Visión del carnero y del macho cabrío
1 En el año tercero del reinado del rey Belsasar, yo, Daniel, tuve una visión, además de la que antes había tenido.
2 En esa visión, vi que estaba yo en las márgenes del río Ulay, en Susa, que es la capital del reino, en la provincia de Elam.
3 Al levantar la vista, allí junto al río vi un carnero. Tenía dos cuernos muy largos, aunque uno de ellos era más largo que el otro y le había crecido después.
4 Vi también que el carnero embestía con sus cuernos hacia el poniente, el norte y el sur, y que ninguna bestia podía enfrentársele ni librarse de su poder; hacía todo lo que quería, y se ufanaba de ello.
5 Mientras yo trataba de entender esto, por el lado poniente apareció un macho cabrío, que sin siquiera tocar el suelo se dispuso a atacar toda la tierra. Tenía entre los ojos un cuerno muy prominente.
6 Cuando llegó adonde estaba el carnero de dos cuernos, que yo había visto en la ribera del río, se lanzó contra él con todas sus fuerzas.
7 Yo vi cuando llegó hasta el carnero y lo atacó; lo hirió y le quebró sus dos cuernos, y el carnero no tenía fuerzas para hacerle frente, así que lo derribó y lo pisoteó, y no hubo nadie que lo librara de su poder.
8 Y este macho cabrío se hizo muy poderoso; pero en la cumbre de su poder se le quebró el cuerno más largo, y en su lugar salieron otros cuatro cuernos de gran tamaño, que se lanzaron contra los cuatro vientos del cielo.
9 De uno de ellos salió un cuerno pequeño, que creció mucho hacia el sur, hacia el oriente, y hacia la tierra gloriosa.
10 Tan grande llegó a ser que desafió al ejército del cielo, y hasta echó por tierra y pisoteó parte de ese ejército y de las estrellas.
11 Incluso desafió al príncipe de los ejércitos, y por causa de él se suspendió el sacrificio continuo y se echó por tierra el lugar del santuario.
12 Por causa del pecado del pueblo le fue entregado el ejército, junto con el continuo sacrificio; y echó por tierra la verdad, e hizo cuanto quiso, y en todo prosperó.
13 Entonces oí que uno de los santos hablaba, y que otro de los santos le preguntaba:
«¿Hasta cuándo durará la visión del sacrificio continuo, y el pecado desolador de permitir que el santuario y el ejército sean pisoteados?»
14 Y aquel dijo:
«Hasta que hayan pasado dos mil trescientas tardes y mañanas. Después de eso, el santuario será purificado.»
15 Mientras yo, Daniel, contemplaba esta visión y trataba de entenderla, apareció ante mí alguien con apariencia humana.
16 Entonces, desde las márgenes del río Ulay oí la voz de un hombre que gritaba:
«¡Gabriel, explícale a este la visión!»
17 Gabriel se acercó a mí, lo cual me llenó de temor, así que incliné mi rostro. Pero Gabriel me dijo:
«Debes entender, hijo de hombre, que la visión se refiere a los últimos tiempos.»
18 Mientras Gabriel me hablaba, yo me quedé dormido y boca abajo. Pero Gabriel me tocó e hizo que me pusiera de pie.
19 Entonces dijo:
«Presta atención, que voy a enseñarte lo que sucederá cuando cese la ira de Dios. Esto es para el tiempo del fin.
20 Tú viste un carnero con dos cuernos; esos dos cuernos son los reyes de Media y de Persia,
21 y el macho cabrío es el rey de Grecia. El cuerno grande que tenía entre los ojos es el primer rey.
22 El cuerno que fue quebrado, y los cuatro cuernos que salieron en su lugar, significa que de esa nación surgirán cuatro reinos, aunque no tan fuertes como ella.
23 Cuando estos reinos lleguen a su fin y los pecadores lleguen al colmo de su maldad, se levantará un rey despótico e intrigante.
24 Llegará a tener mucho poder, pero no por méritos propios, y causará grandes daños, pues actuará de manera arbitraria; será tal su éxito que destruirá a pueblos poderosos y al pueblo de los santos.
25 Sus hechos llevarán la marca de la astucia y del engaño; se llenará de soberbia y arteramente destruirá a muchos pueblos, y desafiará al Príncipe de los príncipes. Pero será derrotado, y no por la intervención humana.
26 La visión que tuviste de las tardes y mañanas es verdadera, pero tú debes mantenerla en secreto porque aún falta mucho tiempo.»
27 Yo, Daniel, me quedé sin fuerzas, y durante algún tiempo estuve enfermo. Una vez restablecido, volví a ocuparme de los negocios del rey, aunque me quedé espantado por causa de la visión, pues no la entendía.
Yataay apquinavo najan nipquesic apquinavo
1 Invocmec alhta tercer año aptimem apvisqui rey Belsasar. Coo sicvisay Daniel. Invitac alhta mocjam sicvanmoncama moc asoc. 2 Acnec alhta coo tingma apvanyam Susa, yoclhilhma Elam, nicja vatsam Ulai. 3 Alyajam alhta coo, sicvita lhama nipquesic apquinavo apyanca nicja vatsam. Anit apquipetaoc alvinatem alhta innamcoc. Ajolhec alhta lhama apquipetic actiyapma alhayi, am colhno moc. 4 Apquilnapacpec alhta payjoc actalhningvamlha acnim, najan payjoc nilhqueyja, najan payjoc nipiyam. Apyimnatem apanco, am elhno apnaymacoc. Am alhta emyovacpoc mataa lhama. Inyangvocmec alhta aptemaclha apyimnatem, apquillanac mataa apquiltamjoclha ellana.
5 Inquitamquic alhta evalhoc asoc acvitay sicvanmoncama. Pilapcasquic alhta sicvita yataay apquinavo apquilhyam, apquinyema actalhningvamlha acnim. Avanjec alhta apquinyem, malha apquimpay tacjalhit lhopactic alhta intomjac. Yitnec alhta lhama apquipetic naysicsa apataoc. 6 Apcamquitvaac alhta apyancaclha nipquesic apquinavo acma anit apquipetaoc. Apyancac alhta nicja vatsam. Apquimpocjac alhta yataay apquinavo ingyajic nipquesic apquinavo. 7 Inquilintec alhta anit apquipetaoc nipquesic mepqui apyimnatem. Apquiltajanquic alhta yataay apquinavo, apquiltacmo apyamonquilhma, mepqui lhama yoyam epasingvota najan evomsic tap.
8 Inyangvocmec alhta apyimnatem yataay apquinavo. Pilapcasquic alhta ayinta apquipetic yataay. Inquilantipquic alhta cuatro apquipetaoc apcatic yataay: lhama aclhicmosa nilhqueyja, moc aclhicmosa nipiyam, moc alhta actiyapmaclha acnim, moc alhta actalhningvamlha acnim. 9 Invitalhquic alhta moc apquipetic ayitcoc, actiyapma apquipetic apvajac (malha alayjem). Invoncaclhec alhta apquipetic ayitcoc, aclhicmosa nipiyam, najan actiyapmaclha acnim najan payjoc Yoclhilhma Actamila, apquileyvomaclha Dios apquilyacyescama. 10 Inticlhicvocmec alhta nitno apquipetic alhnancoc, acvaycmo apquileyvomaclha enlhit netin. Intovasquic alhta apyová, yoyam epalamoc as nalhpop. Inquiltacmec alhta, eltipilcacpoc apyová. 11 Inmiyaclhec alhta netin as apquipetic alhnancoc apnaclha apvisqui enlhit netin. Inquilvatescasquic alhta maa apquilvatnamaclha asoc macmescama Dios. Intovasquic alhta maa apquilmalhnancamaclha. 12 Apquilnaclhec alhta singilpilhetemo payjoc siclhoc alhta apquilvatnamaclha asoc macmescama Dios. Innec alhta actovasa Dios appayvam actomja nasoc anco. Inyiplovcasquic mataa acmayjayoclha cotvacsic asoc. Inyangvocmec alhta actimem acyimtalhnamo.
13 Aclingac alhta lhama ángel appayvam apcanya poc ángel: ¿Co sat acvam comascoc mactovascama apquilvatnamaclha asoc macmescama Dios? ¿Co sat acvam comascoc mactovascama apquilmalhnancamaclha najan macnatovascama Dios apquilyacyescama? — alhta aptomjac. 14 Apcatingmavoc alhta: Acvaycmo dos mil tresciento apquilvatnama mataa alhtoo najan actalhnam, moc ningiltimem acvaycmo mil cientocincuenta acnim. Natamin colhic sat ayalhnasa apquilmalhnancamaclha — alhta aptomjac.
15 Coo sicvisay Daniel. Inquitamquic alhta evalhoc oyasamcojo acvitay sicvanmoncama. Pilapcasquic alhta sicvita enlhit apcanvaa sicnaclha coo. 16 Aclingac coo appayvam, malha enlhit appayvam ayinyema vatsam Ulai, aptomja seyanya coo: Lhip Gabriel Dios apcasinancama, ilhicmos sat lhip as enlhit acvitay apvanmoncama — alhta aptomjac.
17 Eyavectac alhta najato. Intiyacmec alhta evalhoc, sicticlha etapnaoc, acticlhicvocmo nalhpop payjaclha najat. Aptomjac alhta seyanya: Lhip enlhit, invitac lhip apvanmoncama actamongvomlha nelha acnim — alhta aptomjac.
18 Ayitsepquic alhta sicyimnaclhojo sicyitna nalhpop, naysicsa sepamejitquiscama. Emamquic alhta senimseclho netin.
19 Aptomjac alhta seyanya: —Pac olhicmocsic lhip asoc, yoyam covac sat actamongvomlha nelha acnim aplom pac Dios. Invitac lhac lhip apvanmoncama asoc actomjaclha nelha acnim — alhta aptomjac.
20 Nipquesic apquipetaoc apquilyitsomacpo apquilviscaa co Media najan co Persia. 21 Yataay apquinavo apyitsomacpo apvisqui co Grecia. Yataay apquipetic naysicsa apataoc apyitsomacpo apvisqui apmamyi. 22 Inquintec alhta lhama apquipetic. Inquilantipquic alhta cuatro apquipetaoc, apquilyitsomacpo cuatro apquilviscaa, lhama mataa apya'monquiscama poc. Asilhtec mataa apquilmopvan apquilviscaa, am elhno apvisqui apmamyi — alhta aptomjac.
23 Cotmongvomoc sat nelha apquilanamaclha apquilviscaa. Cotmongvomoc sat nelha apquiltemaclha apquilmapsomcaa. Eya'mongsic sat poc apvisqui apyimtalhnesomap apanco.
24 Etnejic sat apyimtalhnamo, jave ayinyema apmopvan apanco. Enatovacsic sat lhalhma anco, acno aclhanma apvalhoc yoyam etvacsic. Elnapoc sat poc apquilyimtalhnamo, elnapoc sat najan aplhamoclhojo Dios apquilyacyescama.
25 Avanjec alhta aptemaclha apyinimquiscama. Eyimtalhnesacpoc sat apanco, ingyanic sat eticyoc aplhamoclhojo. Eyimtalhnesacpoc sat apanco napato Apvisqui Apyimtalhnamo apna netin. Ematong sat maa — alhta aptomjac.
26 Invitac alhta lhip apvanmoncama actemaclha alhtoo najan actalhnam apquilvatnama asoc macmescama Dios, nasoc as amyaa. Iyilhasquis sat lhip as amyaa, nanoc sat cotmongvomoc nelha — alhta aptomjac.
27 Coo sicvisay Daniel. Yiplovcoc alhta acmasca eyimpejic anit acnim. Aclhaticjac alhta mocjam. Acyiplovcasquic alhta aptemaclha apcanama apvisqui nipyesicsa enlhit. Avanjec alhta alquitamsama evalhoc asoc acvitay sicvanmoncama. Am alhta oyasingvocmoc mocjam — nic nat aptomjac Daniel.