Fidelidad de Dios hacia su pueblo infiel
Masquil de Asaf.
1 Pueblo mío, escucha mis enseñanzas;
inclina tu oído a las palabras de mi boca.
2 Abriré mi boca y diré proverbios;
hablaré de los misterios de tiempos pasados,
3 de cosas que ya hemos oído y que conocemos
porque nuestros padres nos las contaron.
4 No las mantendremos ocultas a nuestros hijos,
sino que diremos a las generaciones futuras
que el Señor es digno de alabanza
por su poder y por sus hechos portentosos.

5 El Señor estableció su ley para Jacob;
le entregó sus enseñanzas a Israel,
y ordenó a nuestros padres que nos las enseñaran,
6 para que las conociera la generación futura,
los hijos que nos habrían de nacer,
y ellos a su vez las contaran a sus hijos,
7 para que pusieran en Dios su confianza
y no se olvidaran de sus grandes hechos;
para que obedecieran sus mandamientos,
8 y no fueran como sus padres,
gente rebelde y desobediente,
gente que no entrega a Dios su corazón,
y cuyo espíritu no le es fiel.

9 Los efrainitas, arqueros armados,
volvieron la espalda en el día de la batalla.
10 No cumplieron con el pacto de Dios,
ni quisieron ceñirse a su ley;
11 más bien, se olvidaron de sus obras,
y de las maravillas que les había mostrado.
12 Allá en Egipto, en el campo de Soán,
Dios hizo maravillas a los ojos de sus padres.
13 Partió el mar en dos, y los hizo pasar,
conteniendo las aguas como dos murallas.
14 Durante el día los guiaba con una nube,
y durante la noche con un resplandor de fuego.
15 En el desierto hendió las peñas,
y les dio a beber agua de los grandes abismos:
16 ¡de la peña hizo brotar corrientes,
y las aguas fluyeron como ríos!

17 Pero ellos volvieron a pecar contra Dios;
en el desierto se rebelaron contra el Altísimo.
18 Decidieron poner a prueba a Dios
y pidieron comida a su antojo.
19 Hablaron en contra de Dios, y dijeron:
«¿Podrá Dios tendernos una mesa en el desierto?
20 Hemos visto que hirió la peña, y que brotaron aguas,
y que en torrentes inundaron la tierra,
¿pero podrá también darnos pan?
¿Podrá darle carne a su pueblo?»

21 Cuando el Señor oyó esto, se indignó,
y su furor se encendió contra Jacob, como un fuego;
su furor se encendió contra Israel,
22 porque no tuvieron fe en Dios,
ni confiaron en que él podía salvarlos.
23 Sin embargo, dio órdenes a las nubes,
y abrió las compuertas de los cielos,
24 y como lluvia dejó caer sobre ellos el maná;
¡les dio a comer el trigo de los cielos!
25 ¡Los mortales comieron pan angelical!
¡Dios les envió comida hasta saciarlos!
26 Cambió la dirección del viento del este,
y con su poder hizo venir el viento del sur,
27 y cayó sobre ellos carne como lluvia;
¡llovieron tantas aves como arena hay en el mar!
28 Dios las dejó caer en el campamento,
y en los alrededores de sus tiendas,
29 y ellos comieron y quedaron saciados,
pues Dios satisfizo su apetito.

30 Pero aún no habían calmado su hambre;
aún tenían la comida en la boca,
31 cuando el furor de Dios vino sobre ellos
y acabó con sus hombres más robustos;
¡Dios derribó a los mejores israelitas!
32 A pesar de todo, ellos siguieron pecando
y no dieron crédito a sus grandes hechos.
33 Por eso Dios puso fin a sus días,
¡y en un soplo les quitó la vida!

34 Si Dios los hacía morir, ellos lo buscaban
y con gran diligencia se volvían a él;
35 ¡se acordaban de que Dios era su refugio,
de que el Dios altísimo era su redentor!
36 Pero con los labios lo adulaban,
y con la lengua le mentían.
37 En el fondo, nunca fueron rectos con él,
ni se mantuvieron fieles a su pacto.
38 Dios, en su bondad, les perdonaba su maldad;
más de una vez contuvo su enojo,
calmó su ira y no los destruyó.
39 Se acordó de que eran mortales,
¡un simple soplo que se va y no vuelve!

40 ¡Cuántas veces lo desobedecieron en el desierto!
¡Cuántas veces lo hicieron enojar en el yermo!
41 ¡Una y otra vez ponían a prueba a Dios!
¡Provocaban al Santo de Israel!
42 No traían a la memoria su poder,
ni el día en que él los libró de la angustia,
43 cuando realizó en Egipto sus señales,
y sus maravillas en el campo de Soán;
44 cuando convirtió en sangre sus ríos
y sus corrientes, para que no bebieran.
45 Les mandó enjambres de moscas, que los devoraban,
y también ranas, que los destruían;
46 dejó que la oruga y la langosta
destruyeran el fruto de su trabajo.
47 Con granizo destruyó sus viñas,
y con escarcha acabó con sus higueras.
48 Con granizo hizo estragos en sus ganados,
y con sus rayos acabó con sus animales.
49 Descargó sobre ellos el ardor de su ira;
los angustió con su enojo y su indignación,
¡con un ejército de ángeles destructores!
50 Le abrió paso a su furor
y no les salvó la vida, sino que los entregó a la muerte.
51 En Egipto, en los campamentos de Cam,
les quitó la vida a todos los primogénitos,
a los primeros frutos de su vigor.

52 Dios hizo que su pueblo saliera como ovejas,
y como un rebaño los llevó por el desierto;
53 con mano segura los fue llevando,
para que no tuvieran ningún temor,
mientras que el mar cubrió a sus enemigos.
54 Y los trajo a las fronteras de su tierra santa,
a este monte que ganó con su mano derecha.
55 Expulsó a las naciones de la presencia de su pueblo,
repartió en sorteo las tierras que les dio en propiedad,
y permitió que las tribus de Israel se asentaran allí.

56 Pero ellos pusieron a prueba al Dios altísimo;
lo hicieron enojar y no obedecieron sus decretos.
57 Hicieron lo que sus padres, y se rebelaron contra él;
¡se torcieron como un arco engañoso!
58 Lo hicieron enojar con sus lugares altos;
lo provocaron a celo con sus imágenes talladas.
59 Cuando Dios lo supo, se enojó
y rechazó por completo a Israel.
60 Se alejó del tabernáculo de Silo,
de su lugar de residencia terrenal,
61 y dejó caer en manos del enemigo
el símbolo de su gloria y su poder.
62 Fue tanto su enojo contra su pueblo
que los dejó caer a filo de espada.
63 Sus jóvenes fueron devorados por el fuego;
sus doncellas no llegaron a oír cantos nupciales.
64 Sus sacerdotes cayeron a filo de espada,
y sus viudas no lamentaron su muerte.

65 Pero el Señor despertó como de un sueño,
y gritando como un guerrero que ha tomado vino,
66 hirió a sus enemigos y los puso en fuga;
¡los dejó avergonzados para siempre!
67 Desechó los campamentos de José,
y no escogió a la tribu de Efraín,
68 sino que prefirió a la tribu de Judá
y al monte Sión, que tanto ama.
69 Edificó su santuario semejante a las alturas,
y semejante a la tierra, que afirmó para siempre.
70 Eligió a su siervo David,
al que tomó de los rebaños de ovejas;
71 David cuidaba a las ovejas recién paridas,
pero Dios lo puso a cuidar de su pueblo Israel,
de Jacob, que es su heredad.
72 Y David cuidó de ellos con todo el corazón;
con gran pericia los guio como a un rebaño.
Dios nipyesicsa ningilyeyjamcaa
1 Quellhip enaymacoc.
Elaylhojo sicpayvam sillhicmoscama.
Elaylhojo sicpayvam siltimnascama.
2 Oltimnacsic sat actemaclha nano, amyaa acyilhamalhca.
3 Ayinyema siclhoc nat singiltimnascama ningilyeyjamcaa.
Ningyasamcoc as amyaa.
4 Ongillhicmocsic sat mataa inquitquic.
Ontimjic sat ningayo Visqui ingac.
Onlingacsic sat apmopvan aptamjaycam simpilapquiscama.

5 Dios Visqui ingac ayinyema apcanamaclha.
Elyiplovcasojoc Jacob apquilmolhama.
Najan actemaclha apquiltamilcasomacpo apanco Israel apquilmolhama.
Apquilanyacpec ningilyeyjamcaa ellingacsic Dios appayvam nipyesicsa aptovana.
6 Ellingac sat mataa aptovana niptamin mepaliyam mocjam (metyaycamlha).
Ellingacsic sat Dios appayvam nipyesicsa aptovana (apquitquic).
7 Melyascamejec sat mataa aptovana aptemaclha Dios apyimtalhnamo.
Colvoncamejec sat mataa aptamjaycam simpilipquiscama.
Elilyejiclhojoc sat mataa aptovana apcanamaclha Dios Visqui ingac.
8 Melvajanamquejec sat mataa apquiltemaclha apancaoc apquilyeyjamcaa.
Apquiltemaclha nic nat apquilinmelhaycam Dios Visqui ingac.
Apquiltemaclha nic nat apquilyinimquiscama.
Mepqui nic nat actamilaycam apquilvalhoc.
Apquiltemaclha nic nat apquilyeycajascama apquilpayvam.

9 Apquillhenacpec nic nat Efraín apquilmolhama acma apquilmaycam.
Apquinyajamquic nic nat apquilvita inlhojo apquilnapomacpilha.
10 Am nic nat elyiplovcasac appayvam apmayjayoclha Dios.
Am nic nat elilyajaclhoc apcanamaclha Dios yoyam elyiplovcasojo.
11 Inquilvoncacmec nic nat aptamjaycam simpilapquiscama Dios Visqui ingac.
Inquilvoncacmec nic nat asoc alvitamalhca.
12 Aptamjaycam simpilapquiscama nic nat Dios napatavo apquilyeyjamcaa.
Payjoc nic nat Zoán yoclhilhma Egipto.
13 Apquilhpancasquic nic nat yingmin yoyam elmilanic enlhitaoc.
Nitnoc nic nat yingmin lhama nicja najan moc nicja.
14 Asoc monquinatquiscama nic nat yipjopay ayimja acvitamalhca acnim anco.
Asoc monquinatquiscama nic nat talha actotseycaoc acvitamalhca alhtaa.
15 Dios Visqui ingac appalhcatma nic nat mataymong acyivey yoclhilhma actamopeycaoc.
Aptipcasquic nic nat yingmin acyivey elyinamcoc apyovoclhojo.
16 Aptipcasquic nic nat ayinyem yingmin actiyapma mataymong.

17 Am nic nat elvatsamcoc apquiltemaclha acmasom ningilyeyjamcaa napato Dios.
Apquilinmelham nic nat Dios apyimtalhnamo apnaycam yoclhilhma actamopeycaoc.
18 Apquilyipconquic nic nat Dios, memyovejec sat lhaja nintom.
Apquilanayquic nic nat nintom actamila yoyam elyacyecsic.
19 Apquilpamejitsacpec nic nat:
—Apvanqui ya Dios jingilmecsic acyivey nintom yoclhilhma actamopeycaoc.
20 Ningvitac alhta inyicje aptipquiscama yingmin ayinyema mataymong acyivey.
Malha yingmin ayinyem alhta intomjac.
¿Apvanqui ya jingamcoc nintom pan najan apitic ontovamcoc ningyovoclhojo? — nic nat apquiltomjac.

21 Aplovquic nic nat Dios Visqui ingac aplinga apquiltemaclha Jacob apquilmolhama.
Inlovquic nic nat apvalhoc aplinga inlhojo Israel apquilmolhama.
22 Ayinyema ilhnic nat apquilyasquiyam.
Apquilanem mepasmeje Dios Visqui ingac.
23 Apcanayquic nic nat Dios Visqui ingac conyemac sat netin nintom (yipjopay).
24 Impalacmec nic nat nintom maná (sepo apnic) yoyam eltovamcoc.
25 Apquiltovcamquic nic nat nintom ayinyema ángeles Dios apquilasinancama.
Mepqui apquilsovjomo nic nat aptoycaoc.
26 Inquilhcajacmec nic nat ayinyema actiyapmaclha acnim.
Apquilhcajacmec nic nat piyam apquinyema apmopvan apanco Dios Visqui ingac.
27 Impalacmec nic nat apitic, eltovamcoc enlhitaoc.
Ayinyema Dios Visqui ingac.
Appalacmec nic nat senjic mongmovan ongilyipsitic.
Apquilinyema Visqui ingac.
28 Appalacmec nic nat senjic natingma.
Ningatoc carpa apponquinomap apquilvita.
29 Inquilastinquic nic nat aptoycaoc.
Ayinyema ilhnic nat ayitsepma apnenyaoc enlhitaoc.
30 Am nic nat comascac mocjam ayitsepma apnenyaoc.
Am nic nat elsovjac aptoycaoc.
31 Aplovquic nic nat mocjam Dios Visqui ingac.
Apquilnapquic nic nat Dios.
Apticyovquic nic nat enlhitaoc apquilyimnatem.

32 Am nic nat elvatsamcoc apquiltemaclha apancaoc enlhitaoc (apquilsilhnanomap apanco).
Apquilyascacmec nic nat aptamjaycam simpilapquiscama Dios.
33 Apmascosquic nic nat Dios apquiltiyascam as nalhpop.
Apquillingamcoc nic nat acyivey ayay apquilvalhoc.
34 Pilapcasquic nic nat apquilvita apticyovam.
Dios nic nat aplhenacpoc.
Apquilpecjasquic nic nat aptingyeycaoc mocjam Dios Visqui ingac.
35 Inyasingveclhoc nic nat apquilvalhoc Dios Visqui apyimtalhnamo.
Aptomja ilhnic nat apquilmasma najan apquilvomquiscama tap.
36 Apquiltemaclha apancaoc apquilmopvan amyaa najan apquilyinimquiscama.
37 Am nic nat elyiplovcasac apmajayoclha Dios.
Apquilvatsamquic nic nat.

38 Moc aptemaclha apanco Dios.
Aptomja apcasicjayquiclho mocjam.
Am nic nat elnapac mocjam.
Apmascosquic nic nat apquilsilhnanomap apanco.
Apquilasicjaclhec nic nat.
Apmiyovquic nic nat colvoc apvalhoc.
Am nic nat cotalhca mocjam aplom yoyam elnapoc.
39 Inlhenquic nic nat apvalhoc Dios actemaclha mepqui apquilyimnatem enlhit.
Apquilyitsomacpo enlhitaoc alhcajayam.
Inmasquec mataa acvonquepma.

40 Aplingamcoc nic nat mataa Dios apquiltemaclha melilyajayquiclho enlhit.
Siclhoc nic nat apquileyvam yoclhilhma actamopeycaoc.
41 Apquiltovasquic nic nat mocjam apvalhoc Dios ayinyema apquiltemaclha apancaoc.
Aplingamcoc nic nat acmayovsa apvalhoc Dios apyimtalhnamo.
42 Inquilvoncacmec nic nat mataa aptamjaycam simpilapquiscama Visqui ingac.
Apquilmasma nic nat apquilnapomacpilha cotnaja ingmoc.
43 Invitalhquic nic nat aptamjaycam simpilapquiscama Egipto, payjoc Zoán.
44 Ema ilhnic nat actomjayclho yingmin vatsam, mongmovan ongyinamcoc.
45 Invitalhquic nic nat ascoc (sempeje) acnatovascama enlhitaoc (co Egipto).
Najan lha napnicting acnatovascama nic nat enlhitaoc (co Egipto). ,
46 Apquilvaac nic nat sova apquilsovjomo ayimjaclha ninganma.
Alhto ilhnic nat inyicje apquiltamjaycam co Egipto.
47 Apyacmec nic nat piyam.
Impalacmec nic nat yingmin alyayem.
Inquiltovasalhquic nic nat uva avjac najan yamtaa acma acyilhna.
48 Inquilitsepquic nic nat vayqui najan apnatoscama nipquesic.
Yingmin alyayem nic nat alnapma najan tacja ayajem (alnapma).
49 Apquillingamcoc nic nat aplom pac Dios apyimtalhnamo.
Apquillingamcoc nic nat apyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc Dios.
Ayinyema ilhnic nat ángeles Dios apquilasinancama.
50 Am nic nat emyavac aplom pac Dios apyimtalhnamo.
Am nic nat elasicjaclhac mocjam.
Ningmasquem nic nat inquilnapac.
51 Apmatnec nic nat aptiyam apmamyi co Egipto apquitquic (Cam aptovana).

52 Apyinyovcasquic nic nat yoclhilhma Egipto.
Malha apnatoscama apnalayclha.
Apnalaclhec nic nat apyovoclhojo enlhitaoc yoclhilhma actamopeycaoc.
53 Innec nic nat acnalantama mepqui apquilay enlhitaoc.
Yingmin nic nat alnapma (Mar Rojo) cotnaja ingmoc (co Egipto).
54 Innec nic nat acnalantama Dios apquilyacyescama moc yoclhilhma.
Innec nic nat acnalantama inquilhe alvinatem, actomja Dios apanco.
55 Apquilantipsacpec nic nat actomja apquilaoclha napatavo enlhitaoc Israel.
Apquillhocac nic nat amyipayc malyipsateycaoc moclhama apquilmolhama.
Apquilmaclhec nic nat tingma aptamopeycaoc (co Canaán).

56 Am nic nat elyiplovcasac mocjam apcanamaclha Dios Visqui ingac.
Apquilinmelham nic nat Dios apyimtalhnamo ayinyema apquiltemaclha apancaoc.
57 Apquilvatsamquic nic nat apquiljalhenmo appayvam ayinyema Dios.
Apquilno ilhnic nat apquilyeyjamcaa apquiltemaclha apquilmapsomcaa.
58 Apquiltingyac nic nat quilaycmasquiscama yoyam elpayicsojo.
Apquiltimescasquic nic nat aclhenseycam apvalhoc Dios yoyam elvoc.
59 Aplovquic nic nat Dios apvita apquiltemaclha apancaoc.
Apyamasmec nic nat Dios, mepasmejec sat mataa enlhitaoc Israel.
60 Apyamasmec nic nat Dios tingma pac apponquinomap payjoc tingma Silo.
Tingma pac siclhoc nic nat nipyesicsa enlhitaoc.
61 Inmalhquic nic nat yamit aysicsic acyitnamaclha Dios appayvam.
Moc acvisay nic nat gloria najan apmopvan apanco Dios.
62 Yiplovcoc nic nat acyivey aplom Dios aptanoncama enlhitaoc.
Am nic nat elmiyavac Dios, apvita inlhojo apticyovam enlhitaoc.
63 Apquilhacpec nic nat natilh quilyimnanic yoyam elmetic.
Mepqui nic nat alyimjapeycaoc quilvana ayitcoc.
Mepqui alminaycmascama.
64 Apticyovquic nic nat sacerdotes.
Mepqui nic nat alyapcalhem lhintampaa.

65 Aplhaticjac nic nat Visqui apyimtalhnamo, malha aptiyanma siclho.
Malha enlhit nic nat anmin ayajem naysicsa aptiyanma.
66 Apquinyajasquic nic nat cotnaja ingmoc.
Avanjec nic nat apquilmancactama apquilinyem.
67 Apquiltovasacpec nic nat José apquilmolhama.
Am nic nat elyacyesacpoc Efraín apquilmolhama.
68 Innec nic nat alyacyesa Judá apquilmolhama, najan maa tingma Sión.
69 Innec nic nat alana tingma apponquinomap nitnoc anco.
Mepqui nic nat apyovjeycam as tingma apponquinomap apyimnatem.
70 Innec nic nat alyacyesa apquilancam David.
Apquilancam nic nat nipquesic.
71 Apyinyovcasquic nic nat aptimem quilancam nipquesic.
Etnejic apvisqui nipyesicsa enlhitaoc apquiltomja apquilyacyescama.
Etnejic sat apvisqui nipyesicsa Israel apquilmolhama.
72 Apvisqui nic nat David.
Aptomja apquilancam enlhitaoc malyacyescama.
Mepqui ilhnic nat ayajamalhco apvalhoc David naysicsa aptimem apvisqui.