Jerusalén lamenta su caída
1 ¡Cuán solitaria ha quedado la otrora ciudad populosa!
¡Cual viuda ha quedado la capital de las naciones!
¡La princesa de las provincias es ahora tributaria!

2 Por las noches, amargas lágrimas corren por sus mejillas.
Ni uno solo de sus amantes viene a consolarla.
Sus amigos le fallaron; ¡se volvieron sus enemigos!

3 Presa de la aflicción y de cruel esclavitud,
Judá marcha al cautiverio;
ahora habita entre las naciones
sin hallar descanso alguno.
La acosan sus perseguidores,
la ponen en aprietos.

4 De luto están los caminos de Sión.
Ya nadie asiste a las fiestas.
Todas sus puertas están derribadas.
Sus sacerdotes lloran.
Amargada está Sión,
y afligidas sus doncellas.

5 Sus enconados enemigos son ahora grandes magnates.
¡El Señor la afligió por sus muchas rebeliones,
y sus jóvenes marchan ahora al cautiverio,
arreados por el enemigo!

6 La sin par belleza de Sión se ha esfumado;
sus príncipes andan como ciervos en busca de pastos;
fuerzas no tienen para oponerse a sus perseguidores.

7 Jerusalén recuerda su aflicción y sus rebeliones;
recuerda tantas cosas agradables
de que gozó en los tiempos antiguos;
recuerda cuando cayó ante el enemigo
y nadie vino en ayuda de su pueblo;
recuerda cómo la miraban sus enemigos
y se burlaban de su caída.

8 Pero Jerusalén pecó. ¡Por eso ha sido rechazada!
Al verla desnuda, la desprecian
quienes antes la admiraban;
y ella, sollozante, corre a esconderse.

9 Cubierta está de inmundicia.
No tuvo en cuenta su futuro.
Ha caído a lo más bajo,
y en su desconsuelo exclama:
«¡Mira, Señor, mi aflicción!
¡Mira cómo se regodean mis enemigos!»

10 El enemigo se ha adueñado de todos sus tesoros.
Jerusalén ha visto a los paganos irrumpir en su santuario,
aun cuando prohibiste que esa gente entrara en tu congregación.

11 Entre sollozos, sus habitantes buscan algo que comer;
cambian por comida sus objetos más preciados
para lograr volver a la vida.
«¡Mírame, Señor!
¡Toma en cuenta mi desconsuelo!»

12 Ustedes, que van por el camino,
¿esto no los conmueve?
¡Consideren si hay dolor
que se compare con el mío!
¡La ira del Señor se encendió
y me envió este sufrimiento!

13 Envió un fuego desde lo alto
que me consumió los huesos;
tendió una red a mi paso
y me hizo retroceder;
me dejó en completa ruina,
y sufro a todas horas.

14 El Señor mismo me ha atado
al yugo de mis rebeliones;
me ha puesto en el cuello ataduras
que acaban con mis fuerzas;
me ha dejado en manos de enemigos
que no puedo vencer.

15 El Señor ha pisoteado en mis calles
a todos mis hombres fuertes;
ha convocado tropas para derrotar a mis valientes;
¡ha prensado a la virginal Judá
como si prensara uvas!

16 Esta es la causa de mis lágrimas.
El llanto brota de mis ojos,
pues no tengo a nadie que me consuele;
¡no tengo a nadie que me reanime!
¡Mis hijos han sido derrotados!
¡El enemigo nos venció!

17 Sión tiende las manos suplicante,
y no hay quien la consuele;
el Señor hizo que los vecinos de Jacob
se volvieran sus enemigos;
¡Jerusalén les resulta algo repugnante!

18 Pero el Señor es justo.
¡Yo me rebelé contra su palabra!
¡Oigan esto, pueblos todos,
y consideren mi dolor!
¡Mis doncellas y mis jóvenes
fueron llevados al cautiverio!

19 Pedí ayuda a mis amantes, pero ellos me fallaron;
en la ciudad, mis sacerdotes y mis ancianos perecieron;
buscaban comida para volver a la vida.

20 ¡Mírame, Señor, atribulada
y con gran angustia interna!
El corazón me da vuelcos
por causa de mi gran rebeldía.
Allá afuera, hace estragos la espada;
aquí adentro, predomina la muerte.

21 Me oyen sollozar,
pero no hay quien me consuele.
Saben mis enemigos de mi mal,
y se alegran de lo que me haces.
¡Envía ya el día que tienes anunciado,
y que les vaya como a mí!

22 ¡Hazlos comparecer ante ti por toda su maldad,
y trátalos como a mí por todas mis rebeliones!
¡Demasiadas son mis lágrimas!
¡Tengo deshecho el corazón!
Primer lamento
Ningminaycmascama acmayovsa ingvalhoc
1 Avanjec acmayovsa ingvalhoc ningvita tingma apvanyam mepqui enlhit. Siclhoc alhta apnam enlhit appintalhnama. Apyitsomacpo as tingma quilvana tampeyi, am colhno mayayo siclhoc alhta actemaclha avisqui nipyesicsa enlhitaoc, actomjayclho quilvana acmomalhca, yoyam cotnesam nipyesicsa enlhit.

2 Avanjec mataa acvinama najan aliclhangveycam acyovoclhojo alhtaa. Paj lhama enlhit, yoyam etamilquiscomoc avalhoc, apquilvatsamquic alhta apquilasicjayo. Apquilyamasmec anaymacoc apquiltomjayclho apquilinmelhaycam quilhvo nac jay.

3 Ajolhec alhta apquillingaycamco co Judá apquiltimesaycam najan apquilmomacpilha cotnajaclha apquilaoclha. Avanjec alhta apquilminlhinaycam cotnaja ingmoc apquilyitsomacpo quilvana avisqui nano, actomjayclho acmomalhca quilhvo nac jay mepqui aclovquiscama acyampay.

4 Mepqui enlhit apquilyiplayclha amay tingma Jerusalén, inmasquec maa fiesta apancaoc. Acnatovasomalhca tingma apatnaoc puertas. Apquilyapcalhquic maa sacerdotes, avanjec acmayovsa avalhaoc quilvanaa alminaycmascama nano. Avanjec apquillingaycamco co Jerusalén.

5 Payjeclhec apquilvalhoc cotnaja ingmoc naysicsa apquiltemaclha apancaoc. Apyanmongsaclhec Visqui ingac apquiltemaclha melyascalhma co Jerusalén. Apquilmacpec alhta apquitquic, macnalayclha apquileyvomaclha cotnaja ingmoc.

6 Mepqui aptamila tingma Jerusalén, mepqui apquilnatanma alyinmom. Apquilinyajamquic alhta apquilviscaa, apquilyitsomacpo popyit metay mataa aptom, ayinyema apyamascam enlhit apmampaviyam.

7 Yitnec apatic co Jerusalén apquilnatam najan apquilnatanma nano. Apquilvoy alhta cotnaja ingmoc, mepqui alhta apquilpasingvoycta apnaymacoc elvomsic tap. Avanjec acmayovsa apquilvalhoc quilhvo nac jay.

8 Avanjec alhta apquilsilhnanomap apanco co Jerusalén, apquiltomjayclho macveneycam quilhvo nac jay. Enlhit apquiltomja apquilayo nano, quilhvoc apquiltomja apquilveneycam, ayinyema apquilyitsomacpo quilvana ayalhnayo mepqui apava, actomja acmancactama acyitnama acpaycomalhca.

9 Avanjec alhta actemaclha anco as quilvana actanovmalha napato Dios. Actomja macyamasma mepqui aptamilquisquiyam avalhoc poc enlhit. Actomja acyimnatescama acpayvam: ¡Visqui ingac, jelanojo coo! ¡Apquiltemaclha sevenéycam cotnaja ingmoc naysicsa apquilyimtalhnesomacpo apanco! — alhta apquiltomjac.

10 Apquilimpocjac alhta cotnaja ingmoc nipyesicsa co Jerusalén elnatamoc apquilnatam. Apnatovasquic alhta tingma apponquinomap apquilantalhningvoy congne. Visqui ingac alhta apmasma elpalhavomoc metnaja israelitas, colapvanquejec alhta elantilhic congne tingma apponquinomap.

11 Apquiliclhangvec mataa co Jerusalén, ayinyema melvitay aptoycaoc. Apquilhaqui inyicje apquilnatam, yoyam elmoc acyanmongam nintom, yoyam melmasquingvomejec sat maa. Apquilyimnatasquic apquilpayvam: ¡Visqui ingac, jingilanojo nincoo! ¡Aptemaclha singvenéycam cotnaja ingmoc! — alhta apquiltomjac.

12 Quellhip apquiltomja apquilyeycajay, yejemec siclho. Collhen apquilvalhoc quellhip, apquilvita inlhojo ninlingaycamco acyimtalhnama, ayinyema Visqui ingac apyanmongsayclha nintemaclha inganco naysicsa aplom pac.

13 Apquilhaquic alhta talha ningyesicsa ayinyema netin, actomja singiltovascama. Tava apac alhta singilmam (yamyamayin), yoyam ongnatovasalhcac, onlingamcojoc sat acmasca cotmongvoycamlha nelha.

14 Apvitac alhta Visqui ingac nintemaclha mongilyascalhma najan ingvalhoc acmasom. ¡Mepqui ningilyimnatem nincoo! Ingilmec nincoo cotnaja ingmoc, mepqui singmasma nincoo.

15 Apticyovquic alhta ingnaymacoc apquilyimnatem naysicsa apquilimpocjay cotnaja ingmoc. Malha ningiltoyam uva acyilhna, yoyam cotyapoc ayingmenic, apquiltomjac alhta apticyovam co Judá, ayinyema alhta apcanama Visqui ingac.

16 Avanjec nincoo ningvinama, avanjec acpaliyam ate ayingmenic, paj lhama enlhit, yoyam jintamilquiscomoc ingilvalhoc. Apnam inquitquic nincoo nipyesicsa tingma aptovasomap, ayinyema apquilyimnatem apanco cotnaja ingmoc.

17 Apquilpeyvaseclhec apectengaoc co Jerusalén, yoyam elpasingvota. Paj mataa enlhit yoyam etamilquiscomoc apquilvalhoc. Apquilanyacpec enlhit vecinos, yoyam elnapoc israelitas, elvenacpoc sat nipyesicsa cotnaja ingmoc.

18 Peyvoc aptemaclha Visqui ingac, aptomja apyanmongsayclha nintemaclha inganco, ayinyema alhta mepqui ningilyajayquiclho appayvam. ¡Quip elaylhojo quellhip actemaclha ninlingaycamco acmasca! Apquilmacpec alhta apquilyimnanic, najan maa quilvana ayitcavoc, macnalayclha cotnajaclha alaoclha.

19 Ningiltamjoc alhta jingilpasingvota ingnaymacoc singilasicjayo, ningvitac alhta apquiltemaclha singyinimquiscama. Apquilitsepquic alhta sacerdotes najan apquilvanyam mayayo, ayinyema mepqui aptoycaoc natingma. Am alhta elvitac nintom, apquilitsepquic alhta.

20 Lhip Visqui ingac, jingilanojo nincoo naysicsa ayay ingilvalhoc. Asquejec ingilvalhoc ningiltomja ningilinmelhaycam lhip. Apticyovquic inquitquic tap tingma, ayinyema sovo alnapma. Apquilitsepquic natingma inquitquic, ayinyema ningmasquem alnapma.

21 Apquillingac alhta enlhitaoc ningiliclhangveycam, paj eyca lhama yoyam etamilquiscomoc ingilvalhoc. Apquilyasamcoc cotnaja ingmoc ayinyema lhip apyanmongsayclha nintemaclha inganco, yiplovcoc alhta acpayjayclha apquilvalhoc cotnaja ingmoc. Ingyane sat ellingamcojoc sat cotnaja ingmoc, acno ninlingaycamco siclho nincoo.

22 Iyanmongsiclha sat lhip apquiltemaclha apancaoc cotnaja ingmoc, acno apyanmongsayclha lhip nintemaclha inganco naysicsa mongilyajayquiclho alhta. Avanjec mataa ningvinama, asquejec mataa ingilvalhoc, ningnaycam tingma Jerusalén.