Condenación de Efraín
1 ¡Ay de los ebrios de Efraín y de su corona de soberbia! ¡Ay de su espléndida hermosura! ¡Para esos aturdidos por el vino no es sino una flor caduca sobre la cumbre del fértil valle!
2 ¡Pero miren! El Señor tiene a uno que es fuerte y poderoso como tormenta de granizo, como un torbellino trastornador, con el ímpetu de recias aguas que todo lo inundan y lo derriban por tierra.
3 La corona de soberbia de los ebrios de Efraín será pisoteada;
4 su espléndida hermosura, que no es sino una flor caduca sobre la cumbre del fértil valle, será como la fruta temprana, la primera del verano, que en cuanto alguien la ve, la corta y se la traga.
5 Cuando llegue ese día, el Señor de los ejércitos será una corona de gloria para su pueblo remanente; ¡será una diadema de hermosura!
6 Infundirá en los jueces espíritu de justicia, y dará fuerzas a los que defienden la entrada de la ciudad.
7 Aunque también sacerdotes y profetas erraron al embriagarse con sidra y con vino; fallaron en la visión y tropezaron en el juicio; actuaron tontamente, aturdidos por el vino y por la sidra.
8 Todas sus mesas quedaron llenas de vómito y de suciedad; ¡no quedó un solo lugar limpio!
9 ¿A quién quieren enseñar? ¿A quién le imparten revelaciones? ¿Acaso a los destetados, a los que han dejado el pecho?
10 Pues salen con su ta-ta-ta, bla-bla-bla, pe-pe-pe, to-to-to.
11 ¡Le hablan a este pueblo en lengua extraña, en lengua de tartamudos!
12 Dios les había dicho: «Este es el reposo; hagan reposar a los cansados. Este es el descanso.»
Pero ellos no quisieron oír.
13 Por eso el Señor también les dirá: ta-ta-ta, bla-bla-bla, pe-pe-pe, to-to-to, hasta que vayan y caigan de espaldas, y se rompan los huesos, y sean atrapados y llevados prisioneros.
Amonestación a Jerusalén
14 Por lo tanto, escuchen la palabra del Señor, ustedes que se burlan de este pueblo y dicen gobernarlo.
15 Ustedes dicen:
«Hemos hecho un pacto con la muerte. Tenemos un convenio con el sepulcro. Cuando venga la tormenta y nos azote, no nos afectará, porque nuestro refugio es la mentira; nos esconderemos en la falsedad.»
16 Por eso Dios el Señor dice así:
«Miren esto: yo he puesto en Sión, por fundamento, una hermosa piedra angular, probada y de cimiento firme; quien se apoye en ella, no se tambaleará.
17 La justicia será mi plomada, y el derecho será mi nivel. Con granizo barreré el refugio de la mentira, y con aguas arrollaré su escondrijo.
18 Su pacto con la muerte quedará anulado, y su convenio con el sepulcro no se mantendrá; cuando llegue el golpe del turbión, pasará sobre ustedes;
19 cuando comience a pasar, los arrebatará; pues vendrá mañana tras mañana, y de día y de noche; y bastará el espanto para entender lo revelado.
20 La cama será muy corta para estirarse, y la manta demasiado estrecha para envolverse.»
21 El Señor se levantará como en el monte Perasín; se enojará como en el valle de Gabaón, y la obra que realizará les parecerá extraña e inaudita.
22 Así que no se burlen, para que no se aprieten más sus ataduras; porque he sabido que Dios, el Señor de los ejércitos, ha decidido traer destrucción sobre toda la tierra.
23 Presten atención, y escuchen mi voz; atiéndanme, y escuchen mis palabras.
24 ¿Acaso el que ara para sembrar se pasa todo el día abriendo surcos y rompiendo terrones?
25 Más bien, en cuanto ha igualado la superficie derrama el eneldo, siembra el comino, pone el trigo en hileras, la cebada en su lugar y la avena en el surco apropiado.
26 Y es que su Dios lo instruye y le enseña lo correcto,
27 pues al eneldo no se le pasa el trillo, ni al comino se le pasa la rueda de carreta; más bien, el eneldo se sacude con un palo, y el comino con una vara.
28 El grano sí se trilla, pero no siempre; ni tampoco se le pasa la rueda de la carreta ni se quiebra con los dientes del trillo.
29 Estos conocimientos provienen también del Señor de los ejércitos. Sus consejos son maravillosos, y grande es su sabiduría.
Apquiltemaclha co Samaria
1 Quellhip layi co Samaria apquilyimtalhnesomacpo apanco apquilmolhama Efraín. Apquiltemaclha anmin alnapma. Apquilnatanma ilhnamoc alyamay payjoc ayimjaclha acyilhna. Apquiltemaclha anmin alnapma as tingma.
2 Ingyapajacsic sat Dios lhama enlhit apyimnatem. Apmopvan apanco as enlhit, malha yatepiyam acyiplomo yingmin alyayem. Malha actovascama yatepiyam najan yingmin actovascama, malha yingmin acvanyam ayinyem. Apmaycam apmic eyinyoc sat nalhpop. 3 Aptoyam apmancoc sat etnejic as tingma, enlhit apquilyimtalhnesomacpo apanco najan anmin alnapma apquilmolhama Efraín.
4 Cotnejic sat apquilnatanma ilhnamoc alyamay, payjoc alvata ayimjaclha acyilhna. Colhojoc sat acyilhna higo yamit yicpintama acmocjitmaclha. Invitalhqui inyicje, inlicalhqui inyicje, intovcalhqui inyicje.

5 Evac sat as acnim Visqui ingac Apyimtalhnamo, naysicsa mayayo gloria apanco. Acyiplomo apquilnatanma actamila nipyesicsa apnaymacoc.
6 Eyascasingvomoc sat apquilyicpilquemo apquilyimtalhnamo. Elyimnatesquisic sat enlhitaoc elvascapoc apquilnapomacpilha tingma — alhta aptomjac Dios — nic nat aptomjac profeta.
Apquiltemaclha co Jerusalén
7 Apquillhenacpec poc anmin alnapma, malha mepqui aplhingam apquiltomjac. Apquillhenacpec sacerdotes najan profetas anmin alnapma, alyeyjamelhma ayinyema anmin. Malha mepqui apquillhingam apquiltomjac. Apquillhinganacmec naysicsa acvitay apquilvanmoncama. Anmin inquilnapac naysicsa apquilpeyvescasquiclha apquiltemaclha enlhit.
8 Yitnec apquilyiclhama netin mesa, acpaysacmo lhalhma anco.
9 Apquiltomjac selhanma coo: Apquiltamjoc as enlhit jingilyascasingvomoc, jingillhicmocsic apcanamaclha Dios. Malha sicaa mocjam nincoo.
10 Malha mongmovan nincoo ongilyipsitic: ba, be, bi, bo, bu — alhta apquiltomjac.
11 Am sat ancoc elyiplovcasac, ellingac sat apquilpayvam cotnaja nintemolhama actemaclha appamejitquiscama Dios.
12 Aptomjac alhta apquilanya quellhip: Coytic sat actamilaycam apquilvalhoc actemaclha apquillovquiscama apquilyampay. Am alhta eljalhnoc quellhip.
13 Eycaso ayinyema Visqui ingac Dios, elpamejitsic quellhip apquilyitsomacpo sicaa: ba, be, bi, bo bu — sat eltimjic. Elpilapmoc sat quellhip apquillhingam. Elyimsasic sat apyimpeoc, elmacpoc sat trampa tava 'apac — alhta aptomjac Dios — nic nat aptomjac profeta.

14 Quip elaylhojo appayvam ayinyema Visqui ingac, quellhip apquilviscaa mepqui apquiltamila apnaycam tingma Jerusalén.
15 Yitnec apquilpayvam quellhip: Mongacyejec nincoo ningitsepma, ayinyema pacto ningilpamejitsomalhca ningitsepma najan alyascamaclha ingjangaoc. Invaac sat ancoc singiltovascamaclha, mejingilmejec sat maa. Singmasma conyemac sat ningmovan amyaa najan ningyinimquiscama, malha ningyilhanmeycam sat cotnejic — alhta apquiltomjac quellhip.

16 Yitnec alhta appayvam Visqui ingac: Opquinic sat tingma Jerusalén lhama mataymong acmamnave, silyacyescama coo. Acvisay tingma apvajac tajescamaclha mongmovan ontovacsic. Yitnec maa talhamavo: Emyovacpoc sat enlhit aptomja meyasquiyam Visqui ingac — intomjac maa.
17 Sicmaycam coo plomada naysicsa sillanay tingma, acyitsomalhca actemaclha acpeyvomo. Moc sicmaycam coo nivel, acyitsomalhca sictemaclha acpeyvomo — alhta aptomjac Visqui ingac — nic nat aptomjac profeta.

Comamac sat acvanyam acyiplomo yingmin apóc alyayem, yoyam cotvacsic sat apquilyilhanmomaclha quellhip, melmiyovacpejec sat maa.
18 Comalhquejec sat maa pacto apquilmiyovmacpilha apquilitsepma najan alyascamaclha ingjangaoc. Enatovasacpoc sat quellhip, acvaa sat singiltovascama.
19 Enatovasacpoc sat mataa quellhip, moclhama secaseclha, moclhama acnim, najan moclhama alhtaa. Elpilhyinamam sat mataa quellhip, apquillinga inlhojo profeta appayvam.
20 Yitnec coo sicyitquiscama: colhojoc sat nintiyanma netin yamit nicja cama estrecha, najan ningalomalhca manto apyavatem — intomjac ninlhanmaclha.
21 Etacpoc sat Visqui ingac naysicsa aptomjaclha netin inquilhe Perazim, najan payjoc alvata Gabaón. Melyasamquejec sat quellhip, yavamlha etnejic, melyasamquejec sat quellhip aptamjaycam simpilapquiscama.
22 ¡Elvatsaoc sat quellhip selasmescama coo! Elyicpilhquetacpoc sat quellhip mocjam, aclingac coo aptomjaclha Visqui ingac, esavojoc sat aptovascama yoclhilhma apquileyvomaclha quellhip — nic nat aptomjac profeta.
Singyascasingvoyam Dios
23 Quip elaylhojo quellhip yavamlha oltimnacsic. Quip elaylhojo sicpayvam:
24 Apquiltamjoc enlhit ecniclha actic apquilcacjam. Melquejec sat mataa cotmongvoycamlha nelha.
25 ¿Naso ya moclhama aptomjaclha? Elalhnacsic siclho apquilcacjam. Ecniclhac sat eneldo actic najan comino actic. Emayvesam sat trigo apactic. Navá amyip emayvesam sat cebada actic najan centeno actic.
26 Apyasingvocmec alhta enlhit ayinyema Dios apyascasingvoyam.
27 Apliquic mataa enlhit actic eneldo acyilhna najan actic comino acyilhna apmaycam yamit, jave mataymong acliclamaclha actic.
28 Apliquic mataa enlhit apactic trigo apyilhna, apmaycam mataymong acliclamaclha apactic. Jave acvoncaclhojo apliclama apactic. Am etnajac aptipilquem apyilhna — alhta aptomjac Dios.
29 Acno mataa aclhanma apvalhoc Visqui Apyimtalhnamo. Apyascamco apanco Dios. Pilapcasquic mataa ningvita aptemaclha apyascamco — nic nat aptomjac profeta.