1 «¡Ah Israel, vuélvete a mí! ¡Cómo quisiera que te volvieras a mí! ¡Cómo quisiera que quitaras de mi vista tus actos repugnantes, y no anduvieras de acá para allá!
—Palabra del Señor.
2 »Si con la verdad, la justicia y el derecho juras: “¡Vive el Señor!”, entonces las naciones serán plenamente bendecidas por él, y en él se gloriarán.
3 Porque así dice el Señor a todos los de Judá y de Jerusalén: “Aren ustedes sus campos, y no siembren entre los espinos.
4 Hombres de Judá, y habitantes de Jerusalén: ¡Circuncídense en honor del Señor! ¡Quiten de su corazón lo que en él hay de pagano! De lo contrario, y por causa de sus malvadas acciones, mi ira se encenderá como un fuego, y arderá y nadie podrá apagarla.”
Judá ante la amenaza de una invasión
5 »Anuncien esto en Judá; proclámenlo en Jerusalén. Toquen trompeta en la tierra; júntense y pregónenlo. Digan: “Reunámonos y entremos en las ciudades fortificadas.”
6 Icen la bandera en Sión, y huyan sin detenerse, porque yo estoy trayendo del norte una calamidad, ¡una gran destrucción!
7 Ya ha salido el león de la espesura; ya está en marcha el destructor de naciones; ya ha salido de su cueva para dejar tu tierra en ruinas. Tus ciudades quedarán desoladas y sin habitantes.»
8 Por lo tanto, vístanse de cilicio; lloren y hagan lamentos, porque la ira del Señor no se ha apartado de nosotros.
9 Cuando llegue ese día, desfallecerá el corazón del rey y el corazón de los príncipes; los sacerdotes se quedarán atónitos, y los profetas no podrán creerlo.
—Palabra del Señor.
10 Yo exclamé:
«¡Ay, Señor y Dios! ¡Grandemente has engañado a este pueblo y a Jerusalén! Tú le prometiste que viviría en paz, ¡y ahora pende la espada sobre su cuello!»
11 Cuando llegue el momento, se le dirá a este pueblo, y también a Jerusalén: «Desde las altas dunas del desierto sopla un viento calcinante sobre la hija de mi pueblo. No viene a aventar el trigo ni a limpiarlo.
12 Pero de mi parte vendrá un viento más intenso que este, porque yo mismo voy a dictar sentencia contra ellos.»
13 ¡Mírenlo! ¡Se levanta como nube! ¡Su carro parece un torbellino! ¡Sus caballos son más ligeros que las águilas! ¡Ay de nosotros, nos van a hacer pedazos!
14 Limpia tu corazón de la maldad, Jerusalén, y saldrás bien librada. ¿Hasta cuándo vas a dar cabida en ti pensamientos tan malvados?
15 Desde Dan, una voz da las malas noticias; desde Efraín se da a conocer el desastre.
16 Díganselo a las naciones, y háganselo saber a Jerusalén: «Han llegado soldados de un país lejano, y ya lanzan alaridos contra las ciudades de Judá.
17 Se han apostado a su alrededor, como si vigilaran un campo. Y es que ella se rebeló contra mí.»
—Palabra del Señor.
18 Esto te ha pasado por tu manera de ser y de actuar. Esto es por causa de tu maldad. Por eso la amargura te calará hasta el corazón.
19 ¡Cómo me duelen las entrañas! ¡Cómo me duele el corazón! ¡Siento que el corazón se me sale! ¡Ay, alma mía, no puedes guardar silencio, pues has oído los toques de trompeta y los alaridos de guerra!
20 Ya se habla de un desastre tras otro. Todo el país está siendo devastado. ¡Ora destruyen mis carpas, ora destruyen mis campamentos!
21 ¿Hasta cuándo tendré que ver agitarse las banderas, y oír los toques de trompeta?
22 «Y es que mi pueblo es necio, y no me conoce; son gente que no piensa ni entiende; son sabios para hacer el mal, pero no saben hacer el bien.»
23 Me fijé en la tierra, y la vi desordenada y vacía. Me fijé en los cielos, y no había en ellos luz.
24 Me fijé en los montes, y los vi temblar, y todas las colinas se estremecían.
25 Me fijé, y no había un solo ser humano, y todas las aves del cielo habían desaparecido.
26 Me fijé, y los ricos viñedos eran ahora un desierto, y todas sus ciudades habían quedado en ruinas. ¡Y esto lo hizo el Señor! ¡Esto lo hizo el ardor de su ira!
27 Porque así dijo el Señor:
«Toda la tierra será asolada; pero no la destruiré por completo.
28 Por esto la tierra se cubrirá de luto, y los altos cielos se envolverán en tinieblas. Ya lo he dicho, y no me va a pesar hacerlo; ya lo he decidido, y no voy a desistir.»
29 Ante el estruendo de la caballería y de los flecheros huyó toda la ciudad. Corrieron a las espesuras de los bosques, y treparon por los peñascos. Todas las ciudades quedaron abandonadas; no quedó en ellas un solo habitante.
30 Y tú, ciudad en ruinas, ¿qué vas a hacer ahora? De nada va a servirte que te vistas de púrpura y te atavíes con oro, o que te pintes los ojos. Tus amantes te van a rechazar, e intentarán matarte.
31 Ya escucho el clamor de una que está en labor de parto. Es como la voz angustiosa de una primeriza. Es la voz de la hija de Sión, que llora y extiende las manos. Y dice: «¡Ay de mí! ¡Mi ánimo decae por causa de los que quieren matarme!»
Elyanmonquis moc apquilvalhoc
1 Aptomjac alhta Dios Apyimtalhnamo apquilanya: ¡Apquililtamjoc sat ancoc elpaycacpojo quellhip, elmiyanta sicnaclha coo! Incaymalhquic etlhaoc quilaycmasquiscama altanovmalhca, incaymalhquic mejelyinyovejec sat mataa coo.
2 Eltimjic sat apquillhanma mepqui apquilyeycajascaoc, ellhenic sicvisay, najan actomja nasoc anco, najan actomja acpeyvomo. Colngalhcac sat sicvisay nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco, colhic sat mataa ayaco sicvisay — alhta aptomjac Dios.

3 Aptomjac alhta Dios Apyimtalhnamo apquilanya enlhitaoc Judá najan co Jerusalén:
Elcaoc sat amyip, elsavojo apquilcacjam. Noelquiniclha nasa actic coning yammeyac.
4 Quellhip apquilmolhama Judá najan co Jerusalén. Eltingya asoc monquinatquiscama apyimpeoc. Jelyicpilcangvom sicvisay Visqui apancaoc. Colma apquilvalhoc asoc monquinatquiscama pacto ningmiyovmalhca. Elvatsaoc apquiltemaclha apancaoc acmasom. Olvoc sat coo, malha talha sat cotnejic mongmovan ongilsaponsic — alhta aptomjac Dios.
Apquiltemaclha apquilmolhama Judá
5 Ellingas sat as amyaa natingma Jerusalén najan nipyesicsa apquilmolhama Judá. Elpayvas sat trompeta yoclhilhma lhalhma anco. Elyimnaticsojo apquilpayvam: ¡Noc! ¡Onganiclhac sat maa! ¡Payjoc tingma apquilyimnatem (apquilyilhanmomaclha) singilpilhtetemo! — sat eltimjic.
6 ¡Elmiyasiclha netin bandera, elyiplaclhac sat Sión! ¡Elpecjicsojo, eltingya apquilyilhanmeycam! Onalantac sat apquilimpocjay singiltovascama apquilinyema nilhqueyja.
7 Inyinyovquic lhac acyilhanmomaclha yamacmeyva. Inquilhyacme singiltovascama, colnapoc enlhitaoc lhalhma anco. Apquilyinyovquic cotnaja ingmoc apquilaoclha, yoyam elnatovacsic quellhip apquilaoclha. Colhic sat apyanina apyovoclhojo tingma, mepqui enlhit sat cotnejic.
8 Eltingya sat apava acmayovsa apquilvalhoc. Elyapcalhaoc sat, eliclhangvom quellhip. Mepqui acyeycajay aplom ayinyema Dios Apyimtalhnamo. Avanjec ninlingaycamco apyanmongsayclha nintemaclha inganco — alhta aptomjac — nic nat aptomjac profeta.

9 Aptomjac alhta mocjam Visqui ingac: Covac sat acnim, yoyam colpilhyinamoc sat apquilvalhoc apvisqui rey najan apnaymacoc apquilviscaa. Cotlapsic sat sacerdotes najan profetas.
10 Eltimjic sat jelanic: ¡Lhip Visqui, aptomja apyinimquiscama enlhit co Jerusalén! Lhip alhta aplhanma coytic actamilaycam ingvalhoc, pilapcasquic ningvita sovo acvinatem, yoyam jingilnapoc — sat eltimjic jelanic.

11 Otnejic sat as acnim ongvatingmojo co Jerusalén: Inquilhcajacmec alhcajayam ayinyema yoclhilhma actamopeycaoc, ellingamcojoc acmajat enlhit ajancaoc. Cotnaja alhcajayam actemaclha ningimposcay trigo apactic.
12 Ongvapajacsic sat alhcajayam acvanyam, yoyam elyipconacpoc sat quellhip apquilsilhnanomap apanco — sat otnejic ongvatingmojo — alhta aptomjac Visqui ingac.
Apquiltemaclha cotnaja ingmoc
13 Aptomjac alhta Profeta: ¡Quip elanojo quellhip! Apquililhyacmec cotnaja ingmoc malha yatepiyam. Carros apancaoc alyitsomalhca huracán yatepiyam, najan apquilinyem nolhing apcapaoc acyitsomalhca aplhingam netin mama apquilyivey. ¡Nincoo layi, ongilmasquingvomoc sat nincoo!
14 Quellhip co Jerusalén, eljalhyovas acmasom acyitna apquilvalhoc quellhip, yoyam elvomsacpoc sat tap. Yitnec quellhip alquitamsama apquilvalhoc almasomcaa, ¿co sat acvam elvatsamcoc?
15 Apquililhyacmec yoclhilhma Dan najan netin inquilhe Efraín, apquiltomja apquillingascama amyaa acmasom:
16 Quip elaylhojo quellhip najan apnaycam tingma Jerusalén: Apquililhyacmec cotnaja ingmoc, apquilimpocjay tingma apquilvanyam acyiplomo apquilpalhamaycam — alhta intomjac amyaa.
17 Apquilvocjac cotnaja ingmoc tingma co Judá najan tingma Jerusalén, malha apquiltomja apquiltamilquiscama amyip. Apcapajasquic alhta Visqui ingac, ayinyema apquilsilhnanomap apanco co Judá — alhta aptomjac Visqui ingac.

18 ¡Quellhip co Judá! Eycaso ayinyema apquiltemaclha apquilsilhnanomap apanco quellhip, yoyam ellingamcojoc as acyimtalhnama, malha sovo actomja singajem — nic nat aptomjac profeta.
Aclingaycamco apvalhoc Jeremías
19 Aptomjac nic nat profeta: ¡Asquejec evalhoc coo! ¡Avanjec aclingaycamco evalhoc! ¡Intamjam evalhoc coo, movanquejec mepqui siclingascama amyaa simpilapquiscama! Aclingac coo apquilpayvascama trompeta, najan apquilpalhamaycam naysicsa apquilimpocjay.
20 Yitnec amyaa apticyovam ingnaymacoc, apnatovasacpec tingma lhalhma anco. Apnatovasacpec carpa tingma ingac, apquilyaptacpec apyovoclhojo carpa.
21 Acvitac coo bandera cotnaja ingmoc, aclingac coo trompeta apquilpayvascama. ¿Co sat acvam comascoc silaneyo?
22 Aptomjac alhta Visqui ingac: Acyeyjamelhma enlhit ajancaoc, mepqui selyicpilquemo. Am alhta elyasingvocmoc mocjam. Apquilyasamcoc mataa ellanac asoc acmasom, paj eyca elyasamcoc ellana asoc altamila — alhta aptomjac Visqui ingac.
Acvitay apvanmoncama Jeremías
23 Aptomjac nic nat profeta: Acvitac alhta as nalhpop, naso actovasomalhca acyovoclhojo. Acvitac alhta netin, paj lhama apyova.
24 Acvitac alhta inquilhe, inquilpilhyinimquic alhta acyovoclhojo, najan maa colinas inquilhe.
25 Alyajam alhta coo, paj coo otac lhama, paj coo otac lhama nata, inquilvonquipquic maa.
26 Alyajam alhta mocjam, sicvita ninganma siclho actomjayclho actamopeycaoc. Acvitac coo tingma apquilvanyam apnatovasomap, ayinyema alhta acyivey aplom pac Visqui ingac.

27 Aptomjac alhta siclho Visqui ingac: Cotniclhac sat yoclhilhma actamopeycaoc lhalhma anco, mosovejec sat sictovascama — alhta aptomjac Visqui ingac.
28 Cotnejic sat malha apquiliclhangveycam as nalhpop najan acmayovsa apquilvalhoc maa netin. Yitnec siclho aplhanma Dios Visqui ingac mepqui apyeycajascaoc, meyeycajacsejec sat mataa aplhanma.
29 Apquilinyajamquic apyovoclhojo enlhitaoc, apquilyilhanmamcaa apquilvita inlhojo apquilimpocjay nolhing apcapaoc najan apquilmaycam pilhpaalh. Apquilyilhanmec alhta mataymong avalhoc, najan nalhma, najan ayitsicsaoc mataymong. Mepqui mocjam enlhit tingma aptamopeycaoc, paj.
30 Quellhip co Jerusalén, apquilyitsomacpo quellhip quilvana ayitcoc actalhnayclha apava aptamila púrpura, ¿so actomja yi? Actomja acpaysimquiscama niyava ataoc, ¿so actomja yi? Comalhquejec sat mocjam, actomja acyinyovmalhca, yoyam comatong.
31 Aclingac coo aliclhangveycam quilvana inlovso, yoyam cotimsic ayitca siclha acvitay. Nasoc anco siclinga apquiliclhangveycam co Jerusalén, apquilpeyvesayclha apectengaoc, apquilpalhmamcaa: Nincoo layi, onticyoc sat napatavo ticyovam yapmayc — apquiltomjac co Jerusalén — nic nat aptomjac profeta.