El pecado en el corazón de Judá
1 «El pecado de Judá está grabado con cincel de hierro y con punta de diamante. ¡Está esculpido en la tabla de su corazón y en los cuernos de sus altares!
2 Sus hijos, por su parte, evocan sus altares y sus imágenes de Asera, que están junto a los árboles frondosos, en las altas colinas,
3 en las montañas y en los campos. Por causa del pecado que han cometido en los lugares altos de todo tu territorio, yo entregaré al pillaje todos tus tesoros.
4 Ustedes perderán la heredad que les entregué, y los haré esclavos de sus enemigos en un país que no conocían, porque han encendido el fuego de mi enojo, y en ascuas se mantendrá siempre.»
5 Así ha dicho el Señor:
«Maldito el hombre que confía en otro hombre; que finca su fuerza en un ser humano, y aparta de mí su corazón.
6 Ese hombre será como la retama en el desierto: Cuando el bien llegue, no lo verá; al contrario, vivirá en los sequedales del desierto, en lugares completamente despoblados.
7 »Pero bendito el hombre que confía en mí, que soy el Señor, y que en mí pone su confianza.
8 Ese hombre es como un árbol plantado junto a los arroyos; echa sus raíces junto a las corrientes, y no se da cuenta de cuándo llega el calor; sus hojas siempre están verdes, y en los años de sequía no se marchita ni deja de dar fruto.»
9 El corazón es engañoso y perverso, más que todas las cosas. ¿Quién puede decir que lo conoce?
10 «Lo conozco yo, el Señor, que escudriño la mente y pongo a prueba el corazón; que pago a cada uno según su conducta y según el resultado de sus obras.»
11 El que amontona riquezas mal habidas se parece a la perdiz, que cubre los huevos que no puso. A la mitad de su vida pierde esas riquezas, y al final se queda como un tonto.
12 Desde el principio, nuestro santuario es un lugar excelso; ¡es el trono de la gloria!
13 Señor, esperanza de Israel, todos los que te abandonan serán avergonzados; los que se apartan de ti serán como nombres escritos en la arena, por haberte abandonado a ti, Señor, que eres manantial de aguas vivas.
14 ¡Sáname, Señor, y recobraré la salud! ¡Sálvame, y quedaré a salvo! ¡Tú eres la razón de mi alabanza!
15 No falta quien me diga: «¿Dónde están las amenazas del Señor? ¡Que se cumplan ya!»
16 Pero yo no te he seguido para incitarte a que los castigues, ni les he deseado tiempos de calamidad. Tú bien sabes lo que he dicho, pues lo dije en tu presencia.
17 No me llenes de terror, pues tú eres mi refugio en momentos difíciles.
18 No me pongas en vergüenza; más bien, pon en vergüenza a los que me persiguen. No me aterrorices; más bien, aterrorízalos a ellos. ¡Descarga sobre ellos la calamidad, y despedázalos por completo!
Observancia del día de reposo
19 Así me ha dicho el Señor:
«Ve y párate en la puerta principal de la ciudad, por donde entran y salen los reyes de Judá. Luego ve y párate en todas las puertas de Jerusalén,
20 y diles: “Ustedes, los reyes de Judá, y todos ustedes, habitantes de Judá y de Jerusalén, que entran por estas puertas: ¡Oigan la palabra del Señor!
21 El Señor ha dicho: ‘Si en algo aprecian su vida, absténganse de llevar cargas en el día de reposo y de meterlas por las puertas de Jerusalén.
22 En el día de reposo no deben sacar ninguna carga de sus casas, ni hacer ningún trabajo. Más bien, deben santificar el día de reposo, tal y como se lo ordené a sus padres.’
23 Pero ellos no me hicieron caso. No inclinaron su oído. Al contrario, se encapricharon y no quisieron oír ni recibir ninguna corrección.
24 »”Sin embargo, si ustedes me obedecen, y en el día de reposo no meten ninguna carga por las puertas de esta ciudad, sino que el día de reposo lo santifican y no hacen ningún trabajo en él,
—Palabra del Señor—25 »”los reyes y los príncipes que ocupan el trono de David entrarán por las puertas de esta ciudad en carros y en caballos, lo mismo que sus príncipes, los varones de Judá y los habitantes de Jerusalén. Y esta ciudad será habitada para siempre.
26 Muchos vendrán de las ciudades de Judá y de los alrededores de Jerusalén, así como de la tierra de Benjamín y de la Sefela, de los montes y del Néguev, y traerán a la casa del Señor holocaustos, sacrificios, ofrendas, incienso y sacrificios de alabanza.
27 Pero si no me obedecen ni santifican el día de reposo, y siguen trayendo y metiendo cargas por las puertas de Jerusalén en día de reposo, yo les pondré fuego a sus puertas, y ese fuego no se apagará, sino que consumirá los palacios de Jerusalén.”»
Apquiltemaclha apancaoc co Judá
1 Aptomjac alhta Visqui ingac: Quellhip co Judá, yitnec actalhesomalhca melyascalhma quellhip apquilvalhoc, najan payjoc inquipetaoc altar apquilvatnamaclha, malha apquilmaycam tava apac najan diamante acmajamtic alcajasomalhca mataymong, mongmovan ongmascocsic.
2 Malha quellhip apquitquic alyitsomalhca quilaycmasquiscama apquiltamilquiscama quellhip, alvisay yamit avjac, najan yamit ayimja acponquinomalhca,
3 najan payjoc netin inquilhe najan payjoc amyip. Elnatamacpoc sat quellhip apquilnatam najan asoc acmamnave ayinyema melyascalhma quellhip, conatovasalhcac sat acyitnamaclha quilaycmasquiscama lhalhma anco.
4 Elyinyoc sat quellhip yoclhilhma apquileyvomaclha, apquillhoy siclho quellhip. Elmacpoc sat quellhip, eltimesam sat nipyesicsa cotnaja ingmoc payjoc cotnajaclha apquilaoclha. Avanjec coo siclom, malha talha intomjac, yoyam cosavojoc apyovoclhojo enlhitaoc — alhta aptomjac.
Mocjam amyaa
5 Aptomjac alhta Visqui ingac: Etanovacpoc sat moclhama apquiltomja selyamasma coo, apquiltomja apquiljalhanma, yoyam elpasingvota enlhit apnaymacoc.
6 Apquilyitsomacpo as enlhit yamit acma amaoc yoclhilhma actamopeycaoc, naysicsa mataymong, najan payjoc yancomilh acyitnamaclha yasic.
7 Apquilinyejemoc enlhit aptomja mejeyasquiyam, mepqui acyasquiyam apvalhoc.
8 Apyitsomacpo as enlhit yamit ayimja nicja yingmin vatsam, mepqui acyamay naysicsa acmajat, ayinyema ayquipmenaoc alvinatem. Altamila mataa ava alyimseleycaoc, najan maa naysicsa acyamay olhma, inquilhnec mataa acyilhna.
9 Yitnec mataa actemaclha anco ingilvalhoc, acmasom najan singyinimquiscama. Paj lhama enlhit apyascamco actemaclha anco ingilvalhoc.
10 Coo sicvisay Visqui sicyascamco actemaclha anco apquilvalhoc enlhit, najan alquitamsama apquilvalhoc enlhit. Oyanmongsiclhac sat mataa apquiltemaclha apancaoc enlhit, apquiltomja inlhojo apquilmapsomcaa. Ellhovamcoc sat acyanmongam enlhit apquiltamila.
11 Enlhit acma apquilnatam metnaja appeyvomo, apyitsomacpo nata altajana netin apóc cotnaja actemolhama (ayinyema moc nata). Inquilyetaponquic ayitcavoc, yoyam colhpanic maa. Colhnanmoc sat apquilnatam as enlhit, etniclhac sat mepqui apquilnatam.
12 Tingma apponquinomap apyitsomacpo apvisqui aptajanem actamila anco, am colhno moc asoc as nalhpop.
13 Lhip Visqui apancaoc israelitas najan apquilmasma. Elmancangvomoc sat apquiltomja apquilyamasma lhip. Apquilyitsomacpo as enlhit, acyitna acnatalhesomalhca apquilvisay lhopactic, yoyam colmascosalhca. Ayinyema apquiltemaclha apquilyamasma lhip, apvisay actiyapmaclha yingmin actamila, aptomja singmasma.
Apquilmalhnancama Jeremías
14 Jetamilquisquim coo, otniclhac sat mocjam ejalhnancoc. Jevomquis tap coo, omyovalhcac sat coo, colhic sat ayaco lhip Visqui ingac.
15 Intomjac amyaa nipyesicsa enlhit: Movan amyaa aplingascama Dios appayvam. Incaymalhquic ongvita quilhvoc anco aptomjaclha Dios — intomjac amyaa.
16 Lhip Visqui ingac, apyasamcoc lhip siclingascama lhip appayvam. Mepqui siclhanma alhta acmasom, yoyam ellingamcojo enlhit. Apyasamcoc lhip siclingascama mataa napato lhip.
17 ¿Apquiltamjo ya lhquip jetnesquisic ayay evalhoc? Lhip aptomja sicyilhanmeycam coo, acyitna inlhojo ayay evalhoc.
18 Ingyane sat elmancangvomoc apquiltomja selya'mascam, nongyane nasa omancangvomoc coo, elangvomoc sat maa. Itnesquis ayay apquilvalhoc maa, iyanmongsiclha apquiltemaclha apancaoc maa — nic nat intomjac apquilmalhnancama.
Acnim ninnayclha
19 Aptomjac alhta Visqui ingac seyanya: Itningvomjo sat lhip atong acyivey, payjoc apquilantalhningvoyam apquilviscaa co Judá. Natamin itningvomjo sat mocjam moclhama atnaoc alyivey tingma Jerusalén. 20 Itne sat lhip elanic enlhitaoc: Quellhip apquilviscaa co Jerusalén apquilantalhningvoyam as atong acyivey, elaylhojo appayvam ayinyema Visqui ingac. 21 Aptomjac alhta Visqui ingac: Apquililtamjoc sat ancoc elmiyovacpoc quellhip, noelpatmenta nasa asoc apancaoc, elantalhningvotac as atong tingma Jerusalén acnim ninnayclha. 22 Noelpatmiclha nasa asoc apancaoc natingma acnim ninnayclha. Noeltamjam nasa as acnim actomja Dios acnim apanco, acno siyanama nat siclho apquilyeyjamcaa quellhip. 23 Am nat elyajaclhoc apquilyeyjamcaa, am nat elyiplovcasoc siyanamaclha, am nat colmac apquilvalhoc, apquiltemaclha acyeyjamelhma.
24 Eycaso sicpayvam siyanya: Elilyejiclhojo quellhip sicpayvam, noelpatmaoclha asoc acnim ninnayclha as atong acyivey. Acponquinomalhca as acnim, colapvanquejec eltamjam as acnim ninnayclha. 25 Ongvitac sat David aptovana niptamin, eltimjic apquilviscaa elantilhic sat tingma apatnaoc netin carros najan nolhing apcapaoc. Eltimjic sat apquillhalhmaa enlhit apquilyimtalhnamo, najan enlhit co Judá, najan co Jerusalén. Etnejic sat mataa tingma apvanyam. 26 Elilhyemoc sat enlhit co Judá, apquilinyema tingma apquilvanyam nipyava Jerusalén. Najan apquilinyema apquileyvomaclha apquilmolhama Benjamín, najan apnaycam amyip acvanyam, najan apquilinyema yoclhilhma Néguev. Enalantac sat apnatoscama payjoc tingma apponquinomap, eltingyac macmescama Dios holocausto, najan moc asoc macmescama Dios, najan ofrendas nintom, najan asoc acmasis, najan actemaclha mayayoclha acción de gracias. 27 Am sat ancoc elilyajaclhoc quellhip siyanamaclha, yoyam eltamilsic acnim ninnayclha. Yitnec sat ancoc mocjam apquilpatmeyquinta asoc apancaoc acnim ninnayclha as atong acyivey, olvitic sat talha tingma apatnaoc colmetic sat, elmetic sat najan tingma apquiltamila, colapvanquejec mataa elsaponsic talha acvanyam — alhta aptomjac Visqui ingac.