Apvisqui Amasías nipyesicsa co Judá
(2~R 14.1-22)1 Vocmec nic nat veinticinco años aptimesacpo apvisqui Amasías. Aptimec nic nat apvisqui acvaycmo veintinueve años. Inquin acvisay nic nat Joadán tingma ac Jerusalén. 2 Impeyvoc nic nat aptemaclha Amasías napato Dios Visqui ingac. Yitne inyicje mocjam aptemaclha apanco apvisqui.
3 Aptomjaclhec nic nat apyimtalhnamo Amasías, apcapajasa ilhnic nat colhic alnapma singilpilhtetemo apquilviscaa, apquilajem siclho apyap ninga. 4 Am nic nat eticyavac apquitquic maa, ayinyema ilhnic nat apcanamaclha Dios actalhesomalhca, aplingascama ilhnic nat Moisés: Meticyovejec mataa apyapmayc ayinyema apquilsilhnanomap apanco apquitquic. Meticyovejec mata apquitquic, acyitna inlhojo apquilsilhnanomap apanco apyapmayc. Ematong sat enlhit, acyitna inlhojo apsilhnanomap apanco — nic nat intomjac vaycajac.
5 Apcansaclhec nic nat Amasías apyovoclhojo co Judá najan co Benjamín, moclhama mataa apquilmolhama familias, macnalayclha ilhnic nat apquilviscaa singilpilhtetemo. Innec nic nat alyipsata apyovoclhojo enlhitaoc, acyitna inlhojo veinte años apquiltiyascam najan maa tap. Apvocmec nic nat trescientos mil singilpilhtetemo acma apquilmaycam ningajapsomalhca najan sovjeva, apquilmopvan elimpocjac cotnaja ingmoc. 6 Apquilpamejitsacpec nic nat co Israel, yoyam elpasmiclhac sat co Judá apquilvamlha cien mil singilpilhtetemo. Ellhovamcoc sat tres mil trescientos kilos plata acyanmongam apquilpasmeyquiclha (apquiltomja apquilpasmeyquiclha).
7 Apyocmec nic nat apnaclha apvisqui lhama Dios aplingascama, aptomja apcanya: —Lhip visqui, nopasmiclha nasa co Israel, ayinyema Dios Visqui ingac mepasmejec mataa co Israel, apquilvisay mocjam co Efraín. 8 Apquiltamjo inyicje lhip etnejic apyimnatem naysicsa apquilimpocjay apquilpasmeyquiclha co Israel. Dios Visqui ingac etnesquisic lhip mepqui apyimnatem, apvanquic mataa Dios jingmeyvoc nincoo, apvanquic najan jingiltovacsic — nic nat aptomjac.
9 Aptomjac nic nat Amasías apcanya Dios aplingascama: —¿Co laa incotnejic tres mil trescientos kilo plata sicmescama nasa co Israel? — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Dios aplingascama: —Cotlaycaoc asoc innac Dios Visqui ingac. Apvanquic etajicsojoc apmescama nasa lhip siclho, apvanquic eyangviscomjoc mocjam asoc — nic nat aptomjac.
10 Apcapajasquic nic nat Amasías, colhic actajesa mocjam singilpilhtetemo co Efraín, yoyam eltajiclhac sat mocjam. Apquillovquic nic nat, apquillinga inlhojo amyaa. Apquiltajaclhec nic nat mocjam naysicsa aclom apquilvalhoc.
11 Apyimnatasquic nic nat apvalhoc Amasías. Apnalaclhec nic nat singilpilhtetemo payjoc alvata acvisay Yancomilh (Yasic). Apquilnapquic nic nat diez mil singilpilhtetemo co Seir (co Edom). 12 Apquilmacpec nic nat mocjam diez mil edomitas. Innec nic nat acnalaclho ayitsicsic mataymong acvinatem, eltimsic coning. Apquilitsepquic nic nat apyovoclhojo appaliyam coning (apquiltimsomap coning).
13 Apquilimpocjac nic nat nipyesicsa co Judá israelitas apquilapajasomap nic nat siclho, yoyam eltajiclha. Apquilimpocjac nic nat tingma apquilvanyam co Judá, ayenmo Samaria acvaycmo Bet-horón. Apticyovquic nic nat tres mil co Judá, apquilpatmaoclhec nic nat cascama apquilnatam acminyilhamalhca.
14 Apquilpenasquic nic nat Amasías najan apnaymacoc apquilimpocjay nipyesicsa co Edom. Apquilpatmentac nic nat quilaycmasquiscama apancaoc eltimjic apquilayo, acno apquilayo co Edom, apquilvatnec nic nat asoc acmasis macmescama quilaycmasquiscama. 15 Aplovquic nic nat Dios Visqui ingac apvita aptemaclha Amasías. Apcapajasquic nic nat profeta, colhic altimnasa Amasías: —¿So actomja yi? Lhip aptomja apcayo quilaycmasquiscama comovan colvomsic tap enlhitaoc naysicsa apquilimpocjay quellhip — nic nat aptomjac.
16 Naysicsa appamejitquiscama profeta, aptomjac nic nat apcanya apvisqui: —¡Vamlha itne! ¿Apcanyacpe ya lhquip jeyascasingvomoc sicvisay visqui? ¿Pa ya lhquip ematong? — nic nat aptomjac apvisqui.
Apquilvatasquic inyicje profeta aptomja mocjam apcanya: —Acyasamcoc coo melyajayquiclho sicpayvam lhip. Etvasacpoc sat lhip, ayinyema apsilhnanomap apanco napato Dios, aptomja apcayo as quilaycmasquiscama — nic nat aptomjac profeta.
17 Apvisqui co Judá ilhnic nat Amasías, aptomja apquilpamejitsomap apnaymacoc. Apcapajasquic nic nat colhic altimnasa apvisqui co Israel, apvisay Joás, Joacaz apquitca, Jehú aptavin nic nat. Intomjac nic nat amyaa: ¡Ingva, pac ongilnapalhca! ¡Ongilyasamcojoc sat aptomja apyimnatem apanco! — nic nat intomjac amyaa. 18 Apcapajasquic nic nat Joás, colhic altimnasa Amasías: Lhip Amasías, ingyeylhojo sicyitquiscama: Inquinmec yammeyac payjoc Líbano, apquinmec najan masit maa. Intomjac nic nat yammeyac ayanya masit: Nomyov nasa lhip apquitca quilvana, colyimjapoc sat sictamongvoyam, etnejic aptava — alhta aptomjac. Pilapcasquic alhta acvaa asoc navjac aclom, actacmo yammeyac, inquiltovasquic alhta. 19 Apquilimpocjac alhta quellhip cotnaja ingmoc edomitas. Eycaso ayinyema apyimtalhnesacpo apanco lhip. Tasi, coyit sat lhip ayajamalhco apvalhoc, ilha sat tingma pac mepqui ningilnapomalhca. ¿Tasi ya eticyoc apnaymacoc co Judá najan lhip? — nic nat aptomjac apvisqui Joás.
20 Am nic nat ingyajalhnoc apvisqui Amasías. Apquiltamjoc nic nat Dios, yoyam elmacpoc co Judá nipyesicsa apnaymacoc Joás, ayinyema ilhnic nat apquilayo quilaycmasquiscama, malha dios apancaoc co Edom. 21 Apquilmiyantac nic nat apvisqui Joás najan apnaymacoc, elimpocjac Amasías najan apnaymacoc, payjoc Bet-semes yoclhilhma Judá. 22 Apquilyimnatem nic nat co Israel, apquilinyajamquic nic nat co Judá, apquiltajaclho mocjam. 23 Apmacpec nic nat Amasías, apquilmam israelitas, payjoc Bet-semes. Apquilmiyaclhec nic nat tingma Jerusalén Joás najan apquillhalhmaa. Apcapajasquic nic nat colhic actovasa mataymong tingma apjalhtam, acvaycmo ciento ochenta metros, ayenmo ilhnic nat atong acyivey acvisay Efraín acvaycmo atong acvisay Tajescamaclha. 24 Apquilpatmaoclhec nic nat acyovoclhojo oro najan plata, najan acyovoclhojo apquilmaycam congne tingma apponquinomap, aptamilquiscama ilhnic nat Obed-edom, najan acyitnamaclha solyayem apvisqui tingma pac. Apquiltajaclhec nic nat tingma Samaria, apnalayclha ilhnic nat enlhit mayayo apquilminyilhamap.
25 Aptiyasam nic nat mocjam Amasías, Joás apquitca, apvisqui co Judá, malha quince años niptamin Joás, Joacaz apquitca, apvisqui co Israel. 26 Yitnec nic nat mocjam amyaa actalhesomalhca aptemaclha Amasías, ayenmoclha aptimem apvisqui acvaycmo nelha maa. Actalhesomalhca vaycajac apquilvisay apquilviscaa co Judá najan co Israel. 27 Ayenmo ilhnic nat aptemaclha Amasías apyamasma Dios Visqui ingac. Apquilinmelham nic nat napocja apnaymacoc, yoyam elajic. Apquinyec nic nat apvisqui tingma Laquis. Apquilyamasquic nic nat, apmacpec nic nat as tingma, apmatnec nic nat maa. 28 Apquilpatmaoclhec nic nat tingma Jerusalén, apcatoynacpec nic nat maa apcatoynamacpilha apquilyeyjamcaa, tingma Jerusalén, moc apvisay Tingma David.
Reinado de Amasías
(2 R. 14.1-22)1 De veinticinco años era Amasías cuando comenzó a reinar, y veintinueve años reinó en Jerusalén; el nombre de su madre fue Joadán, de Jerusalén. 2 Hizo él lo recto ante los ojos de Jehová, aunque no de perfecto corazón. 3 Y luego que fue confirmado en el reino, mató a los siervos que habían matado al rey su padre. 4 Pero no mató a los hijos de ellos, según lo que está escrito en la ley, en el libro de Moisés, donde Jehová mandó diciendo: No morirán los padres por los hijos, ni los hijos por los padres; mas cada uno morirá por su pecado.
5 Reunió luego Amasías a Judá, y con arreglo a las familias les puso jefes de millares y de centenas sobre todo Judá y Benjamín. Después puso en lista a todos los de veinte años arriba, y fueron hallados trescientos mil escogidos para salir a la guerra, que tenían lanza y escudo. 6 Y de Israel tomó a sueldo por cien talentos de plata, a cien mil hombres valientes. 7 Mas un varón de Dios vino a él y le dijo: Rey, no vaya contigo el ejército de Israel; porque Jehová no está con Israel, ni con todos los hijos de Efraín. 8 Pero si vas así, si lo haces, y te esfuerzas para pelear, Dios te hará caer delante de los enemigos; porque en Dios está el poder, o para ayudar, o para derribar. 9 Y Amasías dijo al varón de Dios: ¿Qué, pues, se hará de los cien talentos que he dado al ejército de Israel? Y el varón de Dios respondió: Jehová puede darte mucho más que esto. 10 Entonces Amasías apartó el ejército de la gente que había venido a él de Efraín, para que se fuesen a sus casas; y ellos se enojaron grandemente contra Judá, y volvieron a sus casas encolerizados. 11 Esforzándose entonces Amasías, sacó a su pueblo, y vino al Valle de la Sal, y mató de los hijos de Seir diez mil. 12 Y los hijos de Judá tomaron vivos a otros diez mil, los cuales llevaron a la cumbre de un peñasco, y de allí los despeñaron, y todos se hicieron pedazos. 13 Mas los del ejército que Amasías había despedido, para que no fuesen con él a la guerra, invadieron las ciudades de Judá, desde Samaria hasta Bet-horón, y mataron a tres mil de ellos, y tomaron gran despojo.
14 Volviendo luego Amasías de la matanza de los edomitas, trajo también consigo los dioses de los hijos de Seir, y los puso ante sí por dioses, y los adoró, y les quemó incienso. 15 Por esto se encendió la ira de Jehová contra Amasías, y envió a él un profeta, que le dijo: ¿Por qué has buscado los dioses de otra nación, que no libraron a su pueblo de tus manos? 16 Y hablándole el profeta estas cosas, él le respondió: ¿Te han puesto a ti por consejero del rey? Déjate de eso. ¿Por qué quieres que te maten? Y cuando terminó de hablar, el profeta dijo luego: Yo sé que Dios ha decretado destruirte, porque has hecho esto, y no obedeciste mi consejo.
17 Y Amasías rey de Judá, después de tomar consejo, envió a decir a Joás hijo de Joacaz, hijo de Jehú, rey de Israel: Ven, y veámonos cara a cara. 18 Entonces Joás rey de Israel envió a decir a Amasías rey de Judá: El cardo que estaba en el Líbano envió al cedro que estaba en el Líbano, diciendo: Da tu hija a mi hijo por mujer. Y he aquí que las fieras que estaban en el Líbano pasaron, y hollaron el cardo. 19 Tú dices: He aquí he derrotado a Edom; y tu corazón se enaltece para gloriarte. Quédate ahora en tu casa. ¿Para qué provocas un mal en que puedas caer tú y Judá contigo?
20 Mas Amasías no quiso oír; porque era la voluntad de Dios, que los quería entregar en manos de sus enemigos, por cuanto habían buscado los dioses de Edom. 21 Subió, pues, Joás rey de Israel, y se vieron cara a cara él y Amasías rey de Judá en la batalla de Bet-semes, la cual es de Judá. 22 Pero cayó Judá delante de Israel, y huyó cada uno a su casa. 23 Y Joás rey de Israel apresó en Bet-semes a Amasías rey de Judá, hijo de Joás, hijo de Joacaz, y lo llevó a Jerusalén; y derribó el muro de Jerusalén desde la puerta de Efraín hasta la puerta del ángulo, un tramo de cuatrocientos codos. 24 Asimismo tomó todo el oro y la plata, y todos los utensilios que se hallaron en la casa de Dios en casa de Obed-edom, y los tesoros de la casa del rey, y los hijos de los nobles; después volvió a Samaria.
25 Y vivió Amasías hijo de Joás, rey de Judá, quince años después de la muerte de Joás hijo de Joacaz, rey de Israel. 26 Los demás hechos de Amasías, primeros y postreros, ¿no están escritos en el libro de los reyes de Judá y de Israel? 27 Desde el tiempo en que Amasías se apartó de Jehová, empezaron a conspirar contra él en Jerusalén; y habiendo él huido a Laquis, enviaron tras él a Laquis, y allá lo mataron; 28 y lo trajeron en caballos, y lo sepultaron con sus padres en la ciudad de Judá.