Apquilvatseycaoc apquilmolhama Israel
1 Aptomjac alhta Dios Apyimtalhnamo seyanya coo:
2 Iyas sat maa natingma Jerusalén. Iyimnaticsojo lhip appayvam elngacsic amyaa. Elaylhojo quellhip appayvam ayinyema Dios Apyimtalhnamo: Olyitquisic quellhip nanoc nat apquiltemaclha apquilyimnanic, mepqui alhta mataa apquilvatseycaoc. Olyitquisic quellhip sictomja nat etava quellhip, apquiltomja selasicjayo. Elyiplantac alhta quellhip siclhinga yoclhilhma actamopeycaoc, mepqui alhta maa ninganma.
3 Apquilmolhama Israel sictomja silponquinquiscama, malha acyilhna actamila siclha ningvitay. Acyanmongsaclhec alhta apquiltemaclha apancaoc, apquiltomja inlhojo apquilinmelhaycam quellhip. Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui Dios — alhta aptomjac — nic nat aptomjac profeta.

4 Quellhip apquilmolhama Israel, aptovana niptamin Jacob, elaylhojo Dios Apyimtalhnamo appayvam: 5 Aptomjac alhta Dios Apyimtalhnamo apquilanya:

¿Apquilvita ya quellhip apquilyeyjamcaa sictemaclha sicmasom? Apquiltomja alhta selyamasma coo. Apquiltingyac alhta mataa quilaycmasquiscama mepqui acmovan, mepqui alhta apquilyimnatem.
6 Am alhta jeltingyac mataa coo, sicyinyovquiscama nat yoclhilhma Egipto. Sicnalayclha alhta yoclhilhma actamopeycaoc, acmasom alhta acyamay olhma, mepqui alhta yingmin alvata. Mepqui enlhit as yoclhilhma mepqui amay.
7 Acnalantac alhta quellhip yoclhilhma actamila, yoyam eltovamcoc quellhip acyilhna altamila najan nintom actamila. Apquilvaac alhta quellhip, apnatovasquic alhta as yoclhilhma. Yiplovcoc alhta sictanoncama yoclhilhma ajanco.
8 Am alhta jeltingyac mataa sacerdotes, najan apquilyascamco singanamaclha. Elinmelham alhta apquilviscaa. Apquillingasquic alhta profetas quilaycmasquiscama Baal. Apquiltimec mataa apquilayo quilaycmasquiscama mepqui acmovan, yoyam copasmoc — alhta aptomjac Dios.
Covac sat acyanmongayclha
9 Actomjac coo sicvisay Dios Visqui apancaoc, silanya: Ongilatingmalhcojoc sat mocjam quellhip najan aptovana.
10 Elmiyaclha sat quellhip acyayem inquilhe actalhningvamlha acnim, yoyam elanojo. Elapajas sat tingma Cedar, yoyam elvitangvomoc apquiltemaclha maa.
11 ¿Naso ya apquilyamasma quilaycmasquiscama enlhitaoc, yoyam elmoc najan eltimjic apquilayo moc quilaycmasquiscama? ¡Mepqui acmovan as quilaycmasquiscama! Coo alhta selayo apquilmolhama Israel, apquiltomja selyamasma coo. Apquiltingyac mataa quilaycmasquiscama mepqui acmovan.
12 ¡Cotyim apquilvalhoc quellhip apnaycam netin! ¡Copilhyinim sat apquilvalhoc quellhip! Eycaso sicpayvam silanya quellhip.
13 Yitnec apquilsilhnanomap apanco enlhitaoc ajanco: lhama acvisay selyamasma coo, sicyitsomalhca actiyapmaclha yingmin. Moc acvisay yamyamilquit apquillanay alhta quellhip, actomja acpalhama, mepqui mataa yingmin avalhoc — alhta aptomjac.
Apquilsilhnanomap apanco israelitas
14 Aptomjac alhta Visqui ingac: Quellhip israelitas, meltomja quellhip apquilmomap. Jave apquiltiyaycamlha quellhip nipyesicsa apquilmomap. ¿Co laa ayinyema apnatovasomacpo quellhip?
15 ¿Co laa ayinyema apquilimpocjay cotnaja ingmoc, malha yamacmeyva acyimnatem alnapma quellhip? Apnatovasquic alhta cotnaja ingmoc quellhip tingma apquilvanyam apancaoc, tingma apquilmeta, yoclhilhma mepqui enlhit apquileyvam.
16 Apquilhyacmec co Egipto tingma Menfis najan tingma Tafnes elimpocjac nipyesicsa quellhip.
17 Quellhip ayinyema apquilsilhnanomap apanco, apquiltemaclha quellhip selyamasma coo, sicvisay Dios Visqui apancaoc quellhip, sictomja sicnalayquinta quellhip nalhit amay.
18 Apquilpecjam quellhip elmiyaclha yoclhilhma Egipto, elyinamcoc sat yingmin vatsam Nilo, ¿so actomja yi? Apquilpecjam quellhip elmiyaclha yoclhilhma Asiria elyinamcoc sat yingmin vatsam Éufrates, ¿so actomja yi?
19 Ellingamcojoc sat acyimtalhnama quellhip, ayinyema apquiltemaclha apancaoc najan apquiltemaclha selyamasma coo. Elyasamcojo sat quellhip acyivey anco apquillingaycamco acmasom, ayinyema mepqui mocjam selayo, apquiltomja selyamasma coo sicvisay Dios Visqui apancaoc. Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui sicyimtalhnamo — alhta aptomjac — nic nat aptomjac profeta.
Apquiltemaclha apancaoc Judá apquilmolhama
20 Aptomjac alhta mocjam Visqui ingac: Nanoc alhta apquiltemaclha quellhip selinmelhaycam coo, mepqui selyajayquiclho mataa. Inquiltomjac mataa apquilvalhoc quellhip: Ingilastinquic nincoo ningiltimesaycam Dios — inquiltomjac apquilvalhoc. Apquiltimec mataa quellhip apquilayo quilaycmasquiscama moclhama netin inquilhe najan moclhama coning yamit, malha quilvana alanatama apquiltemaclha quellhip.
21 Apquilyitsomacpo quellhip uva avjac siyinayclha alhta siclho, actomja avjac silyacyescama actamila anco. Apquiltomjaclhec quellhip malha nipvajac, paj olyicpilcac mocjam quellhip.
22 Eljalhyovas sat yingmin apyimpeoc, acyiplomo apquiltilhnaycaoc jabón, comasquejec sat mataa apquiltemaclha melyascalhma. Eycaso sicpayvam Visqui apancaoc quellhip — alhta aptomjac.
23 ¿Co laa ayinyema apquilpayvam quellhip? Ningiltasi nac nincoo, mepqui ningilsilhnanomalhca inganco, mepqui ningilayo quilaycmasquiscama Baal — apquiltomjac quellhip. Colyit apatic quellhip apquiltemaclha alhta payjoc alvata. Apquilyitsomacpo quellhip camello voncayispoc inquilvana atamsama inquinavo.
24 Malha yamelyeyjaycoc inquilvana actomja acpáyvam atamsama inquinavo payjoc netin inquilhe, mongmovan ongilpatjetic. Quilhvoc anco colhyemoc inquinavo, cotalhcac sat inquilvana yamelyeyjaycoc atamsama inquinavo.

25 ¡Quellhip israelitas! ¡Mepqui tiyayipeoc apquileyvam quellhip, cascoc sat apmancaoc, coymac sat apyispaoc quellhip! Inquiltomjac apquilvalhoc quellhip: Paj, jave nincoo. Ongilyiplovcasojoc sat asoc apancaoc metnaja israelitas — intomjac apquilvalhoc — alhta aptomjac Visqui ingac.
Acyanmongayclha apquiltemaclha apancaoc
26 Aptomjac alhta mocjam: Apquilyitsomacpo quellhip enlhit apminyilhma appatjetamap, yoyam emancangvomoc. Colhojoc sat quellhip lha apquilmancangviyam enlhitaoc, najan apquilviscaa, najan enlhit mayayo, najan sacerdotes, najan profetas.
27 Quellhip alhta selyamasma. Apquiltomjac quellhip apquilanya quilaycmasquiscama: Tata coo semasma as quilaycmasquiscama — apquiltomjac quellhip. Najan apquilanya mataymong: Meme coo sevanimquiscama as quilaycmasquiscama — apquiltomjac quellhip. Mepqui selayo mataa quellhip. Pilapcasquic apquiltajanyaa quellhip acmasom, apquiltomja selanya: ¡Visqui ingac, jingilpasingvota! — apquiltomjac quellhip.
28 Quellhip apquilmolhama Judá, ¿co laa apnam dioses quilaycmasquiscama apquillanay alhta quellhip? ¡Inlhamoc maa quilaycmasquiscama, acno apquilvamlha tingma apquilvanyam! ¡Incaymalhquic colpasingvotac colmeyvoc quellhip!
29 Quellhip seltingyey coo, naysicsa apquiltemaclha selinmelhaycam, ¿so actomja yi? Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui sicyimtalhnamo — alhta aptomjac.
30 Alhtoc alhta sicyanmongsayclha apquiltemaclha quellhip mepqui apquilyasingvoyam. Apquilnapquic alhta quellhip profetas, acno yamacmeyva alnapma.
31 Aptomjac alhta mocjam: Quellhip israelitas, elaylhojo sicpayvam. ¿Naso ya sicyitsomalhca yoclhilhma actamopeycaoc, melvitay mataa acnim naysicsa apquileyvam? Yitnec apquilpayvam quellhip: Mongiltomja ningmomalhca, montingyejec sat mataa lhip — apquiltomjac quellhip.
32 ¿Avanqui ya quilvana colvoncamoc alnatanma? Najan quilvana acponquinomalhca, ¿avanqui ya colvoncamoc alnatanma alantalhnama apquiltamila? Naso, apquiltemaclha enlhit ajancaoc selvoncayam aclhamoclhojo años — alhta aptomjac.

33 Aptomjac alhta mocjam Visqui ingac: Apquilyasamcoc quellhip nintingyey apquilasicjamap najan alasicjamalhca. ¡Avanjec apquilyascamco quellhip asoc acmasom, malha maestro congne escuela acmasom!
34 Invitalhquic ema apancaoc apticyovam acyilhvasiscama apava apquilantalhnama quellhip, ayinyema apticyovam mepqui apquilnatam najan mepqui apquilsilhnanomap apanco.
35 Apquiltomjac quellhip apquilpayvam: Mepqui nincoo ningilsilhnanomalhca inganco, melvejec sat Dios apvita sictomjaclha coo — apquiltomjac quellhip. Actomjac coo siyanya quellhip: Olyipconic sat quellhip, oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha quellhip — alhta aptomjac Visqui ingac.
36 ¿Apquilvatsamqui ya quellhip elpasingvota lhama, yoyam elanic sat poc, yoyam elpasingvota? Melpasingvotayc sat co Egipto, melpasingvotayc sat co Asiria.
37 Elyinyoc sat quellhip yoclhilhma Egipto, elvotac sat naysicsa apquilmancactama. Acnatovasquic alhta coo, yoyam melpasingvotayc sat mataa. Comalhquejec sat mataa apquilasicjayo quellhip (cotnaja ingmoc) metnaja israelitas — alhta aptomjac Visqui ingac — nic nat aptomjac profeta.
Jehová y la apostasía de Israel
1 Vino a mí palabra de Jehová, diciendo: 2 Anda y clama a los oídos de Jerusalén, diciendo: Así dice Jehová: Me he acordado de ti, de la fidelidad de tu juventud, del amor de tu desposorio, cuando andabas en pos de mí en el desierto, en tierra no sembrada. 3 Santo era Israel a Jehová, primicias de sus nuevos frutos. Todos los que le devoraban eran culpables; mal venía sobre ellos, dice Jehová.
4 Oíd la palabra de Jehová, casa de Jacob, y todas las familias de la casa de Israel. 5 Así dijo Jehová: ¿Qué maldad hallaron en mí vuestros padres, que se alejaron de mí, y se fueron tras la vanidad y se hicieron vanos? 6 Y no dijeron: ¿Dónde está Jehová, que nos hizo subir de la tierra de Egipto, que nos condujo por el desierto, por una tierra desierta y despoblada, por tierra seca y de sombra de muerte, por una tierra por la cual no pasó varón, ni allí habitó hombre? 7 Y os introduje en tierra de abundancia, para que comieseis su fruto y su bien; pero entrasteis y contaminasteis mi tierra, e hicisteis abominable mi heredad. 8 Los sacerdotes no dijeron: ¿Dónde está Jehová? y los que tenían la ley no me conocieron; y los pastores se rebelaron contra mí, y los profetas profetizaron en nombre de Baal, y anduvieron tras lo que no aprovecha.
9 Por tanto, contenderé aún con vosotros, dijo Jehová, y con los hijos de vuestros hijos pleitearé. 10 Porque pasad a las costas de Quitim y mirad; y enviad a Cedar, y considerad cuidadosamente, y ved si se ha hecho cosa semejante a esta. 11 ¿Acaso alguna nación ha cambiado sus dioses, aunque ellos no son dioses? Sin embargo, mi pueblo ha trocado su gloria por lo que no aprovecha. 12 Espantaos, cielos, sobre esto, y horrorizaos; desolaos en gran manera, dijo Jehová. 13 Porque dos males ha hecho mi pueblo: me dejaron a mí, fuente de agua viva, y cavaron para sí cisternas, cisternas rotas que no retienen agua.
14 ¿Es Israel siervo? ¿Es esclavo? ¿Por qué ha venido a ser presa? 15 Los cachorros del león rugieron contra él, alzaron su voz, y asolaron su tierra; quemadas están sus ciudades, sin morador. 16 Aun los hijos de Menfis y de Tafnes te quebrantaron la coronilla. 17 ¿No te acarreó esto el haber dejado a Jehová tu Dios, cuando te conducía por el camino? 18 Ahora, pues, ¿qué tienes tú en el camino de Egipto, para que bebas agua del Nilo? ¿Y qué tienes tú en el camino de Asiria, para que bebas agua del Éufrates? 19 Tu maldad te castigará, y tus rebeldías te condenarán; sabe, pues, y ve cuán malo y amargo es el haber dejado tú a Jehová tu Dios, y faltar mi temor en ti, dice el Señor, Jehová de los ejércitos.
20 Porque desde muy atrás rompiste tu yugo y tus ataduras, y dijiste: No serviré. Con todo eso, sobre todo collado alto y debajo de todo árbol frondoso te echabas como ramera. 21 Te planté de vid escogida, simiente verdadera toda ella; ¿cómo, pues, te me has vuelto sarmiento de vid extraña? 22 Aunque te laves con lejía, y amontones jabón sobre ti, la mancha de tu pecado permanecerá aún delante de mí, dijo Jehová el Señor. 23 ¿Cómo puedes decir: No soy inmunda, nunca anduve tras los baales? Mira tu proceder en el valle, conoce lo que has hecho, dromedaria ligera que tuerce su camino, 24 asna montés acostumbrada al desierto, que en su ardor olfatea el viento. De su lujuria, ¿quién la detendrá? Todos los que la buscaren no se fatigarán, porque en el tiempo de su celo la hallarán. 25 Guarda tus pies de andar descalzos, y tu garganta de la sed. Mas dijiste: No hay remedio en ninguna manera, porque a extraños he amado, y tras ellos he de ir.
26 Como se avergüenza el ladrón cuando es descubierto, así se avergonzará la casa de Israel, ellos, sus reyes, sus príncipes, sus sacerdotes y sus profetas, 27 que dicen a un leño: Mi padre eres tú; y a una piedra: Tú me has engendrado. Porque me volvieron la cerviz, y no el rostro; y en el tiempo de su calamidad dicen: Levántate, y líbranos. 28 ¿Y dónde están tus dioses que hiciste para ti? Levántense ellos, a ver si te podrán librar en el tiempo de tu aflicción; porque según el número de tus ciudades, oh Judá, fueron tus dioses.
29 ¿Por qué porfías conmigo? Todos vosotros prevaricasteis contra mí, dice Jehová. 30 En vano he azotado a vuestros hijos; no han recibido corrección. Vuestra espada devoró a vuestros profetas como león destrozador. 31 ¡Oh generación! atended vosotros a la palabra de Jehová. ¿He sido yo un desierto para Israel, o tierra de tinieblas? ¿Por qué ha dicho mi pueblo: Somos libres; nunca más vendremos a ti? 32 ¿Se olvida la virgen de su atavío, o la desposada de sus galas? Pero mi pueblo se ha olvidado de mí por innumerables días.
33 ¿Por qué adornas tu camino para hallar amor? Aun a las malvadas enseñaste tus caminos. 34 Aun en tus faldas se halló la sangre de los pobres, de los inocentes. No los hallaste en ningún delito; sin embargo, en todas estas cosas dices: 35 Soy inocente, de cierto su ira se apartó de mí. He aquí yo entraré en juicio contigo, porque dijiste: No he pecado. 36 ¿Para qué discurres tanto, cambiando tus caminos? También serás avergonzada de Egipto, como fuiste avergonzada de Asiria. 37 También de allí saldrás con tus manos sobre tu cabeza, porque Jehová desechó a aquellos en quienes tú confiabas, y no prosperarás por ellos.