Abrán liberta a Lot
1 En los días en que Amrafel era rey de Sinar, Arioc rey de Elasar, Quedorlaomer rey de Elam, y Tidal rey de Goyín, sucedió
2 que estos reyes declararon la guerra contra Bera rey de Sodoma, Birsa rey de Gomorra, Sinab rey de Adma, Semeber rey de Zeboyin, y el rey de Bela, que es Soar.
3 Todos ellos se juntaron en el valle de Sidín, que es el Mar Salado.
4 Durante doce años habían servido a Quedorlaomer, pero en el año trece se rebelaron contra él.
5 Pero en el año catorce Quedorlaomer y los reyes que estaban de su parte fueron y derrotaron a los refaítas en Astarot Carnayin, a los zuzitas en Jam, a los emitas en Savé Quiriatayin,
6 y a los horeos en el monte de Seír. Llegaron hasta la llanura de Parán, que está junto al desierto.
7 Luego volvieron y llegaron hasta Enmispat, que es Cadés, y devastaron todo el territorio de los amalecitas, y también el de los amorreos, que habitaban en Jasesón Tamar.
8 Salieron entonces el rey de Sodoma, el rey de Gomorra, el rey de Adma, el rey de Zeboyin y el rey de Bela, que es Soar, y en el valle de Sidín presentaron batalla contra ellos,
9 es decir, contra Quedorlaomer rey de Elam, Tidal rey de Goyín, Amrafel rey de Sinar, y Arioc rey de Elasar. Eran cuatro reyes contra cinco.
10 Pero el valle de Sidín estaba lleno de pozos de asfalto, así que cuando huyeron el rey de Sodoma y el de Gomorra, algunos cayeron allí. Los demás huyeron al monte.
11 Los vencedores tomaron toda la riqueza de Sodoma y de Gomorra, y todas sus provisiones, y se fueron.
12 También tomaron a Lot, sobrino de Abrán, que moraba en Sodoma, y sus bienes, y se fueron.
13 Pero uno de los que escaparon fue y se lo dijo a Abrán el hebreo, que habitaba en el encinar de Mamre el amorreo. Este era hermano de Escol y de Aner, y estos dos eran aliados de Abrán.
14 Al oír Abrán que a su pariente lo habían hecho prisionero, armó a sus criados, los nacidos en su casa, que eran trescientos dieciocho, y los persiguió hasta Dan.
15 Y él y sus siervos cayeron sobre ellos de noche, y luego de atacarlos los persiguieron hasta Hoba, al norte de Damasco.
16 Así recobró todos los bienes, y también a su sobrino Lot y sus bienes, y a las mujeres y demás gente.
Melquisedec bendice a Abrán
17 Cuando volvía de haber derrotado a Quedorlaomer y a los reyes que estaban con él, el rey de Sodoma salió a recibirlo al valle de Save, que es el valle del Rey.
18 Entonces Melquisedec, que era rey de Salén y sacerdote del Dios altísimo, sacó pan y vino
19 y lo bendijo así: «Bendito seas, Abrán, del Dios altísimo, creador de los cielos y de la tierra,
20 y bendito sea el Dios altísimo, que puso en tus manos a tus enemigos.» Y le dio Abrán los diezmos de todo.
21 Entonces el rey de Sodoma le dijo a Abrán:
«Dame las personas, y quédate con los bienes.»
22 Pero Abrán le respondió al rey de Sodoma:
«He levantado mi mano al Señor, Dios altísimo, creador de los cielos y de la tierra,
23 para jurar que no tomaré nada de lo que es tuyo, ni siquiera un hilo ni una correa de calzado, para que no digas: “Yo enriquecí a Abrán”.
24 Solamente tomaré lo que comieron los jóvenes, y también tomarán su parte Aner, Escol y Mamre, los hombres que fueron conmigo.»
Abram apvomquiscama tap Lot
1 Aptimec nic nat apvisqui Amrafel yoclhilhma Sinar. Aptimec nic nat apvisqui Arioc yoclhilhma Elasar. Aptimec nic nat apvisqui Quedorlaomer yoclhilhma Elam. Aptimec nic nat apvisqui Tidal nipyesicsa Goim metnaja hebreos. 2 Apquilnapacpec nic nat. Apquilinmelhquic nic nat apvisqui Bera tingma Sodoma. Apquilinmelhquic nic nat apvisqui Birsa tingma Gomorra. Apquilinmelhquic nic nat apvisqui Sinab tingma Adma. Apquilinmelhquic nic nat apvisqui Semeber tingma Zeboim. Apquilinmelhquic nic nat apvisqui Bela tingma Zoar. 3 Apquilansaclhec nic nat singilpilhtetemo apancaoc as cinco apquilviscaa. Apcaneyclhec nic nat yoclhilhma acvisay nic nat siclho Sidim. Quilhvo nac jay actomja acvisay Mar Muerto. 4 Apyimtalhnamo ilhnic nat apvisqui Quedorlaomer acvocmo 12 años. Apquilyajaclhoc nic nat cinco apquilviscaa. Invocmec nic nat 13 años. Natamin nic nat apquiltomja apquilinmelhma apvisqui apyimtalhnamo. 5 Invocmec nic nat 14 años. Apmiyaclhec nic nat apvisqui apyimtalhnamo najan apquillhalhmaa poc apquilviscaa. Apquilvoclhec nic nat yoclhilhma Astarot Karnaim. Innamquic nic nat apquilnapma apvisqui apyimtalhnamo. Apticyovquic nic nat enlhitaoc rafaítas. Apquilvoclhec nic nat amyip acvisay Ham. Apticyovquic nic nat enlhitaoc zuzitas. Apquilvoclhec nic nat tingma Savequiriataim. Apticyovquic nic nat enlhitaoc emitas. 6 Apquilvoclhec nic nat inquilhe acvinatem acvisay Seir. Apquinyajamquic nic nat enlhitaoc horeos. Apquilvoclhec nic nat apquinyajaycaoc yoclhilhma Parán nicja yoclhilhma actamopeycaoc. 7 Apquiltajingvocmec nic nat apvisqui Quedorlaomer najan apquilviscaa apquillhalhmaa. Apquilvoctac nic nat amyip acvisay En-mispat, moc acvisay Cades. Mepqui apyeycajay mataa nic nat apquilvitaclha apquilaoclha enlhitaoc amalecitas najan apquilaoclha enlhitaoc amorreos. Apquileyvomaclha ilhnic nat yoclhilhma Hazezon-tamar.
8-9 Apquilmeyaclhec nic nat yoclhilhma Sidim cinco apquilviscaa: apvisqui co Sodoma najan co Gomorra najan co Adma najan co Zeboim najan co Bela. Eycaso cinco apquilviscaa apquilnapacpec nic nat poc apquilviscaa: apvisay Quedorlaomer najan apvisqui Tidal najan apvisqui Amrafel najan apvisqui Arioc. Apquiltomja ilhnic nat apvisqui co Elam najan co Goim najan co Sinar najan co Elasar. 10 Inlhamoc nic nat malhcaa as yoclhilhma. Inquilanamcoc nic nat asfalto ayingmenic ayinyema lhop. Lhama ilhnic nat apquinyajamco apvisqui co Sodoma najan apvisqui co Gomorra. Apquilvayvamquic nic nat naysicsa apquinyajaycaoc. Apquilvoclhec nic nat apquinyajaycaoc netin inquilhe poc apquilviscaa.
11 Cuatro ilhnic nat apquilviscaa apquilyimnatem. Apsovjoc nic nat apquilmam nintom najan asoc almomnave acnaycaoc tingma Sodoma najan Gomorra. Apquitsaclhec nic nat. 12 Apmacpec nic nat Lot apmaclha tingma Sodoma. Abram nic nat apipjenim. Apquilyantamaclhec nic nat Lot najan apmolhama najan aclhamoclhojo asoc apancaoc. 13 Apquiltimnascactac nic nat amyaa enlhit apquinyem apnaclha Abram. Hebreo ilhnic nat Abram. Tingma pac nic nat apquilimjaclha masit, acvisay Mamre amyip apanco. Amorreo ilhnic nat Mamre. Apyalhing nic nat apvisay Escol najan poc apvisay Aner. Apquilpasmeclhec nic nat mataa Abram.
14 Lhama ilhnic nat aplinga amyaa Abram apmacpo apipjenim. Yejemoc nic nat apcansaclho apmolhama. 318 nic nat apvocmoc apquilyimnatem. Apquilimjamquic nic nat. Apquilvocmoc nic nat tingma apvisay Dan. 15 Alhtaa ilhnic nat intomjac. Apquilvocjingvocmec nic nat Abram apquillhalhmaa, yoyam elmoc apquilviscaa. Apminlhinquic nic nat acvocmo yoclhilhma Hoba, tap tingma Damasco acpayjo nilhqueyja. 16 Apquilmaclhec nic nat Abram aclhamoclhojo asoc apquilsayclha apquilviscaa. Apquilmaclhec nic nat Lot asoc apancaoc. Apvomcasquic nic nat tap Abram. Apvomsacpec nic nat tap Lot najan quilvanaa najan apquillhalhmaa.
Melquisedec apnaclha Abram
17 Apquilyimnatem nic nat Abram najan apquillhalhmaa, am nic nat elhnoc apvisqui Quedorlaomer najan poc apquilviscaa apquillhalhmaa. Aptajavoc nic nat mocjam Abram natamin apquilnapomap. Apquilamyilhamquic nic nat apvisqui co Sodoma yoyam emoc tacja. Aptajanyac nic nat Abram alvata acvisay Save, moc acvisay “Visqui apancoc alvata”. 18 Aptajanyac nic nat najan apvisqui co Salem apvisay Melquisedec. Sacerdote ilhnic nat apvisqui Melquisedec napato Dios Apyimtalhnamo. Apsovquic nic nat pan najan uva ayingmenic. 19 Actamila ilhnic nat appayvam apvisqui Melquisedec appamejitquiscama Abram:
Altamjoc lhip epasmoc Dios Apyimtalhnamo,
aptomja apquillanay nic nat netin najan nalhpop.
20 Ningilayo ningiltomja Dios Apyimtalhnamo,
ayinyema apyimnatem lhip yoyam elnapoc cotnaja ingmoc—
nic nat aptomjac Melquisedec.
Aplhocac nic nat apvisqui Melquisedec nicja asoc apancaoc Abram. Apmasquic nic nat mataa Abram lhama asoc acyitna inlhojo diez asoc.
21 Aptomjac nic nat apvisqui co Sodoma apcanya Abram: —Ilapajas sat enlhit ajancaoc apquilmam alhta lhip. Ilmiclha sat acvamlha asoc apancaoc apquilmam alhta lhip— nic nat aptomjac.
22 Apcatingmavoc nic nat Abram: —Pac olhenic apvisay Dios Apyimtalhnamo aptomja apquillanay netin najan nalhpop. Yoyam colhejec acyascacmo sicpayvam: 23 Molmiclheje coo lhama asoc apancaoc. Momiclhejec najan lhama yamyatepepa. Momiclhejec najan tiyayipeoc alhataoc actomja apancaoc. Melhenejec sat mataa lhip: Cascama selnatam apquilmam alhta Abram— metnejic sat lhip jelhenic. 24 Am oltamjoc coo lhama asoc, acvamlha aptoycaoc alhta quilyimnanic. Sat elmoc nija asoc sellhalhmaa alhta apquilvisay: Aner najan Escol najan Mamre— nic nat aptomjac Abram.