Dios apmescama aptoycaoc maná
1 Apquilquimpaclhec nic nat mocjam aplhamoclhojo enlhitaoc Israel. Apnam nic nat siclho acyitnamaclha yingmin acvisay Elim. Apquilmiyaclhec nic nat yoclhilhma actamopeycaoc acvisay Sin, acyitna jalip inquilhe Sinaí. Apvocmec nic nat apcanit piltin quince acnim apquilyamasma yoclhilhma Egipto. 2 Apquilpametam nic nat aplhamoclhojo enlhitaoc Israel. Moisés nic nat apquilinmelhac najan Aarón.
3 Apquiltomjac nic nat apquilanya: —Incaymalhquic alhta inyicje jingilnapoc Dios Apyimtalhnamo yoclhilhma Egipto. Nintovquic alhta apitic aclaneyo vaynca. Nintovquic alhta nintom acvocmo ningilyipcanyam. Quellhip ayinyema singnalayquinta as yoclhilhma actamopeycaoc yoyam ongilmasquingvomoc mayic singilnapma — nic nat apquiltomjac.
4 Aptomjac nic nat Dios apcanya Moisés: —Quip ilanojo. Olapajacsic sat nintom ayinyema netin. Malha acmamay sat cotnejic. Incaymalhquic enlhitaoc elansiclhac mataa nintom acmenmalhem lhama acnim. Elhnasojoc sat mataa aclhamoclhojo acnim. Pac oyipconic apquiltemaclha enlhitaoc. Nasoc lhaja elyiplovcasojo siyanamaclha, paj lhaja. 5 Invocmec sat ancoc seis acnim, ilane sat elpenacsojo apquilansayclha aptoycaoc acmenmalhem anit acnim — nic nat aptomjac.
6 Aptomjac nic nat Moisés najan Aarón apquilanya enlhitaoc: —Elyasingvomoc sat actalhnam aplhamoclhojo quellhip aptomja alhta singilyinyovquiscama yoclhilhma Egipto Dios Apyimtalhnamo. 7 Elvitac sat quellhip actemaclha apyimtalhnamo Dios Apyimtalhnamo. Aplingac alhta apquilpameteycam quellhip apquilinmelhaycam Dios Apyimtalhnamo. ¿Soctomja apquilpametamcaa alhta singilinmelhaycam nincoo lha? — nic nat aptomjac.
8 Aptomjac nic nat mocjam Moisés apquilanya: —Elvitac sat quellhip actalhnam sat apitic ayinyema Dios Apyimtalhnamo. Elvitac sat nintom secaseclha yoyam elyipcanmojo. Ayinyemaclha aplingac alhta Dios Apyimtalhnamo apquilpameteycam actemaclha apquilinmelhaycam quellhip. Ningillhenalhquic alhta nincoo lha. Cotnaja singilinmelhaycam nincoo, Dios Apyimtalhnamo apquilinmelham quellhip — nic nat aptomjac.
9 Aptomjac nic nat Moisés apcanya Aarón: —Itne sat elanic aplhamoclhojo enlhitaoc Israel: Elmiyanta jalip. Pac onganiclhac napato Dios Apyimtalhnamo. Ayinyemaclha aplingac alhta apquilpameteycam actemaclha apquilinmelhaycam quellhip — nic nat aptomjac.
10 Apquiltimnasquic nic nat Aarón aplhamoclhojo enlhitaoc. Apquililyajavoc nic nat yoclhilhma actamopeycaoc. Pilapcasquic nic nat apquilvita naysicsa yipjopay ayitsayolhma ayinyema Dios Apyimtalhnamo.
11 Aptomjac nic nat Dios apcanya Moisés: 12 —Aclingac alhta apquilpameteycam enlhitaoc Israel selinmelhaycam coo. Itne sat elanic lhip: Actalhnam sat eltovamcoc apitic quellhip. Secaseclha sat eltovamcoc nintom yoyam elyipcanmoc quellhip. Elyasingvomoc sat quellhip sictomja Dios Apvisqui apancaoc — nic nat aptomjac.
13 Pilapcasquic nic nat actalhnam apquilvaa senjic appintalhnama nipyesicsa tingma apquicjingvoycamlha. Pilapcasquic nic nat secaseclha apquilvita malha yingmin alyayem nipyava tingma apquicjingvoycamlha. 14 Inmasquec nic nat apquilvitay yingmin alyayem. Pilapcasquic nic nat apquilvita nalhpop lhalhma anco asoc alyayem, malha anic, malha piyam aptiyam as nalhpop. 15 Apquilvitac nic nat enlhitaoc. Apquilpamejitsacpec nic nat: ¿Soc asoc lha? — nic nat apquiltomjac. Am nic nat elyasamcoc asoc apquilvitay.
Aptomjac nic nat Moisés apquilanya: —Eycaso acvisay nintom ayinyema Dios Apyimtalhnamo — nic nat aptomjac. 16 Aptomjac alhta Dios Apyimtalhnamo singilanya nincoo: Elhnasojo sat apquilansayclha acno acvamlha lhama. Acvamlha lhama pocó (alhancoc) moclhama apmolhama apnaycamo lhama carpa tingma — nic nat aptomjac.
17 Apquilyajaclhoc nic nat enlhitaoc Israel. Avanjec nic nat apcansayclha poc, quitsic apcansayclha poc. 18 Apquilyipsatquic nic nat apvamlha pocó. Am nic nat coyeycajangvocmo aptomja apcansayclha acyivey nintom. Am nic nat coymalhca aptomja apcansayclha quitsic. Apnasoc nic nat apquilansayclha acvamlha aptoycaoc moclhama apmolhama.
19 Aptomjac nic nat Moisés apquilanya: Noelayim nasa aptoycaoc yoyam eltovamcoc secaseclha — nic nat aptomjac.
20 Am nic nat elilyajaclhoc Moisés appayvam. Apquilaycmec nic nat aptoycaoc acvocmo secaseclha. Apyeticponquic nic nat yapa. Intajapquic nic aptoycaoc. Aplovquic nic nat Moisés apvita apquiltemaclha. 21 Apquilansaclhec nic nat mataa secaseclha. Apnasoc nic nat apquilansayclha moclhama apmolhama. Inmasquec nic nat acvitalhco nintom acpaliyam actepa acnim. Inquilpayjeclhec nic nat. 22 Invocmec nic nat seis acnim. Apquilansaclhec nic nat aptoycaoc acmenmalhem anit acnim. Acvamlha apcanit pocó (alhancoc) moclhama apmolhama. Apquilyoctac nic nat apquilimja apmamyi enlhitaoc Israel apnaclha Moisés. Apquililtimnascactac nic nat acvamlha apquilansayclha.
23 Aptomjac nic nat Moisés apquilanya: —Eycaso actomjaclha alhta appayvam Dios: Acnim ninnayclha sat cotnejic secaseclha, acvisay acnim acponquinomalhca yoyam ongilpayicsojo Dios Apyimtalhnamo. Elpayes sat aptoycaoc quilhvo nac jay. Elpenacsojo eljanic aptoycaoc. Am sat ancoc elsovjac aptoycaoc, eltamilquis sat yoyam eltovamcoc secaseclha — nic nat aptomjac.
24 Apquilyajaclhoc nic nat actomjaclha appayvam Moisés. Apquiltamilcasquic nic nat aptoycaoc ayaymomalhca. Am nic nat elvitacpoc yapa. Am nic nat cotjapac.
25 Aptomjac nic nat Moisés apquilanya: —Acnim ninnayclha quilhvo nac jay yoyam ongilpayicsojo Dios Apyimtalhnamo. Eltovaoc sat ayaymomalhca aptoycaoc acnim alhta. Am coyitnac nintom amyip quilhvo nac jay. 26 Invocmec alhta seis acnim apquilansayclha aptoycaoc. Siete acnim quilhvo nac jay acvisay acnim ninnayclha. Melvityejec sat aptoycaoc acnim nac jay — nic nat aptomjac.
27 Invocmec nic nat siete acnim. Apquilantipquic nic nat napocja enlhit eltingya nintom. Am nic nat elvitac.
28 Aptomjac nic nat Dios apcanya: —Eyastinquic coo melilyajayquiclho mataa sicpayvam siyanamaclha najan siyascamaclha actemaclha sicyascasingviyam. 29 Quip elaylhojo quellhip: —Coo sicvisay Dios, sicmescama quellhip acnim ninnayclha. Vocmec sat ancoc 6 acnim, elansiclha sat nintom acmenmalhem anit acnim. Vocmec sat ancoc 7 acnim, elhnam sat congne tingma. Colapvanquejec elanteypoc — nic nat aptomjac Dios Apyimtalhnamo. 30 Vocmec nic nat mataa acnim acvisay siete, apnaclho ilhnic nat apyovoclhojo enlhitaoc.
31 Apquiltimec nic nat nintom acvisay maná, acyitsomalhca sepo apnic. Mocjam acyitsomalhca cilantro actic acmopoy. Atsic alhta, malha ningilpayescama ningincajay yovjan intomjac.
32 Aptomjac nic nat Moisés apquilanya: —Eycaso Dios Apyimtalhnamo appayvam singanama: Ellic sat nintom maná, malha 2 litros, elponquinquis sat. Elvitac sat aptovana niptamin actemaclha aptoycaoc enlhitaoc yoclhilhma actamopeycaoc. Coo ayinyema siyaycaoc nalhit amay, sicnalovsingvoyam yoclhilhma Egipto — alhta aptomjac Dios — nic nat aptomjac Moisés.
33 Aptomjac nic nat Moisés apcanya Aarón: —Ilic sat lhama alhancoc (valhva apquitcoc), ilhatim nintom maná malha 2 litros. (Iponquinquis maa) Etac sat mataa Dios Apyimtalhnamo. Colhic sat actamilsa, elvitac sat aptovana niptamin quellhip — nic nat aptomjac Moisés. 34 Apquilyiplovcasquic nic nat apcanama Dios Apyimtalhnamo. Appiquinquic nic nat Aarón as alhancoc (valhva apquitcoc) congne yamit aysicsic acyitnamaclha Dios appayvam, colhic sat actamilsa.
35 Aptovcamquic nic nat nintom maná enlhitaoc Israel acvaycmo 40 años. Apquilvocmec nic nat yoclhilhma apquileyvomaclha enlhit, ningiltimem nicja yoclhilhma Canaán.
36 (Litro acvisay hebreo appayvam: 1 gomer = 2 litros; 1 efa = 20 litros).
Dios da el maná
1 Partió luego de Elim toda la congregación de los hijos de Israel, y vino al desierto de Sin, que está entre Elim y Sinaí, a los quince días del segundo mes después que salieron de la tierra de Egipto. 2 Y toda la congregación de los hijos de Israel murmuró contra Moisés y Aarón en el desierto; 3 y les decían los hijos de Israel: Ojalá hubiéramos muerto por mano de Jehová en la tierra de Egipto, cuando nos sentábamos a las ollas de carne, cuando comíamos pan hasta saciarnos; pues nos habéis sacado a este desierto para matar de hambre a toda esta multitud.
4 Y Jehová dijo a Moisés: He aquí yo os haré llover pan del cielo; y el pueblo saldrá, y recogerá diariamente la porción de un día, para que yo lo pruebe si anda en mi ley, o no. 5 Mas en el sexto día prepararán para guardar el doble de lo que suelen recoger cada día. 6 Entonces dijeron Moisés y Aarón a todos los hijos de Israel: En la tarde sabréis que Jehová os ha sacado de la tierra de Egipto, 7 y a la mañana veréis la gloria de Jehová; porque él ha oído vuestras murmuraciones contra Jehová; porque nosotros, ¿qué somos, para que vosotros murmuréis contra nosotros? 8 Dijo también Moisés: Jehová os dará en la tarde carne para comer, y en la mañana pan hasta saciaros; porque Jehová ha oído vuestras murmuraciones con que habéis murmurado contra él; porque nosotros, ¿qué somos? Vuestras murmuraciones no son contra nosotros, sino contra Jehová.
9 Y dijo Moisés a Aarón: Di a toda la congregación de los hijos de Israel: Acercaos a la presencia de Jehová, porque él ha oído vuestras murmuraciones. 10 Y hablando Aarón a toda la congregación de los hijos de Israel, miraron hacia el desierto, y he aquí la gloria de Jehová apareció en la nube. 11 Y Jehová habló a Moisés, diciendo: 12 Yo he oído las murmuraciones de los hijos de Israel; háblales, diciendo: Al caer la tarde comeréis carne, y por la mañana os saciaréis de pan, y sabréis que yo soy Jehová vuestro Dios.
13 Y venida la tarde, subieron codornices que cubrieron el campamento; y por la mañana descendió rocío en derredor del campamento. 14 Y cuando el rocío cesó de descender, he aquí sobre la faz del desierto una cosa menuda, redonda, menuda como una escarcha sobre la tierra. 15 Y viéndolo los hijos de Israel, se dijeron unos a otros: ¿Qué es esto? porque no sabían qué era. Entonces Moisés les dijo: Es el pan que Jehová os da para comer. 16 Esto es lo que Jehová ha mandado: Recoged de él cada uno según lo que pudiere comer; un gomer por cabeza, conforme al número de vuestras personas, tomaréis cada uno para los que están en su tienda. 17 Y los hijos de Israel lo hicieron así; y recogieron unos más, otros menos; 18 y lo medían por gomer, y no sobró al que había recogido mucho, ni faltó al que había recogido poco; cada uno recogió conforme a lo que había de comer. 19 Y les dijo Moisés: Ninguno deje nada de ello para mañana. 20 Mas ellos no obedecieron a Moisés, sino que algunos dejaron de ello para otro día, y crio gusanos, y hedió; y se enojó contra ellos Moisés. 21 Y lo recogían cada mañana, cada uno según lo que había de comer; y luego que el sol calentaba, se derretía.
22 En el sexto día recogieron doble porción de comida, dos gomeres para cada uno; y todos los príncipes de la congregación vinieron y se lo hicieron saber a Moisés. 23 Y él les dijo: Esto es lo que ha dicho Jehová: Mañana es el santo día de reposo, el reposo consagrado a Jehová; lo que habéis de cocer, cocedlo hoy, y lo que habéis de cocinar, cocinadlo; y todo lo que os sobrare, guardadlo para mañana. 24 Y ellos lo guardaron hasta la mañana, según lo que Moisés había mandado, y no se agusanó, ni hedió. 25 Y dijo Moisés: Comedlo hoy, porque hoy es día de reposo para Jehová; hoy no hallaréis en el campo. 26 Seis días lo recogeréis; mas el séptimo día es día de reposo; en él no se hallará. 27 Y aconteció que algunos del pueblo salieron en el séptimo día a recoger, y no hallaron. 28 Y Jehová dijo a Moisés: ¿Hasta cuándo no querréis guardar mis mandamientos y mis leyes? 29 Mirad que Jehová os dio el día de reposo, y por eso en el sexto día os da pan para dos días. Estése, pues, cada uno en su lugar, y nadie salga de él en el séptimo día. 30 Así el pueblo reposó el séptimo día.
31 Y la casa de Israel lo llamó Maná; y era como semilla de culantro, blanco, y su sabor como de hojuelas con miel. 32 Y dijo Moisés: Esto es lo que Jehová ha mandado: Llenad un gomer de él, y guardadlo para vuestros descendientes, a fin de que vean el pan que yo os di a comer en el desierto, cuando yo os saqué de la tierra de Egipto. 33 Y dijo Moisés a Aarón: Toma una vasija y pon en ella un gomer de maná, y ponlo delante de Jehová, para que sea guardado para vuestros descendientes. 34 Y Aarón lo puso delante del Testimonio para guardarlo, como Jehová lo mandó a Moisés. 35 Así comieron los hijos de Israel maná cuarenta años, hasta que llegaron a tierra habitada; maná comieron hasta que llegaron a los límites de la tierra de Canaán. 36 Y un gomer es la décima parte de un efa.