1 Así fueron terminados los cielos y la tierra y todo lo que existe.
2 Dios terminó en el día séptimo la obra que hizo; y en ese día reposó de toda su obra.
3 Y Dios bendijo el día séptimo, y lo santificó, porque en ese día reposó de toda su obra.
El hombre en el huerto de Edén
4 Estos son los orígenes de los cielos y la tierra cuando fueron creados, el día que Dios el Señor hizo la tierra y los cielos,
5 y toda planta del campo antes de que existiera en la tierra, y toda hierba del campo antes de que naciera, pues Dios el Señor aún no había hecho llover sobre la tierra, ni había nadie que cultivara la tierra.
6 Más bien, de la tierra subía un vapor, el cual regaba toda la superficie de la tierra.
7 Entonces, del polvo de la tierra Dios el Señor formó al hombre, e infundió en su nariz aliento de vida. Así el hombre se convirtió en un ser con vida.
8 Y Dios el Señor plantó un huerto en Edén, al oriente, y allí puso al hombre que había formado.
9 De la tierra, Dios el Señor hizo crecer todo árbol deleitable a la vista y bueno para comer; también estaban en medio del huerto el árbol de la vida y el árbol del conocimiento del bien y del mal.
10 De Edén salía un río que regaba el huerto, y de allí se dividía en otros cuatro ríos.
11 Uno de ellos se llama Pisón, y es el que rodea toda la tierra de Javilá, donde hay oro.
12 El oro de esa tierra es bueno, y allí también hay bedelio y ónice.
13 El segundo río se llama Guijón, y es el que rodea toda la tierra de Cus.
14 El tercer río se llama Hidekel, y es el que corre al oriente de Asiria. El cuarto río es el Éufrates.
15 Dios el Señor tomó al hombre y lo puso en el huerto de Edén, para que lo cultivara y lo cuidara.
16 Y Dios el Señor dio al hombre la siguiente orden: «Puedes comer de todo árbol del huerto,
17 pero no debes comer del árbol del conocimiento del bien y del mal, porque el día que comas de él ciertamente morirás.»
18 Después Dios el Señor dijo: «No está bien que el hombre esté solo; le haré una ayuda a su medida.»
19 Y así, Dios el Señor formó de la tierra todos los animales del campo, y todas las aves de los cielos, y se los llevó a Adán para ver qué nombre les pondría; y el nombre que Adán les puso a los animales con vida es el nombre que se les quedó.
20 Adán puso nombre a todos los animales y a las aves de los cielos, y a todo el ganado del campo, pero para Adán no se halló una ayuda a su medida.
21 Entonces Dios el Señor hizo que Adán cayera en un sueño profundo y, mientras este dormía, le sacó una de sus costillas, y luego cerró esa parte de su cuerpo.
22 Con la costilla que sacó del hombre, Dios el Señor hizo una mujer, y se la llevó al hombre.
23 Entonces Adán dijo: «Esta es ahora carne de mi carne y hueso de mis huesos; será llamada “mujer”, porque fue sacada del hombre.»
24 Por eso el hombre dejará a su padre y a su madre, y se unirá a su mujer, y serán un solo ser.
25 Y aunque Adán y su mujer andaban desnudos, no se avergonzaban de andar así.
1 Appenasquic nic nat Dios apquilantipquiscama netin najan nalhpop najan aclhamoclhojo asoc. 2 Siete acnim nic nat intomjac. Invocmec nic nat nelha apquilantipquiscama. Apnaclhec nic nat Dios.
3 Intasic nic nat appayvam Dios appametamcaa: —Cotnejic sat mataa siete acnim acvisay “acponquinomalhca”. Ayinyemaclha acpenasquic sictamjaycam silatipquiscama aclhamoclhojo asoc— nic nat aptomjac.
Yoclhilhma acvisay Edén
4 Eycaso actemaclha ilhnic nat apquilantipquiscama Dios netin najan nalhpop.
Lhama ilhnic nat apquillana Dios netin najan nalhpop. 5 Am nic nat cotamalhca paat najan moc yamit. Am nic nat elanac siclho acmamay Dios Apyimtalhnamo. Am nic nat etamacpoc enlhit yoyam etnajam amyip. 6 Intipquic nic nat tiyam etin actomja acyesquiscama lhop (nalhpop). 7 Apmec nic nat inyelpa Dios Apyimtalhnamo. Apquillanac nic nat enlhit. Apvatipnapquic nic nat apvajic, yoyam colhic acyimnatem apnenyic. Apyimnatem nic nat aptomjac enlhit.
8 Apquinaclhec nic nat Dios Apyimtalhnamo yamit naysicsa amyip. Yoclhilhma ilhnic nat acvisay Edén acpayjo actiyapmaclha acnim. Apnescacmec nic nat Dios Apyimtalhnamo enlhit as amyip. 9 Inquilantipquic nic nat maa aclhamoclhojo yamtaa. Dios Apyimtalhnamo nic nat apquilantipquiscama. Altamila acyilhna ilhnic nat yoyam ontoc. Apquinquic nic nat naysicsa amyip lhama yamit actomja acyimnatescama ingnenyic. Apquinquic nic nat moc yamit actomja singyascasingvoyam actemaclha actamila najan actemaclha acmasom.
10 Intipquic nic nat vatsam yoclhilhma Edén. Inyeysec nic nat ilhma amyip. Cuatro alayjem nic nat intomjaclhac vatsam. 11 Lhama vatsam actong acvisay nic nat Pisón. Acjalhyincayam vatsam nic nat yoclhilhma Havila, acyitnamaclha asoc alyinmom oro. 12 Actamila anco ilhnic nat maa asoc alyinmom oro. Najan resina yamit ayeyvaoc acmasis. Najan ónice asoc ayitcoc alyinmom. 13 Anit vatsam actong acvisay nic nat Gihón. Acjalhyincayam vatsam nic nat yoclhilhma Cus. 14 Natqui vatsam actong acvisay nic nat Tigris. Acyascama ilhnic nat actiyapmaclha acnim yoclhilhma Asiria. Cuatro vatsam actong acvisay nic nat Eufrates.
15 Lhama ilhnic nat apnescacmo enlhit Dios Apyimtalhnamo yoclhilhma Edén, yoyam elcaoc najan etamilsic amyip.
16 Aptomjac nic nat Dios Apyimtalhnamo apcanya enlhit: —Itov sat lhip aclhamoclhojo acyilhna yamit ayimja amyip. 17 Notov nasa acyilhna yamit actomja singyascasingvoyam actemaclha actamila najan actemaclha acmasom. Aptovquic sat ancoc lhip, ingyitsapoc sat— nic nat aptomjac.
18 Inlhenquic nic nat apvalhoc Dios Apyimtalhnamo: —Am cotamilojo etyisam aplhapco enlhit. Olanac sat lhama aplhalhma yoyam copasmoc mataa— nic nat aptomjac. 19 Inyelpa ilhnic nat ayinyema apquillanay Dios Apyimtalhnamo aclhamoclhojo asoc navjac najan aclhamoclhojo nata. Apnalaclhec nic nat apnaclha enlhit yoyam etingyasic alvisay. Cotnejic sat mataa moclhama alvisay actemaclha ilhnic nat aplhanma enlhit. 20 Aptingyascasquic nic nat alvisay aclhamoclhojo ninatoscama najan aclhamoclhojo nata najan asoc navjac. Am nic nat cotamalhcac aplhalhma enlhit yoyam copasmoc. 21 Natamin nic nat aptimesa Dios Apyimtalhnamo aptiyanma enlhit. Apliquic nic nat Dios Apyimtalhnamo lhama apecjaoc enlhit naysicsa aptiyanma. Apcapeclhec nic nat mocjam aplicaclha apecjaoc. 22 Apmec nic nat Dios Apyimtalhnamo apecjaoc apliclama. Aptimesaclhec nic nat quilvana. Apyantamaclhec nic nat apnaclha enlhit.
23 Pilapcasquic nic nat enlhit. Aptomjac nic nat apcanya: —Nasoc anco ayinyema ejepetic najan ayinyema elhquipcoc. Cotnejic sat acvisay “quilvana”. Ayinyemaclha quilvana ayinyema enlhit— nic nat aptomjac.
24 Eycaso cotnejic sat mataa. Eyinyoc sat apyap najan inquin enlhit, yoyam eyipitcojo aptava. Comascoc sat acvisay anit. Cotnejic sat acvisay malha lhama acyovoclhojo.
25 Mepqui apava ilhnic nat enlhit najan aptava. Am nic nat emancac mepqui apava enlhit najan aptava.