Dios ordena a Abrahán sacrificar a Isaac
1 Después de esto, sucedió que Dios puso a prueba a Abrahán, y lo llamó: «¡Abrahán!» Y él respondió: «¡Aquí estoy!»
2 Y Dios le dijo: «Toma ahora a Isaac, tu único hijo, al que tanto amas, y vete a la tierra de Moriah. Allí me lo ofrecerás en holocausto, sobre uno de los montes que yo te diré.»
3 Al día siguiente, Abrahán se levantó, le puso la albarda a su asno, y se llevó consigo a dos de sus siervos y a su hijo Isaac. Cortó leña para el holocausto, y se dispuso a ir al lugar que Dios le dijo.
4 Tres días después, Abrahán levantó los ojos y a lo lejos vio el lugar.
5 Entonces Abrahán dijo a sus siervos:
«Esperen aquí, con el asno, y el niño y yo iremos hasta ese lugar; allí adoraremos, y luego volveremos aquí mismo.»
6 Y tomó Abrahán la leña del holocausto, y la echó sobre Isaac, su hijo; luego, tomó en su mano el fuego y el cuchillo, y juntos siguieron caminando.
7 Entonces Isaac le habló a Abrahán, su padre, y le dijo:
«Padre mío…»
Y él respondió:
«Aquí estoy, hijo mío.»
Isaac dijo:
«Aquí están el fuego y la leña, pero ¿dónde está el cordero para el holocausto?»
8 Y Abrahán respondió:
«Dios proveerá el cordero para el holocausto, hijo mío.»
Y juntos siguieron caminando.
9 Cuando llegaron al lugar que Dios le había dicho, Abrahán edificó allí un altar, luego acomodó la leña, y atando a Isaac su hijo lo puso en el altar, sobre la leña.
10 Entonces extendió Abrahán su mano y tomó el cuchillo para degollar a su hijo.
11 Pero el ángel del Señor lo llamó desde el cielo, y le dijo:
«¡Abrahán, Abrahán!»
Y él respondió:
«¡Aquí estoy!»
12 Y el ángel dijo:
«No extiendas tu mano sobre el niño, ni le hagas nada. Yo sé bien que temes a Dios, pues no me has negado a tu único hijo.»
13 Abrahán levantó entonces los ojos, y vio que a sus espaldas había un carnero, trabado por los cuernos en un zarzal. Y Abrahán fue y tomó el carnero, y lo ofreció en holocausto en lugar de su hijo.
14 A ese lugar Abrahán le puso por nombre «El Señor proveerá.» Por eso es que aún hoy se dice: «En un monte el Señor proveerá.»
15 Por segunda vez, el ángel del Señor llamó a Abrahán desde el cielo
16 y le dijo:
«Yo, el Señor, he jurado por mí mismo que, por esto que has hecho, de no negarme a tu único hijo,
17 ciertamente te bendeciré; multiplicaré tu descendencia como las estrellas del cielo y como la arena que hay a la orilla del mar; ¡tu descendencia conquistará las ciudades de sus enemigos!
18 En tu simiente serán bendecidas todas las naciones de la tierra, por cuanto atendiste a mi voz.»
19 Y Abrahán volvió a donde estaban sus siervos, y juntos se levantaron de allí y se fueron a Berseba. Allí en Berseba Abrahán se quedó a vivir.
20 Después de todo esto, le fueron a dar esta noticia a Abrahán:
«¡Fíjate que también Milca le ha dado hijos a tu hermano Najor!»
21 Su primogénito fue Uz; luego nació su hermano Buz, y luego Kemuel, padre de Aram;
22 Quesed, Jazó, Pildas, Yidlaf y Betuel.
23 Este Betuel fue el padre de Rebeca. Estos son los ocho hijos que tuvo Milca de Najor, el hermano de Abrahán.
24 También su concubina, que se llamaba Reúma, dio a luz a Teba, Gaján, Tajás y Macá.
Apyipconma Dios actemaclha meyasquiyam Abraham
1 Nalhit acnim nic nat intomjac. Apyipconquic nic nat Dios actemaclha meyasquiyam Abraham.
Aptomjac nic nat Dios apquevamcaa: —Abraham— nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Abraham: —Acnec coo aso— nic nat aptomjac.
2 Aptomjac nic nat Dios apcanya: —Lhama apanco lhip apquitca Isaac. Apcasicjavoc mataa lhip. Iyantim sat yoclhilhma acvisay Moríah. Iyas sat netin inquilhe acvinatem yoyam olhicmocsic sat. Ingyaa sat lhip apquitca Isaac. Isovjacsojo sat talha, actemaclha mataa asoc semquescama coo— nic nat aptomjac.
3 Alhtooc anco nic nat aplhaticja Abraham. Apquiltajansaclhec nic nat yamelyeyjaycoc. Apquilincaclhec nic nat alhpongja yoyam elvitic sat apyasaclha. Apyasquic nic nat yoclhilhma apcanyaclha Dios yoyam eyacsic. Aplhalhma ilhnic nat Isaac najan apcanit apquilancam. 4 Natqui acnim nic nat intomjac aplhingam. Apquilyajavoc nic nat mocjay Abraham. Apvitac nic nat yoclhilhma.
5 Aptomjac nic nat Abraham apquilanya apquilancam: —Elhnam sat siclho aso. Eltamilquis sat yamelyeyjaycoc. Siclhalhma sat otnejic coo sictamongvoyam. Pac ongilyacsic maa tap. Ongilmalhnac sat Dios Apyimtalhnamo. Natamin ongilvotac sat mocjam— nic nat aptomjac.
6 Apmiyaseclhec nic nat netin alhpongja Abraham appatimsa apquitca. Apsovquic nic nat Abraham sovo najan talha. Apquillhinquic nic nat.
7 Yejemoc nic nat aptomja Isaac apcanya apyap: —Tata— ilhnic nat aptomjac.
—¿Soqui?— nic nat aptomjac.
Aptomjac nic nat Isaac apcanya: —Quip ilanojo. Yitnec nincoo alhpongja najan talha. ¿Jalhco apyanca nipquesic yoyam ongajic actemaclha ningmescama Dios?— nic nat aptomjac.
8 Apcatingmavoc nic nat Abraham: —Sictamongvoyam, Dios apyasamcoc asoc yoyam ongajic actemaclha ningmescama— nic nat aptomjac.
Apquillhinquic nic nat mocjam. 9 Apquilvocmec nic nat yoclhilhma apcanyaclha alhta Dios yoyam elyacsic. Apquicjesquic nic nat mataymong yoyam etnejic apvatnamaclha. Appiquinquic nic nat alhpongja netin mataymong. Apquilpilhquitquic nic nat apmeoc apquitca. Appiquinquic nic nat apquitca netin alhpongja. 10 Apliquic nic nat sovo Abraham yoyam ingyajic apquitca.
11 Yejemoc nic nat aplinga appayvam ayinyema netin: —¡Abraham! ¡Abraham!— nic nat aptomjac ángel Visqui netin apcasinancama.
Apcatingmavoc nic nat Abraham: —Coo nac aso— nic nat aptomjac.
12 Aptomjac nic nat ángel apcanya: —Nongyaa nasa apquitca. Ayinyemaclha apquilyajaclhoc lhip Dios appayvam. Am lhac emyavac lhip apquitca apvamlha pac lhama— nic nat aptomjac.
13 Yejemoc nic nat apvita Abraham nipquesic apquinavo ayaspom apquipetaoc yamit actingaoc. Apliquic nic nat nipquesic Abraham. Apcajac nic nat acyanmongayclha apquitca. Apvatnec nic nat talha actemaclha apmescama Dios. 14 Apquiltimec nic nat Abraham acvisay as yoclhilhma: “Singmescamaclha Dios Apyimtalhnamo”. Apquiltimec nic nat mataa enlhitaoc acvisay: “Inquilhe singmescamaclha Dios Apyimtalhnamo.
15-16 Aplingac nic nat mocjam Abraham appayvam ayinyema netin.
Aptomjac nic nat ángel Dios apcasinancama apcanya Abraham: —Eycaso Dios appayvam: “Apquilyajaclhoc lhac lhip coo sicpayvam. Am lhac emyavac apquitca apvamlha pac lhama. Actomjac coo nasoc anco sicpayvam, yoyam colhejec acyascacmo: 17 Opasmoc sat mataa lhip. Olhamasiclhac sat aptovana mongmovan ongilyipsitic. Malha apyova netin sat eltimjic. Malha lhopactic anic as nalhpop sat eltimjic. Apquilyimnatem sat eltimjic, melhoyc sat cotnaja ingmoc. 18 Olpasmoc sat mataa aplhamoclhojo enlhitaoc lhalhma anco, ayinyema apquilyajayquiclho lhip sicpayvam”— nic nat intomjac Dios Apyimtalhnamo appayvam.
19 Aptajavoc nic nat mocjam Abraham apnamcaclha apquilancam. Apquiltajaclhec nic nat mocjam. Apquilmiyaclhec nic nat tingma Beerseba. Tingma pac nic nat mocjam Abraham.
Nacor apquitquic
20 Nalhit acnim nic nat intomjac. Abraham apyalhing nic nat apvisay Nacor. Nacor aptava ilhnic nat acvisay Milca. Aplingac nic nat amyaa Abraham apquilvisay apyalhing apquitquic. 21 Aptiyam apmamyi ilhnic nat apvisay Uz. Apyalhing nic nat apvisay Buz najan poc apvisay Kemuel. Kemuel apquitca ilhnic nat Aram. 22 Nacor apquitquic nic nat apquilvisay mocjam: Quesed, Hazo, Pildas, Jildaf najan Betuel. 23 Betuel apquitca ilhnic nat acvisay Rebeca. Ocho ilhnic nat invocmoc Nacor apquitquic. Milca ilhnic nat acvisay aptava. Abraham nic nat apvisay appipma.
24 Apvitac nic nat mocjam apquitquic Nacor ayinyema quilvana apmam apanco acvisay Reúma. Apquilvisay nic nat: Teba, Gaham, Tahas najan Maaca.