Los derechos de un apóstol
1 ¿Qué, no soy apóstol? ¿Y acaso no soy libre? ¿Acaso no he visto a Jesús, nuestro Señor? ¿Y no son ustedes el fruto de mi trabajo en el Señor?
2 Tal vez otros no me consideren apóstol, pero para ustedes sí lo soy, porque ustedes son el sello de mi apostolado en el Señor.
3 Mi defensa contra los que me acusan es la siguiente:
4 ¿Acaso nosotros no tenemos derecho a comer y beber?
5 ¿Y acaso no tenemos derecho a traer con nosotros una esposa creyente, como lo hacen los otros apóstoles, y Cefas y los hermanos del Señor?
6 ¿O es que solo Bernabé y yo estamos obligados a trabajar?
7 ¿Qué soldado presta servicio a expensas de sus propios recursos? ¿Quién planta una viña y no come de sus uvas? ¿O quién pastorea el rebaño y no bebe de la leche que ordeña?
8 Esto lo digo, no solo de acuerdo con el punto de vista humano, sino también de acuerdo con la ley.
9 Porque en la ley de Moisés está escrito: «No pondrás bozal al buey que trilla». ¿Quiere decir esto que Dios se preocupa de los bueyes,
10 o más bien lo dice por todos nosotros? En realidad, esto se escribió por nosotros; porque tanto el que ara como el que trilla deben hacerlo con la esperanza de recibir su parte de la cosecha.
11 Si nosotros sembramos entre ustedes lo espiritual, ¿será mucho pedir que cosechemos de ustedes lo material?
12 Si otros participan de este derecho sobre ustedes, ¡con mayor razón nosotros!
Sin embargo, no hemos hecho uso de este derecho, sino que lo toleramos todo, a fin de no presentar ningún obstáculo al evangelio de Cristo.
13 ¿Acaso no saben ustedes que los que trabajan en el templo, comen del templo; y que los que sirven al altar, participan del altar?
14 Así también el Señor ordenó a los que anuncian el evangelio, que vivan del evangelio.
15 Pero yo no me he aprovechado de nada de esto, ni tampoco he escrito esto para que se haga así conmigo; porque prefiero morir antes que alguien me despoje de este motivo de orgullo.
16 Pues si anuncio el evangelio, no tengo por qué jactarme, porque esa es mi misión insoslayable. ¡Ay de mí si no predico el evangelio!
17 Así que, si lo hago de buena voluntad, recibiré mi recompensa; pero si lo hago de mala voluntad, no hago más que cumplir con la misión que me ha sido encomendada.
18 ¿Cuál es, pues, mi recompensa? La de predicar el evangelio de Cristo de manera gratuita, para no abusar de mi derecho en el evangelio.
19 Porque, aunque soy libre y no dependo de nadie, me he hecho esclavo de todos para ganar al mayor número posible.
20 Entre los judíos me comporto como judío, para ganar a los judíos; y, aunque no estoy sujeto a la ley, entre los que están sujetos a la ley me comporto como si estuviera sujeto a la ley, para ganar a los que están sujetos a la ley.
21 Entre los que no tienen ley, me comporto como si no tuviera ley, para ganar a los que no tienen ley (aun cuando no estoy libre de la ley de Dios, sino bajo la ley de Cristo).
22 Entre los débiles me comporto como débil, para ganar a los débiles; me comporto como todos ante todos, para que de todos pueda yo salvar a algunos.
23 Y esto lo hago por causa del evangelio, para ser copartícipe de él.
24 ¿Acaso no saben ustedes que, aunque todos corren en el estadio, solamente uno se lleva el premio? Corran, pues, de tal manera que lo obtengan.
25 Todos los que luchan, se abstienen de todo. Ellos lo hacen para recibir una corona corruptible; pero nosotros, para recibir una corona incorruptible.
26 Así que yo corro y lucho, pero no sin una meta definida; no lo hago como si estuviera golpeando el viento;
27 más bien, golpeo mi cuerpo y lo someto a servidumbre, no sea que después de haber predicado a otros yo mismo quede eliminado.
Asoc apmopvan etingya apóstol aptomja soycam amyaa
1 Naso, evanquic coo lha otingya asoc acno aptemaclha poc apóstol. Ayinyemaclha actomjac coo lha sicvitay Visqui ingac Jesús. Quellhip apquiltomja malha acyanmongam sictamjaycam ayinyema Visqui ingac. 2 Apquilyascacmec sat ancoc napocja enlhitaoc sicvisay apóstol. Nojelyasquim nasa coo, ayinyemaclha apquilyanmoncasquic alhta apquilvalhoc quellhip ayinyema sictamjaycam coo. Colhejec sat acyascacmo sictimem apóstol.
3 Ayatingmavoc coo mataa yoyam mejelyascamejec apquiltomja selinmelhaycam. 4 Evanquic coo ongvanic quellhip yoyam jelmesic sictom najan sicyam. 5 Evanquic coo lha otnejic etava quilvana macyanmonquiscama avalhoc yoyam otnejic mataa siclhalhma. Acno apquiltemaclha mataa poc apóstoles najan Visqui ingac apquilyalhinga najan Pedro. 6 ¿Ningilvamlha ya nincoo ningilanyomalhca yoyam ongiltamjam coo najan Bernabé? ¿Mongvanqueje ya nincoo ongillhovac asoc naysicsa ningillhicmoscama tasic amyaa? Ingvanqui inyicje. 7 Actomjac coo silanya quellhip: Paj lhama singilpilhtetemo epasmoc apquilnapomacpilha mepqui aplhoy acyanmongam. Apvanquic enlhit etovc acyilhna aptomja apquinayclha. Apvanquic mataa enlhit alyanca apnatoscama eynic neme ac apyingmenic. 8 Jave acvamlha siclhanma sicpayvam ajanco nintemaclha mataa. Yitnec najan lha aclhanma Dios appayvam actalhesomalhca. 9 Yitnec singanamaclha actalhesomalhca aplhanma ilhnic nat Moisés: “Nongyatquisquis nasa bozal ayajapquiscama avajic vayqui naysicsa ningyatemenma acyilhna” —nic nat intomjac appayvam. Am nic nat elhenac vayqui Dios. 10 Aplhenqui inyicje ningiltemaclha nincoo. Naso, nincoo ningillhenomalhca singanamaclha actalhesomalhca. Yitnec mataa aljalhneycam apvalhoc enlhit aptomja apquilcacjam najan aptomja apnaclhama acyilhna yoyam elhquiclha nicja acyilhna. 11 Ningillhicmosquic alhta Dios appayvam nipyesicsa quellhip, malha ninginayclha alhta actic. ¿Mongvanqueje ya nincoo ongillhovac asoc ayitcoc ayinyema quellhip, malha ningillhoy nicja acyilhna? 12 Apquillhocac mataa asoc poc soycam amyaa nipyesicsa quellhip. ¿Am cotneje ya ningillhoy ingmamyi nincoo?
Am alhta eyca ongiltamjoc mataa ongillhovac asoc ayinyema quellhip. Nintingyamquic nincoo mataa asoc inganco. Ningiltamjoc yoyam colngalhcac mataa tasic amyaa ayinyema Cristo. Am ongiltamjoc ongilyacsilhma. 13 Apquilyasamcoc quellhip actemaclha apquiltamjaycam Dios apquilancam congne tingma apponquinomap. Apquiltovquic mataa nicja asoc acninquinomalhca tingma apponquinomap. Apquiltovquic najan mataa apquilancam nicja asoc macmescama netin acvatnamalhquilha. 14 Yitnec najan appayvam singanama Visqui ingac yoyam ongillhovac asoc ayaymalhca ningiltomja ningilpayescama tasic amyaa. 15 Am alhta oltamjoc mataa olhcac asoc ayinyema quellhip. Am otalhoscasac quellhip as vaycajac yoyam jelmesic asoc ayaymalhca coo. Actamila anco actemaclha sictingyey ajanco asoc ajac, malha sicyimtalhnesomalhco ajanco. Pac omyoc actemaclha sictingyey ajanco asoc ajac, malha yoyam olnapalhca.
16 Am eyca oyimtalhnesalhcoc ajanco naysicsa siclingascama tasic amyaa. Movanquejec coo molngacsic as amyaa ayinyemaclha siyanyomalhca otnejic. Coo sat layi actomja mepqui siclingascama tasic amyaa. 17 Aclingasquic sat ancoc tasic amyaa mepqui siyanyomalhca, olhcac sat acyanmongam. Eyasinaquic alhta Dios yoyam olngacsic tasic amyaa. ¿Soc asoc sat coyanmong actemaclha siclingascama? 18 Paj acyanmongam. Aclingasquic coo mataa tasic amyaa mepqui acyanmongam najan mepqui siclhanma yoyam jelmesic asoc ayaymomalhca.
19 Jave coo silancam sicmomalhca. Evanquic otnejic siltamjoclha otnejic. Sictimem ajanco eyca silancam aplhamoclhojo enlhitaoc yoyam olhamasiclha Jesucristo apmolhama. 20 Acnec sat ancoc nipyesicsa judíos, otniclhac sat judío apanco. Altamjoc olhamasiclha Jesucristo apmolhama nipyesicsa judíos. Paj coo siyanyomalhca oyiplovsic singanamaclha Moisés. Acnec sat ancoc nipyesicsa maa, oyiplovsic sat coo lha singanamaclha. Altamjoc coo olhamasiclha Jesucristo apmolhama nipyesicsa maa. 21 Movanquejec coo mepqui singanamaclha Dios, ayinyemaclha acyiplovcasquic singanamaclha Cristo. Acnec sat ancoc nipyesicsa metnaja judíos mepqui singanamaclha, otniclhac sat metnaja judío. Altamjoc olhamasiclha Jesucristo apmolhama nipyesicsa metnaja judíos. 22 Acnec sat ancoc nipyesicsa enlhitaoc coyimnaa mocjam apquilvalhoc apquiltomja melyasquiyam, olhnasojoc sat najan apquiltemaclha. Altamjoc olhamasiclha Jesucristo apmolhama nipyesicsa maa. Acnasoc alhta moclhama apquiltemaclha enlhitaoc yoyam elvomsacpoc tap apquiltomja melyasquiyam. 23 Actimec coo aclhamoclhojo actemaclha, ayinyema aclhanma evalhoc tasic amyaa. Altamjoc coo lha opasmoc singaycaoc ayinyema tasic amyaa.
24 Apquilyasamcoc quellhip actemaclha apquilyamasomap enlhit lhalhma anco apquillanay carrera. Apnateymaoclhec aplhamoclhojo, apvamlha eyca lhama aptomja apvoyam apmamyi elhcac sat acyanmongam. 25 Apquilpenasoc mataa apquilhacjam aclhamoclhojo asoc, malha apquiltamilcasomacpo apanco. Apnateymaoclhec mataa yoyam ellhovac apquilatanma, malha catquin ava mepqui acmamnave. Nincoo eyca ongiltimjic sat malha carrera naysicsa ningyiplovquiscama Dios appayvam. Ongillhovac sat acyanmongam asoc acmamnave actomja comasquingvoyam, am colhno apquilatanma, malha catquin ava yoyam copalamoc. Elyimnac sat quellhip naysicsa apquilyiplovquiscama yoyam ellhovac acyanmongam. 26 Acyiplovcasquic coo mataa, malha siyinyem carrera mepqui sicyitnocjamongvoyam. Acyiplovcasquic coo mataa, malha silnapomalhca emoc mepqui sicyitnocjamongvoyam. 27 Actamilsalhcoc ajanco, altamasquic coo sicyovoclhojo ajanco malha asoc navjac ningiltamescama yoyam jingilyejiclhojo. Am oltamjoc otvasalhca napato Dios naysicsa siclingascama tasic amyaa nipyesicsa enlhitaoc.