Apyitquiscama Jesús altemaclha diez quilvanaa mepqui anatamcaa
1 Aptomjac alhta mocjam Jesús: Sat cotnejic Visqui netin apquilnancascama acyitsomalhco altemaclha ilhnic nat diez quilvanaa mepqui anatamcaa. Inquilmec nic nat calevascama ancaoc, yoyam colpasmoc alyimjapma. Inquililtamjoc nic nat colamyilhamcoc quilhva alyimjapma. 2 Am nic nat colpenaso cinco quilvanaa. Moc cinco quilvanaa ilhnic nat altomja alyascamco najan alpenescamo. 3 Inquilsovquic nic nat yicje calevascama quilvanaa colpenescamo. Am nic nat colsavac ayingmenic. 4 Inquilsovquic nic nat quilvanaa alyascamco najan alpenescamo calevascama najan ayingmenic alyatam memonganyi. 5 Am nic nat ingyilhyacmoc mocjam quilhva alyimjapma. Inquilyinmam nic nat alanomalhco quilvanaa. Innatinquic nic nat. 6 Alhtaa aysicso ilhnic nat aclingalhco macvineycam: ¡Apquilhyacme nic quilhva alyimjapma! ¡Colamyilhaoc sat quellhiya! —ilhnic nat intomjac amyaa. 7 Yejemoc nic nat acnalhaticjamco alanomalhco quilvanaa. Inquilalhnaseclhec nic nat calevascama ancaoc. 8 Yejemoc nic nat altomja quilvanaa colpenescamo alanya innaymacoc: “Jingilmes nincoo lha nicja calevascama ayingmenic. Pa incolsaponamcoc calevascama ingancaoc” —nic nat inquiltomjac. 9 Inquilatingmavoc nic nat quilvanaa alpenescamo: “Am ontimjic ma. Mongilinmalhalhquejec sat nincoo lha. Coltingyangvoclha maa alyanmomalhquilha” —ilhnic nat inquiltomjac. 10 Yejemoc nic nat allhinga quilvanaa altingyangvayclho calevascama ayingmenic. Natamin nic nat apvoctac quilhva alyimjapma. Inquilantalhningvocmec nic nat lhama alyimjapmaclha quilvanaa altomja alpenescamo. Innec nic nat ayapeclho atong. 11 Am nic nat camoncajangveclhoc quilvanaa colpenescamo. Inquiltomjac nic nat quilvanaa: “Visqui, visqui, jingliquis siclho nincoo lha atong” —nic nat inquiltomjac. 12 Apcatingmavoc nic nat apvisqui: “Actomjac coo silanya quellhiya: Naso, am olyicpilcac quellhiya” —nic nat aptomjac.
13 Aptomjac alhta Jesús apquilanya apquiltamsoycaoc:
—Elalh anco quellhip. Am elyasamcoc quellhip acvamlha acnim yoyam ovotac sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit —alhta aptomjac.
Apyitquiscama Jesús enlhit apquilmesomap solyayem alyiviy
(Lc 19.11-27)14 ‘Aptomjac alhta mocjam Jesús: Sat cotnejic Visqui netin apquilnancascama acyitsomalhco ilhnic nat aptemaclha apvisqui aplhingam moc yoclhilhma. Apquilevam nic nat apquilancam. Apquilmesquic nic nat solyayem alyiviy.
15 ‘Malha cinco mil nic nat solyayem apquilmescama apvisqui lhama apquilancam. Malha dos mil nic nat solyayem apmesacpoc poc apquilancam. Malha mil nic nat solyayem apmesacpoc poc apquilancam. Apquilyipsatquic nic nat apvisqui actemaclha apmopvan aptamjaycam. Yejemoc nic nat aplhinga. 16 Aptingyey apquilyanmongsomap nic nat as enlhit aptomja apquillhoy malha cinco mil solyayem. Inyanmongvocmec nic nat solyayem cinco mil tap mocjam. 17 Apvajanamquic nic nat najan poc aptomja apquillhoy malha dos mil solyayem. Inyanmongvocmec nic nat solyayem dos mil tap mocjam. 18 Am nic nat evjanamcoc poc aptomja aplhoy malha mil solyayem. Apmetmec nic nat malhic. Apposquic nic nat solyayem aplhoy, apmescama apvisqui pac.
19 ‘Acvoncaclho ilhnic nat intemac apquilhyacmo apvisqui. Apquilyipsatvoctac nic nat actemaclha apquiltamjaycam apquilyanmongsomap apquilancam. 20 Yejemoc nic nat apyoctamo aptomja aplhoy malha cinco mil solyayem. Apsantimcasquic nic nat solyayem aplhoy najan solyayem acyanmongvoyam tap malha cinco mil mocjam. Aptomjac nic nat apquilancam: “Visqui, emcasquic alhta lhip cinco mil solyayem. Alyanmongsalhquic alhta coo. Inyanmongvocmec mocjam cinco mil tap” —nic nat aptomjac. 21 Apcatingmavoc nic nat apvisqui: “Tasi nac. Selancam aptamila nac lhip. Aptamilsacpo nac lhip apmaycam asoc ayitcoc. Etnejic sat lhip apvisqui eltamilsic aclhamoclhojo asoc. Ilha sicnaclha, yoyam ongilitsovacsojo sat lhama” —nic nat aptomjac. 22 Yejemoc nic nat apyoctamo poc aptomja aplhoy malha dos mil solyayem. Aptomjac nic nat apcanya: “Visqui, emcasquic alhta lhip dos mil solyayem. Alyanmongsalhquic alhta coo. Inyanmongvocmec mocjam dos mil tap” —nic nat aptomjac.
23 ‘Apcatingmavoc nic nat apvisqui: “Tasi nac. Selancam aptamila nac lhip. Aptamilsacpo nac lhip apmaycam asoc ayitcoc. Etnejic sat lhip apvisqui eltamilsic aclhamoclhojo asoc. Ilha sicnaclha, yoyam ongilitsovacsojo sat lhama” —nic nat aptomjac. 24 Yejemoc nic nat apyoctamo poc aptomja aplhoy malha mil solyayem. Aptomjac nic nat apcanya: “Visqui, ayacac alhta coo. Lhip alhta ayinyemaclha mejingasicjay. Apmaclhec mataa asoc cotnaja appicanma lhip. Apnaclhec mataa acyilhna cotnaja apcanma lhip. 25 Acposcacmec alhta congne malhic lhip solyayem pac. Acsantac coo mocjam. Solyayem pac jalip” —nic nat aptomjac. 26 Apcatingmavoc nic nat apvisqui: “Selancam apmapsom nac lhip. Oyicpilcojoc sat lhip. Appayvam apanco ayinyemaclha acsilhnana. Apyasamcoc lhip sictomja mongvasicjay. Acmaclhec coo mataa asoc cotnaja sicpicanma. Acnaclhec coo mataa acyilhna cotnaja siyanma. 27 ¿Soctomja memquesa nac solyayem ajac apyeycajascaoc tap solyayem, yoyam omiclhac sat acyanmongvoyam tap solyayem sicvactamo nac? —nic nat aptomjac. 28 Aptomjac nic nat apvisqui apquilanya aptomja apquinmaycamo lhama: “Elantim anco solyayem as enlhit. Elmesiclha sat maa actomja acnaycaoc diez mil solyayem. 29 Yitnec sat ancoc asoc, ongillhoveclhac sat mocjam. Colhamiclhac sat asoc ingac. Yitnec sat ancoc lhama asoc, colhic sat sintapilhquiscaso asoc ingac. 30 Elyejing yatesaclhilhma selancam apmapsom. Elyipcalhic sat maa. Cotovamcoc sat apmaoc” —nic nat aptomjac. ,
Acnim yoyam elyicpilcacpoc enlhitaoc lhalhma anco
31 ‘Aptomjac alhta mocjam Jesús: Ovotac sat coo mocjam sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit naysicsa gloria siyapongmatem ajanco. Sellhalhmaa sat ángeles silasinancama. Olhic sat netin Visqui aptajanem. 32 Ingyicjingvomoc sat sicnaclha aplhamoclhojo enlhitaoc lhalhma anco as nalhpop. Ingyilhpansic sat aplhamoclhojo enlhit, malha quilancam nipquesic apquilhpanquiscama nipquesic apquilpalhcomap yataay. 33 Elyinaquisic sat nipquesic napocja apquilyascamaclha. Elyinaquisic sat yataay napocja nipsancalvelha. 34 Sat etnejic Apvisqui elanic enlhit apquilnescama apquilyascamaclha: “¡Elquilhyim quellhip apquiltomja coo Tata apquilyacyescama! Elma quellhip silnancascama. Quellhip apancaoc sat cotnejic. Malanescama quellhip silnancascama ayenmo siclhoc anco apquilantipquiscama Dios as nalhpop. 35 Mayc alhta eyajac, elmesquic alhta sictom. Acnim alhta eyajac, elmesquic alhta sicyam. Maycaa alhta actomjac, elmec alhta tacja. 36 Mepqui sictalhnama alhta coo, elmesquic alhta apava. Ningmasquem alhta eyajac, maycaa alhta jeltomjac. Singilpilhtetomaclha alhta acnacmoc, jeltiyaningvocmoc alhta quellhip” —sat etnejic Apvisqui. 37 Sat elatingmojoc enlhit: “Visqui, am ongilyasamcoc nincoo ningvitayaclha lhip mayc ayajem najan ningmescama aptom. Am ongilyasamcoc ningvitayaclha lhip acnim ayajem najan ningmescama apyam. 38 Am ongilyasamcoc ningvitayaclha lhip aptimem maycaa najan ningmam tacja. Am ongilyasamcoc ningvitayaclha lhip mepqui aptalhnama najan ningmescama apava. 39 Am ongilyasamcoc ningvitayaclha lhip ningmasquem ayajem najan apnaycmo singilpilhtetomaclha najan ningiltomja maycaa” —sat eltimjic apquilpeyvomo. 40 Sat etnejic mocjam Apvisqui elanic: “Actomjac coo silanya quellhip: Naso, moclhama asoc apquiltimesquiscama quellhip eyalhing meyimtalhnamo. Eyca as asoc seltimesquiscama coo” —sat etnejic Apvisqui.
41 ‘Sat etnejic Apvisqui elanic enlhit apquilnescama nipsancalvelha: “Elyas mocjay quellhip apquilmapsomcaa. Elyas quellhip cosponeyaclha talha malanescama, yoyam colhnam mataa somquic quilyicjamo najan alasinancama ángeles apquilmapsomcaa. 42 Mayc alhta eyajac, am alhta jelmesac sictom. Acnim alhta eyajac, am alhta jelmesac sicyam. 43 Maycaa alhta actomjac, am alhta jelmac tacja. Mepqui sictalhnama alhta coo, am alhta jelmesac apava. Ningmasquem alhta eyajac, singilpilhtetomaclha alhta acnacmoc, am alhta jeltomjac maycaa” —sat etnejic Apvisqui. 44 Sat elatingmojoc enlhit melpeyvomo: “Visqui, am ongilyasamcoc ningvitayaclha lhip mayc ayajem najan acnim ayajem najan aptimem maycaa najan mepqui aptalhnama najan ayajem ningmasquem najan apna congne singilpilhtetomaclha. Am ongilyasamcoc nincoo mongilaneyoclha lhip” —sat eltimjic melpeyvomo. 45 Sat etnejic mocjam Apvisqui elanic: “Actomjac coo silanya quellhip: Naso, moclhama asoc meltimesquiscama quellhip eyalhing meyimtalhnamo. Eyca as asoc mejeltimesquiscama coo” —sat etnejic. 46 Elyacsic sat enlhitaoc melpeyvomo cotmongvoycamlha nelha mayasquiscama ingyimpejic. Elyacsic sat enlhitaoc apquilpeyvomo cotmongvoycamlha nelha acyimnatem ingnenyaoc” —alhta aptomjac Jesús.
Parábola de las diez vírgenes
1 Entonces el reino de los cielos será semejante a diez vírgenes que tomando sus lámparas, salieron a recibir al esposo. 2 Cinco de ellas eran prudentes y cinco insensatas. 3 Las insensatas, tomando sus lámparas, no tomaron consigo aceite; 4 mas las prudentes tomaron aceite en sus vasijas, juntamente con sus lámparas. 5 Y tardándose el esposo, cabecearon todas y se durmieron. 6 Y a la medianoche se oyó un clamor: ¡Aquí viene el esposo; salid a recibirle! 7 Entonces todas aquellas vírgenes se levantaron, y arreglaron sus lámparas. 8 Y las insensatas dijeron a las prudentes: Dadnos de vuestro aceite; porque nuestras lámparas se apagan. 9 Mas las prudentes respondieron diciendo: Para que no nos falte a nosotras y a vosotras, id más bien a los que venden, y comprad para vosotras mismas. 10 Pero mientras ellas iban a comprar, vino el esposo; y las que estaban preparadas entraron con él a las bodas; y se cerró la puerta. 11 Después vinieron también las otras vírgenes, diciendo: ¡Señor, señor, ábrenos! 12 Mas él, respondiendo, dijo: De cierto os digo, que no os conozco. 13 Velad, pues, porque no sabéis el día ni la hora en que el Hijo del Hombre ha de venir.
Parábola de los talentos
14 Porque el reino de los cielos es como un hombre que yéndose lejos, llamó a sus siervos y les entregó sus bienes. 15 A uno dio cinco talentos, y a otro dos, y a otro uno, a cada uno conforme a su capacidad; y luego se fue lejos. 16 Y el que había recibido cinco talentos fue y negoció con ellos, y ganó otros cinco talentos. 17 Asimismo el que había recibido dos, ganó también otros dos. 18 Pero el que había recibido uno fue y cavó en la tierra, y escondió el dinero de su señor. 19 Después de mucho tiempo vino el señor de aquellos siervos, y arregló cuentas con ellos. 20 Y llegando el que había recibido cinco talentos, trajo otros cinco talentos, diciendo: Señor, cinco talentos me entregaste; aquí tienes, he ganado otros cinco talentos sobre ellos. 21 Y su señor le dijo: Bien, buen siervo y fiel; sobre poco has sido fiel, sobre mucho te pondré; entra en el gozo de tu señor. 22 Llegando también el que había recibido dos talentos, dijo: Señor, dos talentos me entregaste; aquí tienes, he ganado otros dos talentos sobre ellos. 23 Su señor le dijo: Bien, buen siervo y fiel; sobre poco has sido fiel, sobre mucho te pondré; entra en el gozo de tu señor. 24 Pero llegando también el que había recibido un talento, dijo: Señor, te conocía que eres hombre duro, que siegas donde no sembraste y recoges donde no esparciste; 25 por lo cual tuve miedo, y fui y escondí tu talento en la tierra; aquí tienes lo que es tuyo. 26 Respondiendo su señor, le dijo: Siervo malo y negligente, sabías que siego donde no sembré, y que recojo donde no esparcí. 27 Por tanto, debías haber dado mi dinero a los banqueros, y al venir yo, hubiera recibido lo que es mío con los intereses. 28 Quitadle, pues, el talento, y dadlo al que tiene diez talentos. 29 Porque al que tiene, le será dado, y tendrá más; y al que no tiene, aun lo que tiene le será quitado. 30 Y al siervo inútil echadle en las tinieblas de afuera; allí será el lloro y el crujir de dientes.
El juicio de las naciones
31 Cuando el Hijo del Hombre venga en su gloria, y todos los santos ángeles con él, entonces se sentará en su trono de gloria, 32 y serán reunidas delante de él todas las naciones; y apartará los unos de los otros, como aparta el pastor las ovejas de los cabritos. 33 Y pondrá las ovejas a su derecha, y los cabritos a su izquierda. 34 Entonces el Rey dirá a los de su derecha: Venid, benditos de mi Padre, heredad el reino preparado para vosotros desde la fundación del mundo. 35 Porque tuve hambre, y me disteis de comer; tuve sed, y me disteis de beber; fui forastero, y me recogisteis; 36 estuve desnudo, y me cubristeis; enfermo, y me visitasteis; en la cárcel, y vinisteis a mí. 37 Entonces los justos le responderán diciendo: Señor, ¿cuándo te vimos hambriento, y te sustentamos, o sediento, y te dimos de beber? 38 ¿Y cuándo te vimos forastero, y te recogimos, o desnudo, y te cubrimos? 39 ¿O cuándo te vimos enfermo, o en la cárcel, y vinimos a ti? 40 Y respondiendo el Rey, les dirá: De cierto os digo que en cuanto lo hicisteis a uno de estos mis hermanos más pequeños, a mí lo hicisteis. 41 Entonces dirá también a los de la izquierda: Apartaos de mí, malditos, al fuego eterno preparado para el diablo y sus ángeles. 42 Porque tuve hambre, y no me disteis de comer; tuve sed, y no me disteis de beber; 43 fui forastero, y no me recogisteis; estuve desnudo, y no me cubristeis; enfermo, y en la cárcel, y no me visitasteis. 44 Entonces también ellos le responderán diciendo: Señor, ¿cuándo te vimos hambriento, sediento, forastero, desnudo, enfermo, o en la cárcel, y no te servimos? 45 Entonces les responderá diciendo: De cierto os digo que en cuanto no lo hicisteis a uno de estos más pequeños, tampoco a mí lo hicisteis. 46 E irán estos al castigo eterno, y los justos a la vida eterna.