Apcapajasomap Pablo tingma Roma
1 Lhama alhta ningillhenalhco, yoyam ongilyacsic yoclhilhma Italia. Apnec alhta singilpilhtetemo apvisqui Julio, aptomja capitán apquinyema batallión de Augusto. Apcanyacpec alhta Julio enaliclha Pablo najan apquilpilhquetomacpo lhama. 2 Ningilquinamtec alhta barco ayinyema tingma Adramitio. Pac alhta colhong, yoyam coyacsic niyava yingmin yoclhilhma Asia. Ningillhinquic alhta nincoo. Ninlhalhma nintomjac Aristarco co Macedonia, tingma pac Tesalónica. 3 Moc acnim alhta intomjac ningilvoclho tingma (niyava yingmin) Sidón. Apquimlacmoc alhta Pablo capitán Julio. Apcavoc alhta, yoyam etyaningvoclhojo Pablo apnaymacoc, yoyam elhca aptom nalhit amay. 4 Ningilquimpaclhec alhta mocjam tingma Sidón. Ningilmiyaclhec alhta nicja inquilhe acvisay Chipre. Ninsancalvelha alhta inpejeveclha Chipre. Ayinyemaclha piyam (apyimnatem) alhta ningiltajanyaa. 5 Ningiltamacac alhta yingmin acvanyam acpayjo yoclhilhma Cilicia najan acpayjo yoclhilhma Panfilia. Ningilvoclhec alhta tingma Mira yoclhilhma Licia.
6 Apvitangvoclhec alhta capitán lhama barco ayinyema Alejandría, yoyam coyacsic yoclhilhma Italia. Yejemoc alhta ningilanyalhco ongilquinamtic barco. 7 Intamilsamcoc alhta aclhingam barco aclhamoclhojo acnim. Avanjec alhta ningiltamjaycam ninlhinquiscama. Ningilvoclhec alhta tingma Gnido. Ningiltajanyaac alhta mocjam piyam. Ningilyeycajangvoclhec alhta yoclhilhma Salmón. Ningilvoclhec alhta nicja acyayem inquilhe acvisay Creta. 8 Intamilsamcoc alhta aclhingam barco nicja acyayem inquilhe. Ningilvoclhec alhta lhama tingma apvisay Buenos Puertos, ningatoc tingma Lasea.
9 Acvoncaclho alhta ningillhingam. Ningilacac alhta, yoyam ongillhong yingmin acvanyam. Insovjalhquic alhta acnim singilmalhnesquiscama ingilyalhinga (actemaclha ningilmalhnancama mongmajay ontovamcoc). Yejemoc alhta apcasa Pablo aptomja apquilanya:
10 —Enaymacoc, acyasamco coo. Cotamilejec sat ningillhingam barco. Cotvasam sat barco najan asoc acpatmeycam. Ongitsilhnanalhcac sat nincoo lha, yoyam ongilvayvamcoc —alhta aptomjac.
11 Apyascacmec alhta capitán actemaclha aplhanma Pablo. Am alhta eyca eyascacmoc capitán aplhanma barco avisqui ac (aplhinquiscama barco). 12 Invocmec alhta invierno mepqui lha nintom. Am alhta ongvanac onlhic acvaycmo mocjitma. Apquilpecjam alhta aplhamoclhojo, yoyam ongilquimpiclha mocjam barco. Ongilvoclhojo sat tingma Fenice nicja acyayem inquilhe Creta. Intasic ongnaclhac maa tingma alyilhningvaclha piyam acvocmo mocjitma.
Yatipiyam naysicsa yingmin acvanyam
13 Yamapquilhcajayam alhta intomjac piyam. Apquilpecjam alhta ellhong mocjam. Apquilquimpaclhec alhta mocjam. Incamquitvoclhec alhta nicja acyayem inquilhe Creta. 14 Yejemoc alhta apquilhcajacmo yatipiyam apyimnatem. Apquiltimec alhta apvisay Noreste, apquinyema nicja nilhqueyja acpayjo tiyapmaclha acnim. 15 Apyingamquic alhta barco yatipiyam apyimnatem. Malha acmaycaoc alhta intomjac barco. Apquilvatasquic alhta yoyam elhingsic aptomja aplhinquiscama. Invayncamamquic alhta aclhingam. 16 Invocmec alhta barco ayapalhquilha acyayem inquilhe ayitcoc acvisay Claudia. Avanjec alhta ningiltamjaycam canoa actetomalhca atala barco. 17 Yejemoc alhta ningilyinyovasa canoa ningilyasquisa netin barco. Ningilpilhtetaclhec alhta barco tama ac. Incacoc alhta innenyic comamcoc barco lhopactic acvisay Sirte. Ningiljalhyovasquic alhta apava netin alanquiscama barco. Ningavoc alhta apsova barco yatipiyam. 18 Moc acnim alhta intomjac. Apquilhcajacmec alhta mocjam yatipiyam. Yejemoc alhta apquilquilha nayingmin asoc acpatmeycam barco. 19 Natqui acnim alhta intomjac. Yejemoc alhta apquilquilha nayingmin asoc apquilmaycam. 20 Am alhta ongvitac acnim najan apyova aclhamoclhojo acnim. Am emascac mocjam apquilhcajayam yatipiyam. Inlhenquic alhta ingilvalhoc, yoyam ongilvayvamcoc sat.
21 Acvoncaclho alhta mongilmajay ontovamcoc. Yejemoc alhta apquiningvoclho Pablo nipyesicsa. Aptomjac alhta apquilanya:
—Enaymacoc. Intasic alhta inyicje melyascomoc quellhip sicpayvam siclhena alhta, yoyam onlhic mocjam acyayem inquilhe Creta. Yoyam alhta mongitsilhnanalhqueje najan mongitsilhnanejec ningilnatam. 22 Actomjac coo siyanya quellhip: Elyimnaticsojo apquilvalhoc. Mongilmasquejec sat nincoo. Barco sat eyca covayvamcoc. 23 Acvitac lhac coo lhama ángel apquinyema Dios Ingyapam alhtaa lhcac. Aptomja Visqui ajac, coo eyca sictomja silancam. 24 Aptomjac lhac seyanya: “Nongya nasa Pablo. Incaymalhquic evoclhac sat lhip apnaclha apvisqui co Roma. Eycaso ayinyema, yoyam elvomsacpoc tap aplhamoclhojo apquillhalhmaa” —alhta aptomjac ángel Dios apcasinancama. 25 Quellhip enaymacoc. Elyimnaticsojo apquilvalhoc. Moyascacmoc coo Dios Ingyapam. Acyasamcoc najan, nasoc sat cotnejic actomjaclha lhac seyanya ángel Dios apcasinancama. 26 Incaymalhquic eyasquisic piyam apyeneycaoc barco nicja acyitnaclha acyayem inquilhe.
27 Anit semana alhta intomjac ningillhingam yingmin acvanyam acvisay Adria. Invayncamamquic alhta mataa apyeneycaoc piyam. Alhtaa aysicso alhta intomjac apquilanya elvitac inquilhe enlhitaoc marineros. 28 Apquilyipsatamquic alhta acvamlha congnoc yingmin. Apquilyipsatquic alhta treinta y seis metros. Apquillhinquic alhta mocjam tap. Apquilyipsatquic alhta mocjam lhama. Veintesiete metros alhta invocmoc mocjam. 29 Incacoc alhta apnenyaoc cotyengvomoc mataymong barco. Yejemoc alhta apquilhantamo atala barco cuatro apyamyeyquinta yingmin. Apquililjalhnec alhta, yoyam cotsac. 30 Inlhenquic alhta apquilvalhoc ingyinyajamcoc enlhitaoc marineros. Yejemoc alhta apquilvayvesantamo canoa nayingmin. Malha yoyam onquilhantac avajic barco apyamyeyquinta alhta apquiltomjac. 31 Aptomjac alhta Pablo apcanya capitán najan singilpilhtetemo:
—Am sat ancoc elhnam mocjam avalhoc barco as enlhitaoc, melvomejec sat tap quellhip —alhta aptomjac.
32 Yejemoc alhta apquilyatemena tama ac actetomalhca canoa singilpilhtetemo. Yejemoc alhta actiyacmo nayingmin canoa.
33 Inquitsacac alhta apquilanya Pablo eltovamcoc enlhitaoc:
—Invocmec quilhvo anit semanas mepqui apnatiyanma najan mepqui aptoycaoc quellhip. 34 Actomjac coo siyanya quellhip: “Eltovaoc sat, yoyam elvomoc tap quellhip. Cotyemejec sat lhama ava apcatcoc quellhip” —alhta aptomjac.
35 Natamin apquiltimnascama alhta Pablo apma quilpasmongam. Aptomjac alhta gracias Dios Ingyapam napatavo enlhitaoc. Yejemoc alhta apyapta. Aptovquic alhta. 36 Yejemoc alhta altamilaclho apquilvalhoc enlhitaoc. Aptovcamquic alhta najan. 37 Doscientos setenta y seis alhta apvocmoc enlhitaoc avalhoc barco. 38 Natamin aptoycaoc alhta apquiljalhyovasa motajap apactic. Apquilhaquic alhta nayingmin, yoyam colhyevayclha barco.
Barco acvayveycaoc
39 Lhama alhta ayitsaca. Am alhta elyicpilcac yoclhilhma. Apquilvitac alhta inyicje lhopactic niyava yingmin. Apquililtamjoc alhta elvoclhac maa. 40 Apquilyatemenquic alhta alhataoc apyamyeyquinta nayingmin, yoyam colvayvamcoc. Apquiljalhyovasquic alhta najan quilpilhtetem apquilpaycameycaoc. Apquilquilhnec alhta netin apava avajic barco. Incamquitvocmec alhta niyava acyayem inquilhe. 41 Invoclhec alhta barco actomjaclha acyapaleycaoc yingmin netin lhopactic. Inmamquic alhta barco. Inticlhicvocmec alhta avajic lhopactic. Am alhta colcalhca. Inquintec alhta atala barco. Alyayajayam alhta inquintasac. 42 Apquililtamjoc alhta singilpilhtetemo elnapiclha enlhitaoc apquilpilhquetomap. Incacoc alhta apnenyaoc elinquitic aptomja apmopvancaa elmoc yingmin. 43 Apmiyovquic alhta capitán. Apquiltamjoc alhta evomsic tap Pablo. Aptomjac alhta capitán apquilanya enlhitaoc:
—Elnilhting nayingmin apmamyi aptomja apmopvancaa elmoc yingmin. Elvoclhojo sat inquilhe niyava yingmin. 44 Alhayi sat elnilhtong poc nayingmin. Yamit nicjaa sat elpatjetic najan moc yamit, yoyam elimjamcoc apnaymacoc —alhta aptomjac capitán.
Apsovjacpec alhta enlhit apquilyipjongvoyam. Apquilvocmec alhta tap.
Pablo es enviado a Roma
1 Cuando se decidió que habíamos de navegar para Italia, entregaron a Pablo y a algunos otros presos a un centurión llamado Julio, de la compañía Augusta. 2 Y embarcándonos en una nave adramitena que iba a tocar los puertos de Asia, zarpamos, estando con nosotros Aristarco, macedonio de Tesalónica. 3 Al otro día llegamos a Sidón; y Julio, tratando humanamente a Pablo, le permitió que fuese a los amigos, para ser atendido por ellos. 4 Y haciéndonos a la vela desde allí, navegamos a sotavento de Chipre, porque los vientos eran contrarios. 5 Habiendo atravesado el mar frente a Cilicia y Panfilia, arribamos a Mira, ciudad de Licia. 6 Y hallando allí el centurión una nave alejandrina que zarpaba para Italia, nos embarcó en ella. 7 Navegando muchos días despacio, y llegando a duras penas frente a Gnido, porque nos impedía el viento, navegamos a sotavento de Creta, frente a Salmón. 8 Y costeándola con dificultad, llegamos a un lugar que llaman Buenos Puertos, cerca del cual estaba la ciudad de Lasea.
9 Y habiendo pasado mucho tiempo, y siendo ya peligrosa la navegación, por haber pasado ya el ayuno, Pablo les amonestaba, 10 diciéndoles: Varones, veo que la navegación va a ser con perjuicio y mucha pérdida, no solo del cargamento y de la nave, sino también de nuestras personas. 11 Pero el centurión daba más crédito al piloto y al patrón de la nave, que a lo que Pablo decía. 12 Y siendo incómodo el puerto para invernar, la mayoría acordó zarpar también de allí, por si pudiesen arribar a Fenice, puerto de Creta que mira al nordeste y sudeste, e invernar allí.
La tempestad en el mar
13 Y soplando una brisa del sur, pareciéndoles que ya tenían lo que deseaban, levaron anclas e iban costeando Creta. 14 Pero no mucho después dio contra la nave un viento huracanado llamado Euroclidón. 15 Y siendo arrebatada la nave, y no pudiendo poner proa al viento, nos abandonamos a él y nos dejamos llevar. 16 Y habiendo corrido a sotavento de una pequeña isla llamada Clauda, con dificultad pudimos recoger el esquife. 17 Y una vez subido a bordo, usaron de refuerzos para ceñir la nave; y teniendo temor de dar en la Sirte, arriaron las velas y quedaron a la deriva. 18 Pero siendo combatidos por una furiosa tempestad, al siguiente día empezaron a alijar, 19 y al tercer día con nuestras propias manos arrojamos los aparejos de la nave. 20 Y no apareciendo ni sol ni estrellas por muchos días, y acosados por una tempestad no pequeña, ya habíamos perdido toda esperanza de salvarnos.
21 Entonces Pablo, como hacía ya mucho que no comíamos, puesto en pie en medio de ellos, dijo: Habría sido por cierto conveniente, oh varones, haberme oído, y no zarpar de Creta tan solo para recibir este perjuicio y pérdida. 22 Pero ahora os exhorto a tener buen ánimo, pues no habrá ninguna pérdida de vida entre vosotros, sino solamente de la nave. 23 Porque esta noche ha estado conmigo el ángel del Dios de quien soy y a quien sirvo, 24 diciendo: Pablo, no temas; es necesario que comparezcas ante César; y he aquí, Dios te ha concedido todos los que navegan contigo. 25 Por tanto, oh varones, tened buen ánimo; porque yo confío en Dios que será así como se me ha dicho. 26 Con todo, es necesario que demos en alguna isla.
27 Venida la decimacuarta noche, y siendo llevados a través del mar Adriático, a la medianoche los marineros sospecharon que estaban cerca de tierra; 28 y echando la sonda, hallaron veinte brazas; y pasando un poco más adelante, volviendo a echar la sonda, hallaron quince brazas. 29 Y temiendo dar en escollos, echaron cuatro anclas por la popa, y ansiaban que se hiciese de día. 30 Entonces los marineros procuraron huir de la nave, y echando el esquife al mar, aparentaban como que querían largar las anclas de proa. 31 Pero Pablo dijo al centurión y a los soldados: Si estos no permanecen en la nave, vosotros no podéis salvaros. 32 Entonces los soldados cortaron las amarras del esquife y lo dejaron perderse.
33 Cuando comenzó a amanecer, Pablo exhortaba a todos que comiesen, diciendo: Este es el decimocuarto día que veláis y permanecéis en ayunas, sin comer nada. 34 Por tanto, os ruego que comáis por vuestra salud; pues ni aun un cabello de la cabeza de ninguno de vosotros perecerá. 35 Y habiendo dicho esto, tomó el pan y dio gracias a Dios en presencia de todos, y partiéndolo, comenzó a comer. 36 Entonces todos, teniendo ya mejor ánimo, comieron también. 37 Y éramos todas las personas en la nave doscientas setenta y seis. 38 Y ya satisfechos, aligeraron la nave, echando el trigo al mar.
El naufragio
39 Cuando se hizo de día, no reconocían la tierra, pero veían una ensenada que tenía playa, en la cual acordaron varar, si pudiesen, la nave. 40 Cortando, pues, las anclas, las dejaron en el mar, largando también las amarras del timón; e izada al viento la vela de proa, enfilaron hacia la playa. 41 Pero dando en un lugar de dos aguas, hicieron encallar la nave; y la proa, hincada, quedó inmóvil, y la popa se abría con la violencia del mar. 42 Entonces los soldados acordaron matar a los presos, para que ninguno se fugase nadando. 43 Pero el centurión, queriendo salvar a Pablo, les impidió este intento, y mandó que los que pudiesen nadar se echasen los primeros, y saliesen a tierra; 44 y los demás, parte en tablas, parte en cosas de la nave. Y así aconteció que todos se salvaron saliendo a tierra.