Impiedad de Jerusalén y de Judá
1 Recorran ahora las calles de Jerusalén, y miren e infórmense. Busquen en sus plazas, a ver si encuentran alguien, uno solo, que haga justicia y que busque verdad. Entonces yo la perdonaré.
2 Aun cuando digan: «Vive el Señor», sus juramentos son falsos.
3 ¡Ah, Señor! ¿Acaso tus ojos no se fijan en la verdad? Los castigaste, pero no les dolió; acabaste con ellos, pero no quisieron ser corregidos; endurecieron su semblante más que la roca, ¡y no quisieron volverse a ti!
4 Yo pensaba: «A decir verdad, estos son unos pobres locos, que no conocen el camino del Señor ni la justicia de su Dios.
5 Voy a ir a hablar con la gente importante, porque ellos sí conocen el camino del Señor y la justicia de su Dios.» ¡Pero ellos también rompieron el yugo y reventaron las coyundas!
6 Por lo tanto, el león de la selva los matará; el lobo del desierto los destruirá; el leopardo acechará sus ciudades, y cualquiera que salga de ellas será arrebatado. Porque sus pecados se han multiplicado, y su falta de lealtad se ha agravado.
7 «¿Cómo voy a perdonarte por esto? Tus hijos me abandonaron, y juraron por dioses que no son dioses. Yo les di abundancia, pero ellos me fueron infieles, y en grupo se pasaban el tiempo en casa de prostitutas.
8 Como caballos sementales, relinchaban de deseos por la mujer de su prójimo.
9 ¿Acaso no tenía yo que castigar esto? ¿Acaso no tenía yo que vengarme de una nación así?»
—Palabra del Señor.
10 «¡Entren a sus viñedos y destrúyanlos, pero no del todo! ¡Destrocen las ramas de sus viñas, porque no son mías!
11 ¡Con gran desfachatez se rebelaron contra mí la casa de Israel y la casa de Judá!»
—Palabra del Señor.
12 Ellos negaron al Señor, y dijeron:
«Él no es Dios. ¡No va a pasarnos nada! ¡Nada sabremos de guerras ni de hambre!
13 Los profetas son como el viento; no hay en ellos palabra, y les va a suceder lo que ellos anuncian.»
14 Por lo tanto, así ha dicho el Señor, el Dios de los ejércitos:
«Puesto que ellos han hablado así, yo pondré mis palabras en tu boca; y ellas serán el fuego, y este pueblo será la leña, y el fuego los consumirá.
15 Casa de Israel, yo voy a hacer que venga contra ustedes un pueblo cuya lengua no conocen, así que no entenderán lo que diga. Es un pueblo ancestral y distante, de gente robusta.
—Palabra del Señor.
16 »Todos ellos son probados guerreros, y su aljaba es como un sepulcro abierto.
17 Acabarán con todo lo que es tuyo: con tu trigo y tu pan, con tus ovejas y tus vacas, con tus viñas y tus higueras, y hasta con tus hijos y tus hijas. ¡A punta de espada reducirán a la nada las ciudades fortificadas en que tú confías!
18 Sin embargo, cuando llegue ese día no los destruiré por completo.
—Palabra del Señor.
19 »Y cuando ellos digan: “¿Por qué el Señor nuestro Dios nos hizo todo esto?”, entonces les dirás de mi parte: “Así como ustedes me dejaron a mí, para servir a dioses ajenos en su propia tierra, así también servirán a gente extraña en tierra ajena.”
20 »Anuncien esto en la casa de Jacob; dejen que esto se oiga en Judá, y digan:
21 “Ahora escucha esto, pueblo necio y sin corazón, que tiene ojos y no ve, que tiene oídos y no oye:
22 ¿No van a tener temor de mí? ¿No van a temblar en mi presencia? ¿Ante mí, que con arena le puse límites al mar? Esta es una ley permanente, que no se puede quebrantar. Aunque se levanten tempestades, no podrán rebasar esos límites; aunque bramen las olas, no pasarán de allí.”
—Palabra del Señor.
23 »Pero este es un pueblo que tiene un corazón falso y rebelde. Se apartaron y se fueron.
24 Jamás se pusieron a pensar: “Mostremos ya temor del Señor, nuestro Dios, que a su tiempo nos da la lluvia temprana y la tardía, y que nos respeta los tiempos establecidos para la siega.”
25 ¡Con sus iniquidades han impedido todo esto! ¡Con sus pecados han apartado de ustedes el bien!
26 Entre mi pueblo se ha encontrado gente impía, que a semejanza de los que ponen trampas para los pájaros, se ponen al acecho para atrapar a sus semejantes.
27 Sus casas parecen jaulas llenas de pájaros, pero están llenas de engaño. ¡Fue así como se hicieron grandes y ricos!
28 ¡Tanto engordaron que hasta la piel les brilla! ¡Rebasaron la maldad de los malvados! ¡No les hicieron justicia a los huérfanos ni a los pobres! Y, a pesar de todo, prosperaron.
29 ¿Y yo no habré de castigar esto? ¿Y no habré de vengarme de gente así?
—Palabra del Señor.
30 »Algo feo y espantoso ha ocurrido en la tierra:
31 Los profetas anuncian mentiras, y los sacerdotes dirigen por su propia autoridad. ¡Pero mi pueblo así lo ha querido! ¿Y qué van a hacer cuando les llegue el fin?
Apquilsilhnanomap apanco co Jerusalén
1 Aptomjac alhta Visqui ingac: Eltingya sat quellhip enlhit appeyvomo, elsovjam sat tingma apvanyam Jerusalén, elsovjam sat amay najan apvalhoc tingma. apquilvitac sat ancoc quellhip lhama enlhit appeyvomo, motvacsejec sat tingma, ongvasicjiclhojoc sat mocjam quellhip.
2 Yitnec apquillhanma quellhip mepqui apquilyeycajascaoc, naysicsa apquilyinimquiscama quellhip — alhta aptomjac Visqui ingac.

3 Aptomjac mocjam profeta: Lhip Visqui ingac, aptingyac mataa lhip mepqui ayajamalhco ingvalhoc. Apyanmongsaclhec alhta lhip apquiltemaclha apancaoc as enlhit. Am alhta cascoc maa. Apnatovasquic alhta lhip as enlhit, am alhta elyasingvocmoc. Acyeyjamelhma nac maa, cayjec apquilvalhoc acno mataymong, am alhta elpaycacmoc mocjam elyotac apnaclha lhip.
4 Inlhenquic alhta evalhoc: Apquilvamlha enlhit melyascamco apquiltomja acyeyjamelhma, ayinyema mepqui apquilyascamco apmajayoclha Visqui ingac najan appayvam apanco.
5 Acpamejitcasquic alhta enlhit apquilyascamco apmajayoclha Dios najan appayvam apanco. Apquilinmelham alhta apyovoclhojo napato Dios, melyajayquiclho najan melyiplovquiscama maa.
6 Aptomjac siclho Visqui ingac: Elimpocjac sat cotnaja ingmoc, elnatovacsic sat as enlhitaoc, colhojoc sat yamacmeyva alnapma, najan lobos vavo alnapma, najan niptana apquilnapma payjoc tingma apvanyam, ayinyema apquiltemaclha melyascalhma as enlhitaoc najan apquiltemaclha apquilyinimquiscama — alhta aptomjac.

7 Aptomjac mocjam Visqui ingac: Movanquejec ongvasicjiclhojo mocjam as enlhit. Selyamasma apquiltomjac, naysicsa apquiltingyey poc dioses quilaycmasquiscama, mepqui almovan jingilmeyvoc. Ayamquic alhta aptoycaoc acyivey, am eyca jelasicjac coo quellhip, naysicsa apquiltingyey quilvana alanatama.
8 Apquilyitsomacpo quellhip nolhing apquinavo, appayvasquic apvajic aptingyey apquilvana. Apquilvajanamquic quellhip lha.
9 ¿Incaymalhqui ya coo moyanmongsiclhejec apquiltemaclha apancaoc as enlhitaoc?
10 Elimpocjac sat cotnaja ingmoc, elnatovacsic sat ayimjaclha uva, jave eyca apquilsovjomo apnatovascama. Eljalhyovacsic sat avjaoc maa, ayinyema cotnaja mocjam ajanco uva avjac.
11 ¡Selyinimquiscama quellhip co Israel najan co Judá! — alhta aptomjac Visqui ingac.
Acyanmongayclha apquiltemaclha apancaoc
12 Am alhta colmac apquilvalhoc co Israel najan co Judá, apquiltomjac apquilpayvam: Jave aptemaclha Dios. Mongvityejec sat acmasom, mongvityejec sat mayic ataoc najan singilimpocjay cotnaja ingmoc.
13-14 Profetas apquilpayvam acyitsomalhca alhcajayam. Jave Dios appayvam singlingascama profetas — alhta apquiltomjac.

Eycaso appayvam ayinyema Dios Visqui apyimtalhnamo, aptomja seyanya: Somcoc apquilpayvam as enlhitaoc. Lhip sat elngacsic sicpayvam, colhojoc sat talha nipyesicsa as enlhitaoc apquilyitsomacpo alhpongja, yoyam colhic alvatna talha.

15 Aptomjac alhta mocjam Visqui ingac: Quellhip israelitas, onalantac sat cotnaja ingmoc apquilinyema mocjam. Apquilyimnatem mataa nanoc alhta, cotnaja apquilpayvamó lhama quellhip.
16 Apquilmopvan apquilmaycam as cotnaja ingmoc, apquilyimnatem yoyam elnapoc.
17 Elnatovacsic sat cotnaja ingmoc: acyovoclhojo acyilhna najan nintom, najan apquitquic quellhip apquilinava najan quilvanaa, najan apnatoscama vayqui najan nipquesic, najan ayimjaclha uva najan higo yamit. Elnatovacsic sat tingma apquilyimnatem, eticyoc sat enlhitaoc maa — alhta aptomjac.

18 Aptomjac alhta mocjam: Mosovejec sat silnapma enlhit ajancaoc as acnim. 19 Eltimjic sat elanic: ¿Co laa ayinyema singiltovascama Dios Visqui ingac? Ingyatingmojo sat lhip: Selyamasma alhta ayinyema. Apquiltingyac quellhip metnaja isralitas dioses apancaoc (quilaycmasquiscama), apquiltomja apquilayo quellhip payjo apquilaoclha. Elmacpoc sat quellhip, eltimesam sat quellhip metnaja israelitas, payjoc cotnajaclha apquilaoclha — sat itne ingyanic — alhta aptomjac Visqui ingac.
Apquiltemaclha apancaoc
20 Aptomjac mocjam Visqui ingac: Ilngas sat lhip amyaa nipyesicsa israelitas najan nipyesicsa co Judá:
21 Quip elaylhojo quellhip alyeyjamelhma, acnaycaoc apataoc najan apjaycaoc, apquiltomja eyca melvitay olhma najan mellingay olhma.
22 Actomjac coo silanya quellhip: Mepqui selayo mataa quellhip, najan mepqui mataa ayay apquilvalhoc quellhip najato coo. Coo alhta silanay yingmin acvanyam najan nicjav'ayc. Avanjec mataa alyayajayam najan ayilhtingyovam covanquejec mataa yingmin coyeycaja inquilhe.
23 Cayjec mataa apquilvalhoc quellhip, mepqui apquilyasingvoyam. Apquiltomja selyamasma coo, apquilinyajamco.
24 Am colhenac mataa apquilvalhoc eltimjic selayo quellhip, sicvisay Dios Visqui apancaoc. Aptomja singmescama yingmin acmamayaclha najan nalhit acnim, aptomja singmescama acyilhna ayimjaclha ninganma, paj ellhenac quellhip.
25 Yitnec quellhip apquilsilhnanomap apanco, elvitac sat quellhip acyamay olhma najan mepqui acyilhna.
26 Aptomjac Visqui ingac: Apnam enlhit apquilmapsomcaa apquilyitsomacpo apquiltingyey asoc navjac. Apquilpiquinquic mataa trampas, yoyam elmoc enlhit.
27 Apquillhamaseclhec mataa apquilnatam acminyilhamalhca, acno alhancoc aclaneyo nata ayitcoc almomalhca. Apquiltomjaclhec acma apquilnatam najan apquilmopvancaa as enlhitaoc.
28 Apquiltomjaclhec apnamilay, mepqui apquiltemaclha apquilpeyvomo. Am elmiyavac mataa apquilyeyjeycam, am elpasmac mataa mepqui apquilnatam.
29 Evanquic coo oyanmongsiclha apquiltemaclha apancaoc apquilmapsomcaa. Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc — alhta aptomjac.

30 Aptomjac mocjam Visqui ingac: Avanjec amyaa nipyesicsa enlhitaoc as yoclhilhma, avanjec apquiltemaclha apancaoc.
31 Avanjec mataa apquilmopvan amyaa profetas. Apquiltingyac asoc apancaoc sacerdotes. ¡Apquilyispaquic mataa enlhit ajancaoc actema nac jay! ¿Co laa eltimjic sat quellhip actamongvamlha nelha acnim? — alhta aptomjac Visqui ingac.