Los dioses falsos y el Dios verdadero
1 Oigan la palabra que el Señor ha pronunciado contra ustedes, casa de Israel.
2 Así ha dicho el Señor:
«No sigan las enseñanzas de las naciones, ni tengan temor de las señales del cielo, aun cuando las naciones las teman.
3 Mantienen costumbres que no sirven para nada. Porque en el bosque cortan un árbol, y un artífice le da forma con un buril;
4 luego lo adornan con oro y plata, y lo afirman con clavos y martillo para que no se mueva.
5 Se quedan erguidos como una palmera, pero no hablan; ¡y tienen que ser llevados, porque no pueden andar! No tengan temor de ellos, porque no tienen ningún poder, ni para hacer mal ni para hacer bien.»
6 ¡Nada hay semejante a ti, Señor!
¡Grande eres tú, y grande tu fama y poder!
7 ¿Quién no te temerá, Rey de las naciones?
Tú eres digno de ser reverenciado,
porque no hay ningún sabio ni rey
que pueda compararse a ti.
8 Todos ellos son tontos y engreídos;
de sus dioses de madera solo aprenden tonterías.
9 De Tarsis traen planchas de plata,
y de Ufaz traen oro refinado;
y luego los visten con telas purpúreas.
Todo es obra de artífices y fundidores;
todo es obra de manos expertas.
10 Pero el Señor es el Dios verdadero;
es el Dios de la vida, ¡el Rey eterno!
Cuando se enoja, tiembla la tierra;
¡no hay nación que resista su furor!
11 Ustedes, díganles así:
«¡Que desaparezcan de la tierra, de lo que está bajo los cielos, los dioses que no hicieron los cielos ni la tierra!»
12 Con su poder, el Señor hizo la tierra;
con su saber, puso orden en el mundo;
con su sabiduría, extendió los cielos.
13 Habla él y se juntan las aguas en los cielos
y se levantan las nubes en los confines de la tierra.
Con los relámpagos le abre paso a la lluvia,
y deja que el viento salga de sus depósitos.
14 La gente carece de ciencia y de talento.
Los fundidores se avergüenzan de los ídolos que funden, porque su obra es una mentira: carece de espíritu.
15 Esos ídolos están vacíos; son una obra hueca. Cuando les llegue la hora del castigo, serán destruidos.
16 Pero el Dios que es la porción de Jacob, y cuyo nombre es el Señor de los ejércitos, no es así; él es quien ha hecho todo, y el pueblo de Israel es su herencia.
Asolamiento de Judá
17 Tú, que habitas en un lugar fortificado, recoge de la tierra tus mercaderías.
18 Porque así ha dicho el Señor:
«Esta vez me verás arrojar con una honda a los habitantes del país. Voy a afligirlos, para que lo sientan.»
19 ¡Ay de mí! ¡Estoy hecho pedazos! ¡Mi herida no va a sanar! Aunque tengo que admitir que este mal es mío, y tengo que sufrirlo.
20 Mi tienda de campaña está desmantelada; todas las cuerdas están rotas. Mis hijos me abandonaron, y ahora están muertos. ¡Ya no hay nadie que me ayude a levantar mi tienda, ni quien cuelgue mis cortinas!
21 A los pastores les falta inteligencia; no buscan al Señor; por eso no prosperan y todo su ganado se ha esparcido.
22 Se oye un rumor. Ya se aproxima. Del país del norte llega un gran desasosiego, que hará de todas las ciudades de Judá un desierto, una guarida de chacales.
23 Yo sé bien, Señor, que nadie es dueño de su vida, ni nadie puede por sí mismo ordenar sus pasos.
24 ¡Castígame, Señor, pero hazlo con justicia! ¡No me castigues con tu furor, pues de lo contrario acabarás conmigo!
25 Derrama tu enojo sobre los pueblos que no te conocen y sobre las naciones que no invocan tu nombre, porque se devoraron a Jacob; acabaron por completo con él, y dejaron en ruinas su país.
Actemaclha ningayo Dios
1 Quellhip israelitas, elaylhojo amyaa ayinyema Visqui ingac. 2 Aptomjac alhta Visqui ingac apquilanya quellhip:
Noelvajaniclhojo nasa quellhip apquiltemaclha metnaja israelitas, apquiltingyey mataa asoc monquinatquiscama netin. Noncotyim nasa apquilvalhoc apquilvita as asoc.
3 Somcoc mataa apquiltemaclha apancaoc. Apquiltingyac lhama yamit nalhma, apquilpatmentac siclho, yoyam colhic allana quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios.
4 Apquilnalhimcasquic mataa plata najan oro alyinmom, apquilyipitcasquic clavos najan martillo, yoyam coyaninejec quilaycmasquiscama.
5 Alyitsomalhca as quilaycmasquiscama apava apminascama nata ayitcoc, ningilquilhanma nitno payjoc ayimjaclha ninganma ayitcoc, mepqui acpayvam as quilaycmasquiscama, mepqui aleyvam, enlhit aptomjac apsayclha. Noelavojo nasa quellhip, covanquejec jingiltimesquisic acmasom, paj najan actamila yoyam jingilmeyvoc — alhta aptomjac Visqui ingac, aplingascama profeta.
6 Lhip Visqui ingac, apmopvan innac lhip najan apyimtalhnamo, am elhno poc.
7 Lhip Visqui apyimtalhnamo nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco, colapvanquejec mataa mepqui apquilay napato lhip. Lhip apvamlha pac lhama nipyesicsa enlhit apquilyascamco najan nipyesicsa apquilviscaa lhalhma anco.
8 Yamit alhta allanomalhca as quilaycmasquiscama, mepqui acmovan jingilyascasingvomoc, najan mepqui alyascamco, najan mepqui avalhoc maa.
9 Allanomalhca as quilaycmasquiscama plata ayinyema payjoc Tarsis, najan oro ayinyema payjoc Ufaz. Apquillanac alhta enlhit apquilmopvan ellana, najan maa apquillanay apava alantalhnama quilaycmasquiscama, apava apyilhvasem najan yamapyilhvasem.
10 Apnec nincoo Dios Visqui ingac mengyitsepma, aptomja nasoc anco, aptomja Visqui apyimtalhnamo cotmongvoycamlha nelha. Copilhyinamoc sat as nalhpop, acyitna inlhojo aplom pac Dios, elmasquingvomoc sat apyovoclhojo enlhit.
11 (Quellhip israelitas, eltime sat elanic enlhitaoc metnaja israelitas: Am nic nat collanac quilaycmasquiscama netin najan nalhpop. Conatovasalhcac sat quilaycmasquiscama as nalhpop, comyovalhquejec sat lhama — sat eltime.)
Actemaclha ningayo Dios ningminaycmascama
(Jer 51.15-19)12 Dios Visqui ingac nic nat apquillanay as nalhpop, ayinyema apmopvan apanco. Apquillanac nic nat netin ayinyema apyascamco apanco. 13 Inquilhtingyovquic yingmin ayinyema appayvam acyitsomalhco ayilhtingyavoyam. Aptimescasquic nic nat yipjopay payjoc nelha lhapop (nalhpop). Inquilyinmacmec nic nat naysicsa acmamay, apquilhcajacmec piyam, inquilhcajacmec alhcajayam.
14 Acyeyjamelhma mataa enlhit, am elyasingvocmoc mataa. Elmancangvomoc sat enlhit apquillanay quilaycmasquiscama mepqui acmovan, mepqui aleyvam, actomja eyca singyinimquiscama.
15 Comalhquejec mataa as asoc, conatovasalhcac sat naysicsa apyicpilquemo Dios.
16 Moc aptemaclha Dios Visqui apancaoc Israel, Jacob aptovana. Apquillanay nic nat aclhamoclhojo asoc, aptomja apquilyacyescama israelitas eltimjic apquitquic. Apvisay apanco: Dios Visqui apyimtalhnamo.
Profeta appayvam nipyesicsa israelitas
17 Aptomjac appayvam profeta: Quellhip co Jerusalén, elansiclha sat apquilnatam.
18 Aptomjac Visqui ingac apquilanya: Onaliclhac sat as enlhitaoc moc yoclhilhma cotnajaclha apquilaoclha, ellingamcojoc sat acyimtalhnama, melmiyovacpejec sat maa — alhta aptomjac Visqui ingac.
19 Apquiliclhangvec co Jerusalén: ¡Nincoo layi ningnatovasomalhca! ¡Paj coltamalvocmoc ningilyimsem! ¡Ninganayquic nincoo monlingamquejec sat acyimtalhnama!
20 Apnatovasacpec carpa tingma, inyitipquic acyovoclhojo carpa aplhataoc. Ingilyinyovquic nincoo inquitquic, apquilvoncapeclhec maa. Mepqui enlhit, yoyam ellaniclhac mocjam carpa tingma, yoyam elpaclhenic mocjam.
21 Acyeyjamelhma alhta enlhit apquiltamilquiscama apnaymacoc. Am alhta ellhenac apvisay Visqui ingac, apnatovasacpec apnaymacoc, malha apnatovasomap apnatoscama.
22 ¡Quip elaylhojo amyaa! ¡Payjoc nilhqueyja apquililhyacmec cotnaja ingmoc! Elnatovacsic sat tingma apquilvanyam co Judá, eltimiclhac sat yoclhilhma actamopeycaoc aleyvomaclha chacales yamvavo — alhta apquiltomjac co Jerusalén.
23 Aptomjac mocjam profeta: Visqui ajac, copvanquejec enlhit emyovacpojo apanco. Mepqui apyascamco, yavamlha etnejic.
24 Jingiltamsaoc sat lhip, noyanmongsiclha nasa nintemaclha inganco naysicsa aplom lhip.
25 Iyanmongsiclha sat apquiltemaclha apancaoc metnaja israelitas naysicsa lhip aplom pac, apquiltomja apquilvenéycam lhip, mepqui apquilayo mataa lhip. Apnatovasquic alhta cotnaja ingmoc Jacob aptovana niptamin, apquilsovjoc alhta apnatovascama yoclhilhma ingac najan enlhit ingnaymacoc — nic nat aptomjac profeta.