Arresto de Jesús
(Mt 26.47-56Mc 14.43-50Lc 22.47-53)
1 Luego de haber dicho estas cosas, Jesús salió con sus discípulos hacia el otro lado del torrente de Cedrón, donde había un huerto, y entró en él con sus discípulos.
2 También Judas, el que lo entregaba, conocía aquel lugar, porque muchas veces Jesús se había reunido allí con sus discípulos.
3 Así que Judas tomó una compañía de soldados, y algunos alguaciles de los principales sacerdotes y de los fariseos, y fue allí con linternas, antorchas y armas.
4 Pero Jesús, que sabía todas las cosas que le habían de sobrevenir, se adelantó y les preguntó: «¿A quién buscan?»
5 Le respondieron: «A Jesús nazareno.» Jesús les dijo: «Yo soy.» Y con ellos estaba también Judas, el que lo entregaba.
6 Cuando les dijo: «Yo soy», ellos retrocedieron y cayeron por tierra.
7 Él volvió a preguntarles: «¿A quién buscan?» Y ellos dijeron: «A Jesús nazareno.»
8 Respondió Jesús: «Ya les he dicho que yo soy. Si es a mí a quien buscan, dejen que estos se vayan.»
9 Esto, para que se cumpliera lo que había dicho: «De los que me diste, no perdí a ninguno.»
10 Simón Pedro, que tenía una espada, la desenvainó e hirió con ella al siervo del sumo sacerdote, que se llamaba Malco, y le cortó la oreja derecha.
11 Pero Jesús le dijo a Pedro: «Regresa la espada a su vaina. ¿Acaso no he de beber la copa que el Padre me ha dado?»
Jesús ante el sumo sacerdote
(Mt 26.57-58Mc 14.53-54Lc 22.54)
12 Entonces la compañía de soldados, el tribuno y los alguaciles de los judíos aprehendieron a Jesús. Lo ataron
13 y lo llevaron primeramente a Anás, que era suegro de Caifás, porque ese año era sumo sacerdote.
14 Caifás era el que había aconsejado a los judíos que era conveniente que un solo hombre muriera por el pueblo.
Pedro en el patio de Anás
(Mt 26.69-70Mc 14.66-68Lc 22.55-57)
15 Simón Pedro y otro discípulo seguían a Jesús. Como el otro discípulo era conocido del sumo sacerdote, entró con Jesús al patio del sumo sacerdote;
16 mientras que Pedro se quedó afuera, a la entrada. Pero salió el discípulo que era conocido del sumo sacerdote, le habló a la portera, e hizo que Pedro entrara.
17 Entonces la portera le dijo a Pedro: «¿Acaso no eres tú también uno de los discípulos de este hombre?» Y él dijo: «No lo soy.»
18 Los siervos y los alguaciles, que habían encendido un fuego porque hacía frío y se calentaban, estaban de pie; y también de pie, calentándose con ellos, estaba Pedro.
Anás interroga a Jesús
(Mt 26.59-66Mc 14.55-64Lc 22.66-71)
19 El sumo sacerdote preguntó a Jesús acerca de sus discípulos y de su enseñanza.
20 Jesús le respondió: «Yo he hablado al mundo abiertamente. Siempre he enseñado en la sinagoga y en el templo, donde se reúnen todos los judíos. Nunca he dicho nada en secreto.
21 ¿Por qué me preguntas a mí? Pregúntales a los que han oído, de qué les he hablado. Ellos saben lo que he dicho.»
22 Al decir esto Jesús, uno de los alguaciles, que estaba allí, le dio una bofetada y le dijo: «¿Y así le respondes al sumo sacerdote?»
23 Jesús le dijo: «Si he hablado mal, señálame el mal; pero si he hablado bien, ¿por qué me golpeas?»
24 Entonces Anás lo envió atado a Caifás, el sumo sacerdote.
Pedro niega a Jesús
(Mt 26.71-75Mc 14.69-72Lc 22.58-62)
25 Pedro estaba allí de pie, calentándose, y le dijeron: «¿Acaso no eres tú uno de sus discípulos?» Él lo negó, y dijo: «No lo soy.»
26 Uno de los siervos del sumo sacerdote, que era pariente de aquel a quien Pedro le había cortado la oreja, le dijo: «¿Qué, no te vi yo en el huerto con él?»
27 Pedro lo negó otra vez; y enseguida cantó el gallo.
Jesús ante Pilato
(Mt 27.1-2Mt 11-31Mc 15.1-20Lc 23.1-5Lc 13-25)
28 Llevaron a Jesús de la casa de Caifás al pretorio. Era de mañana, y ellos no entraron en el pretorio, para no contaminarse y así poder comer la pascua.
29 Entonces Pilato salió a preguntarles: «¿De qué acusan a este hombre?»
30 Ellos le dijeron: «Si este no fuera un malhechor, no te lo habríamos entregado.»
31 Pero Pilato les dijo: «Llévenselo ustedes, y júzguenlo de acuerdo con su ley.» Y los judíos le dijeron: «A nosotros no se nos permite dar muerte a nadie.»
32 Esto, para que se cumpliera la palabra que Jesús había dicho, y en la que daba a entender de qué muerte iba a morir.
33 Pilato volvió a entrar en el pretorio; llamó entonces a Jesús, y le preguntó: «¿Eres tú el Rey de los judíos?»
34 Jesús le respondió: «¿Dices tú esto por ti mismo, o te lo han dicho otros de mí?»
35 Pilato le respondió: «¿Soy yo acaso judío? Tu nación, y los principales sacerdotes, te han puesto en mis manos. ¿Qué has hecho?»
36 Respondió Jesús: «Mi reino no es de este mundo. Si mi reino fuera de este mundo, mis servidores lucharían para que yo no fuera entregado a los judíos. Pero mi reino no es de aquí.»
37 Le dijo entonces Pilato: «¿Así que tú eres rey?» Respondió Jesús: «Tú dices que yo soy rey. Yo para esto he nacido, y para esto he venido al mundo: para dar testimonio de la verdad. Todo aquel que es de la verdad, oye mi voz.»
38 Le dijo Pilato: «¿Y qué es la verdad?»
Y dicho esto, salió otra vez a decirles a los judíos: «Yo no hallo en él ningún delito.
39 Pero ustedes tienen la costumbre de que les suelte un preso en la pascua. ¿Quieren que les suelte al Rey de los judíos?»
40 Todos ellos gritaron de nuevo, y dijeron: «¡No sueltes a este! ¡Suelta a Barrabás!» Y Barrabás era un ladrón.
Apmomap Jesús
(Mt 26.47-56Mr 14.43-50Lc 22.47-53)
1 Natamin apquilmalhnancama alhta aplhinga mocjam Jesús. Apquillhalhmaa alhta apquiltamsoycaoc. Apquilmiyaclhec alhta tap alvata acvisay Cedrón. Yitnec alhta maa yoclhilhma (amyip). Apvoclhec alhta Jesús najan apquiltamsoycaoc. 2 Apyasamcoc alhta najan as amyip Judas, aptomja apcanem emacpoc Jesús. Ayinyemaclha apcaneyclhec alhta mataa maa Jesús najan apquiltamsoycaoc. 3 Lhama alhta apquilanyamcaa Judas lhama tropa singilpilhtetemo najan apquiltamilquiscama tingma apponquinomap, apquilinyema fariseos najan apquilimja apmamyi sacerdotes. Apquilsovquic alhta apquiltotseycaoc apmamyi talha najan calevascama najan apquilmaycam (sovo acvinatem najan moc apquilmaycam). Apquilvoclhec alhta maa amyip.
4 Apyasamcoc alhta Jesús aclhamoclhojo asoc, yoyam cotnejic. Apquilamyilhamquic alhta Jesús. Aptomjac alhta apquilanya:
—¿So apquiltingya yi? —alhta aptomjac.
5 Apquilatingmavoc alhta singilpilhtetemo:
—Jesús co Nazaret ninquitamac —alhta apquiltomjac.
Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Coo nac aso —alhta aptomjac.
Apcanvocmoc alhta lhama apquillhalhmaa Judas, aptomja apcanem yoyam emacpoc Jesús. 6 Lhama alhta apquillinga singilpilhtetemo Jesús appayvam: “Coo nac aso.” Yejemoc alhta apquilalhingaoclho apnalhpolintamo nalhpop. 7 Yejemoc alhta apquilmalhna mocjam Jesús:
—¿So apquiltingya yi? —alhta aptomjac.
Apquilatingmavoc alhta:
—Jesús co Nazaret ninquitamac —alhta apquiltomjac.
8 Aptomjac alhta inyicje: Coo nac aso. Selquitamsama sat ancoc coo, elane sat eltajiclha sellhalhmaa —alhta aptomjac.
9 Invocmec alhta acvamlha aplhanmaclha Jesús: “Am alhta alhnanacmoc lhama enlhit selmescama alhta coo Tata.” 10 Yejemoc alhta aplica sovo acvinatem apmaycam Simón Pedro. Apticponquic alhta Pedro. Apyatemenquic alhta apaycoc actamilaclha enlhit apvisay Malco. Apquimja apmamyi sacerdote apquilancam alhta Malco. 11 Aptomjac alhta Jesús apcanya Pedro:
—Ingyitsiclha alhancoc sovo acvinatem. ¿Apcanayqui ya lhquip movanqueje oynic asoc acmasca ayinyema coo Tata, seyanem alhta yoyam oynic? —alhta aptomjac.
Jesús napato apquimja apmamyi sacerdote
(Mt 26.57-58Mr 14.53-54Lc 22.54)
12 Yejemoc alhta appasmacpo singilpilhtetemo najan judíos apquilancam. Apmacpec alhta Jesús. Apquilpilhtetacpec alhta. Aplhalhma alhta singilpilhtetemo apvisqui. 13 Apquilyantamaclhec alhta Jesús Anás tingma pac. Caifás apipyata Anás. Apquimja apmamyi sacerdote alhta Caifás as año nac jay. 14 Eyca as Caifás aptomja alhta apquilanya siclho judíos: “Intasi nac ingyitsapoc lhama enlhit acyanmongam apnaymacoc lhalhma anco.”
Apyinimquiscama Pedro
(Mt 26.69-70Mr 14.66-68Lc 22.55-57)
15 Innec alhta apyantama Jesús. Apyiplaclhec Simón Pedro najan poc apquiltamescama. Aptalhningvocmec alhta Jesús najan poc apquiltamescama Caifás tingma pac, apquimja apmamyi sacerdote. Ayinyemaclha apyicpilcoc alhta Caifás, malha aptimem poc alhta. 16 Apquiningvocmec alhta Pedro apatong tingma. Yejemoc alhta aptepa apquiltamescama aptomja apyicpilquemo Caifás. Appamejitcasquic alhta siclho quilvana actamilquiscama atong. Apcanayquic alhta, yoyam etalhningvota Pedro. 17 Yejemoc alhta actomja quilvana actamilquiscama atong ayanya Pedro:
—¿Jave ya lhquip Jesús apquiltamescama? —alhta intomjac.
Apcatingmavoc alhta Pedro:
—Jave coo —alhta aptomjac.
18 Eyquey alhta intomjac. Apquilvatnec alhta talha. Apcanam alhta nicja talha apquilancam najan singilpilhtetemo. Apquilhtamquic alhta talha. Appalhavocmec alhta maa Pedro. Apquilhtangvocmec alhta lhama talha.
Jesús napato apquimja apmamyi sacerdote
(Mt 26.59-66Mr 14.55-64Lc 22.66-71)
19 Aptomjac alhta apquimja apmamyi sacerdote apcanya Jesús:
—¿Soc enlhit lhip apquiltamsoycaoc qui? ¿Jalhco actema apquillhicmoscama lhip? —alhta aptomjac.
20 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Am oyilhalhcoc coo siltimnascama amyaa enlhit lhalhma anco. Allhicmosquic coo mataa amyaa apcaneyquiclhilha judíos. Congne tingma apcaneyquiclhilha najan congne tingma apponquinomap. Am oyilhalhcoc alhta siltimnascama amyaa. 21 ¿Soctomja selmalhnamcaa nac coo? Ilmalhna sat lhip enlhitaoc apquillingay alhta siltimnaycam. Apquilyasamcoc actemaclha siltimnascama alhta —alhta aptomjac.
22 Lhama alhta apquiltimnasa Jesús. Yejemoc alhta apticponga napaat lhama singilpilhtetemo apquinmaycamo lhama. Aptomjac alhta singilpilhtetemo apcanya Jesús:
—¿Intasi ya apcatingmoctama lhip actema nac jay napato apquimja apmamyi sacerdote? —alhta aptomjac.
23 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—¿Asomco ya actomjaclha sicpayvam? Ilhen sat lhip acvisay acmasom. ¿Intasi ya actomjaclha sicpayvam? ¿Soctomja seticponga nac lhip? —alhta aptomjac.
24 Apcanayquic alhta Anás elpilhtetacpoc Jesús. Apcapajasquic alhta apnaclha Caifás, aptomja apquimja apmamyi sacerdote.
Apyinimquiscama mocjam Pedro
(Mt 26.71-75Mr 14.69-72Lc 22.58-62)
25 Apquilhtec alhta mocjam talha Pedro. Yejemoc alhta apquiltomja apquilanya Pedro:
—¿Jave ya lhquip lha Jesús apquiltamescama? —alhta apquiltomjac.
Apcatingmavoc alhta Pedro actemaclha apyinimquiscama:
—Jave coo —alhta aptomjac.
26 Apnec alhta maa apquilancam apquimja apmamyi sacerdote. Aptomja alhta apmolhama apyatemenquiscama alhta Pedro apaycoc.
Aptomjac alhta apquilancam apcanya Pedro:
—Acvitac alhta lhip aplhalhma Jesús yoclhilhma maa —alhta aptomjac.
27 Aptomjac alhta Pedro actemaclha mocjam apyinimquiscama. Yejemoc alhta acpayva tataa.
Jesús napato Pilato
(Mt 27.1-2Mt 11-14Mr 15.1-5Lc 23.1-5)
28 Apnec alhta mocjam Jesús tingma pac Caifás. Yejemoc alhta apquilyantamaclho Jesús tingma pac aptomja yatapvisqui co Roma. Acmopeyam congne alhta intomjac. Am alhta elantalhningvocmoc judíos Pilato tingma pac. Incacoc alhta apnenyaoc judíos eltimjic comasis apyimpeoc napato Dios. Ayinyemaclha apquililtamjoc alhta eltovamcoc pascua aptom actemaclha actamila apquilvalhoc. 29 Yejemoc alhta aptepa Pilato. Aptomjac alhta apquilanya:
—¿Soc asoc acmasom pa ellhenic quellhip? —alhta aptomjac.
30 Apquilatingmavoc alhta enlhitaoc:
—Paj ancoc aptamjaycam acmasom as enlhit, mongvanquejec nincoo ongyantamentac apnaclha lhip —alhta apquiltomjac.
31 Aptomjac alhta Pilato apquilanya enlhitaoc:
—Elyantamiclha sat quellhip maa. Yitnec quellhip apquilanamaclha apancaoc. Elpeyvasiclhojo sat aptemaclha as enlhit —alhta aptomjac.
Apquilatingmavoc alhta enlhitaoc:
—Nincoo ningilvisay judíos. Mongvanquejec nincoo ongilanic, yoyam ematong lhama enlhit —alhta apquiltomjac.
32 Invocmec alhta aplhanmaclha Jesús actemaclha yoyam ematong. 33 Yejemoc alhta aptalhningvoclho mocjam Pilato congne tingma. Apcanyam alhta Pilato Jesús. Aptomjac alhta apcanya:
—¿Lhip ya judíos apvisqui apancaoc? —alhta aptomjac.
34 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—¿Selmalhnaycam apanco ya lhquip, inlhoyqui laa ayinyema apquiltimnascama apnaymacoc? —alhta aptomjac.
35 Aptomjac alhta Pilato apcanya Jesús:
—Jave coo judío. Apquilyantamentac lhac lhip apnaymacoc najan apquilimja apmamyi sacerdotes. ¿Jalhco lhac aptomjaclha lhip? —alhta aptomjac.
36 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Am conyemac coo silnancascama as nalhpop. Intimec sat ancoc silnancascama as nalhpop, elnapacpoc sat singilpilhtetemo ajancaoc, yoyam jelmeyvoc coo. Colapvanquejec jelmoc judíos. Jave coo silnancascama as nalhpop —alhta aptomjac.
37 Aptomjac alhta mocjam Pilato:
—¿Naso ya aptomja lhip Apvisqui? —alhta aptomjac.
Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Naso coo sictomja Visqui. Acvaac coo aso nalhpop ayinyema sictiyam alhta sictomja enlhit. Altamjoc olngacsic amyaa actomja nasoc anco. Apquiljalhnoc mataa sicpayvam enlhit apquiltomja apquilyajayquiclho amyaa actomja nasoc anco —alhta aptomjac.
38 Aptomjac alhta Pilato apcanya Jesús:
—¿Soc asoc actomja nasoc anco? —alhta aptomjac.
Aplhenamap Jesús yoyam ematong
(Mt 27.15-31Mr 15.6-20Lc 23.13-25)
Natamin appamejitquiscama Pilato aptiyapveclho mocjam tingma. Aptomjac alhta Pilato apquilanya enlhitaoc:
—Am coo otac apmapsom as enlhit —alhta aptomjac. 39 Yitne inyicje apquiltemaclha quellhip, yoyam oyamyiclhac lhama enlhit apquilpilhtetomap nipyesicsa caya. ¿Apquililtamjo ya quellhip oyamyiclha judíos apvisqui apancaoc? —alhta aptomjac.
40 Yejemoc alhta apquilpalhamamcaa enlhitaoc:
—Jave eyqui lha, Barrabás eyca —alhta apquiltomjac apquilpamesma. Barrabás eyca aptomja enlhit apminyilhma.