1 Entonces, ¿qué ventaja tiene el judío? ¿De qué sirve la circuncisión?
2 De mucho, y por muchas razones. En primer lugar, a los judíos se les confió la palabra de Dios.
3 Pero entonces, si algunos de ellos no fueron fieles, ¿su falta de fe anulará la fidelidad de Dios?
4 ¡De ninguna manera! Dios es siempre veraz aunque todo hombre sea mentiroso. Como está escrito:
«Para que seas justificado en tus palabras,
y salgas airoso cuando seas juzgado.»
5 Entonces, ¿qué diremos si nuestra injusticia hace resaltar la justicia de Dios? ¿Que Dios es injusto cuando nos castiga? (Hablo como hombre.)
6 ¡De ninguna manera! Pues si Dios fuera injusto, ¿cómo juzgaría al mundo?
7 Pero si mi mentira sirve para que la verdad de Dios abunde para su gloria, ¿por qué todavía soy juzgado como pecador?
8 ¿Y por qué no decir: «Hagamos males para que vengan bienes»? Así nos calumnian algunos que afirman que eso es lo que enseñamos. ¡Estas personas se tienen bien merecida la condenación!
No hay justo
9 ¿Entonces, qué? ¿Somos nosotros mejores que ellos? ¡De ninguna manera! Porque ya hemos demostrado que todos, judíos y no judíos, están bajo el pecado.
10 Como está escrito:
«¡No hay ni uno solo que sea justo!
11 No hay quien entienda;
no hay quien busque a Dios.
12 Todos se desviaron, a una se han corrompido.
No hay quien haga lo bueno, ¡no hay ni siquiera uno!
13 Su garganta es un sepulcro abierto,
y con su lengua engañan.
¡En sus labios hay veneno de serpientes!
14 Su boca está llena de maldición y de amargura.
15 Sus pies son veloces para derramar sangre.
16 Destrucción y desgracia hay en sus caminos,
17 Y no conocen el camino de la paz.
18 No hay temor de Dios delante de sus ojos.»
19 Pero sabemos que todo lo que dice la ley, se lo dice a los que están bajo la ley, para que todos callen y caigan bajo el juicio de Dios,
20 ya que nadie será justificado delante de Dios por hacer las cosas que la ley exige, pues la ley sirve para reconocer el pecado.
La justicia viene por medio de la fe
21 Pero ahora, aparte de la ley, se ha manifestado la justicia de Dios, y de ello dan testimonio la ley y los profetas.
22 La justicia de Dios, por medio de la fe en Jesucristo, es para todos los que creen en él. Pues no hay diferencia alguna,
23 por cuanto todos pecaron y están destituidos de la gloria de Dios;
24 pero son justificados gratuitamente por su gracia, mediante la redención que proveyó Cristo Jesús,
25 a quien Dios puso como sacrificio de expiación por medio de la fe en su sangre. Esto lo hizo Dios para manifestar su justicia, pues en su paciencia ha pasado por alto los pecados pasados,
26 para manifestar su justicia en este tiempo, a fin de que él sea el justo y, al mismo tiempo, el que justifica al que tiene fe en Jesús.
27 Entonces, ¿dónde está la jactancia? Queda excluida. ¿Por cuál ley? ¿Por la de las obras? No, sino por la ley de la fe.
28 Por lo tanto, llegamos a la conclusión de que el hombre es justificado por la fe, sin las obras de la ley.
29 ¿Acaso Dios es solamente Dios de los judíos? ¿No es también Dios de los no judíos? Ciertamente, también es Dios de los no judíos.
30 Porque Dios es uno, y él justificará por la fe a los que están circuncidados, y por medio de la fe a los que no lo están.
31 Entonces, ¿por la fe invalidamos la ley? ¡De ninguna manera! Más bien confirmamos la ley.
1 Apquililtamjoc elyasamcojo quellhip: ¿Actamila anco ya apquilvisay judíos, am colhno apquilvisay metnaja judíos? ¿Actamila ya coytic asoc monquinatquiscama apyimpeoc? 2 Naso, actamila anco apquiltemaclha judíos, am colhno apquiltemaclha enlhitaoc lhalhma anco. Ayinyemaclha apquillhoy apmamyi ilhnic nat judíos aplhanmaclha Dios actomja nasoc anco. 3 Naso, napocja judíos apquiltomja apquilyeycajascaoc apquillhenaclha. ¿Pa ya eyeycajacsic najan lha Dios aplhenaclha ayinyema enlhitaoc apquilyeycajascaoc apquillhenaclha? 4 Paj. Am eyeycajasac mataa Dios aplhenaclha. Enlhitaoc eyca apquiltomja apquilmopvancaa amyaa. Ayinyemaclha intomjac nic nat aclhanma Dios appayvam:

Etnejic sat lhip appeyvomo ayinyema meyeycajascama aplhanma.
Colhic sat acyimyeclho lhip naysicsa ningyicpilcomalhquilha

—nic nat intomjac.
5 Apquililtamjoc elyasamcojo mocjam quellhip: ¿Naso ya cotalhcac aptemaclha Dios appeyvomo ayinyema nintemaclha acmasom? (Acnasoc coo actemaclha apquilpayvam enlhitaoc). Apyanmongsaclhec sat ancoc Dios nintemaclha acmasom, ¿apyeycajasqui ya Dios aplhanma? 6 Paj. Am eyeycajasac mataa Dios aplhenaclha. Ayinyemaclha Dios enatovacsic sat enlhitaoc lhalhma anco.
7 Apquililtamjoc elyasamcojo mocjam quellhip: Invitalhquic sat ancoc aptemaclha Dios appeyvomo ayinyema sicmovan amyaa. ¿Pa ya colhic ayaco Dios ayinyema sicmovan amyaa? ¿Soctomja yoyam eyanmongsiclhac Dios sictemaclha moyascalhma? 8 Apquilanayquic mataa enlhitaoc conyemac nincoo aclhanmaclha nano: Ingvanquic ongillana asoc acmasom yoyam cotalhcac asoc actamila. Jave ayinyema nincoo. Dios sat eyanmongsiclha actemaclha apquillhanma as enlhitaoc.
Ninlhamoclhojo ningiltomja ningilsilhnanomalhca
9 ¿Jalhco sat cotnejic? ¿Ningiltamila ya nincoo ningilvisay judíos, am elhno metnaja judíos? Paj. Ningilanalhco ningiltomja ningilsilhnanomalhca ayinyema mongilyascalhma, najan judíos najan metnaja judíos. 10 Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca:

Paj lhama enlhit aptomja appeyvomo napato Dios.
11 Paj lhama enlhit aptomja apyascamco.
Paj lhama enlhit aclhanma apvalhoc Dios.
12 Apquilyinyovquic Dios aplhamoclhojo.
Apquillhinganacmec aplhamoclhojo.
Paj lhama enlhit aptomja apyiplovquiscama asoc actamila.
13 Malha enlhit aptajapma mengyatongnomap intomjac sinticjansa ayinyema apquilpayvam as enlhitaoc.
Apquilmopvan amyaa mataa apquiltomjac.
Asquejec mataa apquilpayvam as enlhitaoc, malha acyeyva sintaclhama intomjac.
14 Apquiltemaclha apquilyamneycam as enlhitaoc, asquejec apquilpayvam.
15 Inquilpecjasquic mataa yoyam elajic poc.
16 Apnatovasquic mataa aclhamoclhojo asoc apquilyasaclha.
Invitalhquic mataa niptamin actemaclha apnatovascama najan apquilyimtalhnescama apquilvalhoc enlhitaoc.
17 Am elyasamcoc as enlhitaoc actemaclha actamilaycam ingvalhoc.
18 Am collhenac apquilvalhoc yoyam elavojoc Dios Ingyapam

—nic nat intomjac Dios appayvam.
19 Ningyasamcoc nincoo, inpeyvoc aclhanma singanamaclha actalhesomalhca. Apquillhenacpec enlhitaoc acyitna singanamaclha. Copvanquejec lhama etnejic appayvam: “Mepqui sicsilhnanomalhca coo”. Ayinyemaclha aplhamoclhojo enlhitaoc lhalhma anco apquiltomja apquilsilhnanomap napato Dios. 20 Copvanquejec lhama enlhit etnesacpoc appeyvomo napato Dios ayinyema apquilyiplovquiscama singanamaclha. Acvamlha actomja singyascasingvoyam actemaclha mongilyascalhma.
Ningilvomsomalhquilha tap ayinyema mongyasquiyam
21 Ingillhicmosquic nincoo Dios moc actemaclha yoyam jingiltimesquisic ningilpeyvomo napato, cotnaja ayinyema singanamaclha. Inlhenalhquic nic nat as actemaclha acpeyvomo vaycajac singanamaclha Moisés najan apnatalhescama profetas Dios apquillingascama. 22 Eyca as actemaclha yoyam jingiltimesquisic ningilpeyvomo Dios ayinyema mongyasquiyam Jesucristo. Collhenalhquejec apquilvisay judíos najan apquilvisay metnaja judíos, apquilanomacpo apno poc. 23 Apquilanomacpo apquiltomja apquilsilhnanomap ayinyema melyascalhma. Colapvanquejec apanco eltimjic apquilpeyvomo napato Dios. 24 Eyca Dios aptomja singiltimesquiscama ningilpeyvomo, actomja singaycaoc actemaclha singmescama nasa. Ayinyemaclha ingilvomcasquic tap ayinyema Cristo Jesús. 25 Apyinyovquic alhta Dios Apquitca apvisay Cristo, malha macmescama asoc acyanmongam mongilyascalhma. Am sat ancoc ongilyascacmoc nincoo aptomja apquitsepma singyanmongam, colmascosalhcac sat mongilyascalhma. Apquiltamjoc alhta Dios jingillhicmocsic aptemaclha appeyvomo. Am nat epecjasac Dios eyanmongsiclha mongilyascalhma nano. 26 Ingillhicmosquic nincoo quilhvoc Dios aptemaclha appeyvomo as ningvamlha nac jay. Ingiltimescasquic nincoo ningilpeyvomo ayinyema mongyasquiyam Jesús.
27 ¿Ingvanqui ya ongilyimtalhnesalhcojo inganco? Paj, mongvanquejec nincoo. ¿Soctomja mongvanco nincoo? Ayinyemaclha actemaclha ningilpeyvomo napato Dios ayinyema mongyasquiyam, mepqui ningyiplovquiscama singanamaclha. 28 Ningyasamcoc nincoo: Colhic sat sintimesa ningilpeyvomo napato Dios ayinyema mongyasquiyam mepqui ningyiplovquiscama singanamaclha.
29 ¿Apvamlha ya judíos Apvisqui apancaoc Dios? ¿Jave ya najan metnaja judíos Apvisqui apancaoc Dios? Naso, Dios aptomja najan Apvisqui apancaoc metnaja judíos. 30 Ayinyemaclha apnec apvamlha lhama Dios aptomja aptimesquiscama apquilpeyvomo judíos najan metnaja judíos ayinyema melyasquiyam. 31 ¿Ningiltovasqui ya nincoo singanamaclha Moisés naysicsa mongyasquiyam Jesucristo? Paj, mongiltovacseje. Ningiltimescasquic nincoo mataa nasoc anco actemaclha aclhanma singanamaclha.