Sansón y la filistea de Timnat
1 En cierta ocasión, Sansón fue a Timnat y vio allí a una mujer filistea.
2 Al volver a su casa, les confesó a sus padres:
«Allá en Timnat vi a una filistea, y yo les ruego que la pidan para que sea mi mujer.»
3 Pero ellos le respondieron:
«¿Y acaso ya no hay mujeres entre las hijas de tus parientes, ni en todo nuestro pueblo, para que vayas y tomes por mujer una filistea, hija de incircuncisos?»
Y Sansón respondió:
«Pidan por mí a esa mujer, porque es la que me gusta.»
4 Sus padres no sabían que esto era un plan del Señor, y que él buscaba un pretexto para atacar a los filisteos, que en aquel tiempo dominaban a Israel.
5 Y sucedió que, al dirigirse Sansón y sus padres a Timnat, cuando llegaron a las viñas de Timnat, un cachorro de león salió rugiendo a su encuentro.
6 Entonces el espíritu del Señor vino sobre Sansón, y este despedazó al león como si fuera un cabrito, sin más armas que sus manos. Pero a sus padres no les dijo lo que había hecho.
7 Luego, Sansón fue a hablar con la mujer que le gustaba.
8 Tiempo después, al volver para tomar a la mujer, Sansón se apartó del camino para ver el cadáver del león, y se encontró con que en el cadáver había un enjambre de abejas y un panal de miel.
9 Sansón tomó el panal y se fue comiéndolo por el camino, y cuando alcanzó a sus padres les dio miel para que comieran, aunque no les dijo que la miel la había tomado del león.
10 El padre de Sansón fue y habló con la mujer, y Sansón ofreció un banquete, como solían hacer los jóvenes.
11 Y cuando los filisteos vieron a Sansón, llamaron a treinta de sus amigos para estar con él.
12 Entonces Sansón les dijo:
«Les voy a proponer un enigma. Si en los siete días del banquete logran descifrarlo, les daré treinta vestidos de lino y treinta vestidos de fiesta.
13 Pero si no lo pueden descifrar, entonces ustedes me darán los treinta vestidos de lino y los vestidos de fiesta.»
Ellos respondieron:
«Queremos oír tu enigma.»
14 Y Sansón dijo:
«Del devorador salió comida,
y del fuerte salió dulzura.»
Pasaron tres días, y ellos no podían descifrar el enigma,
15 así que el séptimo día le dijeron a la mujer de Sansón:
«Haz que tu marido te diga la solución de su enigma. De lo contrario, les prenderemos fuego a ti y a la casa de tu padre. ¿Acaso nos invitaron para quitarnos lo nuestro?»
16 La mujer de Sansón se echó a llorar, y le dijo:
«Tú no me quieres. Más bien, me odias, pues no me has dicho cuál es la respuesta al enigma que propusiste a mi gente.»
Y Sansón respondió:
«Si ni a mis padres les he dado la respuesta, ¿crees que te la daría a ti?»
17 Y su mujer lloró ante él los siete días del banquete, pero tanto presionó a Sansón que al séptimo día este cedió y le dio la respuesta. Entonces ella fue y se la hizo saber a su gente.
18 Ese mismo día, antes de que el sol se pusiera, los jóvenes de la ciudad le dijeron:
«¿Qué cosa hay más dulce que la miel?
¿Y qué cosa hay más fuerte que el león?»
Y Sansón les dijo:
«Si no araran con mi novilla,
jamás habrían solucionado el enigma.»
19 Y el espíritu del Señor vino sobre Sansón, y este fue hasta Ascalón, y allí mató a treinta hombres, y de lo que les arrebató tomó los vestidos para dárselos a los que le explicaron el enigma. Pero regresó a la casa de su padre muy enojado,
20 y la mujer de Sansón fue entregada a uno de sus amigos.
Apvitay aptava Sansón
1 Apmiyaclhec nic nat Sansón tingma apvisay Timnat. Apvitac nic nat quilvana ayitcoc acmolhama co Filistea. 2 Aptajaclhec nic nat mocjam. Apquiltimnasquic nic nat apyap najan inquin actemaclha apvitay.
Aptomjac nic nat apcanya: —Jetingyasquis sat quilvana ayitcoc, sicvita alhta tingma Timnat. Quilvana ayitcoc acmolhama co Filistea. Otnejic sat etava coo — nic nat aptomjac Sansón.
3 Apcatingmavoc nic nat apyap najan inquin: —¿So actomja yi aptingyey lhip quilvana cotnaja nintemolhama filisteos, etnejic aptava? ¿Paj ya quilvana ayitcoc nipyesicsa ingnaymacoc, najan nipyesicsa nintemolhama israelitas? — nic nat aptomjac apyap.
Apcatingmavoc nic nat Sansón: —Inlicavoc evalhoc as quilvana ayitcoc. Jetingyasquis sat lhip, otnejic etava coo — nic nat aptomjac.
4 Am nic nat eyasamcoc apyap, am nic nat coyasamcoc inquin aptomjaclha Dios. Apquiltamjoc nic nat Dios eyanmongsiclha apquiltemaclha apancaoc filisteos. Malha apquilmomap nic nat israelitas nipyesicsa filisteos. 5 Apmiyaclhec nic nat tingma Timnat Sansón. Aplhalhma ilhnic nat apyap najan inquin. Apvoclhec nic nat ayimjaclha uva avjac tingma apvanyam. Apyitnocjac nic nat amay Sansón. Pilapcasquic nic nat apvita napato acyanca yamacmeyva ayitcoc. Impayvec nic nat siclho, yoyam cajic Sansón. 6 Apyimnatasquic nic nat espíritu apanco Dios. Apmeyjec nic nat Sansón, ingyajic yamacmeyva mepqui apquilmaycam. Malha nintipilquem yataay apquitcoc nic nat intomjac acmatnam yamacmeyva. Am nic nat eltimnasac amyaa apnaclha apyap. 7 Aplhinquic nic nat mocjam. Apvitac nic nat quilvana ayitcoc, apponcanma ilhnic nat siclho.
8 Nalhit acnim nic nat intomjac. Inlhenquic nic nat apvalhoc Sansón colyimjapoc quilvana ayitcoc. Aplhinquic nic nat. Apyitnocjac nic nat amay, elanojo mocjam yamacmeyva ápac. Apvitac nic nat yamyovjene avalhoc yamacmeyva ápac. 9 Apliquic nic nat yamyovjene. Aptovquic nic nat naysicsa aplhingam. Aptajanyeclhec nic nat apyap najan inquin. Apcamquic nic nat yamyovjene, yoyam coltovamcoc. Am nic nat elhenac ayinyemayaclha yamyovjene.
10 Apmiyaclhec nic nat apyap acnaclha quilvana ayitcoc. Apquillanac nic nat fiesta Sansón, apcansaclho quilyimnanic najan quilvana ayitcoc. 11 Apquilacac nic nat filisteos. Apnalantac nic nat treinta apnaymacoc elpasmoc fiesta.
12 Aptomjac nic nat Sansón apquilanya: —Pac oltimnacsic quellhip asoc acyilhamalhca. Apyasamcoc sat ancoc lhama nipyesicsa quellhip, jeltimnas sat covocmo inlhojo siete acnim. Omquesic sat apava moclhama quellhip, lhama nintalhnama netin najan poc apava aptamila apanco. 13 Am sat ancoc elyasamcoc quellhip, jelmesic sat apava coo. Lhama mataa nintalhnama netin najan lha poc apava aptamila apanco — nic nat aptomjac Sansón.
Apquilatingmavoc nic nat: —Jingiltimnas appayvam acyilhamalhca. Pac ongilaylhojo — nic nat apquiltomjac.
14 Apquiltimnasquic nic nat appayvam Sansón:
Asoc navjac ayinyema alhta nintom.
Asoc navjac acyimnatem ayinyema alhta acmasis ontoc — nic nat aptomjac.
Inquilquitamquic nic nat apquilvalhoc, - paj. Am nic nat elyasamcoc acvaycmo natqui acnim.
15 Invocmec nic nat cuatro acnim. Apquiltomjac nic nat apquilanya Sansón aptava: —Lhiya, coyasamcojo sat Sansón appayvam. Jingiltimnas, yoyam ongilyasamcojo nincoo lha. Am sat ancoc jingiltimnacsic lhiya, comatong sat lhiya, comyetic sat talha. Elmetic sat apquilmolhama inyap lhiya. Nasoc lhaja ningilanyomalhca ongiltasomoc fiesta, yoyam jingilnatamoc sat asoc inganco, ayinyema lhiya najan atava — nic nat apquiltomjac.
16 Inmiyaclhec nic nat quilvana ayitcoc apnaclha Sansón. Intomjac nic nat naysicsa acvinama: —Lhip aptemaclha mepqui seyasicjayo. Naso nac setanoncama lhip. Apquillingac alhta enaymacoc lhip appayvam. Paj oyasamcoc coo. Jeltimnas sat lhip mepqui apyilhasquiscama — nic nat intomjac.
Apcatingmavoc nic nat Sansón: —Paj oltimnasac mocjam tata coo najan meme. Moltimnacsejec sat lhiya acvisay acyilhamalhca — nic nat aptomjac Sansón.
17 Inquilinlhanacmec nic nat quilvana naysicsa acvinama apnaclha atava, acvaycmo siete acnim apquiltimem fiesta. Natamin nic nat aclinga quilvana acvisay aplhanma atava. Inquiltimnasquiclhec nic nat anaymacoc: 18 Invocmec nic nat siete acnim. Actalhnam nic nat apquiltomja apquilanya Sansón:
Sij anco yamyovjene, am colhno moc asoc.
Acyimnatem anco yamacmeyva, am colhno moc asoc navjac — nic nat apquiltomjac.
Apcatingmavoc nic nat Sansón:
Ayinyema alhta sictoscama vayqui altimnascama quellhip acvisay acyilhamalhca — nic nat aptomjac.
19 Apyimnatasquic nic nat espíritu apanco Dios, coytic apmopvan Sansón. Apmiyaclhec nic nat Sansón tingma Ascalón. Apquilnapquic nic nat treinta enlhitaoc filisteos. Apquiljalhyovasquic nic nat apquilantalhnama, esantimquisic enlhitaoc apquilyascamco acvisay acyilhamalhca. Aplovquic nic nat Sansón. Aptajaclhec nic nat elhic apyap tingma pac. 20 Inmaclhec nic nat poc atava, lhama nipyesicsa treinta apnaymacoc Sansón.