La ofrenda de la viuda
(Mc 12.41-44)1 Jesús estaba observando a los ricos que depositaban sus ofrendas en el arca del templo,
2 y vio que una viuda muy pobre depositaba allí dos moneditas de poco valor.
3 Entonces dijo: «En verdad les digo, que esta viuda pobre ha echado más que todos.
4 Porque todos aquellos ofrendaron a Dios de lo que les sobra, pero ella puso, en su pobreza, todo lo que tenía para su sustento.»
Jesús predice la destrucción del templo
(Mt 24.1-2Mc 13.1-2)5 Algunos hablaban de las hermosas piedras con las que el templo estaba adornado, y de las ofrendas dedicadas a Dios, así que Jesús les dijo:
6 «En cuanto a lo que ustedes ven, vienen días en que no quedará piedra sobre piedra. Todo será destruido.»
Señales antes del fin
(Mt 24.3-28Mc 13.3-23)7 Entonces le preguntaron: «Y esto, Maestro, ¿cuándo sucederá? ¿Y qué señal habrá cuando esto ya esté por suceder?»
8 Jesús les respondió: «Cuídense de no ser engañados. Porque muchos vendrán en mi nombre, y dirán: “Yo soy”, y también: “El tiempo está cerca.” Pero ustedes no los sigan.
9 Y cuando oigan hablar de guerras y de levantamientos, no se alarmen, porque es necesario que esto suceda primero, pero el fin no llegará de manera repentina.»
10 También les dijo: «Se levantará nación contra nación, y reino contra reino.
11 Habrá impresionantes terremotos, y hambre y pestilencias en diferentes lugares; también sucederán cosas espantosas y habrá grandes señales del cielo.
12 Pero antes de que todo esto suceda, a ustedes les echarán mano, los perseguirán, y los entregarán a las sinagogas y a las cárceles, y por causa de mi nombre los harán comparecer ante reyes y gobernantes.
13 Pero esto les servirá para dar testimonio.
14 Propónganse en su interior no ponerse a pensar cómo responder en su defensa,
15 porque yo les daré las palabras y la sabiduría, las cuales no podrán resistir ni contradecir todos sus oponentes.
16 Ustedes serán entregados incluso por sus padres, hermanos, parientes y amigos, y a algunos de ustedes los matarán.
17 Por causa de mi nombre, todo el mundo los odiará,
18 pero ustedes no perderán ni un solo cabello de su cabeza.
19 Tengan paciencia, que así ganarán sus almas.
20 »Pero cuando vean a Jerusalén rodeada de ejércitos, sepan que su destrucción ha llegado.
21 Entonces, los que estén en Judea, huyan a los montes; y los que estén en la ciudad, salgan de allí. Los que estén en los campos, no entren en la ciudad.
22 Porque esos días serán de retribución, para que se cumplan todas las cosas que están escritas.
23 Pero ¡ay de las que en esos días estén embarazadas, o amamantando! Porque vendrá sobre la tierra una gran calamidad, y sobre este pueblo vendrá la ira.
24 Y caerán a filo de espada, y serán llevados cautivos a todas las naciones; y Jerusalén será pisoteada por los paganos, hasta que se cumplan los tiempos que a ellos les esperan.
La venida del Hijo del Hombre
(Mt 24.29-35Mt 42-44Mc 13.24-37)25 »Habrá entonces señales en el sol, en la luna y en las estrellas. En la tierra, la gente se angustiará y quedará confundida por causa del bramido del mar y de las olas.
26 El miedo y la expectación de las cosas que sobrevendrán en la tierra hará que los hombres desfallezcan, y los poderes celestiales se estremecerán.
27 Entonces verán al Hijo del Hombre venir en una nube, con poder y gran gloria.
28 Cuando esto comience a suceder, anímense y levanten la cabeza, porque su redención estará cerca.»
29 También les contó una parábola: «Fíjense en la higuera y en todos los árboles.
30 Cuando ustedes ven que brotan sus hojas, pueden saber que ya se acerca el verano.
31 De la misma manera, cuando ustedes vean que todo esto sucede, podrán saber que ya se acerca el reino de Dios.
32 De cierto les digo, que todo esto sucederá antes de que pase esta generación.
33 El cielo y la tierra pasarán, pero mis palabras no pasarán.
34 »Pero tengan cuidado de que su corazón no se recargue de glotonería y embriaguez, ni de las preocupaciones de esta vida, para que aquel día no les sobrevenga de repente.
35 Porque caerá como un lazo sobre todos los que habitan la faz de la tierra.
36 Por lo tanto, manténganse siempre atentos, y oren para que sean considerados dignos de escapar de todo lo que habrá de suceder, y de presentarse ante el Hijo del Hombre.»
37 De día, Jesús enseñaba en el templo; de noche, se quedaba en el monte llamado de los Olivos.
38 Y toda la gente acudía a él por la mañana, para escucharlo en el templo.
Lhama tampeyi acpicanma solyayem
(Mr 12.41-44)1 Lhama alhta apna Jesús congne tingma apponquinomap. Apquillanam alhta enlhit apnincanvoycta solyayem yamit aysicsic. Alyiviy solyayem alhta apninquina enlhit ningilnatam inyap. 2 Apvitac alhta Jesús lhama tampeyi mepqui alnatam. Acpicanvactamo alhta anit solyayem ayitcoc, quitsic anco. 3 Aptomjac alhta apquilanya Jesús:
—Actomjac coo siyanya quellhip: Naso, inyeycajascacmoc lhac as tampeyi mepqui alnatam acpicanma solyayem, am colhno apnincanma poc enlhitaoc. 4 Apninquinquic lhac enlhitaoc acvamlha solyayem acyeycajangvaycmo. Insovjoc anco acpiquena tampeyi, mepqui actingyaclha actom —alhta aptomjac.
Jesús aplhanma etvasacpoc tingma apponquinomap
(Mt 24.1-2Mr 13.1-2)5 Aplhenacpec alhta tingma apponquinomap. Inlhenalhquic alhta najan mataymong altamila najan alyinmomo ningaycaoc. Aptomjac alhta Jesús:
6 —Apquilvita inyicje quellhip as asoc. Comoc sat acnim, yoyam etvasacpoc as tingma. Coymalhquejec sat lhama mataymong tacjalhit moc. Cosovjalhcojoc sat colhic alyanincasamcojo as mataymong —alhta aptomjac.
Asoc monquinatquiscama actamongvomlha nelha acnim
(Mt 24.3-28Mr 13.3-23)7 Apquiltomjac alhta apquilanya apquiltamsoycaoc:
—Visqui, ¿jalhco sat acvam cotnejic as asoc aplhena lhac? ¿Soc sat asoc ongvitac monquinatquiscama, yoyam cotmongvomoc nelha as asoc? —alhta apquiltomjac.
8 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Elavojo quellhip. Noelyinimsap nasa. Elilhyemoc sat aplhamoclhojo enlhit elsamac sat coo sicvisay: “Coo nac Cristo” —sat eltimjic. “Invocmec acnim” —sat eltimjic. Noelyiplov nasa quellhip. 9 Apquillingac sat ancoc quellhip amyaa apquilnapacpilha najan quimpocjacme, noela nasa. Mongvanquejec mongvitac aso. Am covocmoc mocjam nelha acnim —alhta aptomjac.
10 Aptomjac alhta mocjam Jesús:
—Elnapacpoc sat enlhitaoc. Elnapacpoc sat najan apquilviscaa. 11 Coyovjam sat lhop lhalhma anco. Mayc sat colnapoc enlhitaoc. Ningmasquem ataoc sat cotnejic lhalhma anco. Ningilay sat cotnejic. Colvitalhcac sat netin asoc mongvitayaclha najan asoc monquinatquiscama.
12 “Yicpintama as asoc elmacpoc sat quellhip. Colhic sat acminlhinamcaa. Colhic sat acnalaclho quellhip tingma apcaneyclhilha, yoyam elyicpilcacpoc. Colhic sat alnescacmo congne singilpilhtetomaclha. Colhic sat najan acnalaclho quellhip apnamcaclha apquilviscaa najan yatapquilviscaa, coo sicvisay ayinyemaclha. 13 Ellingacsic sat quellhip sicvisay. 14 Noncolquitam nasa apquilvalhoc yoyam elatingmojo quellhip. 15 Olmesic sat apquilpayvam najan apquilyascamcolhma quellhip. Colapvanquejec sat cotnaja ingmoc elatingmojo najan elyacsilhma apquilpayvam. 16 Elmacpoc sat quellhip. Elanic sat apyapmayc, yoyam elmacpoc quellhip. Colanic sat incanayc, yoyam elmacpoc quellhip. Elanic sat apquilyalhinga, najan apmolhama najan apnaymacoc, yoyam elmacpoc quellhip. Eticyo sat napocja quellhip. 17 Eltanovacpoc sat quellhip lhalhma anco, coo ayinyemaclha sicvisay apquiltanoncama. 18 Colhnanmejec sat lhama apva apcatcoc quellhip. 19 Apquilinlhanacmec sat ancoc quellhip actamongvamlha nelha, elvomsacpoc sat tap.
20 “Apquilvitac sat ancoc quellhip apvocjacpo tingma Jerusalén, elyasamcojo, quilhvo pa etvasacpoc tingma. 21 Apnam sat ancoc enlhit yoclhilhma Judea, elyas sat inquilha yoyam elyilhanmoc. Enlhitaoc co Jerusalén, elinyajaoc sat maa tingma. Apnaycam sat ancoc amyip, noelyas nasa tingma Jerusalén. 22 Sat cotnejic maa acyanmongayclha apquiltemaclha apancaoc. Comoc sat nelha aclhanmaclha vaycajac acnatalhesomalhca. 23 Quilvanaa sat layi actomja inlovsavo najan inalava. Cotalhcac sat acmasca lhalhma anco. Avanjec sat aplom Dios Ingyapam tacjaplhit as enlhitaoc. 24 Eticyo sat napocja enlhitaoc. Elmacpoc sat napocja najan colhic sat acnalaclha lhalhma anco. Eltamacpoc sat tingma Jerusalén, metnaja judíos sat apquiltoyam, acvocmo acvamlha acnim apcascama Dios Ingyapam —alhta aptomjac Jesús.
Apvoyctamlha sat apvisay Aptiyam Aptomja Enlhit
(Mt 24.29-35Mt 42-44Mr 13.24-37)25 Aptomjac alhta mocjam Jesús:
“Colvitalhcac sat asoc monquinatquiscama. Cajancac sat acnim, ingyajancac sat piltin, epalentac sat apyova. Avanjec sat apquilay enlhitaoc lhalhma anco as nalhpop. Melyasamquejec sat apquiltomjaclha apquillinga sat ayilhtingyovam yingmin acvanyam najan alyayajayam. 26 Apquilyimnaclho sat elitsapoc ayinyema apquilay najan apquililjalhneycam asoc, yoyam incolvac sat as nalhpop. Colyovjam sat asoc alyimnatem netin. 27 Natamin otalhcac sat sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit, sicvactamo sat naysicsa yipjopay. Coyiplovjoc sat sicmovan najan gloria siyapongmatem ajanco. 28 Apquilvitac sat ancoc actomja siclhoc as asoc elinmelhojo sat quellhip. Elimpasiclha netin apcatcoc. Ayinyemaclha camquitvaac ningilvomsomalhca tap —alhta aptomjac.
29 Apquiltimnasamcaa alhta actemaclha apyitquiscama:
—Quip elanojo quellhip higo yamit najan aclhamoclhojo yamtaa. 30 Inyimselec sat ancoc naváyc yamit, eyca pa elyasamcojo, camquitvocmec mocjitma. 31 Najan quellhip lha. Apquilvitac sat ancoc as asoc siclhena lhac, elyasamcojo ayamquitvaa Dios apquilnancascama.
32 “Actomjac coo siyanya quellhip: Naso, colvitalhcac sat as asoc yicpintama esovjacpoc as enlhitaoc. 33 Comascoc sat netin najan nalhpop, comasquejec sat coo sicpayvam.
34 “Elavojo quellhip. Noelyimtalhnes nasa apquilvalhoc actemaclha sinlalictem, actemaclha anmin ato, actemaclha allhanma apquilvalhoc asoc lhalhma anco. 35 Melpilapmacpeje quellhip. Incovac as acnim malha asoc acmam apquiljanma. Melpilapmacpejec sat enlhit lhalhma anco incovac as acnim. 36 “Eltamilsacpojo apanco quellhip. Elilmalhna sat mataa. Apvancaac sat, yoyam elinquitacpoc. Am cotvacsejec sat quellhip asoc, yoyam colva. Apvancaac sat elanam payjo apvisay Aptiyam Aptomja Enlhit —alhta aptomjac.
37 Apquillhicmosquic alhta mataa Jesús tingma apponquinomap acnim anco. Apmiyaclhec alhta mataa netin inquilhe Olivos, yoyam etyinic. 38 Alhtooc ancoc mataa apquilvactamo enlhit tingma apponquinomap, yoyam elaylhojo appayvam.