Aptalhesquiscama Pablo yoyam elyipsitic Jesucristo
apmolhama tingma Roma
1 Coo nac Pablo, sictimem silancam Jesucristo najan sictimem apóstol siyapajasomalhca ayinyema Dios. Eponquincasquic alhta Dios yoyam otnejic siclingascama tasic amyaa. 2-7 Actalhescasquic as vaycajac actemaclha aclhanma evalhoc aplhamoclhojo quellhip apnaycam tingma Roma. Apquiltomja Dios apquilyacyescama apquilasicjayo. Apquilponquincasquic alhta Dios, malha apquevoycam quellhip. Altamjoc coo yoyam ellhovac quellhip apcaycaoc najan altamilaycam apquilvalhoc ayinyema Dios Ingyapam najan Jesucristo Visqui ingac.
Aplhenquic nic nat Dios actomja nasoc anco yoyam jinglingacsic as tasic amyaa. Apnatalhesamquic nic nat profetas Dios apquillingascama as amyaa vaycajac acponquinomalhca. Aplhenacpec nic nat Dios Apquitca. Apvisqui David aptavin niptamin alhta Jesucristo. Espíritu apanco Dios alhta aplingascama aptomja Dios Apquitca apyimtalhnamo, ayinyema aplhaticjangviyam alhta nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. Ningillhocac nincoo Dios apcaycaoc ayinyema Jesucristo. Ingilasinaquic alhta nincoo yoyam ongiltimjic apóstoles ningilapajasomalhca. Apquiltamjoc yoyam onlingacsic apvisay nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco, yoyam melyascamejec apvisay Jesucristo najan elilyejiclhojo appayvam. Quellhip najan apquillhenacpoc apquiltomja apquilanyomap ayinyema Jesucristo, malha apquevoycam.
Apquiltamjoc Pablo etnejic soycam amyaa tingma Roma
8 Gracias actomjac coo siclhoc anco Dios ayinyema Jesucristo Visqui ingac. Inlhenquic evalhoc apquiltemaclha quellhip aplhamoclhojo. Ayinyemaclha inlingalhquic lhalhma anco actemaclha melyasquiyam quellhip. 9 Alinlhanacmec coo silmalhnesquiscama quellhip. Dios aptomja setayo naysicsa silmalhnancama. Acyiplovcasquic evalhoc naysicsa silancam Dios. Aclingasquic coo mataa tasic amyaa actemaclha aplhenamap Apquitca. 10 Almalhnaquic coo mataa Dios. Apvanquic Dios ingyanic otnejic maycaa nipyesicsa quellhip yoyam copayjiclhac evalhoc coo. 11 Avanjec siltemo olvitac quellhip. Altamjoc olyimnatesquisic apquilvalhoc quellhip ayinyema Dios apcaycaoc. 12 Ongilitsovasalhcojoc sat lhama, ayinyemaclha acno moc mongilyasquiyam coo najan quellhip.
13 Quellhip elyalhinga. Pac oltimnacsic mocjam lhama: Altamjoc alhta mataa otnejic maycaa nipyesicsa quellhip. Am alhta ovanac oyacsic, moc asoc mataa selyascamalhma. Altamjoc oltimnacsic tasic amyaa nipyesicsa quellhip, malha siyinayclha actic yoyam ongvita acyilhna. Acno alhta mataa siltimnascama nipyesicsa enlhitaoc moc yoclhilhma. 14 Ayanyalhquic coo yoyam oltimnacsic tasic amyaa nipyesicsa metnaja nintemolhama najan nipyesicsa enlhitaoc nipvajac, nipyesicsa apquilyascamco najan nipyesicsa melyascamco. 15 Altamjo inyicje mataa ovoclhac nipyesicsa quellhip tingma Roma yoyam oltimnacsic tasic amyaa.
Acmovan innac tasic amyaa
16 Momancayc coo oltimnacsic tasic amyaa. Ayinyemaclha acmovan innac ayinyema Dios, yoyam colvomsic tap aplhamoclhojo apquiltomja melyasquiyam. Apquillhenacpec siclhoc anco judíos yoyam eltimnasacpoc. Najan maa aplhamoclhojo enlhitaoc lhalhma anco. 17 Ingillhicmosquic nincoo tasic amyaa actemaclha yoyam jingiltimesquisic ningilpeyvomo Dios ayinyema mongyasquiyam. Am colhenalhcac moc asoc, acvamlha lhama mongyasquiyam. Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca: “Enlhit aptomja appeyvomo napato Dios colhic sat acyimnatem apnenyic ayinyema meyasquiyam” —nic nat intomjac.
Apquiltemaclha acmasom enlhitaoc lhalhma anco
18 Pac otalhosquisic siclho actemaclha apyanmongsayclha Dios ayinyema netin. Eyanmongsiclhac sat Dios apquiltemaclha apancaoc aplhamoclhojo apquilmapsomcaa najan enlhit melyascalhma. Ayinyemaclha apquilinmelham mataa amyaa actomja nasoc anco ayinyema apquiltemaclha almasomcaa. 19 Apquilyasamcoc as enlhitaoc actemaclha ayinyema Dios. Ayinyemaclha Dios aptomja aplhicmoscama. 20 Mongvanquejec ongvita Dios. Ingvanquic eyca ongvita asoc apquilantipquiscama Dios. Apquilyasamcoc as enlhitaoc apna netin Dios najan actemaclha apmopvan cotmongvoycamlha nelha. Ayinyemaclha apquilvitac aclhamoclhojo actemaclha aptamjaycam Dios. Colapvanquejec as enlhitaoc eltimjic: “Moyasamcoc coo aptemaclha Dios”. 21 Apquilyasamco inyicje as enlhitaoc apna netin Dios. Am eyca eltomjac apquilayo, am najan eltomjac gracias Dios ayinyema apcaycaoc. Inquilquitamquic mataa apquilvalhoc asoc almasomcaa. Am colmac apquilvalhoc actamila ayinyema Dios, malha yatescamalhma intomjac apquilvalhoc. 22 Apquillhenacpo apanco apquilyascamco as enlhitaoc. Jave apquilyascamco, acyeyjamelhma apquiltomjac. 23 Apquilyinyovquic alhta Dios aptomja apyimtalhnamo najan mengyitsepma. Apquilyanmoncaseclhec alhta quilaycmasquiscama acyitsomalhca enlhit actomja yoyam emasquingvomoc. Apquillanac alhta mocjam quilaycmasquiscama acyitsomalhca nata najan moc acyitsomalhca asoc navjac najan moc acyitsomalhca nimisma. Eycaso apquiltomja apquilayo.
24 Am alhta elyasalhma Dios apquiltemaclha as enlhitaoc. Apquilyiplovcasquic alhta actemaclha alitsepma apnenyaoc najan actemaclha apquilanatama. Apquiltovasquic alhta apquilyovoclhojo apancaoc. 25 Apquilyascacmec alhta amyaa actomja nasoc anco. Am alhta elyascacmoc acmovan amyaa. Apquiltimec alhta mataa apquilayo asoc apquilantipquiscama nic nat Dios. Am alhta elacoc mataa aptomja Dios apanco. Incaymalhquic ontimjic ningilayo Dios cotmongvoycamlha nelha. Amén. 26 Am alhta elyasalhma Dios apquiltemaclha as enlhitaoc. Apquilyiplovcasquic alhta actemaclha apquilanatama. Inquilyinyovquic alhta quilvanaa alpatjetaycaoc anatamcaa. Inquilvajanamquic alhta moc actemaclha alpatjetaycaoc naysicsa quilvanaa lhama. 27 Apnoc alhta najan apquilinava. Apquilyinyovquic alhta apquilpatjetaycaoc apnatamcaa. Apquilvajanamquic alhta moc actemaclha apquilpatjetaycaoc nipyesicsa apquilinava lhama. Inyiplovcoc alhta acyanmongayclha apquiltemaclha apancaoc. Apquillingamcoc alhta acmasca apquilyovoclhojo.
28 Am colyacmoc as enlhitaoc elyasamcojo aptemaclha Dios. Am alhta elyasalhma Dios apquiltemaclha apancaoc. Apquilyiplovcasquic alhta alquitamsama apquilvalhoc almasomcaa, yoyam elvajanamcoc apquiltemaclha apancaoc. 29 Eyca as enlhitaoc apquiltomja melpeyvomo, apquiltomja apquiltamongvaycmolhma, apquiltomja apquilmasma asoc, apquiltomja apquilmapsomcaa, apquiltomja apquilyasipquiscama, apquiltomja apquilajem poc, apquiltomja apquilatingmomap, apquiltomja apquilyinimquiscama najan apquilmopvancaa amyaa. 30 Apquiltomja apquillhamasomap, apquiltomja apquilvinéycam poc, apquiltomja apquilantipquiscama apvisay poc, apquiltomja apquiltanoncama Dios, apquiltomja apquilminascama poc, apquiltemaclha ayajamalhco apquilvalhoc, apquilyimtalhnesomacpo apanco, apquilinlhanyam apquiltingyey asoc almasomcaa, apquiltomja melyajayquiclho apquilyap najan inquin. 31 Apquiltomja melyascamco, apquiltomja apquilyeycajascaoc apquillhenaclha, apquiltomja mepqui apquilasicjayclho, apquiltomja mepqui apquilimlaycmo. 32 Apquilyasamco inyicje as enlhitaoc actemaclha apcanama Dios: Elnatovasacpoc sat acyanmongayclha apquiltemaclha apquilyiplovquiscama acmasom. Am elacac mataa as enlhitaoc. Apquilyispaquic mataa apquilvita apquilvajanayclho poc apquiltemaclha almasomcaa.
Salutación
1 Pablo, siervo de Jesucristo, llamado a ser apóstol, apartado para el evangelio de Dios, 2 que él había prometido antes por sus profetas en las santas Escrituras, 3 acerca de su Hijo, nuestro Señor Jesucristo, que era del linaje de David según la carne, 4 que fue declarado Hijo de Dios con poder, según el Espíritu de santidad, por la resurrección de entre los muertos, 5 y por quien recibimos la gracia y el apostolado, para la obediencia a la fe en todas las naciones por amor de su nombre; 6 entre las cuales estáis también vosotros, llamados a ser de Jesucristo; 7 a todos los que estáis en Roma, amados de Dios, llamados a ser santos: Gracia y paz a vosotros, de Dios nuestro Padre y del Señor Jesucristo.
Deseo de Pablo de visitar Roma
8 Primeramente doy gracias a mi Dios mediante Jesucristo con respecto a todos vosotros, de que vuestra fe se divulga por todo el mundo. 9 Porque testigo me es Dios, a quien sirvo en mi espíritu en el evangelio de su Hijo, de que sin cesar hago mención de vosotros siempre en mis oraciones, 10 rogando que de alguna manera tenga al fin, por la voluntad de Dios, un próspero viaje para ir a vosotros. 11 Porque deseo veros, para comunicaros algún don espiritual, a fin de que seáis confirmados; 12 esto es, para ser mutuamente confortados por la fe que nos es común a vosotros y a mí.
13 Pero no quiero, hermanos, que ignoréis que muchas veces me he propuesto ir a vosotros (pero hasta ahora he sido estorbado), para tener también entre vosotros algún fruto, como entre los demás gentiles. 14 A griegos y a no griegos, a sabios y a no sabios soy deudor. 15 Así que, en cuanto a mí, pronto estoy a anunciaros el evangelio también a vosotros que estáis en Roma.
El poder del evangelio
16 Porque no me avergüenzo del evangelio, porque es poder de Dios para salvación a todo aquel que cree; al judío primeramente, y también al griego. 17 Porque en el evangelio la justicia de Dios se revela por fe y para fe, como está escrito: Mas el justo por la fe vivirá.
La culpabilidad del hombre
18 Porque la ira de Dios se revela desde el cielo contra toda impiedad e injusticia de los hombres que detienen con injusticia la verdad; 19 porque lo que de Dios se conoce les es manifiesto, pues Dios se lo manifestó. 20 Porque las cosas invisibles de él, su eterno poder y deidad, se hacen claramente visibles desde la creación del mundo, siendo entendidas por medio de las cosas hechas, de modo que no tienen excusa. 21 Pues habiendo conocido a Dios, no le glorificaron como a Dios, ni le dieron gracias, sino que se envanecieron en sus razonamientos, y su necio corazón fue entenebrecido. 22 Profesando ser sabios, se hicieron necios, 23 y cambiaron la gloria del Dios incorruptible en semejanza de imagen de hombre corruptible, de aves, de cuadrúpedos y de reptiles.
24 Por lo cual también Dios los entregó a la inmundicia, en las concupiscencias de sus corazones, de modo que deshonraron entre sí sus propios cuerpos, 25 ya que cambiaron la verdad de Dios por la mentira, honrando y dando culto a las criaturas antes que al Creador, el cual es bendito por los siglos. Amén.
26 Por esto Dios los entregó a pasiones vergonzosas; pues aun sus mujeres cambiaron el uso natural por el que es contra naturaleza, 27 y de igual modo también los hombres, dejando el uso natural de la mujer, se encendieron en su lascivia unos con otros, cometiendo hechos vergonzosos hombres con hombres, y recibiendo en sí mismos la retribución debida a su extravío.
28 Y como ellos no aprobaron tener en cuenta a Dios, Dios los entregó a una mente reprobada, para hacer cosas que no convienen; 29 estando atestados de toda injusticia, fornicación, perversidad, avaricia, maldad; llenos de envidia, homicidios, contiendas, engaños y malignidades; 30 murmuradores, detractores, aborrecedores de Dios, injuriosos, soberbios, altivos, inventores de males, desobedientes a los padres, 31 necios, desleales, sin afecto natural, implacables, sin misericordia; 32 quienes habiendo entendido el juicio de Dios, que los que practican tales cosas son dignos de muerte, no solo las hacen, sino que también se complacen con los que las practican.