat apticyovam co Siria — nic nat aptomjac profeta.
20 Apquitsepquic nic nat profeta Eliseo. Apcatoynacpec nic nat. Apquillanac nic nat quimpocjacme enlhitaoc moabitas as yoclhilhma. Apquiltemaclha nic nat mataa moclhama año. 21 Nalhit acnim nic nat intomjac. Apquiltamjoc nic nat elatoynic lhama enlhit apquitsepma. Pilapcasquic nic nat apquilvita apquilimpocjay cotnaja ingmoc. Apquilyinyovquic nic nat apjápac macpicanmaclha profeta apquitsepma. Apyipitcangvocmec nic nat poc apquitsepma. Yejemoc nic nat aplhaticjangvocmo apjápac. Aptipquic nic nat tacjalhop, aptomjayclho apjalhnancoc.
22 Avanjec nic nat apquilinmelhaycam apvisqui Hazael najan co Siria, naysicsa aptimem apvisqui Joacaz. 23 Aptomjac nic nat Dios Visqui ingac apquilmasma israelitas, ayinyema aptemaclha apcasicjayo najan apcamliyam. Najan ayinyema apquillanay nic nat pacto ningmiyovmalhca napatavo ningilyeyjamcaa Abraham, najan Isaac, najan Jacob. Apmiyovquic nic nat Dios, yoyam melnatovasacpejec sat israelitas, acvaycmo as ningvamlha nac jay.
24 Apquitsepquic nic nat apvisqui co Siria apvisay Hazael. Aptimesacpec nic nat apvisqui apquitca Ben-adad apya'monquiscama apyap ninga. 25 Apquilimpocjac nic nat apvisqui Joás, Joacaz apquitca, najan apnaymacoc tingma apquilvanyam apancaoc, apquilmam siclho cotnaja ingmoc Ben-adad najan apnaymacoc. Apquilinmelham nic nat cotnaja ingmoc, apquinyem nic nat apvisqui Joacaz, Joás apyap. Tres nic nat apquilimpocjay Joás najan apnaymacoc, elnapacpoc apvisqui Ben-adad najan apnaymacoc. Apquilvomsacpec nic nat tap tingma apancaoc apquileyvomaclha israelitas.
Reinado de Joacaz
1 En el año veintitrés de Joás hijo de Ocozías, rey de Judá, comenzó a reinar Joacaz hijo de Jehú sobre Israel en Samaria; y reinó diecisiete años. 2 E hizo lo malo ante los ojos de Jehová, y siguió en los pecados de Jeroboam hijo de Nabat, el que hizo pecar a Israel; y no se apartó de ellos. 3 Y se encendió el furor de Jehová contra Israel, y los entregó en mano de Hazael rey de Siria, y en mano de Ben-adad hijo de Hazael, por largo tiempo. 4 Mas Joacaz oró en presencia de Jehová, y Jehová lo oyó; porque miró la aflicción de Israel, pues el rey de Siria los afligía. 5 (Y dio Jehová salvador a Israel, y salieron del poder de los sirios; y habitaron los hijos de Israel en sus tiendas, como antes. 6 Con todo eso, no se apartaron de los pecados de la casa de Jeroboam, el que hizo pecar a Israel; en ellos anduvieron; y también la imagen de Asera permaneció en Samaria.) 7 Porque no le había quedado gente a Joacaz, sino cincuenta hombres de a caballo, diez carros, y diez mil hombres de a pie; pues el rey de Siria los había destruido, y los había puesto como el polvo para hollar. 8 El resto de los hechos de Joacaz, y todo lo que hizo, y sus valentías, ¿no está escrito en el libro de las crónicas de los reyes de Israel? 9 Y durmió Joacaz con sus padres, y lo sepultaron en Samaria, y reinó en su lugar Joás su hijo.
Reinado de Joás de Israel
10 El año treinta y siete de Joás rey de Judá, comenzó a reinar Joás hijo de Joacaz sobre Israel en Samaria; y reinó dieciséis años. 11 E hizo lo malo ante los ojos de Jehová; no se apartó de todos los pecados de Jeroboam hijo de Nabat, el que hizo pecar a Israel; en ellos anduvo. 12 Los demás hechos de Joás, y todo lo que hizo, y el esfuerzo con que guerreó contra Amasías rey de Judá, ¿no está escrito en el libro de las crónicas de los reyes de Israel? 13 Y durmió Joás con sus padres, y se sentó Jeroboam sobre su trono; y Joás fue sepultado en Samaria con los reyes de Israel.
Profecía final y muerte de Eliseo
14 Estaba Eliseo enfermo de la enfermedad de que murió. Y descendió a él Joás rey de Israel, y llorando delante de él, dijo: ¡Padre mío, padre mío, carro de Israel y su gente de a caballo! 15 Y le dijo Eliseo: Toma un arco y unas saetas. Tomó él entonces un arco y unas saetas. 16 Luego dijo Eliseo al rey de Israel: Pon tu mano sobre el arco. Y puso él su mano sobre el arco. Entonces puso Eliseo sus manos sobre las manos del rey, 17 y dijo: Abre la ventana que da al oriente. Y cuando él la abrió, dijo Eliseo: Tira. Y tirando él, dijo Eliseo: Saeta de salvación de Jehová, y saeta de salvación contra Siria; porque herirás a los sirios en Afec hasta consumirlos. 18 Y le volvió a decir: Toma las saetas. Y luego que el rey de Israel las hubo tomado, le dijo: Golpea la tierra. Y él la golpeó tres veces, y se detuvo. 19 Entonces el varón de Dios, enojado contra él, le dijo: Al dar cinco o seis golpes, hubieras derrotado a Siria hasta no quedar ninguno; pero ahora solo tres veces derrotarás a Siria.
20 Y murió Eliseo, y lo sepultaron. Entrado el año, vinieron bandas armadas de moabitas a la tierra. 21 Y aconteció que al sepultar unos a un hombre, súbitamente vieron una banda armada, y arrojaron el cadáver en el sepulcro de Eliseo; y cuando llegó a tocar el muerto los huesos de Eliseo, revivió, y se levantó sobre sus pies.
22 Hazael, pues, rey de Siria, afligió a Israel todo el tiempo de Joacaz. 23 Mas Jehová tuvo misericordia de ellos, y se compadeció de ellos y los miró, a causa de su pacto con Abraham, Isaac y Jacob; y no quiso destruirlos ni echarlos de delante de su presencia hasta hoy.
24 Y murió Hazael rey de Siria, y reinó en su lugar Ben-adad su hijo. 25 Y volvió Joás hijo de Joacaz y tomó de mano de Ben-adad hijo de Hazael las ciudades que este había tomado en guerra de mano de Joacaz su padre. Tres veces lo derrotó Joás, y restituyó las ciudades a Israel.