El deber del atalaya
(Ez 3.16-21)
1 La palabra del Señor vino a mí, y me dijo:
2 «Hijo de hombre, ve y diles a los hijos de tu pueblo que, cuando yo haga venir la espada sobre algún país, si la gente de ese país pone como atalaya a uno de los suyos
3 y este ve la espada venir sobre el país y toca la trompeta para prevenir a su gente,
4 quien oiga el toque de la trompeta y no se prevenga será el responsable de su muerte, si la espada lo hiere.
5 Puesto que oyó el toque de la trompeta y no se previno, será el responsable de su muerte; por el contrario, el que se prevenga pondrá a salvo su vida.
6 »En cambio, si al venir la espada el atalaya no toca la trompeta para prevenir a la gente, cuando la espada llegue y hiera de muerte a alguien, este morirá por causa de su pecado, pero yo haré responsable de su muerte al atalaya.
7 »Es a ti, hijo de hombre, a quien yo he puesto como atalaya para el pueblo de Israel. Tú oirás de mí mismo la advertencia, y les advertirás para que se prevengan.
8 Cuando yo le diga a algún impío que está en peligro de muerte, si tú no le adviertes que se aparte de su mal camino, el impío morirá por causa de su pecado, pero yo te haré responsable de su muerte.
9 Por el contrario, si tú le adviertes al impío que se aparte de su mal camino, y este no te hace caso, morirá por causa de su pecado, pero tú habrás puesto a salvo tu vida.
Dios actúa con justicia
(Ez 18.21-32)
10 »Tú, hijo de hombre, dile al pueblo de Israel: “Ustedes se disculpan y dicen: ‘Pesan sobre nosotros nuestras rebeliones y nuestros pecados, y por eso somos consumidos. ¿Cómo vamos a vivir así?’
11 Pues yo, su Señor y Dios, juro que no quiero la muerte del impío, sino que este se aparte de su mal camino y viva. ¿Por qué ustedes, pueblo de Israel, quieren morir? ¡Apártense, apártense de su mal camino!”
12 »Tú, hijo de hombre, di a los hijos de tu pueblo que al justo no lo salvarán sus buenas acciones, si este se rebela; ni tampoco será un impedimento para el impío su impiedad, si este se aparta de su impiedad. En cambio, si el justo peca, sus buenas acciones no le salvarán la vida.
13 Si a un hombre justo le aseguro que vivirá, y este, confiado en su justicia, actúa inicuamente, de nada le valdrán todas sus buenas acciones, sino que morirá por sus acciones inicuas.
14 En cambio, si a un malvado lo condeno a morir, y este se aparta de su maldad y actúa con justicia y rectitud,
15 y devuelve la prenda recibida, y restituye lo robado, y deja de hacer lo malo y sigue los estatutos de vida, de ninguna manera morirá, sino que vivirá.
16 No se le tomarán en cuenta los pecados que haya cometido, sino que vivirá por haber actuado con justicia y rectitud.
17 »Los hijos de tu pueblo van a decir: “El Señor no está actuando con justicia.” Lo cierto es que son ellos los que no actúan con justicia.
18 Si el hombre justo se aparta de la justicia y comete acciones inicuas, por causa de sus malas acciones morirá.
19 Pero si el impío se aparta de su impiedad y actúa con justicia y rectitud, entonces vivirá.
20 Pueblo de Israel, ustedes dicen que yo no actúo con justicia, pero yo juzgo a cada uno según su manera de actuar.»
La caída de Jerusalén
21 El día cinco del mes décimo del año duodécimo de nuestro cautiverio, un fugitivo vino a darme la noticia de que Jerusalén había sido conquistada.
22 La tarde antes de que el fugitivo llegara, el Señor había puesto su mano sobre mí y me había quitado el habla, pero al día siguiente vino a mí y me devolvió el habla, y ya no estuve mudo.
23 Entonces la palabra del Señor vino a mí, y me dijo:
24 «Hijo de hombre, los que habitan los sitios en ruinas de la tierra de Israel andan diciendo: “Abrahán era uno solo, y tomó posesión de la tierra, así que a nosotros, que somos muchos, se nos debe dar la tierra en posesión.”
25 Por lo tanto, ve y diles que yo, su Señor y Dios, he dicho: “Ustedes comen sangre, dirigen la mirada a sus ídolos, y además derraman sangre. ¿Y así quieren tomar posesión de la tierra?
26 Se apoyan en sus espadas, cometen actos repugnantes, pecan cometiendo adulterio con la mujer de su prójimo. ¿Y así quieren tomar posesión de la tierra?”
27 Ve y diles que yo, su Señor y Dios, he dicho: “Les juro que los que están en sitios desolados caerán a filo de espada, y que a los que andan por los campos los entregaré a las fieras, para que se los devoren, y que los que están en las fortalezas y en las cuevas morirán de peste.
28 Yo convertiré la tierra en desierto y soledad. Los montes de Israel quedarán asolados, y nadie volverá a pasar por ellos. La soberbia de sentirse poderosos llegará a su fin.
29 Cuando por causa de todos los actos repugnantes que han cometido yo convierta la tierra en desierto y soledad, sabrán que yo soy el Señor.”
30 »Hijo de hombre, por las paredes y las puertas de las casas tu pueblo va burlándose de ti. Unos a otros se dicen, cada uno con su hermano: “Vengan ahora; vamos a escuchar lo que el Señor nos va a decir.”
31 Y se acercan a ti en grupo, y delante de ti se sientan, como pueblo mío, para escuchar tus palabras, ¡pero no las ponen en práctica! Al contrario, se deshacen en elogios, pero su corazón solo busca satisfacer su codicia.
32 Para ellos, tú no eres más que un trovador romántico, de melodiosa voz y bien entonado. Oyen tus palabras, pero no las practican.
33 Pero cuando todo esto se cumpla (y ya está por cumplirse), sabrán que entre ellos hubo un profeta.»
Profeta Dios aplingascama
(Ez 3.16-21)
1 Aptomjac alhta Dios Apyimtalhnamo seyanya coo: 2 Lhip enlhit, ilngas sat sicpayvam nipyesicsa apnaymacoc, itne sat elanic: Alapajasquic sat ancoc apquilimpocjay lhama yoclhilhma, ingyanyacpoc sat lhama enlhit etnejic apquiljalhneycam centinela. 3 Apvitac sat ancoc enlhit apquiljalhneycam apquilvoy cotnaja ingmoc elimpocjac yoclhilhma. Quilhvoc epayvacsic sat trompeta appayvascama, yoyam elpenacsojo apnaymacoc. 4 Aplingac sat ancoc appayvascama enlhit. Am sat ancoc ingyajalhnoc, cotlapsic sat elimpocja cotnaja ingmoc. Ematong sat ayinyema apsilhnanomap apanco. 5 Aplingac alhta inyicje appayvascama trompeta, am eyca eyiplovcasac. Ematong sat maa ayinyema apsilhnanomap apanco. Mematnejec alhta inyicje, apyiplovquisa inlhojo appayvascama trompeta. 6 Apvitac sat ancoc enlhit apquiljalhneycam centinela apquililhyam cotnaja ingmoc. Am sat ancoc epayvasac trompeta, yoyam elpenacsojo apnaymacoc. Apquilimpocjac sat ancoc cotnaja ingmoc, ematong sat enlhit, ayinyema apsilhnanomap apanco. Coo eyca oyanmongsiclha aptemaclha apquiljalhneycam mepayvascama trompeta.
7 Lhip enlhit, coo sictimesquiscama alhta lhip apquiljalhneycam centinela nipyesicsa enlhitaoc Israel. Lhip apcanyomap elngacsic mataa amyaa siltimnascama coo. 8 Yitnec sat ancoc sicpayvam, yoyam ematong enlhit apmapsom. Am sat ancoc eltimnasac lhip, yoyam eyanmongsic moc apvalhoc, ematong sat enlhit apmapsom ayinyema apsilhnanomap apanco. Coo eyca oyanmongsiclhac sat lhip aptemaclha meltimnascama amyaa. 9 Apquiltimnasquic sat ancoc lhip, yoyam eyanmongsic moc apvalhoc enlhit apmapsom. Am sat ancoc ingyajalhnoc as enlhit, ematong sat enlhit ayinyema apsilhnanomap apanco. Lhip eyca emyovacpoc sat.
Ningyanmonquiscama ingvalhoc
(Ez 18.21-32)
10 Lhip enlhit, iltimnas sat elanic enlhitaoc Israel: Quellhip ayinyema apquilpayvam: Yimtilhec nincoo mongilyascalhma najan nintemaclha inganco ningilsilhnanomalhca. Mongvanquejec ongmiyovalhcac nincoo. ¿Jalhco sat ontimjic nincoo? 11 Coo sicvisay Dios, nasoc co sicpayvam. Am oltamjoc, yoyam ematong enlhit apmapsom. Yitnec sat ancoc apyanmonquiscama moc apvalhoc, emyovacpoc sat. ¡Quellhip co Israel, elyanmonquis moc apquilvalhoc quellhip! ¡Elvatsaoc apquiltemaclha apancaoc quellhip! ¿Apquililtamjo ya elmasquingvomoc quellhip? — alhta aptomjac.
12 Lhip enlhit, iltimnas sat lhip apnaymacoc: Apsilhnanacpec sat ancoc apanco enlhit appeyvomo, memyovacpejec sat ayinyema aptemaclha siclho appeyvomo. Apquilvatasquic sat ancoc enlhit aptemaclha apanco apmapsom, mengyitsepejec sat ayinyema aptemaclha siclho apmapsom. Apsilhnanacpec sat ancoc enlhit appeyvomo, memyovacpejec sat, ayinyema aptemaclha siclho appeyvomo. 13 Altimnasquic sat ancoc enlhit appeyvomo: Emyovacpoc sat lhip. Apsilhnanacpec sat ancoc apanco mocjam, colhenalhquejec sat mocjam aptemaclha siclho appeyvomo. Emasquingvomoc sat ayinyema aptemaclha apmapsom. 14 Altimnasquic sat ancoc enlhit apmapsom: Emasquingvomoc sat lhip. Apquilvatasquic sat ancoc aptemaclha apanco apmapsom, eyiplovcasojoc sat nintemaclha acpeyvomo. 15 Aptajesquic sat ancoc asoc monquinatquiscama apmaycaoc nasa poc. Aptajesquic sat ancoc asoc acminyilhamalhca. Apyiplovcasquic sat ancoc singanamaclha ningmiyovmalhca, mepqui mocjam aptemaclha apanco. Naso, emyovacpoc sat, memasquingvomejec sat. 16 Coyitnamejec sat ejatic aptemaclha apanco nano. Apyiplovcasquic nintemaclha acpeyvomo, emyovacpoc sat. 17 Yitnec apquillhanma lhip apnaymacoc, motnaja coo sicpeyvomo — apquiltomjac mataa. Melpeyvomo nac lhip apnaymacoc. 18 Apquilvatasquic sat ancoc enlhit nintemaclha acpeyvomo, etniclhac mocjam apmapsom, emasquingvomoc sat ayinyema aptemaclha apanco. 19 Apquilvatasquic sat ancoc enlhit apmapsom aptemaclha apanco, eyiplovcasojoc nintemaclha acpeyvomo, emyovacpoc sat maa. 20 Yitnec apquillhanma quellhip: Copeyvomo aptemaclha Dios — apquiltomjac mataa. Opquiniclhac sat ayalhnaclhojo apquilvalhoc moclhama quellhip israelitas, oyasamcojoc sat apquiltemaclha quellhip — alhta aptomjac Dios — nic nat aptomjac profeta.
Tingma Jerusalén
21 Invocmec nic nat cinco acnim (quinto) najan diez piltin (décimo) najan doce años actemaclha ningmomalhca. Apvoctac alhta sicnaclha lhama enlhit apquinyema tingma Jerusalén. Eltimnasquic alhta amyaa apquilimpocjay cotnaja ingmoc tingma Jerusalén. 22 Siclhoc alhta mevoycamlha mocjam apquinyem, emongvoctac apmic Dios Visqui ingac. Alhtooc alhta apvaa enlhit apquinyem. Aplicasquic mocjam ejalhcoc Dios Apyimtalhnamo, actepa mocjam sicpayvam. Inmasquec alhta mepqui sicpayvam.
Apquiltemaclha apancaoc enlhitaoc Israel
23 Aptomjac alhta Dios Apyimtalhnamo seyanya coo: 24 Lhip enlhit, yitnec apquilpayvam enlhitaoc apnaycam tingma apnatovasomap: Aplhapcoc nic nat Abraham apvoy as yoclhilhma. Aptimec nic nat apanco as yoclhilhma. Quilhvoc nincoo inganco as yoclhilhma, ayinyema nimpintalhnama nincoo — alhta apquiltomjac. 25 Iltimnas sat lhip coo sicpayvam sicvisay Dios: Aptovcamquic quellhip apitic acyiplomo ema. Apquiltimec quellhip apquilayo quilaycmasquiscama. Yitnec quellhip apquilnapma. ¿Naso ya quellhip apancaoc as yoclhilhma? 26 Apquilnapquic mataa poc, apquillanay asoc aptanoncama Dios Apyimtalhnamo. Apquilyoyam quellhip quilvanaa cotnaja apnatamcaa. ¿Naso ya eltimjic quellhip apancaoc as yoclhilhma?
27 Itne sat elanic sicpayvam sicvisay Dios: Quellhip apnaycam tingma apnatovasomap, eticyoc sat naysicsa apquilimpocjay. Poc apnaycam amyip, eltovcacpoc sat ayinyema asoc navjac aclom. Poc apnaycam netin inquilhe najan avalhoc mataymong, elitsapoc sat ningmasquem alnapma. 28 otnesquisic sat yoclhilhma actamopeycaoc, comascoc sat apquiltemaclha apquilyimnatem. Otnesquisic sat inquilhe actamopeycaoc, mepqui enlhit maa yoyam etyisam. 29 Elyicpilcangvomoc sat sicvisay Dios Visqui apancaoc, ayinyema sictimesquiscama yoclhilhma actamopeycaoc, ayinyema apquiltemaclha apancaoc sictanoncama coo — alhta aptomjac.
30 Aptomjac alhta mocjam seyanya coo: Lhip enlhit, aplhenacpec lhip nipyesicsa apnaymacoc netin mataymong apjalhtam najan tingma apatong, actemaclha apquilpamejitsomap: Noc, ontingyac sat profeta, jingiltimnacsic amyaa ayinyema Dios — apquiltomjac mataa. 31 Apquilvocta inyicje, yoyam elhnam apnaclha lhip, elaylhojo lhip appayvam. Am eyca elyiplovcasac appayvam. Apquilvajanamquic mataa lhip appayvam malha apquilvajaneycaoc apquilminaycmascama. Moc asoc aclhanma apquilvalhoc acvisay solyayem. 32 Apquilanayquic as enlhitaoc apmopvan lhip ningminaycmascama, apmopvan lhip epayvacsic arpa. Apquillinga inyicje lhip appayvam, am eyca elyiplovcasac apcanamaclha. 33 Naso, covac sat as asoc. Elyicpilcangvomoc sat, apvisay profeta apna alhta nipyesicsa — alhta aptomjac Dios Apyimtalhnamo — nic nat aptomjac profeta.