Jesús aptamilquisquiyam enlhit apquilyelcomap poncalhva Betesda
1 Natamin aptimesquiscama alhta Jesús as asoc, apmiyaclho tingma Jerusalén. Caya alhta apquiltomjac co Judea. 2 Yitnec alhta poncalhva napocja tingma Jerusalén acpayjo atong acvisay Nipquesic. Poncalhva acvisay hebreo appayvam Betesda. Cinco alhta apquilpaclheneycaoc nicja poncalhva. 3 Apnamquic alhta congne tingma aplhamoclhojo actomjaycaoc ningmasquem: mepqui apataoc najan apquilyateyaycam najan apquilyelcomap. Apquiljalhnec alhta mataa alpatiyapma yingmin.
4 Apquilanayquic alhta mataa etalhningvotac yingmin lhama ángel Dios apcasinancama elpatipsic yingmin. Aptamalvocmec alhta mataa moclhama acmasca apyimpejic aptomja aptalhningvoyam apmamyi yingmin. 5 Apyitnec alhta maa enlhit meyimnatem. Treinta y ocho años actimem meyimnatem. 6 Lhama alhta apvita Jesús. Aplingangvocmec alhta apyitnama nano as enlhit. Aptomjac alhta apcanya:
—¿Apquiltamjo ya lhquip etamalvomoc? —alhta aptomjac.
7 Apcatingmavoc alhta meyimnatem:
—Visqui, paj coo emoc, yoyam jeyaynamcoc nayingmin naysicsa alpatiyapma yingmin. Altamjo inyicje mataa otalhningvomoc congne. Epoctimcasquic mataa poc enlhit —alhta aptomjac.
8 Aptomjac alhta apcanya Jesús:
—Itnimiclha netin, ima aptajanma, ilhing maa —alhta aptomjac.
9 Yejemoc alhta aptamalvocmo as enlhit. Apmec alhta aptajanma, aplhinquic alhta. Acnim ningnayclha alhta intomjac aptamilquiscacmo.
10 Apquiltomjac alhta judíos apquilanya aptamalviyam:
—Acnim ningnayclha intomjac. Copvanquejec lhip esovm aptajanma acnim nac jay —alhta apquiltomjac.
11 Apcatingmavoc alhta as enlhit:
—Aptomjac lhac seyanya aptomja setamilquisquiyam: “Ima aptajanma, ilhing maa” —alhta aptomjac.
12 Apquiltomjac alhta apquilanya enlhitaoc:
—¿Soc lhac enlhit appayvam: “Ima aptajanma, ilhing maa? —alhta apquiltomjac.
13 Apvonquipquic alhta Jesús. Ayinyemaclha aplhamoc alhta enlhitaoc. Am alhta eyasamcoc as enlhit aptomja aptamilquisquiyam.
14 Aptajanyavoc alhta Jesús congne tingma apponquinomap as enlhit. Aptomjac alhta Jesús apcanya:
—Quip ilanojo, aptamalvocmec lhip. Am sat ancoc elvatasac meyascalhma, coyangvomoc sat apmapsom —alhta aptomjac.
15 Yejemoc alhta aplhinga enlhit. Apquiltimnasquiclhec alhta judíos apvisay Jesús aptomja aptamilquisquiyam. 16 Aptanovacpec alhta Jesús. Apquililtamjoc alhta elajic Jesús, ayinyemaclha apquilvita actemaclha aptamilquisquiyam acnim ningnayclha. 17 Aptomjac alhta Jesús:
—Aptamjaycam nic nat mataa coo Tata najan quilhvo nac jay. Sictamjaycam coo lha —alhta aptomjac.
18 Inyangvocmec alhta apquillom enlhitaoc. Apquililtamjoc alhta elajic Jesús. Jave acvamlha ayinyema aptovascama acnim ningnayclha. Eyca ayinyema najan aplhanma aptomja apyap apanco Dios Ingyapam. Apquilanayquic alhta elhnesacpoc apanco Dios Ingyapam.
Dios Apquitca aptomja apyimtalhnamo
19 Aptomjac alhta Jesús apquillhicmosa enlhitaoc:
—Actomjac coo silanya quellhip: Movanquejec otnajam elhapco sicvisay Dios Apquitca. Acvajanamquic coo mataa sicvita actemaclha aptamjaycam Tata. Moclhama aptamjaycam coo Tata acnasoc coo lha sicvisay Apquitca. 20 Eyasicjavoc coo Tata. Elhicmosquic coo aclhamoclhojo actemaclha aptamjaycam apanco. Jelhicmocsic sat mocjam asoc alyiviy, yoyam cotlapsic sat quellhip apquilvitay. 21 Apnalhaticjascacmec coo Tata enlhit apquilmasquingvaycmo. Apquilyimnatescasquic apnenyaoc. Acno coo lha, evanquic olyimnaticsic apnenyaoc enlhitaoc siltamjoclha olmesic. 22 Meyanmongsiclheje coo Tata apquiltemaclha enlhitaoc. Eyasinaquic alhta otnejic silyicpilquemo enlhitaoc. 23 Apquiltamjoc coo Tata, yoyam jelavojoc aplhamoclhojo enlhitaoc, acno apquilayo mataa coo Tata. Acvinalhquic sat ancoc coo, evinacpoc najan coo Tata aptomja seyapajascama.
24 ‘Actomjac coo silanya quellhip: Naso, colhic sat acyimnatem apnenyic moclhama enlhit aptomja apjalhenmo sicpayvam najan aptomja meyasquiyam coo Tata aptomja seyapajascama. Metvasacpejec sat as enlhit, ayinyemaclha aptipquic naysicsa ningitsepmaclha, apvocmec acyimnatamaclha ingnenyic. 25 Actomjac coo silanya quellhip: Covac sat acnim, invaac quilhvo nac jay, yoyam ellingac sat enlhit apquilmasquingvaycmo coo sicpayvam sicvisay Dios Apquitca. Colhic sat acyimnatem apnenyaoc apquiltomja apquilyajayquiclho sicpayvam. 26 Apmopvan innac coo Tata elmesic acyimnatem apnenyaoc enlhitaoc. Najan emcasquic coo lha sicmovan, yoyam olmesic acyimnatem apnenyaoc enlhitaoc. 27 Emcasquic sicmovan otnejic silyicpilquemo enlhitaoc, ayinyemaclha coo sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. 28 Nocotlapquis nasa quellhip apquillinga. Covac sat acnim, yoyam ellingac sat sicpayvam apquilmasquingvaycmo. 29 Elanteypoc sat tacjalhpopayc. Enalhaticjangvomoc sat enlhit apquilyiplovquiscama mataa asoc altamila. Colhic sat acyimnatem apnenyaoc. Enalhaticjangvomoc sat enlhit apquilyiplovquiscama mataa asoc almasomcaa. Elnatovasacpoc sat —alhta aptomjac Jesús.
Maclingascama apvisay Jesús aptomja apyimtalhnamo
30 Aptomjac alhta mocjam Jesús:
—Movanqueje coo otnajam elhapco. Elhicmosquic mataa coo Tata actemaclha yoyam oyicpilcojo. Inpeyvoc mataa sicyicpilquemo. Am oyiplovcasac mataa actomja sicmayjayoclha ajanco. Acyiplovcasquic mataa actomja apmayjayoclha coo Tata aptomja seyapajascama. 31 Aclingasquic sat ancoc coo sicvisay ajanco, alhtoc sat cotnejic siclingascama. 32 Apnec eyca poc aptomja aplingascama sicvisay. Acyasamcoc coo actomja nasoc anco aplingascama sicvisay. 33 Apquilapajasquic alhta quellhip yoyam elmalhnacpoc Juan. Apcatingmavoc alhta Juan, aplingasquic alhta actomja nasoc anco. 34 Evanquic coo am colhic aclingasa sicvisay ayinyema enlhit. Altimnasquic lha inyicje amyaa, yoyam elvomsacpoc tap quellhip. 35 Malha calevascama ayitsasquiscama olhma alhta aptomja Juan. Apquililtamjoc alhta quellhip elitsovacsojo acyavataclhojo naysicsa ayitsayolhma apanco.
36 Emcasquic coo Tata sictamjaycam seyanya openacsojo. Eyca as sictamjaycam actomja actamila aclingascama sicvisay, colhno aplhanma alhta Juan. Inlingasquic mataa amyaa sictamjaycam actomja naso siyinyema coo Tata aptomja seyapajascama. 37 Aplingasquic sicvisay coo Tata aptomja seyapajascama. Am eyca ellingac quellhip appayvam apanco Tata. Am najan elvitac quellhip apyovoclhojo apanco coo Tata. 38 Am najan coyitnac mataa apquilvalhoc coo Tata appayvam. Elyascacmec mataa quellhip siyinyema coo Tata aptomja seyapajascama. 39 Apquilinlhanacmec mataa quellhip apquilyipsateycaoc Dios appayvam actalhesomalhca. Apquililtamjoc elvitangvomoc acyimnatem apnenyaoc. Eycaso actalhesomalhca actomja aclingascama sicvisay. 40 Am colyacmoc quellhip jelyotac, yoyam colhic acyimnatem apnenyaoc.
41 ‘Am oltamjoc coo yoyam jelavojo enlhit. 42 Alyicpilcoc quellhip, ayinyemaclha am coyitnac apquilvalhoc ningasicjayo Dios Ingyapam. 43 Acvaac coo siyinyema coo Tata aptomja seyapajascama. Am eyca jelmac tacja quellhip. Apvaac sat ancoc poc aptomja apvoy apanco, quilhvoc sat elmoc tacja quellhip. 44 Colapvanquejec quellhip eltimjic melyasquiyam. Ayinyemaclha apquiltingyac apquilayo nipyesicsa quellhip. Am colhenac apquilvalhoc elavojo Dios Ingyapam aptomja apvamlha pac lhama. 45 Nocolavojo nasa apnenyaoc olhenic apquiltemaclha quellhip napato coo Tata. Apquililjalhnec mataa quellhip Moisés, yoyam etnejic apmasma. Apnec maa Moisés aptomja aplhanma apquiltemaclha quellhip. 46 Am nat ancoc elyascacmoc quellhip Moisés, mejelyascamejec coo lha. Aptalhosquic nic nat Moisés actemaclha selhanma coo. 47 Apquilyascacmec sat ancoc quellhip Moisés apnatalhescama, elyascomoc sat najan quellhip sicpayvam —alhta aptomjac Jesús.
El paralítico de Betesda
1 Después de estas cosas había una fiesta de los judíos, y subió Jesús a Jerusalén.
2 Y hay en Jerusalén, cerca de la puerta de las ovejas, un estanque, llamado en hebreo Betesda, el cual tiene cinco pórticos. 3 En estos yacía una multitud de enfermos, ciegos, cojos y paralíticos, que esperaban el movimiento del agua. 4 Porque un ángel descendía de tiempo en tiempo al estanque, y agitaba el agua; y el que primero descendía al estanque después del movimiento del agua, quedaba sano de cualquier enfermedad que tuviese. 5 Y había allí un hombre que hacía treinta y ocho años que estaba enfermo. 6 Cuando Jesús lo vio acostado, y supo que llevaba ya mucho tiempo así, le dijo: ¿Quieres ser sano? 7 Señor, le respondió el enfermo, no tengo quien me meta en el estanque cuando se agita el agua; y entre tanto que yo voy, otro desciende antes que yo. 8 Jesús le dijo: Levántate, toma tu lecho, y anda. 9 Y al instante aquel hombre fue sanado, y tomó su lecho, y anduvo. Y era día de reposo aquel día.
10 Entonces los judíos dijeron a aquel que había sido sanado: Es día de reposo; no te es lícito llevar tu lecho. 11 Él les respondió: El que me sanó, él mismo me dijo: Toma tu lecho y anda. 12 Entonces le preguntaron: ¿Quién es el que te dijo: Toma tu lecho y anda? 13 Y el que había sido sanado no sabía quién fuese, porque Jesús se había apartado de la gente que estaba en aquel lugar. 14 Después le halló Jesús en el templo, y le dijo: Mira, has sido sanado; no peques más, para que no te venga alguna cosa peor. 15 El hombre se fue, y dio aviso a los judíos, que Jesús era el que le había sanado. 16 Y por esta causa los judíos perseguían a Jesús, y procuraban matarle, porque hacía estas cosas en el día de reposo. 17 Y Jesús les respondió: Mi Padre hasta ahora trabaja, y yo trabajo. 18 Por esto los judíos aún más procuraban matarle, porque no solo quebrantaba el día de reposo, sino que también decía que Dios era su propio Padre, haciéndose igual a Dios.
La autoridad del Hijo
19 Respondió entonces Jesús, y les dijo: De cierto, de cierto os digo: No puede el Hijo hacer nada por sí mismo, sino lo que ve hacer al Padre; porque todo lo que el Padre hace, también lo hace el Hijo igualmente. 20 Porque el Padre ama al Hijo, y le muestra todas las cosas que él hace; y mayores obras que estas le mostrará, de modo que vosotros os maravilléis. 21 Porque como el Padre levanta a los muertos, y les da vida, así también el Hijo a los que quiere da vida. 22 Porque el Padre a nadie juzga, sino que todo el juicio dio al Hijo, 23 para que todos honren al Hijo como honran al Padre. El que no honra al Hijo, no honra al Padre que le envió.
24 De cierto, de cierto os digo: El que oye mi palabra, y cree al que me envió, tiene vida eterna; y no vendrá a condenación, mas ha pasado de muerte a vida. 25 De cierto, de cierto os digo: Viene la hora, y ahora es, cuando los muertos oirán la voz del Hijo de Dios; y los que la oyeren vivirán. 26 Porque como el Padre tiene vida en sí mismo, así también ha dado al Hijo el tener vida en sí mismo; 27 y también le dio autoridad de hacer juicio, por cuanto es el Hijo del Hombre. 28 No os maravilléis de esto; porque vendrá hora cuando todos los que están en los sepulcros oirán su voz; 29 y los que hicieron lo bueno, saldrán a resurrección de vida; mas los que hicieron lo malo, a resurrección de condenación.
Testigos de Cristo
30 No puedo yo hacer nada por mí mismo; según oigo, así juzgo; y mi juicio es justo, porque no busco mi voluntad, sino la voluntad del que me envió, la del Padre. 31 Si yo doy testimonio acerca de mí mismo, mi testimonio no es verdadero. 32 Otro es el que da testimonio acerca de mí, y sé que el testimonio que da de mí es verdadero. 33 Vosotros enviasteis mensajeros a Juan, y él dio testimonio de la verdad. 34 Pero yo no recibo testimonio de hombre alguno; mas digo esto, para que vosotros seáis salvos. 35 Él era antorcha que ardía y alumbraba; y vosotros quisisteis regocijaros por un tiempo en su luz. 36 Mas yo tengo mayor testimonio que el de Juan; porque las obras que el Padre me dio para que cumpliese, las mismas obras que yo hago, dan testimonio de mí, que el Padre me ha enviado. 37 También el Padre que me envió ha dado testimonio de mí. Nunca habéis oído su voz, ni habéis visto su aspecto, 38 ni tenéis su palabra morando en vosotros; porque a quien él envió, vosotros no creéis. 39 Escudriñad las Escrituras; porque a vosotros os parece que en ellas tenéis la vida eterna; y ellas son las que dan testimonio de mí; 40 y no queréis venir a mí para que tengáis vida. 41 Gloria de los hombres no recibo. 42 Mas yo os conozco, que no tenéis amor de Dios en vosotros. 43 Yo he venido en nombre de mi Padre, y no me recibís; si otro viniere en su propio nombre, a ese recibiréis. 44 ¿Cómo podéis vosotros creer, pues recibís gloria los unos de los otros, y no buscáis la gloria que viene del Dios único? 45 No penséis que yo voy a acusaros delante del Padre; hay quien os acusa, Moisés, en quien tenéis vuestra esperanza. 46 Porque si creyeseis a Moisés, me creeríais a mí, porque de mí escribió él. 47 Pero si no creéis a sus escritos, ¿cómo creeréis a mis palabras?