Con la mirada fija en Jesús
1 Por lo tanto, también nosotros, que tenemos tan grande nube de testigos a nuestro alrededor, liberémonos de todo peso y del pecado que nos asedia, y corramos con paciencia la carrera que tenemos por delante.
2 Fijemos la mirada en Jesús, el autor y consumador de la fe, quien por el gozo que le esperaba sufrió la cruz y menospreció el oprobio, y se sentó a la derecha del trono de Dios.
3 Por lo tanto, consideren a aquel que sufrió tanta contradicción de parte de los pecadores, para que no se cansen ni se desanimen.
4 En la lucha que ustedes libran contra el pecado, todavía no han tenido que resistir hasta derramar su sangre;
5 y ya han olvidado la exhortación que como a hijos se les dirige:
«Hijo mío, no menosprecies la disciplina del Señor,
ni te desanimes cuando te reprenda;
6 porque el Señor disciplina al que ama,
y azota a todo el que recibe como hijo.»
7 Si ustedes soportan la disciplina, Dios los trata como a hijos. ¿Acaso hay algún hijo a quien su padre no discipline?
8 Pero si a ustedes se les deja sin la disciplina que todo el mundo recibe, entonces ya no son hijos legítimos, sino ilegítimos.
9 Por otra parte, tuvimos padres terrenales, los cuales nos disciplinaban, y los respetábamos. ¿Por qué no mejor obedecer al Padre de los espíritus, y así vivir?
10 La verdad es que nuestros padres terrenales nos disciplinaban por poco tiempo, y como mejor les parecía, pero Dios lo hace para nuestro beneficio y para que participemos de su santidad.
11 Claro que ninguna disciplina nos pone alegres al momento de recibirla, sino más bien tristes; pero después de ser ejercitados en ella, nos produce un fruto apacible de justicia.
Los que rechazan la gracia de Dios
12 Levanten, pues, las manos caídas y las rodillas entumecidas;
13 enderecen las sendas por donde van, para que no se desvíen los cojos, sino que sean sanados.
14 Procuren vivir en paz con todos, y en santidad, sin la cual nadie verá al Señor.
15 Tengan cuidado. No vayan a perderse la gracia de Dios; no dejen brotar ninguna raíz de amargura, pues podría estorbarles y hacer que muchos se contaminen con ella.
16 Que no haya entre ustedes ningún libertino ni profano, como Esaú, que por una sola comida vendió su primogenitura.
17 Ya ustedes saben que después, aunque deseaba heredar la bendición, fue rechazado y no tuvo ya la oportunidad de arrepentirse, aun cuando con lágrimas buscó la bendición.
18 Ustedes no se han acercado a aquel monte que se podía tocar y que ardía en llamas, ni tampoco a la oscuridad, a las tinieblas y a la tempestad,
19 ni al sonido de la trompeta, ni a la voz que hablaba, y que quienes la oyeron rogaban que no les hablara más
20 porque no podían sobrellevar lo que se les ordenaba: «Incluso si una bestia toca el monte, será apedreada o atravesada con una lanza».
21 Lo que se veía era tan terrible, que Moisés dijo: «Estoy temblando de miedo».
22 Ustedes, por el contrario, se han acercado al monte Sión, a la celestial Jerusalén, ciudad del Dios vivo, y a una incontable muchedumbre de ángeles,
23 a la congregación de los primogénitos que están inscritos en los cielos, a Dios, el Juez de todos, a los espíritus de los justos que han sido hechos perfectos,
24 a Jesús, el Mediador del nuevo pacto, y a la sangre rociada que habla mejor que la de Abel.
25 Tengan cuidado de no desechar al que habla. Si no escaparon los que desecharon al que los amonestaba en la tierra, mucho menos escaparemos nosotros si desechamos al que amonesta desde los cielos.
26 En aquella ocasión, la voz de Dios sacudió la tierra, pero ahora ha prometido: «Una vez más sacudiré no solo la tierra, sino también el cielo.»
27 Y esta frase, «Una vez más», significa que las cosas movibles, es decir, las cosas hechas, serán removidas para que permanezcan las inconmovibles.
28 Así que nosotros, que hemos recibido un reino inconmovible, debemos ser agradecidos y, con esa misma gratitud, servir a Dios y agradarle con temor y reverencia.
29 Porque nuestro Dios es un fuego que todo lo consume.
Pac ongilanojoc aptemaclha Jesús
1 Apquillhenacpec aplhamoclhojo enlhitaoc acyitna ilhnic nat melyasquiyam, apquiltomja malha singillhicmoscama actemaclha melyasquiyam. Ingilane sat ongitlhaoc asoc singilyascamalhma, malha naysicsa ningyinyem. Ingilane sat ongilvatsamcoc mongilyascalhma, actomja malha singilpilhtetem tama. Ingilane sat ongilinlhanmojo ningyiplovquiscama, malha ningilyamasomalhca carrera actemaclha ningilanyomalhca ontimjic. 2 Pac ongilanojoc aptemaclha Jesús actomja ayinyemaclha mongyasquiyam najan aptomja apviscaycmo actomjaclha nelha mongyasquiyam. Aplingamcoc alhta acmasca Jesús netin asoc timyescama. Am alhta emancac Jesús yoyam ingyitsapoc netin asoc timyescama. Apyasamcoc alhta Jesús yoyam coyiplovjoc sat acpayjayclha apvalhoc. Apnaclhec alhta Jesús apnaclha Dios napocja actamilaclha. Apnec mataa Dios netin aptajanem.
3 Collhen apquilvalhoc quellhip actemaclha alhta aplingaycamco Jesús apquilinmelhaycam enlhitaoc melyascalhma. Inlhenquic sat ancoc apquilvalhoc quellhip, melyampejec sat mataa najan melvatsamquejec sat actemaclha apquilyiplovquiscama. 4 Am eticyoc mocjam quellhip naysicsa apquilinmelhma melyascalhma. 5 ¿Inquilvoncacme ya quellhip apquiltomja Dios apquitquic actemaclha aplhanma ilhnic nat Dios? Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca:

Lhip sictamongvoyam. Novinam nasa Visqui ingac aptomja apyanmongsayclha lhip aptemaclha apanco.
Nolvatesquim nasa apyiplovquiscama naysicsa apyanmongsayclha lhip aptemaclha apanco Visqui ingac.
6 Apyanmongsaclhec nintemaclha inganco Visqui ingac aptomja singasicjayo.
Apyanmongsaclhec mataa nintemaclha inganco singilpalhaquisa apmolhama

—nic nat intomjac Dios appayvam.
7 Elinlhanmojo sat quellhip naysicsa apyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc. Ayinyemaclha Dios aptomja apquitquic quellhip. ¿Apne ya lhama apquitca mepqui apcanem apyap yoyam elyejiclhojo? Ayanayquic coo paj. 8 Aptomjac mataa Dios apcanem elilyejiclhojo apquitquic. Am sat ancoc etnajac singanem Dios yoyam ongilyejiclhojo, mejingiltimjic sat apquitquic. Natamin ongiltimjic sat nincoo malha quipyap. 9 Aptomjac mataa ingilyap nincoo singilanem ongilyejiclhojo nintemaclha inquitcoc. Ningilyajaclhoc nincoo mataa. Incaymalhquic ongilyejiclhojoc mataa Ingyapam netin. Colhic sat mataa acyimnatem ingnenyic. 10 Acyavataclhojo nincoo ingilyap singilanem ongilyejiclhojo, acno mataa actemaclha aclhanma apvalhoc. Apquiltamjoc mataa jingilmeyvoc Ingyapam netin naysicsa apcanem ongilyejiclhojo. Apquiltamjoc jingiltimesquisic ningilpeyvomo, acno aptemaclha appeyvomo. 11 Asqueje inyicje siclho ninlingaycamco apyanmongsayclha nintemaclha inganco, cotnaja acpayjayclha ingvalhoc. Ningilyasingvoclhoc sat ancoc naysicsa ninlingaycamco, coyiplovjoc sat actamilaycam ingvalhoc ayinyema actemaclha acpeyvomo.
Singascama ongiltovacsic Dios appayvam
12 Elyimnaticsojo sat quellhip alyilcomalhca apmeoc najan alyilcomalhca aptapnaoc. 13 Elyiplov sat amay acpeyvomo. Coltamiliclhac sat apquillhingam apquilyateyaycam.
14 Elinlhanmojo apquilyiplovquiscama actemaclha actamilaycam ingvalhoc nipyesicsa aplhamoclhojo enlhitaoc. Eltamilsacpojo apanco quellhip. Mongvanquejec ongvita Visqui ingac mepqui ayalhnayo ingvalhoc najan mepqui ningiltamilcasomalhco inganco. 15 Elavojo quellhip elyinyoc Dios apcaycaoc. Noeltime nasa allom apquilvalhoc actomja malha singvoy nipyesicsa enlhitaoc. 16 Elavojo quellhip actemaclha ningilanatama. Noelvajanaoc nasa aptemaclha ilhnic nat Esaú. Apyinyovquic nic nat acvisay aptemaclha metnaja apquitcoc acyanmongam acvamlha lhama aptom. 17 Apquilyasamcoc quellhip. Apquiltamjoc nic nat inyicje Esaú yoyam elmalhnesquisic apyap asoc altamila ayinyema Dios. Aptamopamquic nic nat Esaú. Avanjec nic nat apvinama, ayinyemaclha am nic nat copvanac etniclha mocjam metnaja apquitcoc.
18 Apquilyipitcangveclhoc nic nat enlhitaoc Israel inquilhe acvinatem Sinaí. Apvancaac nic nat elpatningvomjo inquilhe acvinatem. Inmetquic nic nat as inquilhe. Incapquic nic nat yipjopay. Jalh olhma ilhnic nat intomjac. Inquilhtingyovquic nic nat. 19 Inlingalhquic nic nat trompeta acpayvascama. Inlingalhquic nic nat appayvam ayinyema Dios, malha ayilhtingyovayam nic nat intomjac. Lhama ilhnic nat apquillinga enlhitaoc as appayvam. Am nic nat colyacmoc elaylhojo mocjam actemaclha appayvam. 20 Am nic nat colcac apquilvalhoc apcanamaclha: “Invoclhec sat ancoc enlhit aptoscama yoyam cotatescamjoc inquilhe acvinatem quilhvoc sat comatong ayinyema apquilyicney mataymong” —nic nat intomjac apquilingay. 21 Avanjec nic nat apquilay enlhitaoc apquilvitamco asoc netin inquilhe. Aptomjac nic nat Moisés: “Avanjec sicpilhyinamam, ayacac coo” —nic nat aptomjac.
Am eltatescacmoc quellhip as inquilhe, am colhno apquiltemaclha ilhnic nat israelitas. 22 Apquiltatescacmec quellhip inquilhe acvisay Sión najan tingma apyiviy apmaclha Dios apquilmilaneycaoc najan tingma Jerusalén apyitna netin. Apquilvoclhec quellhip apcaneyquiclha appintalhnama ángeles, malha muchos miles, 23 yoyam eltimjic apquilayo Dios. Apquilvoclhec quellhip apcaneyquiclha Dios apmolhama acyitna apquilvisay acnatalhesomalhca netin. Apquilvoclhec quellhip apnaclha Dios aptomja apyicpilquemo aplhamoclhojo enlhitaoc najan apnaycamcaclha apquiljangaoc apquiltomja apquilpeyvomo napato Dios. 24 Apquilvoclhec quellhip apnaclha Jesús aptomja singyipitcasquiclha Dios ayinyema monquinatquiscama apmayjayoclha Dios aplhanma alhnancoc. Apquilvoclhec quellhip acyitnaclha em pac Jesús mayilhpajey quellhip. Actamila anco Jesucristo em pac acyinquinomalhca, am nic nat colhnoc Abel em pac acyinquinomalhca.
25 Eltamilsojo quellhip. Noelyinyov nasa aptomja singilpamejitquiscama. Apquilyinyovquic nic nat enlhitaoc Israel apvisqui apancaoc Moisés aptomja aplingascama apmayjayoclha Dios nipyesicsa. Apyanmongsaclhec nic nat Dios apquiltemaclha apancaoc enlhitaoc Israel. Ningyinyovquic sat ancoc Jesús aptomja singilpamejitquiscama apna netin, coyangvomoc sat apyanmongsayclha Dios nintemaclha inganco. 26 Inyovjam nic nat nalhpop ayinyema appayvam Dios. Aptomjac mocjam quilhvo nac jay: “Oyovjesam sat mocjam lhama nalhpop. Oyovjesam sat najan netin” —intomjac appayvam. 27 “Mocjam lhama” —intomjac appayvam. Ingilyascasingvocmec as appayvam yoyam cotniclhac alhnancoc netin najan as nalhpop. Ayinyemaclha comascoc sat netin najan nalhpop najan aclhamoclhojo asoc apquillanay nic nat Dios. Comasquejec sat mataa asoc mongmovan ongyovjesam. 28 Jingilmesic sat Dios apquilnancascama apanco actomja coyovjeycam. Ingilane sat ontimjic gracias Dios Ingyapam. Ningilayo ningiltomjac mataa Dios actemaclha apyisponcama. Pac ongilavojoc sat mataa Dios naysicsa ningiltimem gracias. 29 Ayinyemaclha Dios aptomja malha talha actomja acsovjomo asoc.