Apyanmonquiscama apvalhoc Saulo
(Hch 22.6-16Hch 26.12-18)1 Aplovquic alhta mataa Saulo. Apquiltamjoc alhta elnapoc enlhit melyasquiyam tasic amyaa. Yejemoc alhta apyacmo apnaclha apquimja apmamyi sacerdote. 2 Apquiltamjoc alhta elhca vaycajac, yoyam esovc apcaneyquiclhilha judíos tingma Damasco. Apquiltamjoc alhta elmoc najan elpilhtetic enlhit melyasquiyam tasic amyaa najan quilvanaa. Apquiltamjoc alhta enalanta tingma Jerusalén. 3 Aplhinquic alhta. Lhama alhta apcamquitvocmo tingma Damasco. Pilapcasquic alhta aptajanya ayitsayolhma ayinyema netin. Inquiltotcasquic alhta. 4 Yejemoc alhta apquilpolintamo nalhpop Saulo. Aplingac alhta lhama appayvam:
—Saulo, Saulo. ¿Soctomja seyamasamcaa nac? —alhta intomjac aplingay.
5 Apcatingmavoc alhta Saulo:
—Visqui, ¿soc lhip enlhit qui? —alhta aptomjac.
Apcatingmavoc alhta:
—Coo nac Jesús aptomja lhip seyamascam —alhta aptomjac. Incascoc sat lhip, acno actoyam vayqui acyinyovascama navá ningilticlhaycaoc.
6 Appilhyinimquic alhta Saulo. Aptomjac alhta apcanya:
—Visqui, ¿soc asoc apquiltamjoc olana? —alhta aptomjac.
Aptomjac alhta apcanya Visqui ingac:
—Itnimiclha netin. Iyas maa tingma. Colhic sat altimnasa asoc yoyam ellana —alhta aptomjac.
7 Apcanvocmec alhta apquillhalhmaa. Apquilvanmamquic alhta. Apquillinga alhta inyicje appayvam. Am alhta elvitac aptomja appayvam. 8 Yejemoc alhta apquinmaclho netin Saulo. Lhama alhta apquilyajamcaa. Am alhta eta olhma. Inmalhquic alhta apmic Saulo. Apquilyantimquic alhta tingma Damasco. 9 Acvaycmo natqui acnim alhta metay olhma. Am alhta etavac aptom. Am alhta najan eynac apvoycamlha.
10 Apnec alhta tingma Damasco lhama enlhit meyasquiyam tasic amyaa apvisay Ananías. Apvitoc alhta napaat Visqui ingac, appamejitsa:
—Ananías —alhta aptomjac.
Apcatingmavoc alhta Ananías:
—Acnec coo asi, Visqui —alhta aptomjac.
11 Yejemoc alhta aptomja apcanya Visqui:
—Ingva, iyas sat lhip malamong tingma acvisay Amay Acpeyvomo. Ipeyvojo sat Judas tingma pac. Ilmalhnam sat apnaclha enlhit apvisay Saulo co Tarso. Apquilmalhnaquic quilhvoc maa Dios Ingyapam. 12 Apvitac nic lhac Saulo malha ningaat. Aptalhningvaac nic lhac enlhit apvisay Ananías. Apninquinquic nic lhac apmeoc tacjaplhit, yoyam eteclha olhma —nic alhta aptomjac Visqui ingac.
13 Lhama alhta aplinga Ananías aptomja apcanya:
—Visqui, aclingac coo aptemaclha Saulo apnatovascama enlhit melyasquiyam tasic amyaa tingma Jerusalén. 14 Jave apvoy apanco. Apquilimja apmamyi sacerdotes nic lhac apquilapajascama, yoyam elmoc aplhamoclhojo apquiltomja apquillhanma lhip apvisay —alhta aptomjac.
15 Aptomjac alhta apcanya Visqui ingac:
—Ingva, iyas sat maa. Acyacyesquic alhta as enlhit. Altamjoc etnejic apsoycam sicvisay nipyesicsa enlhit metnaja judíos najan nipyesicsa apquilviscaa apancaoc najan nipyesicsa enlhitaoc Israel. 16 Olhicmocsic sat actemaclha ayasquiscama apyimpejic ayinyema apsoycam sicvisay —alhta aptomjac.
17 Yejemoc alhta aplhinga Ananías. Aptalhningvocmec alhta tingma apnaclha Saulo. Apninquinquic alhta apmeoc tacjaplhit. Aptomjac alhta: “Eyalhing Saulo. Eyapajasquic lhac Visqui ingac Jesús aptajanyey alhta lhip nalhit amay apmiyamlha alhta. Apquiltamjoc yoyam eteclha olhma mocjam lhip. Yoyam najan colanojoc apvalhoc Espíritu Santo —alhta aptomjac.
18 Yejemoc alhta aclicalhco asoc apataoc, malha quilasma ayimpeoc. Yejemoc alhta apvitaclho olhma Saulo. Apquinmaclho netin najan aptingyac yapasquiscama yingmin. 19 Aptovquic alhta aptom. Yejemoc alhta apyimnaclho mocjam. Anit acnim alhta apnacmoc lhama enlhit melyasquiyam tasic amyaa tingma Damasco.
Apquiltimnaycam Saulo tingma Damasco
20 Apquiltimnamcaa alhta Saulo tingma apquilaneyquiclhilha. Jesús alhta aplhenac mataa aptomja Dios Apquitca. 21 Pilapcasquic alhta aplhamoclhojo apquillinga aplhanma:
—¿Jave ya enlhit apminlhinaycam alhta enlhit melyasquiyam tasic amyaa tingma Jerusalén? ¿Jave ya apvaa alhta, yoyam elmoc enlhitaoc (cristianos), yoyam najan enalaclha apnaclha apquilimja apmamyi sacerdotes? —alhta apquiltomjac.
22 Inyangvocmec alhta apyascamco apquiltimnaycam Saulo. Appeyvescaseclho alhta aplhenamap apvisay Jesús aptomja Cristo. Inquilactalhquic alhta apquilvalhoc judíos apnaycam tingma Damasco.
Saulo apquinquitomap apnaclha judíos
23 Nanoc alhta apquilpamejitsacpo judíos, yoyam elajic Saulo. 24 Apyasingvocmec alhta as amyaa Saulo. Apquililjalhnec alhta mataa apatnaoc tingma acnim najan alhtaa, yoyam elajic Saulo. 25 Alhtaa alhta intomjac apquilyilhacpo enlhit melyasquiyam tasic amyaa aptipsa Saulo. Apcalhimsacpec alhta aynapa acyiviy, apquilvayvesantamo nalhpop napocja tingma. Apquinquitacpec alhta Saulo.
Saulo apma tingma Jerusalén
26 Lhama alhta apvoclho Saulo tingma Jerusalén. Apquiltamjoc alhta epalhavomoc enlhit melyasquiyam tasic amyaa. Apquilacac alhta. Apcanyacpec alhta meyanmonquiscama apvalhoc Saulo. 27 Yejemoc alhta apma tacja Bernabé. Apyantimquic alhta apnamcaclha apóstoles apquilapajasomap. Apquiltimnam alhta actemaclha amyaa: Apvitac nic alhta Visqui ingac nalhit amay as enlhit apvisay Saulo. Appamejitcasquic nic alhta Visqui ingac. Apquiltimnasam nic alhta tasic amyaa mepqui apcay tingma Damasco. Actemaclha aplhanma apvisay Jesús —alhta aptomjac Bernabé. 28 Apnec alhta mocjam Saulo tingma Jerusalén. Apquillhalhmaa alhta aptomjac apóstoles apquilapajasomap. 29 Aplhenquic alhta mataa apvisay Jesús mepqui apcay. Apquilatingmavoc alhta mataa Saulo nipyesicsa judíos apquilmopvan griego appayvam. Apquillovquic alhta. Apquililtamjoc alhta elajic Saulo. 30 Lhama alhta apquillinga amyaa apquilyalhinga. Apquilyantamaclhec alhta Saulo tingma Cesarea. Natamin alhta apquilapajasa eyacsic tingma Tarso.
31 Yitnec alhta altamilaycam apquilvalhoc Jesucristo apmolhama yoclhilhma Judea najan yoclhilhma Galilea najan yoclhilhma Samaria. Inquilyimnatesalhquic alhta apquilvalhoc. Apquilacoc alhta mataa Visqui ingac. Aplhameclhec alhta ayinyema appasmom Espíritu Santo.
Mactamilquisquiyam apvisay Eneas
32 Aplhinquic alhta Pedro. Maycaa alhta aptomjac apquilyalhinga. Apquilvitac alhta enlhit melyasquiyam tasic amyaa apnaycam tingma Lida. 33 Apvitangvaac alhta maa enlhit apvisay Eneas. Ocho años alhta invaycmoc apyitnama. Apquilyelcomap alhta intemac. 34 Aptomjac alhta apcanya Pedro:
—Eneas, Jesucristo aptamilquiscacmoc lhip. Ilha netin, ilaniclha aptajanma —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta apna netin. 35 Apquilvitac alhta aplhamoclhojo enlhit apnaycam tingma Lida najan tingma Sarón. Apquilyanmoncasquic alhta apquilvalhoc. Apquilyiplovcasquic alhta aptemaclha Visqui ingac.
Maclhaticjasquiyam quilvana acvisay Dorcas
36 Innec alhta tingma Jope quilvana coyasquiyam tasic amyaa acvisay Tabita. Griego appayvam acvisay Dorcas (nincoo ningiltimem popyit). Intasic alhta mataa actemaclha as quilvana. Inquimlacmoc alhta mataa actomja alaymomalhca inlhojo asoc. 37 Ningmasquem alhta incajac Dorcas. Inquitsepquic alhta. Inlicasquic alhta ayimpejic yingmin ayitsepma. Inquilpicanvoclhec alhta netin congne tingma. 38 Inlingalhquic alhta amyaa apvaa Pedro tingma Lida. Ningatoc alhta maa tingma Jope. Yejemoc alhta apquilapajasacpo apcanit enlhit, yoyam eliltimnasquiclha Pedro.
—Ipecjicsojo etyaningvomjo tingma Jope —alhta apquiltomjac.
39 Yejemoc alhta apquilyiplaclho Pedro. Apquilvoclhec alhta tingma. Apquilyantamaclhec alhta acyitnaclha ayitsepma. Inquilvocjingvoclhoc alhta lhintampaa. Inyipcalhquic alhta. Inquillhicmosquic alhta apava ningilantalhnama alanay Dorcas yicpintama ayitsepma. 40 Yejemoc alhta apquilanya Pedro colanteypoc quilvanaa. Apquilticlhiquic alhta aptapnaoc Pedro apquilmalhna. Apquilanoc alhta acyitnaclha ayitsepma. Aptomjac alhta apcanya:
—Tabita colhaticja —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta alyipteclho ataoc. Invitac alhta Pedro apna. Yejemoc alhta acnaclho netin. 41 Yejemoc alhta apma amic apquinimsaclho netin. Natamin apquilevam alhta apquilyalhinga najan lhintampaa. Invitalhquic alhta actomjayclha alhnancoc. 42 Inlingalhquic alhta amyaa tingma Jope. Aplhamoclhojo alhta apquiltomjac melyasquiyam Visqui ingac. 43 Acvoncaclho alhta apma Pedro tingma Jope. Apnacmec alhta lhama tingma pac Simón aptomja apquilanay asoyimpejic.
Conversión de Saulo
(Hch. 22.6-16Hch. 26.12-18)1 Saulo, respirando aún amenazas y muerte contra los discípulos del Señor, vino al sumo sacerdote, 2 y le pidió cartas para las sinagogas de Damasco, a fin de que si hallase algunos hombres o mujeres de este Camino, los trajese presos a Jerusalén. 3 Mas yendo por el camino, aconteció que al llegar cerca de Damasco, repentinamente le rodeó un resplandor de luz del cielo; 4 y cayendo en tierra, oyó una voz que le decía: Saulo, Saulo, ¿por qué me persigues? 5 Él dijo: ¿Quién eres, Señor? Y le dijo: Yo soy Jesús, a quien tú persigues; dura cosa te es dar coces contra el aguijón. 6 Él, temblando y temeroso, dijo: Señor, ¿qué quieres que yo haga? Y el Señor le dijo: Levántate y entra en la ciudad, y se te dirá lo que debes hacer. 7 Y los hombres que iban con Saulo se pararon atónitos, oyendo a la verdad la voz, mas sin ver a nadie. 8 Entonces Saulo se levantó de tierra, y abriendo los ojos, no veía a nadie; así que, llevándole por la mano, le metieron en Damasco, 9 donde estuvo tres días sin ver, y no comió ni bebió.
10 Había entonces en Damasco un discípulo llamado Ananías, a quien el Señor dijo en visión: Ananías. Y él respondió: Heme aquí, Señor. 11 Y el Señor le dijo: Levántate, y ve a la calle que se llama Derecha, y busca en casa de Judas a uno llamado Saulo, de Tarso; porque he aquí, él ora, 12 y ha visto en visión a un varón llamado Ananías, que entra y le pone las manos encima para que recobre la vista. 13 Entonces Ananías respondió: Señor, he oído de muchos acerca de este hombre, cuántos males ha hecho a tus santos en Jerusalén; 14 y aun aquí tiene autoridad de los principales sacerdotes para prender a todos los que invocan tu nombre. 15 El Señor le dijo: Ve, porque instrumento escogido me es este, para llevar mi nombre en presencia de los gentiles, y de reyes, y de los hijos de Israel; 16 porque yo le mostraré cuánto le es necesario padecer por mi nombre. 17 Fue entonces Ananías y entró en la casa, y poniendo sobre él las manos, dijo: Hermano Saulo, el Señor Jesús, que se te apareció en el camino por donde venías, me ha enviado para que recibas la vista y seas lleno del Espíritu Santo. 18 Y al momento le cayeron de los ojos como escamas, y recibió al instante la vista; y levantándose, fue bautizado. 19 Y habiendo tomado alimento, recobró fuerzas. Y estuvo Saulo por algunos días con los discípulos que estaban en Damasco.
Saulo predica en Damasco
20 En seguida predicaba a Cristo en las sinagogas, diciendo que este era el Hijo de Dios. 21 Y todos los que le oían estaban atónitos, y decían: ¿No es este el que asolaba en Jerusalén a los que invocaban este nombre, y a eso vino acá, para llevarlos presos ante los principales sacerdotes? 22 Pero Saulo mucho más se esforzaba, y confundía a los judíos que moraban en Damasco, demostrando que Jesús era el Cristo.
Saulo escapa de los judíos
23 Pasados muchos días, los judíos resolvieron en consejo matarle; 24 pero sus asechanzas llegaron a conocimiento de Saulo. Y ellos guardaban las puertas de día y de noche para matarle. 25 Entonces los discípulos, tomándole de noche, le bajaron por el muro, descolgándole en una canasta.
Saulo en Jerusalén
26 Cuando llegó a Jerusalén, trataba de juntarse con los discípulos; pero todos le tenían miedo, no creyendo que fuese discípulo. 27 Entonces Bernabé, tomándole, lo trajo a los apóstoles, y les contó cómo Saulo había visto en el camino al Señor, el cual le había hablado, y cómo en Damasco había hablado valerosamente en el nombre de Jesús. 28 Y estaba con ellos en Jerusalén; y entraba y salía, 29 y hablaba denodadamente en el nombre del Señor, y disputaba con los griegos; pero estos procuraban matarle. 30 Cuando supieron esto los hermanos, le llevaron hasta Cesarea, y le enviaron a Tarso.
31 Entonces las iglesias tenían paz por toda Judea, Galilea y Samaria; y eran edificadas, andando en el temor del Señor, y se acrecentaban fortalecidas por el Espíritu Santo.
Curación de Eneas
32 Aconteció que Pedro, visitando a todos, vino también a los santos que habitaban en Lida. 33 Y halló allí a uno que se llamaba Eneas, que hacía ocho años que estaba en cama, pues era paralítico. 34 Y le dijo Pedro: Eneas, Jesucristo te sana; levántate, y haz tu cama. Y en seguida se levantó. 35 Y le vieron todos los que habitaban en Lida y en Sarón, los cuales se convirtieron al Señor.
Dorcas es resucitada
36 Había entonces en Jope una discípula llamada Tabita, que traducido quiere decir, Dorcas. Esta abundaba en buenas obras y en limosnas que hacía. 37 Y aconteció que en aquellos días enfermó y murió. Después de lavada, la pusieron en una sala. 38 Y como Lida estaba cerca de Jope, los discípulos, oyendo que Pedro estaba allí, le enviaron dos hombres, a rogarle: No tardes en venir a nosotros. 39 Levantándose entonces Pedro, fue con ellos; y cuando llegó, le llevaron a la sala, donde le rodearon todas las viudas, llorando y mostrando las túnicas y los vestidos que Dorcas hacía cuando estaba con ellas. 40 Entonces, sacando a todos, Pedro se puso de rodillas y oró; y volviéndose al cuerpo, dijo: Tabita, levántate. Y ella abrió los ojos, y al ver a Pedro, se incorporó. 41 Y él, dándole la mano, la levantó; entonces, llamando a los santos y a las viudas, la presentó viva. 42 Esto fue notorio en toda Jope, y muchos creyeron en el Señor. 43 Y aconteció que se quedó muchos días en Jope en casa de un cierto Simón, curtidor.